Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/443-819/14/AB
z 26 listopada 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku który wpłynął do tut. organu 19 sierpnia 2014 r., uzupełnionym pismem z 17 listopada 2014 r. (data wpływu 19 listopada 2014 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

• prawidłowe - w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłat uiszczanych za usuwanie i przechowywanie pojazdów,
  
• nieprawidłowe - w zakresie udokumentowania ww. opłat.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 19 sierpnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opłat uiszczanych za usuwanie i przechowywanie pojazdów oraz udokumentowania ww. opłat.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 17 listopada 2014 r. (data wpływy 19 listopada 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 5 listopada 2014 r. znak: IBPP2/443-819/14/AB.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Powiat na podstawie uchwały z dnia 30 października 2012 roku w sprawie: wysokości opłat za usunięcie i przechowywanie pojazdów w myśl art. 130a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. z 2012r., poz. 1137, z późn. zm.) pobiera opłaty za usuwanie pojazdów z dróg położonych na terenie Powiatu i umieszczenie ich na parkingu strzeżonym w przypadkach określonych w art. 130a ust. 1 i ust. 2 wyżej wymienionej ustawy.

Opłaty, o których mowa powyżej jak wynika z treści art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240, z późn. zm.) są dochodami publicznymi, zaś usuwanie pojazdów i ich przechowywanie na parkingu strzeżonym mają charakter publicznoprawny i tryb ich pobierania jest ściśle określony w przepisach prawa. W związku z powyższym opłaty za usuwanie pojazdów z dróg na terenie Powiatu i przechowywanie ich na parkingu strzeżonym pobierane w trybie ustawy Prawo o ruchu drogowym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie powinny być udokumentowane fakturami VAT. Dla udokumentowania wpływów z opłat należy wystawić rachunki, o których mowa w art. 87-88 ustawy Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005r. nr 8 poz. 60, z późn. zm.), ale tylko wówczas gdy z żądaniem takim wystąpi podmiot wnoszący opłatę. Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Dotychczas wszystkie opłaty z tytułu odholowania oraz przechowywania pojazdów usuniętych z drogi w trybie art. 130a ustawy prawo o ruchu drogowym pobierane były przez Powiat od osób fizycznych. Jednakże ustawa nie wyklucza możliwości pobierania przedmiotowych opłat także od innych podmiotów, w tym prowadzących działalność gospodarczą.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy pobierane opłaty za usuwanie pojazdów z dróg publicznych na terenie Powiatu i przechowywanie usuniętych pojazdów na parkingu strzeżonym w trybie ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym powinny być udokumentowane fakturami VAT?

Zdaniem Wnioskodawcy, opłaty za usuwania pojazdów z dróg na terenie Powiatu i przechowywanie ich na parkingu strzeżonym pobierane w trybie ustawy Prawo o ruchu drogowym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie powinny być udokumentowane fakturami VAT. Dla udokumentowania wpływów z opłat należy wystawić rachunki, o których mowa w art. 87-88 ustawy Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005r. nr 8 poz. 60, z późn. zm.), ale tylko wówczas gdy z żądaniem takim wystąpi podmiot wnoszący opłatę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego jest:

• prawidłowe - w zakresie opodatkowania podatkiem VAT uiszczanych opłat za usuwanie i przechowywanie pojazdów,
• nieprawidłowe - w zakresie udokumentowania ww. opłat.
  
  

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Stosownie do art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych, o czym stanowi art. 15 ust. 2 powołanej ustawy.

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ww. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1 ze zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W świetle wskazanych regulacji, organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności. Czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej oraz urząd obsługujący ten organ, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy.

A zatem wyłączenie z grona podatników organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji.

Jak wskazano, naczelną zasadą regulacji wspólnotowych, jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych. Stąd też w tym kontekście należy rozpatrywać, czy czynności związane z pobieraniem opłat wskazanych we wniosku są realizowane przez Wnioskodawcę w ramach jego zadań z zakresu władzy publicznej.

Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 595, ze zm.) powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, w związku z czym przyznano mu na podstawie ust. 2 powołanego przepisu osobowość prawną.

Z kolei stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 6, 13 i 14 ustawy, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, w tym w zakresie transportu zbiorowego i dróg publicznych, ochrony środowiska i przyrody oraz rolnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego. Jednocześnie w art. 4 ust. 4 ustawy o samorządzie powiatowym wskazano, że ustawy mogą określać niektóre sprawy należące do zakresu działania powiatu jako zadania z zakresu administracji rządowej, wykonywane przez powiat.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca na podstawie uchwały w sprawie: wysokości opłat za usunięcie i przechowywanie pojazdów w myśl art. 130a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012r., poz. 1137 ze zm.) pobiera opłaty za usuwanie pojazdów z dróg położonych na terenie Powiatu i umieszczenie ich na parkingu strzeżonym w przypadkach określonych w art. 130a ust. 1 i ust. 2 wyżej wymienionej ustawy.

Istota problemu sprowadza się zatem do ustalenia, czy Wnioskodawca pobierając ww. opłaty, spełnia obie wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług przesłanki, tj. czy jest organem władzy publicznej oraz czy pobieranie tych opłat jest czynnością ze sfery cywilnoprawnej czy publicznoprawnej.

W odniesieniu do czynności z zakresu opłat za usunięcie pojazdu z drogi i czynności przechowywania pojazdów usuniętych z drogi wskazać należy, że stosownie do art. 130a ust. 1 ww. ustawy Prawo o ruchu drogowym pojazd jest usuwany z drogi na koszt właściciela w przypadku:

1. pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu;
2. nieokazania przez kierującego dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu lub dowodu opłacenia składki za to ubezpieczenie, jeżeli pojazd ten jest zarejestrowany w kraju, o którym mowa w art. 129 ust. 2 pkt 8 lit. c;
3. przekroczenia wymiarów, dopuszczalnej masy całkowitej lub nacisku osi określonych w przepisach ruchu drogowego, chyba że istnieje możliwość skierowania pojazdu na pobliską drogę, na której dopuszczalny jest ruch takiego pojazdu;
4. pozostawienia pojazdu nieoznakowanego kartą parkingową, w miejscu przeznaczonym dla pojazdu osoby niepełnosprawnej o obniżonej sprawności ruchowej oraz osób wymienionych w art. 8 ust. 2;
5. pozostawienia pojazdu w miejscu obowiązywania znaku wskazującego, że zaparkowany pojazd zostanie usunięty na koszt właściciela.
   
   

Stosownie do art. 130a ust. 2 tej ustawy pojazd może być usunięty z drogi na koszt właściciela, jeżeli nie ma możliwości zabezpieczenia go w inny sposób, w przypadku gdy:

1.kierowała nim osoba:

1. znajdująca się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
2. nieposiadająca przy sobie dokumentów uprawniających do kierowania lub używania pojazdu;

2.jego stan techniczny zagraża bezpieczeństwu ruchu drogowego, powoduje uszkodzenie drogi albo narusza wymagania ochrony środowiska.

Pojazd usunięty z drogi, w przypadkach określonych w ust. 1-2, umieszcza się na wyznaczonym przez starostę parkingu strzeżonym do czasu uiszczenia opłaty za jego usunięcie i parkowanie (art. 130a ust. 5c).

W świetle art. 130a ust. 5f ww. ustawy, usuwanie pojazdów oraz prowadzenie parkingu strzeżonego dla pojazdów usuniętych w przypadkach, o których mowa w ust. 1-2, należy do zadań własnych powiatu. Starosta realizuje te zadania przy pomocy powiatowych jednostek organizacyjnych lub powierza ich wykonywanie zgodnie z przepisami o zamówieniach publicznych.

Rada powiatu, biorąc pod uwagę konieczność sprawnej realizacji zadań, o których mowa w ust. 1-2, oraz koszty usuwania i przechowywania pojazdów na obszarze danego powiatu, ustala corocznie, w drodze uchwały, wysokość opłat, o których mowa w ust. 5c, oraz wysokość kosztów, o których mowa w ust. 2a. Wysokość kosztów, o których mowa w ust. 2a, nie może być wyższa niż maksymalna kwota opłat za usunięcie pojazdu, o których mowa w ust. 6a (art. 130a ust. 6).

Przepis art. 130 ust. 6a ww. ustawy ustala maksymalną wysokość stawek kwotowych opłat, o których mowa w ust. 5c.

Zgodnie z art. 130 ust. 6e cyt. ustawy opłaty, o których mowa w ust. 6, stanowią dochód własny powiatu.

Wydanie pojazdu następuje po okazaniu dowodu uiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 5c, a w przypadku, o którym mowa w ust. 1a, również dowodu uiszczenia kaucji (art. 130 ust. 7 ww. ustawy).

Uwzględniając powołane przepisy wskazać należy, że wykonywane czynności, za które pobierane są ww. opłaty należą do kategorii spraw z zakresu administracji publicznej, które zostały nałożone stosownymi przepisami prawa. A zatem w zakresie, w jakim realizowane są zadania z zakresu administracji rządowej, nałożone odrębnymi przepisami prawa, zastosowanie znajduje regulacja art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wprawdzie art. 15 ust. 6 cyt. ustawy stanowi, że wspomniane w nim podmioty są podatnikami w zakresie czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych, jednak w analizowanych przypadkach taka sytuacja nie występuje. Czynności, o których mowa, mają bowiem charakter publicznoprawny. Pobieranie zatem wskazanych we wniosku opłat nie wynika z zawartych umów cywilnoprawnych, a stanowi wymóg nałożony przez przepisy prawa. W odniesieniu do wpływów będących przedmiotem wniosku wskazać należy, że są to bowiem wpływy uzyskiwane w ramach reżimu publicznoprawnego.

W kontekście powyższego należy uznać, że pobierający opisane we wniosku opłaty, nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług. Zatem pobieranie opłat (a więc danin publicznych) w wysokości określonej powołanymi aktami prawnymi, tj. opłat za usuwanie i przechowywanie pojazdu, jest formą sprawowania władztwa publicznego

W świetle powyższego, czynności usuwania i przechowywania pojazdu usuniętego z drogi, za które pobierane są opłaty wpisują się w dyspozycję art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, co oznacza, że nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnośnie udokumentowania ww. czynności w przypadku, gdy nie podlegają one ustawie o podatku od towarów i usług należy zauważyć co następuje:

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Jak wykazano powyżej, dla opisanych we wniosku czynności Powiat nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, ponieważ wyklucza to brzmienie omówionego wcześniej art. 15 ust. 6 ustawy.

Wobec powyższego, opłaty pobierane w trybie ustawy Prawo o ruchu drogowym, nie powinny być dokumentowane fakturami VAT zarówno w przypadku usunięcia pojazdów, jak i ich przechowywania na parkingu strzeżonym.

Zgodnie z art. 87 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Ponieważ w opisywanej sytuacji Wnioskodawca nie działa jako podatnik, opłaty pobierane w trybie ustawy Prawo o ruchu drogowym, nie powinny być również dokumentowane rachunkami.

Podsumowując, opłaty za usuwanie pojazdów oraz ich przechowywanie, egzekwowane na podstawie ustawy Prawo o ruchu drogowym, nie podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, tym samym nie są opodatkowane podatkiem VAT.

Ponadto należy wskazać, że ww. opłaty za holowanie i przechowywanie pojazdów nie powinny być dokumentowane poprzez wystawienie przez Wnioskodawcę rachunków zgodnie z art. 87 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy jest:

• prawidłowe - w zakresie opodatkowania podatkiem VAT uiszczanych opłat za usuwanie i przechowywanie pojazdów,
• nieprawidłowe - w zakresie udokumentowania ww. opłat.
  
  

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.