Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB3/415-27a/12/14-S/DK
z 31 października 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów – w związku z postanowieniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 sierpnia 2014 r. sygn.. akt II FSK 1541/13, oraz po uwzględnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 23 stycznia 2013 r. sygn. akt I SA/Bk 434/12 – stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 11 maja 2012 r.) dotyczącym udzielenia interpretacji indywidualnej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 120 wskazanej ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie interpretacji indywidualnej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie możliwości korzystania ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 120 wskazanej ustawy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego, które samodzielnie uprawia. W związku z planowaną budową linii energetycznej wysokiego napięcia przez X S.A. w Y która przebiegać ma po nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego, zawarł w dniu 28 września 2011 r. umowę przedmiotem której jest ustanowienie służebności przesyłu na działce oznaczonej nr geod XXXX o pow. XXXX ha położonej w XY. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, zaś jej przedmiotem jest prawo do korzystania z nieruchomości w celu budowy napowietrznej linii elektroenergetycznej 110 Kv w relacji: stacja 110/20 Kv Z – stacja 110/20 Kv strefa w S, w szczególności do: posadowienia słupów, podwieszenia napowietrznych przewodów linii, w pasie technologicznym oraz korzystania z tych urządzeń oraz ich użytkowania zgodnie z ich przeznaczeniem, tj. w zakresie całodobowego wstępu, obchodu, wjazdu i przejazdu sprzętem, swobodnego całodobowego dostępu do urządzeń linii w celu przeglądu, konserwacji, naprawy, remontu, usuwania awarii, przebudowy lub wymiany linii oraz rozbudowy, a także dystrybucji energii elektrycznej. Nadto służebnością jest również objęty obowiązek znoszenia posadowionych na nieruchomości urządzeń, o których mowa powyżej oraz ograniczeń w korzystaniu z nieruchomości w pasie technologicznym linii o szerokości 14 metrów, polegającym na korzystaniu z nieruchomości obciążonej w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami dotyczącymi eksploatacji linii elektroenergetycznych, ochrony zdrowia i środowiska oraz ochrony życia ludzkiego. Wnioskodawca zobowiązany również został do powstrzymywania się od wszelkich działań, które uniemożliwiłyby dostęp do urządzeń, których przebieg przez nieruchomość został oznaczony kolorem czerwonym na mapie stanowiącej załącznik nr 1 do umowy o ustanowieniu służebności przesyłu. Z powyższego wynika, że ustanowienie służebności przesyłu i ustawienie słupa powoduje trwałe ograniczenie korzystania z przedmiotowej nieruchomości, jak również zmniejszenie jej wartości. Zważyć bowiem należy, że ze służebnością związany jest również zakaz wznoszenia budynków, utrzymywania drzew oraz krzewów w wyższej wysokości. Z tytuł tejże służebności Wnioskodawcy wypłacono jednorazowe świadczenie w wysokości XXXX zł. W związku otrzymaniem powyższej kwoty na rzecz Wnioskodawcy wystawiony został PIT-8C, w którym otrzymane świadczenie zostało zakwalifikowane jako przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, (...) o jakim mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, zadano następujące pytanie.

Czy świadczenie otrzymane z tytułu ustanowienia służebności przesyłu podlega opodatkowaniu, jeśli tak, to w jakiej wysokości, w jakim terminie płatne i na jakim formularzu?

We własnym stanowisku Wnioskodawca stwierdził, że otrzymane wynagrodzenie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż korzysta ze zwolnienia na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przepis powyższy przewiduje, że wolne od podatku dochodowego są odszkodowania wypłacone, na podstawie (...) zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej (...). Jakkolwiek literalne brzmienie umowy wskazuje, że została ustanowiona służebność przesyłu, (nie zaś jak to wskazuje literalnie przepis – służebność gruntowa), to należy wskazać, że wykładni i określenia zakresu zwolnienia nie można dokonywać w oderwaniu od etiologii służebności oraz ich rodzajów. Zważyć bowiem należy, że przed dniem 3 sierpnia 2008 r. istniały tylko dwa rodzaje służebności – gruntowe i osobiste. Wprowadzenie unormowań dotyczących służebności przesyłu wynikało w szczególności z potrzeby gospodarczej jednoznacznego ustawowego uregulowania tej problematyki, wobec wątpliwości prawnych wynikających z niedostosowania przepisów o służebności gruntowej do tzw. inwestycji „liniowych”. W ten sposób ustawodawca wyszedł naprzeciw potrzebom gospodarczym i uregulował istniejącą już, zapoczątkowaną uchwałą SN z dnia 17 stycznia 2003 r. praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji (por. uzasadnienie projektu ustawy zmieniającej z dnia 30 maja 2008 r.). W dniu 3 sierpnia 2008 r. weszły w życie przepisy art. 3051-3054 kc, dodane przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 116, poz. 731). W przepisach tych uregulowano problematykę tzw. służebności przesyłu. Z rządowego uzasadnienia projektu tej ustawy wynika w sposób jednoznaczny, że konieczność wprowadzenia do Kodeksu cywilnego unormowań dotyczących tzw. służebności przesyłu wynikała w szczególności z potrzeby gospodarczej jednoznacznego ustawowego uregulowania tego zagadnienia, wobec istniejących nadal wątpliwości prawnych wynikających z niedostosowania przepisów o służebności gruntowej do inwestycji „liniowych”. Zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu ustanawianej w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych służebności. Dlatego też nie sposób uznać, że zwolnienie podatkowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po dniu 3 sierpnia 2008 r. odnosi się (wyłącznie) do służebności gruntowych ustanawianych w okolicznościach wskazanych w tym przepisie. Przy takiej interpretacji tego przepisu zwolnienie to przestałoby istnieć, bowiem od dnia 3 sierpnia 2008 r. takiej służebności nie można już ustanowić. W orzecznictwie podnosi się bowiem, że z dniem 3 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu stanowiącej odmianę służebności gruntowej.

Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianych w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu ani treści tych służebności. W tej sytuacji nie sposób uznać, że poprzez wprowadzenie do kc instytucji służebności przesyłu (porządkującej, a nie zmieniającej, istniejącą praktykę) omawiany przepis ustawy podatkowej stał się przepisem „martwym”.

Dlatego też nie do zaakceptowania jest pogląd, że od dnia 3 sierpnia 2008 r. przepis ten nadal obowiązuje, ale odnosi się tylko do służebności gruntowych (których nie można już w tym zakresie ustanawiać), a nie dotyczy ustanawianych od tej daty służebności przesyłu (vide: wyrok WSA w Białymstoku z dnia 5 października 2011 r. I SA/Bk 259/11; wyrok NSA z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10; wyrok WSA w Warszawie z dnia 24 maja 2011 r. sygn. akt III SA/Wa 2493/10; wyrok WSA w Szczecinie z dnia 6 kwietnia 2011 r. sygn. akt I SA/Sz 949/10). Dodatkowo należy wskazać, że NSA stwierdził w przywołanym wyroku z dnia 1 czerwca 2011 r., że wypłacane wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu nie różni się od wypłaty odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej. Argumentujący powyższe Sąd wskazał, że przepisy kc oprócz wskazania, że służebność gruntowa może być odpłatna lub nieodpłatna nie określają nazwy tego świadczenia. Świadczenie pieniężne wypłacone osobie fizycznej będącej posiadaczem gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego z tytułu ustanowienia służebności przesyłu stanowi rekompensatę (ekwiwalent) za ograniczenie prawa własności takich gruntów na rzecz przedsiębiorcy realizującego inwestycję liniową. Wynagrodzenie takie stanowi zatem odszkodowanie za poniesione szkody, w szczególności utracone korzyści.

Mając na uwadze powyższe w ocenie Wnioskodawcy przychód otrzymany z wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu nie podlega opodatkowaniu. Przedstawiona powyżej wykładania oparta jest na orzecznictwie Sądów Administracyjnych – w tym również WSA w Białymstoku, który w wyroku z dnia 5 października 2011 r. w sprawie sygn. akt I SA/Bk 259/11, wskazał, iż literalna wykładnia art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prowadzi do wniosków świadczących o nieracjonalności prawodawcy, co w świetle zasady państwa prawa nie może zostać zaakceptowane. Uwzględniając zatem wykładnię historyczną i funkcjonalną należy uznać, że po dniu 2 sierpnia 2008 r., zwolnienie to odnosi się do ustanawianych służebności przesyłu. Stanowisko takie nie prowadzi do rozszerzenia zakresu pojęciowego interpretowanego przepisu, bowiem mimo zmiany nazwy ustanawianej służebności, przepisem tym nadal objęte są te same desygnaty – nie została więc naruszona zasada ścisłej interpretacji przepisów podatkowych”

W dniu 3 sierpnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną Nr ITPB3/415-27a/12/DK, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 kwietnia 2012 r. (data wpływu 11 maja 2012 r.) za nieprawidłowe. W dniu 23 września 2012 r. złożył Pan wezwanie do usunięcia naruszenia prawa dotyczące przedmiotowej interpretacji. Skarga na przedmiotową interpretację wpłynęła do tutejszego organu w dniu 30 października 2012 r.

Wyrokiem z dnia 23 stycznia 2013 r., sygn. akt I SA/Bk 434/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku, uchylił zaskarżoną interpretację. Od powyższego wyroku wniesiono kasację do Naczelnego Sądu Administracyjnego, którą następnie wycofano, w związku z czym Naczelny Sąd Administracyjny umorzył postępowanie kasacyjne postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2014 r., sygn.. akt II FSK 1541/13.

W dniu 6 października 2014 r. wpłynął do tutejszego organu wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 23 stycznia 2012 r., sygn. akt I SA/Bk 434/12 opatrzony klauzulą prawomocności wraz z aktami sprawy.

W wyniku ponownej analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, w związku z przepisem art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.), stanowiącym, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia, stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.