Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB1/4160-26/14-5/AP
z 9 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

WYDANA W WYNIKU UWZGLĘDNIENIA SKARGI

W związku ze skargą z 7 marca 2014 r. (data nadania w polskiej placówce pocztowej 7 marca 2014 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z 9 grudnia 2013 r. nr ILPB1/415-1012/13-2/AMN, w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych, doręczoną w dniu 12 grudnia 2013 r. (data potwierdzenia odbioru), Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów, w trybie art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) oraz na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) w związku z § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), uwzględnia skargę w całości, w związku z czym zmienia zaskarżoną indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego z 9 grudnia 2013 r. uznając stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 września 2013 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowania za szkody powstałe w uprawach rolnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi inwestycję polegającą na budowie farmy wiatrowej. W tym celu Spółka uzyskała wszelkie niezbędne decyzje administracyjne, w szczególności:

• pozwolenie na budowę farmy wiatrowej (dotyczące budowy elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i linią kablową), wydane przez właściwego starostę powiatowego, a także
• pozwolenia na inwestycję polegającą na budowie linii kablowej wysokiego napięcia 110 kV wraz z linią optotelekomunikacyjną dla potrzeb farmy wiatrowej − wydane przez właściwego prezydenta miasta.
  
  

W związku z budową sieci elektroenergetycznych w ramach ww. inwestycji Spółka zawiera w wielu przypadkach z właścicielami gruntów, przez które zgodnie z projektem przebiega sieć, umowy w formie aktu notarialnego, dotyczące ustanowienia służebności przesyłu.

Służebność przesyłu polega w takich przypadkach, co do zasady, na prawie do budowy i eksploatacji podziemnych urządzeń przesyłowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Spółki w postaci podziemnych sieci elektroenergetycznych, o napięciu SN lub WN, umieszczonych na głębokości ok. 1 m, służących do przesyłu energii elektrycznej z elektrowni wiatrowych do stacji transformatorowej wraz z odpowiednią infrastrukturą. Służebność obejmuje również prawo dostępu do przedmiotowych urządzeń technicznych w celu konserwacji i naprawy. Z tytułu ustanowienia służebności przesyłu właścicielom nieruchomości wypłacane jest jednorazowe odszkodowanie w wysokości ustalonej w umowie, bądź też umowa przewiduje wypłatę opłat rocznych.

Jednocześnie umowy przewidują, że w przypadku, gdyby w trakcie prac związanych z instalacją sieci elektroenergetycznych, o których mowa wyżej, zostały spowodowane zniszczenia w uprawach rolnych na danej działce, właścicielowi będzie należne odszkodowanie za faktycznie zniszczone uprawy.

Spółka dodatkowo wskazuje, że:

1. Grunty, o których mowa w stanie faktycznym złożonego przez Spółkę wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, wchodzą w skład gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.
2. Zdaniem Spółki przedmiotowa inwestycja związana z budową farmy wiatrowej dotyczy budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z tym przepisem, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych. Inwestycja realizowana przez Spółkę, polegająca na budowie elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i linią kablową mieści się w tak zdefiniowanej budowie urządzeń infrastruktury technicznej. Spółka pragnie też zauważyć, że znane Spółce interpretacje organów podatkowych potwierdzają, że budowę farmy wiatrowej należy zaliczać do urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. (por. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 12 kwietnia 2011 r. sygn. ILPB1/415-56/11-4/AP).
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w opisanych we wniosku sytuacjach, wypłata odszkodowania na podstawie umowy służebności przesyłu, zarówno mająca postać odszkodowania jednorazowego, jak i opłaty rocznej, a także ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych, korzysta ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o PIT, wobec czego Spółka nie jest zobowiązana w związku z wypłatą odszkodowań do wystawienia dokumentów PIT-8C?

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanych w stanie faktycznym sytuacjach wypłata odszkodowania korzysta ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o PIT i w związku z tym Spółka nie jest zobowiązana do wystawienia dokumentów PIT-8C.

Wskazać tu należy po pierwsze, że zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do postanowień art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami (z pewnymi zastrzeżeniami pozostającymi bez znaczenia w rozpatrywanej sprawie) są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z kolei zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o PIT, źródłami przychodów są:

1. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;
2. działalność wykonywana osobiście;
3. pozarolnicza działalność gospodarcza;
4. działy specjalne produkcji rolnej;
5. (uchylony);
6. najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;
7. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;
8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
   1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
   2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
   3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
   4. innych rzeczy,
   - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c − przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;
9. inne źródła.
   
   

Wobec tego, że wypłacone odszkodowania nie należą do żadnego ze źródeł przychodu wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy o PIT, zdaniem Spółki stanowią one przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o PIT.

Wniosek ten potwierdza brzmienie art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, zgodnie z którym za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

W ocenie Spółki, sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Wobec powyższego wypłacane przez Spółkę odszkodowania z tytułu zniszczeń upraw rolnych powinny być traktowane jako przychody z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT.

Wniosek ten potwierdzają znane Spółce interpretacje organów podatkowych, np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 1 lipca 2011 r. sygn. IBPBII/1/415-266/11/AŻ, interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2009 r. sygn. IPPB2/415- 1626/08-4/AZ.

W przedmiotowej sytuacji należy jednak mieć na uwadze regulację art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT, zgodnie z którym zwolnione są z podatku odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

‒ w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651, z późn. zm.).

Zwolnienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT znajdzie zatem zastosowanie, o ile spełnione są następujące przesłanki:

1. odszkodowanie wypłacone zostaje posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,
2. podstawą wypłaty odszkodowania jest wyrok sądowy lub zawarta z posiadaczem gruntu umowa (ugoda),
3. tytułem do wypłaty odszkodowania jest ustanowienie służebności gruntowej, rekultywacja gruntów, bądź szkoda powstała w uprawach rolnych i drzewostanie,
4. szkoda powstała w wyniku prowadzenia na danym gruncie inwestycji dotyczącej budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami,
5. prowadzącym daną inwestycję jest podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów.
   
   

Analizy wymaga zatem, czy w opisanej przez Spółkę sytuacji powyższe warunki są spełnione.

Ad. 1

Pytanie Spółki zawarte w niniejszym wniosku dotyczy wyłącznie odszkodowań wypłacanych posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Warunek ten uznać należy zatem za spełniony.

Ad. 2

Opisany przez Spółkę stan faktyczny zakłada wypłatę odszkodowań na podstawie umowy (ugody) zawartej w formie aktu notarialnego. Przypadek ten mieści się zatem w dyspozycji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT.

Ad. 3

Tytułem do wypłaty odszkodowania jest w przypadkach objętych niniejszym wnioskiem ustanowienie służebności przesyłu. Zgodnie zaś ww. przepisem zwolnione są z podatku odszkodowania wypłacone z tytułu m.in. ustanowienia służebności gruntowej.

W tym kontekście należy wyjaśnić relację pomiędzy instytucjami służebności gruntowej i służebności przesyłu przewidzianymi w przepisach kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

W § 2 tego przepisu wskazano, że służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.

Natomiast art. 305¹ Kodeksu cywilnego przewiduje, że nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego dotyczy natomiast urządzeń służących do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzeń podobnych. Budowane przez Spółkę sieci elektroenergetyczne stanowią zatem urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego.

Co szczególnie istotne, art. 305⁴ Kodeksu cywilnego stanowi, że do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

Odnośnie relacji powyższych przepisów wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 29 września 2011 r. sygn. II FSK 654/10.

W wyroku tym czytamy: Naczelny Sąd Administracyjny podziela pogląd wyrażony w wyroku NSA z 1 czerwca 2011 r. II FSK 88/10, że z dniem 3 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu stanowiącej odmianę służebności gruntowej (por. także G. Bieniek, Urządzenia przesyłowe. Problematyka prawna, Warszawa 2008, str. 61). Ten fakt zaakcentował również ustawodawca skoro w art. 3054 k.c. odesłał do reżimu prawnego służebności gruntowych. Należy więc w toku interpretacji i stosowania przepisów o służebności przesyłu dopełniać regulację prawną poprzez odpowiednie sięganie do przepisów z dziedziny służebności gruntowych (por. Kodeks cywilny pod red. E. Gniewka, Warszawa 2011, str. 480). Istotą służebności przesyłu jest obciążenie nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 k.c., prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w ograniczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. Służebność przesyłu jako ograniczone prawo rzeczowe, staje się składnikiem przedsiębiorstwa w rozumieniu podmiotowym (art. 55 1 k.c.). Ponadto służebność przesyłu jako szczególny rodzaj służebności gruntowej może być przedmiotem zasiedzenia. Wskazane wyżej cechy istotne służebności przesyłu, jakkolwiek różniące się w pewnym zakresie od służebności gruntowych pozwalają na stwierdzenie, że stanowią one w istocie odmianę służebności gruntowych i ze względu na swoją konstrukcję służą w korzystaniu przez przedsiębiorców z cudzej nieruchomości w celu wybudowania i eksploatacji urządzeń przesyłowych.

Powyższe rozważania stały się podstawą dla sformułowania przez NSA kluczowego dla niniejszej sprawy wniosku:

„Reasumując powyższe rozważania Naczelny Sąd Administracyjny stwierdza, że przewidziana w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) u.p.d.o.f. ulga podatkowa z tytułu odszkodowania wypłaconego, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu jako odmiany służebności gruntowej”.

W świetle powyższego orzeczenia, zdaniem Spółki, nie budzi wątpliwości, że wszystkie rodzaje wypłacanych przez nią na podstawie umów dotyczących ustanowienia służebności przesyłu odszkodowań mogą korzystać z ulgi na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT.

Ad. 4

Zwolnienie dotyczy m.in. budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie zaś z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Inwestycja realizowana przez Spółkę, polegająca na budowie elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i siecią elektroenergetyczną mieści się w tak zdefiniowanej budowie urządzeń infrastruktury technicznej.

Ad. 5

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, Spółka uzyskała wszelkie niezbędne zezwolenia na realizację inwestycji, w szczególności pozwolenie na budowę farmy wiatrowej (dotyczące budowy elektrowni wiatrowych wraz z drogami dojazdowymi, placami montażowymi i linią kablową), wydane przez właściwego starostę powiatowego, a także pozwolenia na inwestycję polegającą na budowie linii kablowej wysokiego napięcia 110 kV wraz z linią optotelekomunikacyjną dla potrzeb farmy wiatrowej − wydane przez właściwego prezydenta miasta.

Spółka działa zatem jako podmiot uprawniony w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o PIT.

Podsumowanie

Biorąc zatem pod uwagę, że w przedmiotowej sytuacji spełnione są wszystkie przesłanki z art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o PIT, należy uznać, że odszkodowania wypłacane przez Spółkę korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Należy przy tym zauważyć, że stosownie do art. 42a ustawy o PIT, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów (PIT-8C) i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jako że w przedmiotowym przypadku przychody z tytułu wypłaty odszkodowań korzystają z ww. zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o PIT, tym samym Spółka nie będzie zobowiązana do sporządzania informacji PIT-8C w związku z wypłatą tych odszkodowań.

W wydanej w dniu 9 grudnia 2013 r. interpretacji indywidualnej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu – działający w imieniu Ministra Finansów na mocy upoważnienia wynikającego z § 2 oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – uznał stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe w części dotyczącej braku obowiązku wystawienia informacji PIT-8C w związku z wypłatą ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych, a w pozostałej części za nieprawidłowe.

W interpretacji stwierdzono, że przedmiotowe wynagrodzenie otrzymane przez Wnioskodawcę w związku z ustanowieniem służebności przesyłu nie spełnia warunków niezbędnych do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiotowa należność stanowi zatem dla Zainteresowanego podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychód z innych źródeł, który nie korzysta ze zwolnienia od podatku i z którego dochód stanowi podstawę opodatkowania tymże podatkiem, w rozumieniu art. 9 ust. 1 w zw. z ust. 2 cyt. ustawy podatkowej.

Stwierdzono ponadto, że w przypadku wypłaty przez Spółkę właścicielom gruntów rolnych ewentualnego dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych, zostały spełnione warunki określone w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym odszkodowanie z tego tytułu podlega zwolnieniu przedmiotowemu określonemu w ww. przepisie.

Zatem Spółka nie jest obowiązana do wystawienia informacji PIT-8C w związku z wypłatą ww. świadczenia z tytułu szkód powstałych w uprawach rolnych.

Interpretację doręczono skutecznie w dniu 12 grudnia 2013 r.

W dniu 30 grudnia 2013 r. do Izby Skarbowej w Poznaniu wpłynęło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w związku z wydaniem interpretacji indywidualnej z dnia 9 grudnia 2013 r. interpretacji indywidualnej znak ILPB1/415-1012/13-2/AMN.

W powyższym wezwaniu Strona nie zgodziła się ze stanowiskiem Ministra Finansów wyrażonym w ww. interpretacji indywidualnej.

Mając na uwadze przedstawione przez Wnioskodawcę we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego informacje oraz uwagi zawarte w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu podtrzymał stanowisko prezentowane w wydanej interpretacji.

Pismem z 7 marca 2014 r. Wnioskodawca za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu na wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Organ upoważniony, tj. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, interpretację indywidualną z 9 grudnia 2013 r. nr ILPB1/415-1012/13-2/AMN.

W złożonej skardze wniesiono o:

1. uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej w zakresie uznającym stanowisko Skarżącej za nieprawidłowe, uznanie stanowiska prezentowanego przez Skarżącą we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz
2. zasądzenie od strony przeciwnej kosztów postepowania wedle norm przepisanych.
   
   

W dniu 1 kwietnia 2014 r. pismem nr ILPB1/4160-26/14-2/AP (data doręczenia 3 kwietnia 2014 r.) Organ podatkowy udzielił odpowiedzi na skargę, wnosząc o jej oddalenie.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy, w związku z wniesieniem skargi oraz z uwzględnieniem zarzutów w niej przedstawionych, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, co następuje.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyty we wskazanym przepisie zwrot „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

‒ w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

Powołany wyżej art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Wskazać przy tym należy, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje. W celu wyjaśnienia tej kwestii odsyła jednak, zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 4 ww. ustawy, do przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 1381 ze zm.).

Stosownie do art. 1 ww. ustawy, opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne lub jako grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza. Natomiast art. 2 ust. 1 stanowi, że za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej. Należy więc podkreślić, że gospodarstwem rolnym w myśl ustawy o podatku rolnym są grunty o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy. Grunty np. z uwagi na ich różne położenie nie muszą stanowić zorganizowanej całości. Takie rozumienie gospodarstwa rolnego powoduje m.in., że za gospodarstwo należy uznać grunty o powierzchni przekraczającej 1 ha, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna. Jedynym elementem łączącym grunty jest osoba właściciela tego gruntu.

Służebność gruntowa uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. 2014 r., poz. 121). Przepis ten stanowi, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Natomiast zgodnie z art. 305¹ Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Stosownie do art. 305⁴ Kodeksu cywilnego, do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych.

W myśl art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu. (art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego).

W świetle powyższego służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania wyroku sądowego, zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Jak wynika z przedstawionych we wniosku informacji, w związku z budową sieci elektroenergetycznych Spółka zawiera z właścicielami gruntów, przez które zgodnie z projektem przebiega sieć, umowy w formie aktu notarialnego, dotyczące ustanowienia służebności przesyłu. Jednocześnie umowy przewidują, że w przypadku, gdyby w trakcie prac związanych z instalacją sieci elektroenergetycznych, o których mowa wyżej, zostały spowodowane zniszczenia w uprawach rolnych na danej działce, właścicielowi będzie należne odszkodowanie za faktycznie zniszczone uprawy. Grunty, o których mowa powyżej, wchodzą w skład gospodarstw rolnych w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.

Wobec powyższego, odnosząc się do możliwości zastosowania w niniejszej sprawie zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zauważyć należy, że regulacje prawne dotyczące służebności przesyłu, wprowadzone zostały do Kodeksu cywilnego z dniem 3 sierpnia 2008 r. Konieczność wprowadzenia do przepisów Kodeksu cywilnego unormowań dotyczących tzw. służebności przesyłu powodowana była w szczególności potrzebą gospodarczą jednoznacznego, ustawowego uregulowania tej problematyki, wobec istniejących nadal wątpliwości prawnych wynikających z niedostosowania przepisów o służebności gruntowej do tzw. „inwestycji liniowych”. Ustanowienie nowego rodzaju służebności, odnoszącej się do inwestycji polegających na budowie urządzeń infrastruktury technicznej w sposób ustawowy regulowało istniejącą już praktykę ustanawiania służebności gruntowych dla realizacji tych inwestycji.

Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, zastąpienie takiej służebności służebnością przesyłu, uregulowaną w Kodeksie cywilnym oznacza, że z dniem 3 sierpnia 2008 r. nie jest już możliwe ustanowienie służebności gruntowej dla realizacji inwestycji liniowych, lecz jedynie służebności przesyłu. Istotą tej służebności jest również (jak w przypadku wcześniej stosowanej służebności gruntowej) ograniczenie prawa własności właściciela nieruchomości na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza realizować inwestycję dotyczącą budowy urządzeń infrastruktury technicznej, lub który użytkuje takie urządzenia (stanowiące jego własność). Wobec tego, zastąpienie w sferze cywilistycznej służebności gruntowej służebnością przesyłu (spowodowane ustawowym uregulowaniem tej problematyki) ustanawianą w związku z budową lub użytkowaniem przedmiotowych urządzeń (sieci), nie zmieniło ani celu, ani treści tych instytucji prawnych. Ten fakt zaakcentował również ustawodawca, odsyłający w art. 3054 Kodeksu cywilnego do reżimu prawnego służebności gruntowych. W toku interpretacji i stosowania przepisów o służebności przesyłu należy więc dopełniać regulację prawną poprzez odpowiednie sięganie do przepisów z dziedziny służebności gruntowych.

Biorąc więc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 120 ww. ustawy zwolnienie z tytułu odszkodowania wypłaconego na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej przysługuje także z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, jako odmiany służebności gruntowej.

W konsekwencji, jeżeli – jak wynika to z analizy niniejszego wniosku – służebność przesyłu została ustanowiona na gruncie wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym, to kwoty otrzymane z tytułu ustanowienie tejże służebności przesyłu są wolne od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwolnieniu z opodatkowaniu podlega również wypłacane przez Spółkę właścicielom gruntów rolnych ewentualne dodatkowe odszkodowanie za szkody w uprawach rolnych. Odszkodowanie to podlega zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego Wnioskodawca jako podstawę zwolnienia z opodatkowania podał wprawdzie, że właściwą podstawą jest art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ww. ustawy, mając jednak na uwadze fakt, że odszkodowanie będzie wolne od opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 120, stanowisko Zainteresowanego odnośnie zwolnienia z opodatkowania dodatkowego odszkodowania za szkody w uprawach rolnych uznaje się za prawidłowe.

W takim przypadku Spółka nie jest obowiązana do wystawienia informacji PIT-8C w związku z wypłatą świadczeń, o których mowa we wniosku.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest w całości prawidłowe.

Wszelkie powyższe kwestie znajdują również potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, w myśl którego zwolnienie dotyczące odszkodowania za ustanowienie służebności gruntowej, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odnosi się także do wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu (wyrok NSA: z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt II FSK 3050/11, z dnia 25 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 2131/11, z dnia 1 czerwca 2011 r. sygn. akt II FSK 88/10 oraz z dnia 29 września 2011 r. sygn. akt II FSK 654/10). Stanowisko takie akceptuje także Minister Finansów w piśmie z dnia 21 maja 2014 r. nr DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, zmieniającym interpretację ogólną z dnia 10 lipca 2013 r. nr DD3/033/101/CRS/13/RWPD-48186/RD-70022/13 z powodu jej nieprawidłowości.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejsze rozstrzygniecie. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, w terminie trzydziestu dni od dnia jego doręczenia za pośrednictwem organu, który wydał interpretację (art. 54 § 1 ww. ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.