Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB1/415-768/14-3/KS
z 2 października 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 27 czerwca 2014 r. (data wpływu 4 lipca 2014 r.) uzupełnionego pismem z dnia 29 września 2014 r. (data wpływu 1 października 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dotyczących udostępnienia kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki:

• w części dotyczącej określenia źródła przychodów oraz zasad opodatkowania uzyskanego wynagrodzenia w postaci opłat lub prowizji nie będących odsetkami – jest nieprawidłowe.
• w pozostałej części – jest prawidłowe.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 4 lipca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych dotyczących udostępnienia kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. W związku z tym, że dysponuje niekiedy nadwyżkami posiadanych środków pieniężnych, rozważa ich inwestowanie poprzez lokowanie środków pieniężnych na lokatach bankowych lub poprzez lokowanie środków za pośrednictwem platformy internetowej, służącej do kojarzenia ze sobą osób zainteresowanych pozyskaniem kapitału na wskazanych przez nie warunkach z osobami zainteresowanymi zainwestowaniem kapitału w drodze udzielenia pożyczki.

W obu wskazanych wyżej przypadkach, jako wynagrodzenie za udostępnienie kapitału, Wnioskodawca zamierza otrzymywać odsetki lub inne rodzaje wynagrodzenia, ściśle związane z udostępnieniem przez niego kapitału w ramach lokat bankowych lub umów pożyczek, takie jak przykładowo opłaty nie będące odsetkami, np. opłaty i prowizje za udzielenie pożyczki.

Lokując dostępne środki na lokacie bankowej, Wnioskodawca będzie zawierał umowę z bankiem, przewidującą, iż w zamian za wynagrodzenie bank będzie mógł korzystać ze zdeponowanych środków realizując tym samym swoje cele kredytowe i inwestycyjne. Podobnie, lokując wolne środki z wykorzystaniem wskazanej wyżej platformy internetowej, Wnioskodawca będzie udostępniał swoje środki innym użytkownikom serwisu w zamian za uzgodnione wynagrodzenie. Wnioskodawca, zarówno w przypadku inwestowania w lokaty bankowe, jak i inwestowania za pomocą platformy internetowej wskazanej powyżej, będzie wybierał oferty spośród zainteresowanych przez odpowiednio: banki lub użytkowników platformy internetowej. Wnioskodawca nie wyklucza też możliwości korzystania z oferowanych przez niektóre serwisy internetowe funkcjonalności tzw. automatów inwestycyjnych oraz oferowanych przez wybrane banki tzw. aukcji lokat terminowych.

Automaty inwestycyjne to inaczej proces prowadzony przez operatora platformy internetowej pozwalający na efektywniejsze i szybsze zawieranie umów pożyczek przez potencjalnego pożyczkodawcę. Polega ona na ustaleniu przez pożyczkodawcę pożądanych parametrów zawieranych umów pożyczek - zarówno przedmiotowych (np. kwoty udzielonych pożyczek, okres udzielenia pożyczki) lub podmiotowych (np. wiarygodność potencjalnego pożyczkobiorcy, jego możliwość spłaty pożyczki w terminie ustalona na podstawie historii otrzymanych wcześniej pożyczek czy też informacji zawartych w biurach informacji kredytowej). W dalszej kolejności automat inwestycyjny „wyszukuje” wnioski potencjalnych pożyczkobiorców odpowiadające parametrom wskazanym przez użytkownika, oraz w imieniu pożyczkodawcy zawierane są umowy pożyczek do wysokości środków pieniężnych przeznaczonych na to przez pożyczkodawcę. Wskazana funkcjonalność ma ułatwić proces zawierania umów pożyczek za pomocą serwisu internetowego poprzez zmniejszenie ilości czasu, jaki użytkownik musiałby poświęcić na wyszukanie ofert o określonych parametrach samodzielnie. Poprzez ustawienie odpowiednich parametrów, rola użytkownika zostaje ograniczona zasadniczo do konieczności zapewnienia kapitału przeznaczonego na nowe pożyczki. Rolą serwisu internetowego staje się natomiast wyszukanie odpowiadających użytkownikowi ofert oraz doprowadzenie do zawarcia w imieniu pożyczkodawcy umów pożyczek o określonych parametrach.

Aukcje lokat terminowych to funkcjonalność polegająca na możliwości określenia przez użytkownika serwisu bankowości elektronicznej istotnych warunków umowy lokaty bankowej, m.in. kwoty kapitału, którą chce on zainwestować oraz wysokości oczekiwanego oprocentowania. W przypadku, gdy zaoferowane przez użytkownika serwisu warunki znajdą się w puli najbardziej korzystnych z punktu widzenia banku, zostaje zawarta umowa lokaty bankowej na wskazanych przez użytkownika serwisu warunkach. Jak wskazano, rola użytkownika serwisu przy korzystaniu z funkcjonalności aukcji lokat terminowych ogranicza się do wskazania parametrów lokaty i oczekiwania na wynik aukcji. Wnioskodawca wskazuje, że nie będzie prowadził procesu inwestycyjnego w sposób zorganizowany, w szczególności poprzez ustanawianie nowych procesów we własnym zakresie, angażowanie dedykowanych środków materialnych innych niż środki pieniężne oraz specjalnie dedykowanego zasobu kadrowego. Wnioskodawca będzie inwestował środki jedynie za pomocą gotowych narzędzi i procesów udostępnionych przez osoby trzecie: banki lub operatorów platform internetowych.

Pismem z dnia 29 września 2014 r. (data wpływu 1 października 2014 r.) Wnioskodawca uzupełnił złożony wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej poprzez przedstawienie własnego stanowiska w sprawie do pytania oznaczonego nr 3.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy wskazane w opisie zdarzeń przyszłych czynności związane z udostępnieniem przez Wnioskodawcę kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki udzielanej za pomocą serwisu internetowego, będą stanowiły dla Wnioskodawcy prowadzenie działalności gospodarczej w myśl art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji czego przychody uzyskane w związku z wymienionymi wyżej czynnościami stanowić będą przychody ze źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych?
   
2. Czy wskazane w opisie zdarzeń przyszłych wynagrodzenie Wnioskodawcy ściśle związane z udostępnieniem przez niego kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki w postaci odsetek od lokat bankowych i odsetek od pożyczek udzielonych za pomocą serwisu internetowego, będzie stanowiło dla niego przychód ze źródła kapitały pieniężne w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz czy będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym według stawki 19%?
   
3. Czy wskazane w opisie zdarzeń przyszłych wynagrodzenie Wnioskodawcy ściśle związane z udostępnieniem przez niego kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki w postaci opłat czy prowizji nie będących odsetkami, będzie stanowiło dla Wnioskodawcy przychód ze źródła - inne źródła w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz czy będzie podlegało opodatkowaniu według stawek 18% lub 32%, tj. według tzw, skali?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazane w opisie zdarzeń przyszłych czynności dokonywane przez Wnioskodawcę nie będą stanowiły dla niego prowadzenia działalności gospodarczej w myśl art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji czego przychody uzyskane w związku z wymienionymi wyżej czynnościami nie będą stanowić przychodów ze źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3.

2. Zdaniem Wnioskodawcy, wskazane w opisie zdarzeń przyszłych wynagrodzenie Wnioskodawcy ściśle związane z udostępnieniem przez niego kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki w postaci odsetek od lokat bankowych i odsetek od pożyczek udzielonych za pomocą serwisu internetowego, będzie stanowiło dla niego przychód ze źródła kapitały pieniężne w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym według stawki 19%.
   
3. Zdaniem Wnioskodawcy wskazane w opisie zdarzeń przyszłych wynagrodzenie Wnioskodawcy ściśle związane z udostępnieniem przez niego kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki w postaci opłat czy prowizji nie będących odsetkami, będzie stanowiło dla Wnioskodawcy przychód ze źródła - inne źródła w rozumieniu ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, oraz będzie podlegało opodatkowaniu według stawek 18% lub 32%, tj. według tzw. skali.
   
   

Zgodnie z rozważaniami poczynionymi przez Wnioskodawcę w pozostałej części uzasadnienia własnego stanowiska, w opinii Wnioskodawcy przychody otrzymywane z wymienionego wyżej tytułu nie stanowią przychodów ze źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 i 7 ustawy o PIT. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy przychody te powinny stanowić przychód ze źródła – inne źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy PIT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy.

Pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową - wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową, polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych - prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust 1 pkt 1,2 i 4-9 ustawy PIT.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej, użyte w powołanym przepisie wymaga, aby działalność obejmowała jeden z rodzajów wskazanych w treści przepisu oraz opierała się na następujących przesłankach:

1. zarobkowym celu działalności,
   
2. wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,
   
3. prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny tub cudzy rachunek.
   
   

Powyższe wskazuje, że kluczowe znaczenie dla ustalenia, czy czynności, które zamierza wykonywać Wnioskodawca odbywać się będą w ramach działalności gospodarczej, ma natura tych działań. Dla dokonania powyższej oceny nie ma natomiast znaczenia fakt braku dokonania formalnej rejestracji Wnioskodawcy w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (por. wyrok WSA w Lublinie z dnia 10 czerwca 2010 r., sygn. akt: I SA/LU 79/11, Legalis).

Pierwszą przesłanką wskazującą na fakt, że czynności, które zamierza wykonywać Wnioskodawca nie będą stanowiły działalności gospodarczej w myśl ustawy PIT jest literalne brzmienie art. 5a pkt 6 tej ustawy. Wynika z niego, iż aby dane czynności zostały uznane za działalność gospodarczą, należy najpierw wykluczyć pochodzenie przychodu z danej czynności z przychodów z innych źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1,2 i 4-9 ustawy PIT. Pogląd ten został zaprezentowany m.in. przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 31 maja 2011 r. o sygn. akt II FSK 142/10 (orzeczenia. nsa.gov.pl).

Zarówno odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych na lokatach, jak również odsetki od pożyczek zostały przez Ustawodawcę sklasyfikowane jako przychody ze źródła kapitały pieniężne - odpowiednio w art. 17 ust. 1 pkt 2 oraz art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy PIT.

Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że Ustawodawca nie wykluczył, iż pod pewnymi warunkami przedmiotowe przychody mogą zostać uznane za przychody z działalności gospodarczej. W przypadku odsetek od środków zgromadzonych na lokatach będzie to miało miejsce w sytuacji, gdy środki te związane są z wykonywaną działalnością gospodarczą (art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT), w przypadku odsetek od pożyczek, w sytuacji kiedy podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek (art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy PIT).

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe, w odniesieniu do odsetek z lokat bankowych, powinny one być zakwalifikowane do źródła przychodów kapitały pieniężne, gdyż środki zgromadzone na lokatach nie są związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę.

Natomiast w odniesieniu do odsetek od udzielanych pożyczek, należy dokonać analizy, czy inwestowanie wolnych środków na platformie internetowej, kojarzącej pożyczkodawcę z pożyczkobiorcą jest prowadzeniem działalności gospodarczej. W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy należy w tym przypadku rozróżniać dwa rodzaje działań: działalność gospodarczą i zarządzanie własnymi aktywami majątkowymi.

Zarządzanie majątkiem to aktywność polegająca na lokowaniu aktywów majątkowych w celu ich zachowania i pobierania pożytków. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym, odsetki od udzielanych pożyczek tak samo jak odsetki od zgromadzonych na lokatach środków pieniężnych są pożytkami cywilnymi z posiadanych oszczędności. Powyższy pogląd potwierdza wyrok NSA z 20 lutego 1996 r. (sygn. akt II SA/442/95), w którym sąd ten uznał, że wynajmowanie lokali jest pobieraniem pożytków z rzeczy (zgodnie z art. 53 § 2 Kodeksu cywilnego) i nie jest prowadzeniem działalności gospodarczej. Zdaniem Wnioskodawcy, brak jest jakościowych różnic pomiędzy udzielaniem pożyczek za pośrednictwem platformy internetowej, a zakładaniem lub odnawianiem również za pośrednictwem serwisu internetowego lokat w banku. W konsekwencji, należy uznać, iż obie te czynności, stanowiące inwestowanie wolnych środków podatnika, stanowią przychód ze źródła kapitały pieniężne.

Wnioskodawca pragnie również zwrócić uwagę na wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 września 2011 r. w połączonych sprawach C-180/10 i C-181/10. Wyrok dotyczył kwestii uznawania za działalność gospodarczą w rozumieniu podatku od wartości dodanej sprzedaży nieruchomości wchodzących w skład majątku prywatnego przez osoby fizyczne, jednak argumentacja Trybunału może odnosić się również do podatku dochodowego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę.

Trybunał w przedmiotowym wyroku stwierdził, iż czynności sprzedaży gruntów przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, nawet jeżeli mają charakter częstotliwy, nie są działalności gospodarczą, a jedynie czynnościami związanymi ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, chyba że sprzedawca podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, podobne do tych stosowanych przez przedsiębiorców działających w tej branży. Trybunał zaznaczył również, iż sam podział nieruchomości i korzystanie przy sprzedaży z podstawowych (nieprofesjonalnych) środków, takich jak publikacja ofert sprzedaży, nie skutkują uznaniem sprzedawcy za przedsiębiorcę.

Analogicznie w sytuacji przedstawionej przez Wnioskodawcę, samo korzystanie przez Wnioskodawcę z komercyjnej platformy internetowej do inwestowania wolnych środków w pożyczki udzielane użytkownikom niniejszej platformy, nie skutkuje uznaniem Wnioskodawcy za przedsiębiorcę, a zatem wyjątek z art. 30a ust. 1 pkt 7 ustawy PIT nie znajduje w przedmiotowej sytuacji zastosowania.

Biorąc pod uwagę powyższe, skoro przychody z wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności powinny zostać sklasyfikowane jako pochodzące ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy PIT, to należy stwierdzić, iż czynności te nie spełniają wszystkich warunków zawartych w definicji działalności gospodarczej z art. 5a pkt 6 ustawy PIT.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, nie sposób podejmowanym przez niego czynnościom w zakresie lokowania swoich wolnych środków przypisać cechy zorganizowania właściwej dla działalności gospodarczej. Lokując wolne środki w sposób wskazany w opisie zdarzeń przyszłych, Wnioskodawca będzie zasadniczo analizował oferty lokat bankowych czy też osób fizycznych poszukujących dofinansowania, tym niemniej czynności związane z analizą tych ofert nie będą cechowały się stopniem zorganizowania właściwym dla prowadzenia działalności gospodarczej. Nadto, Wnioskodawca wskazuje, że w przypadku korzystania przez niego ze wskazanych w opisie zdarzeń przyszłych funkcjonalności: automatu inwestycyjnego oraz aukcji lokat terminowych, jego rola zasadniczo ograniczy się do określenia parametrów interesujących go przyszłych umów pożyczek lub lokat bankowych oraz zapewnienia odpowiednich środków pieniężnych. W takim przypadku Wnioskodawca nie będzie nawet samodzielnie analizował ofert składanych przez użytkowników serwisu zainteresowanych pozyskaniem kapitału czy ofert lokat bankowych, co świadczy o jeszcze mniejszym zakresie samodzielnego zorganizowania działalności Wnioskodawcy w związku z lokowaniem kapitału w sposób wskazany w opisie zdarzeń przyszłych.

Wnioskodawca nie będzie organizował stałego zaplecza dla podejmowanych przez siebie działań, ani opracowywał metodologii podejmowanych czynności. Wnioskodawca będzie korzystał z dostępnych na rynku ofert inwestycyjnych i poszukiwał ich za pośrednictwem m.in. Internetu. Takie działanie jednak jest naturalne dla wszystkich osób, które zamierzają zainwestować swoje środki pieniężne. Samo wyszukiwanie ofert w bankach oraz w Internecie nie może zostać uznane za działanie zorganizowane w sposób właściwy dla prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje, że nie będzie dysponował specjalnie wydzielonym na potrzeby wskazanych w opisie zdarzeń przyszłych działań majątkiem oraz nie jest w stanie stwierdzić, czy przy wyszukiwaniu ofert w bankach komercyjnych czy ofert osób fizycznych za pomocą Internetu będzie wykorzystywał własny sprzęt komputerowy z dostępem do Internetu czy korzystał ze sprzętu udostępnionego mu chwilowo nieodpłatnie (np. przez znajomych) lub odpłatnie (np. przez tzw. kafejki internetowe). Wnioskodawca nie podjął decyzji, co do tej kwestii, gdyż w jego ocenie nie jest możliwe do przewidzenia, kiedy zajdzie potrzeba wyszukania odpowiednich ofert oraz kiedy Wnioskodawca będzie dysponował wolnymi środkami pieniężnymi. Wnioskodawca dla czynności, jakie będzie podejmował nie zamierza tworzyć żadnego skonkretyzowanego planu działań o charakterze choćby zbliżonym do planów biznesowych przygotowywanych w związku z działalnością gospodarczą.

Nadto, Wnioskodawca przy podejmowaniu decyzji o lokowaniu wolnych środków będzie dysponował wyłącznie przygotowanymi uprzednio przez banki ofertami lokat, czy też ofertami osób pragnących pozyskać kapitał w drodze otrzymania pożyczki. W przypadku korzystania z automatu inwestycyjnego, Wnioskodawca nie będzie nawet samodzielnie analizował ofert potencjalnych pożyczkobiorców, a będzie jedynie określał, jaki typ pożyczek lub pożyczkobiorców jest dla niego interesujący. Dalsze czynności będą zautomatyzowane i nie będą wymagały żadnego udziału Wnioskodawcy. Korzystając z funkcji automatu inwestycyjnego, Wnioskodawca nie będzie poszukiwał aktywnie osób chcących pożyczyć kapitał, nie będzie prowadził z nimi negocjacji, podobnie jak nie będzie negocjował z bankami warunków lokat w przypadku korzystania z funkcjonalności aukcji lokat terminowych.

Odnosząc się do kryterium zorganizowania jako cechy niezbędnej dla działalności gospodarczej, Wnioskodawca wskazuje, że zasadniczo każda aktywność ludzka charakteryzuje się pewnym stopniem zorganizowania. Nie każdy jednak stopień zorganizowania pozwala na uznanie takiej działalności za działalność gospodarczą. W tym zakresie Wnioskodawca wskazuje na obecny w judykaturze pogląd dotyczący konieczności zróżnicowania różnych form aktywności pod kątem stopnia ich zorganizowania celem wydzielenia takich rodzajów aktywności, które odpowiadają definicji działalności gospodarczej. W wyroku NSA z dnia 25 października 1995 r. (sygn. Akt: II SA 1059/94, orzeczenia.nsa.gov,pl) sąd wyraził pogląd, zgodnie z którym „gra na giełdzie, mimo, że może mieć między innymi charakter stałych, powtarzalnych czynności i wynikać z dążenia do racjonalnego gospodarowania własnymi zasobami nie może być bowiem uznana za działalność gospodarczą”. Nadto, sąd zwrócił uwagę na to, że działalność w potocznym tego słowa znaczeniu to „zespół czynności, działań podejmowanych w jakimś celu, zakresie, czynny udział w czymś; działanie, praca” (por. Słownik języka polskiego Wydawnictwo Naukowe PWN 1992, tom I, str. 496). Posłużenie się słownikowymi znaczeniami wskazanych pojęć jest niezbędne do właściwego odczytania i zrozumienia intencji ustawodawcy. Wynika z nich, iż działalność gospodarcza wiąże się z określoną sferą aktywności podmiotów prowadzących lub zamierzających podjąć tę działalność. Czynności pozbawione tego aspektu nie będą więc działalnością gospodarczą. W powołanym wyżej wyroku sąd wskazał, że „od prowadzenia działalności gospodarczej należy odróżnić zachowania mniej aktywne, polegające jedynie na czerpaniu pożytków cywilnych z rzeczy, to jest korzystaniu z dochodów, które rzecz przynosi na podstawie stosunku cywilnego (zgodnie z art. 53 par, 2 Kodeksu cywilnego), czy czerpaniu pożytków z prawa, a więc korzystaniu z dochodów, które prawo to przynosi zgodnie ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem (zgodnie z art. 54 Kodeksu cywilnego)”.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca uprzejmie wnosi o potwierdzenie swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie skutków podatkowych dotyczących udostępnienia kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki:

• w części dotyczącej określenia źródła przychodów oraz zasad opodatkowania uzyskanego wynagrodzenia w postaci opłat lub prowizji nie będących odsetkami – jest nieprawidłowe.
• w pozostałej części – jest prawidłowe.
  
  

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do art. 10 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca dokonał podziału przysporzeń majątkowych uzyskiwanych przez podatników na różne źródła przychodów. Zgodnie z tym przepisem odrębnymi źródłami przychodów są m.in.:

• pozarolnicza działalność gospodarcza, (art. 10 ust. 1 pkt 3),
  
• kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) (art. 10 ust. 1 pkt 7),
  
• inne źródła (art. 10 ust. 1 pkt 9).
  
  

Z powyższego jednoznacznie wynika, że pozarolnicza działalność gospodarcza, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest odrębnym od pozostałych źródłem przychodów, przy czym kwalifikacja uzyskiwanego przysporzenia majątkowego do tego źródła przychodów uzależniona jest od spełnienia warunków określonych w art. 5a pkt 6 cyt. ustawy, w którym zostało zdefiniowane (definicja legalna) pojęcie działalność gospodarcza. Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:

• wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
  
• polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
  
• polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych - prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.
  
  

Z przytoczonej definicji działalności gospodarczej, ustawa o podatku dochodowego od osób fizycznych wylicza (pod literami a – c) różnego rodzaje aktywności uznawane za działalność gospodarczą. Jest to wyliczenie wyczerpujące, a nie przykładowe.

Zarobkowy charakter działalności oznacza, że działalność ta jest nastawiona na osiągnięcie zysku, dochodu, co odróżnia ją od działalności społecznej. Zorganizowany sposób działania w obrocie gospodarczym to prowadzenie tej działalności w sposób metodyczny, zaplanowany, systematyczny, uporządkowany. O zorganizowanym charakterze działalności zarobkowej może świadczyć ponadto wyodrębnienie istnienia pewnych składników materialnych i niematerialnych służących prowadzeniu tej działalności, czy też przyjęcie przez ten podmiot określonej formy organizacyjno-prawnej i dopełnienie wymogu rejestracji w ewidencji działalności gospodarczej, choć tych okoliczności nie należy uważać za element decydujący o zorganizowanym charakterze prowadzonych działań. Wykonywanie działań w sposób ciągły to prowadzenie jej w sposób stały, nie okazjonalny. Ciągłość działania wiąże się z jej planowanym charakterem i realizacja poszczególnych zamierzeń. Działanie we własnym imieniu oznacza, że podmiot prowadzący działalność gospodarczą występuje jako podmiot niezależny prawnie od innych podmiotów, a podejmowane przez niego czynności rodzą bezpośrednio dla niego określone prawa i obowiązki.

W konsekwencji, aby uzyskany przychód mógł być uznany za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, działalność zarobkowa musi spełniać definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zalicza określony przychód do innego źródła przychodów niż pozarolnicza działalność gospodarcza, (np. przychodów z kapitałów pieniężnych), przychód ten stanowi przychód z tego źródła, a nie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej. Oznacza to, że kwalifikacja uzyskiwanego przysporzenia majątkowego do odpowiedniego źródła przychodów zależy od rodzaju zdarzenia prawnego, w związku z którym przysporzenie to powstaje.

Wyłączenie zawarte w art. 5a pkt 6 powoływanej ustawy obejmuje m.in. kapitały pieniężne, zdefiniowane jako odrębne źródło przychodów, przewidziane przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy, których poszczególne kategorie wymieniono w art. 17 tej ustawy.

Stosownie do art. 17 ust. 1 powoływanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się:

• odsetki od pożyczek (art. 17 ust. 1 pkt 1),
  
• odsetki od wkładów oszczędnościowych i środków na rachunkach bankowych lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą (art. 17 ust. 1 pkt 2).
  
  

W świetle powyższego stwierdzić należy, że wyżej wymienione przychody, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. ustawy zaliczane są do odrębnego niż działalność gospodarcza źródła przychodów (kapitałów pieniężnych) i w związku z tym nie można ich łączyć z przychodami z działalności gospodarczej. Wyjątek stanowi tylko sytuacja, gdy czerpanie pożytków z tytułu pożyczek bądź innych przychodów od środków pieniężnych jest przedmiotem działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 5a pkt 6 cyt. ustawy, a czynności te stanowią realizację przedmiotu działalności gospodarczej lub środki pieniężne z tytułu lokal bankowych związane są z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 5 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również odsetki od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością.

Jak wynika z powyższego, odsetki od lokat bankowych mogą, co do zasady, stanowić przychód z dwóch źródeł, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z kapitałów pieniężnych. Przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą być tylko odsetki z takich rachunków bankowych, które utrzymywane są w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą zdefiniowaną w art. 5a pkt 6 powoływanej ustawy. Odsetki od środków zgromadzonych na pozostałych rachunkach (w tym lokatach bankowych), stanowić będą zawsze przychód z kapitałów pieniężnych.

Za rachunki bankowe związane z wykonywaną działalnością gospodarczą uznać należy takie rachunki, za pośrednictwem których przyjmowane są i z których dokonywane są wszelkiego rodzaju płatności. Zatem za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej można uznać jedynie te odsetki, które uzyskiwane są z tytułu przetrzymywania środków pieniężnych na tych rachunkach. Natomiast wolne środki pieniężne przechowywane na lokatach bankowych nie stanowią środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 5 ustawy. W konsekwencji odsetki od takich lokat stanowią przychód z kapitałów pieniężnych. Inwestowanie w swoim imieniu własnych środków, jeżeli działalność ta nie spełnia definicji działalności gospodarczej, o której mowa w art. 5a pkt 6, nie stanowi bowiem wykonywania działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa finansowego, czy też usług finansowych.

Konsekwencją powyższego jest brak możliwości zaliczenia przychodu z odsetek od pożyczek oraz odsetek od lokat bankowych do przychodów z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z treścią art. 30a ust. 1 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a:

• z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielenie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej (art. 30a ust. 1 pkt 1),
  
• odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą (art. 30a ust. 1 pkt 3).
  
  

Zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1, 2 i 4, ust. 5a i 5d (art. 30a ust. 6 ww. ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 30a ust. 7 ww. ustawy, dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27.

Zauważyć należy, co uszło uwadze Wnioskodawcy, że w stosunku do użytego w art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz art. 30a ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych słowa „odsetki” zasadne jest stosowanie wykładni funkcjonalnej - uwzględniającej cel normy prawnej - polegającej na szerokim rozumieniu tego słowa. Stosując wykładnię funkcjonalną znaczenia pojęcia „odsetki” użytego w tych przepisach, stwierdzić należy, że wszelkie świadczenia otrzymane przez pożyczkodawcę z tytułu udzielenia pożyczki są zaliczane do kapitałów pieniężnych. Ponadto dyspozycja art. 30a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, oprócz odsetek wskazanych w tym przepisie dotyczy również innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku podatnika lub w innych formach oszczędzania, przechowywania lub inwestowania, prowadzonych przez podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów, z wyjątkiem środków pieniężnych związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą.

Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie powołany przepisy dotyczył będzie także dochodów (przychodów) w postaci opłat czy prowizji nie będących odsetkami ściśle związanych z udostępnieniem przez Wnioskodawcę kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki. Celem ustawodawcy było bowiem objęcie opodatkowaniem przysporzeń ze wszelkich form inwestowania kapitału (a także oszczędzania bądź przechowywania tych środków pieniężnych).

W związku z powyższym nie można podzielić stanowiska, że wskazane w opisie zdarzeń przyszłych wynagrodzenie Wnioskodawcy ściśle związane z udostępnieniem przez niego kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki w postaci opłat czy prowizji nie będących odsetkami, będzie stanowiło dla Wnioskodawcy przychód ze źródła - inne źródła w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz będzie podlegało opodatkowaniu według stawek 18% lub 32%, tj. według tzw. skali.

Mając na względzie opisane zdarzenia przyszłe oraz uwzględniając ratio legis powołanych uregulowań prawnych stwierdzić należy, że jeżeli w istocie czynności związane z udostępnieniem przez Wnioskodawcę kapitału w ramach lokaty bankowej lub umowy pożyczki udzielanej za pomocą serwisu internetowego, nie będą spełniały przesłanek, o których mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to dochód (przychód) uzyskany z tego tytułu nie będzie stanowić przychodu ze źródła przychodu wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy tj. przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej, a przychód z kapitałów pieniężnych przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 7 powoływanej ustawy. W konsekwencji wszelkie przysporzenia uzyskane przez Wnioskodawcę z tego tytułu (zarówno w postaci odsetek od lokat bankowych, odsetek od pożyczek, jak i opłat lub prowizji) będą stanowić dla niego (dochody) przychody z kapitałów pieniężnych, które podlegać będą opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

Odnosząc się do przytoczonego we wniosku wyroków zauważyć należy, że niezależnie od obowiązku uwzględniania ocen wyrażonych w orzecznictwie, organ upoważniony do wydawania interpretacji indywidualnych nie jest związany orzeczeniem wydanym w innej sprawie. Orzeczenia sądów, są bowiem rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonymi w określonym stanie faktycznym. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z póź. zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując takiego orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane.

Należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana w oparciu o przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.