INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2011 r. (data wpływu 8 listopada 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania „odszkodowania” z tytułu wyłączenia gruntu rolnego z działalności rolniczej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania „odszkodowania” z tytułu wyłączenia gruntu rolnego z działalności rolniczej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem są wyłącznymi właścicielami - na zasadach wspólności ustawowej małżeńskiej - nieruchomości, składającej się z działki gruntu o powierzchni 53,7900 ha nabytej dnia 24 czerwca 2006 r. Nieruchomość gruntowa jest wykorzystywana przez Wnioskodawczynię w ramach prowadzonego przez nią gospodarstwa rolnego, na co małżonek wyraził zgodę.

Prowadząc gospodarstwo rolne zgłoszone do Krajowego Rejestru Podmiotów Gospodarki Narodowej z wyszczególnionym rodzajem działalności 0111Z - uprawa zbóż z dniem 1 marca 2006 r. Wnioskodawczyni zrezygnowała ze zwolnienia VAT.

Dodatkowo dnia 19 lipca 2006 r. dokonała zgłoszenia wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie:

• usług na rzecz rolnictwa i leśnictwa,
• działalności produkcyjnej,
• działalności handlowej
  
  z nowym wpisem REGON - 0161Z - działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną.

W związku z tym, że dochody uzyskane ze świadczonych usług rolniczych nie są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – Wnioskodawczyni wybrała jako formę opodatkowania "zasady ogólne", zaprowadziła podatkową książkę przychodów i rozchodów, ewidencjonując w niej wszystkie zdarzenia gospodarcze dotyczące działalności pozarolniczej.

Ponadto nadmienia, że małżonek również prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą od 10 maja 2007 r. zgłoszoną do Krajowego Rejestru Podmiotów Gospodarki Narodowej z wyszczególnionym rodzajem działalności -1629Z - produkcja pozostałych wyrobów z drewna, produkcja wyrobów z korka, słomy i materiałów używanych do wyplatania. Jako formę opodatkowania wybrał opodatkowanie zgodnie z art. 30c i 9a ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych przy zastosowaniu stawki podatku -19%. Zaprowadził podatkową książkę przychodów i rozchodów, ewidencjonując w niej wszystkie zdarzenia gospodarcze dotyczące pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wraz z nabyciem gospodarstwa rolnego, składającego się z działki gruntu Wnioskodawczyni wraz z mężem przejęli również prawo dzierżawy na tejże nieruchomości gruntowej na okres 30 lat tj. do dnia 30 czerwca 2034 r. na posadowienie dwóch siłowni wiatrowych. Prawo dzierżawy było na rzecz ówczesnej firmy - spółki z o.o.

Zgodnie z umową dzierżawy Wnioskodawczyni wydzierżawiła wraz z małżonkiem tzn. oddała do używania wraz z prawem pobierania wszelkich pożytków naturalnych i cywilnych przez Dzierżawcę część gruntu o powierzchni 22.820,60 m² na okres 30 lat na cele nierolnicze, a konkretnie na potrzeby budowy, eksploatacji, utrzymania, napraw, konserwacji i modernizacji wszelkich elementów farmy wiatrowej, w tym w szczególności turbin wiatrowych wraz z fundamentami, stacji transformatorowych i pomiarowych, linii kablowych i teletechnicznych pomiędzy elementami farmy, przyłączy napowietrznych lub kablowych do publicznej sieci elektroenergetycznej, placów montażowych, dróg dojazdowych i dojść.

Dzierżawcą tej działki po zmianie umowy dzierżawy jest inna spółka z o.o. Cała działka, z której część została wydzierżawiona w umowie nazwana jest nieruchomością, a część wydzierżawiona gruntami.

Czynsz dzierżawczy tzw. „czynsz za okres eksploatacyjny" za tę działkę rolną przeznaczoną pod budowę dwóch siłowni wiatrowych zwaną gruntami jest wypłacany raz do roku z dołu w terminie do 31 marca roku następującego po roku kalendarzowym, którego zapłata dotyczy przez cały okres dzierżawy.

Część gruntu w ilości 0,3 ha pomiędzy wytyczoną drogą dojazdową do turbin wiatrowych, a istniejącym lasem stał się nieprzydatny na dalsze prowadzenie działalności rolniczej na skutek wytyczenia tej właśnie drogi dojazdowej, a tym samym odcięcia tej części gruntu od pozostałej części gruntu. Za tę ilość dzierżawca zapłacił jednorazowe odszkodowanie w kwocie: 9.000 zł za utracone pożytki z przyszłych upraw na podstawie aneksu do umowy dzierżawy sporządzonego dnia 13 maja 2011 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie, oznaczone we wniosku numerem drugim.

Czy otrzymane jednorazowe odszkodowanie za całkowite pozbawienie możliwości uzyskiwania przychodów z rolniczego użytkowania gruntu jest objęte ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane odszkodowanie za całkowite pozbawienie przychodów z użytkowania rolniczego gruntu jest przychodem z działalności rolniczej, a ten zgodnie z art. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wyłączony z jej stosowania, czyli nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych działalnością rolniczą, w rozumieniu ust. 1 pkt 1, jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

1. miesiąc - w przypadku roślin,
2. 16 dni - w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
3. 6 tygodni - w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
4. 2 miesiące - w przypadku pozostałych zwierząt

• licząc od dnia nabycia.

Natomiast, zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z punktem 9 tego artykułu źródłem przychodów są „inne źródła”. Stosownie do art. 20 ust. 1 za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Do przychodów z innych źródeł należy zatem zaliczyć każdy przychód, który spełnia łącznie dwa warunki: po pierwsze – nie jest zaliczany do źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ustawy, a po drugie – nie jest wyłączony z przedmiotowego zakresu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że na podstawie aneksu do umowy dzierżawy gruntu, Wnioskodawczyni otrzymała jednorazowe świadczenie, określone przez Wnioskodawczynię jako odszkodowanie za utracone pożytki z przyszłych upraw na tej części gruntu, która z uwagi na budowę drogi dojazdowej do siłowni wiatrowych stała się nieprzydatna do dalszego prowadzenia na nim działalności rolniczej.

Wskazać należy, że świadczenie, które otrzymała Wnioskodawczyni, z uwagi na okoliczności w związku z którymi je uzyskała - utratę możliwości rolniczego wykorzystania części gruntu rolnego odciętego drogą dojazdową do siłowni wiatrowych - nie stanowi świadczenia z tytułu działalności rolniczej, nie podlega zatem dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Wskazać również należy, że zamknięty katalog zwolnień podatkowych wymieniony został w treści art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten wymienia jako zwolnione od podatku dochodowego w ust. 1 pkt 120 - odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

• w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.). Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami, przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Zwolnieniu podlega zatem wyłącznie odszkodowanie, czyli świadczenie jakie należy się poszkodowanemu za wyrządzone szkody od osoby, która tę szkodę wyrządziła lub ponosi za nią odpowiedzialność. „Odszkodowanie” to wynagrodzenie za poniesione przez kogoś straty. Odszkodowanie oznacza zatem wszelkie świadczenia polegające na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, który następuje w majątku poszkodowanego bez jego zgody. Odszkodowanie, aby korzystało z omawianego zwolnienia, musi być wypłacone na podstawie wyroków sądowych lub zawartych umów (ugód) w związku ze szkodami powstałymi w uprawach, ustanowieniem służebności gruntowej lub rekultywacją gruntów, w wyniku prowadzenia na gruntach rolnych przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej.

Świadczenie o którym mowa we wniosku nie stanowi więc odszkodowania zwolnionego od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zwolnienie to dotyczy szkód rzeczywistych, powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie, a z treści wniosku wynika, że otrzymana przez Wnioskodawczynię kwota dotyczy utraty pożytków z przyszłych upraw, na tej części gruntów, która stała się nieprzydatna do prowadzenia działalności rolniczej.

Wypłacone świadczenie nie będzie także podlegało zwolnieniom o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ww. ustawy. Zgodnie z treścią ust. 1 pkt 3, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Stosownie zaś do treści ust. 1 pkt 3b ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Świadczenie o którym mowa we wniosku nie spełnia przesłanek do powyższych zwolnień od podatku dochodowego o których mowa w cytowanych powyżej przepisach art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Bowiem prawo do otrzymania ww. świadczenia nie wynika - jak tego wymaga pkt 3 art. 21 ww. ustawy - wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Świadczenie to, nie zostało również otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, lecz zostało wypłacone Wnioskodawczyni na podstawie umowy, wobec czego nie mieści się w zakresie dyspozycji pkt 3b art. 21 ustawy.

Zatem omówione zwolnienia, jak również żadne inne ze zwolnień przewidzianych w ustawie, dla przedmiotowego świadczenia nie mogą w niniejszej sprawie być zastosowane.

Biorąc powyższe pod uwagę, otrzymane przez Wnioskodawczynię jednorazowe świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskany w 2011 r. przychód z powyższego tytułu Wnioskodawczyni winna wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2011 jako przychód z innych źródeł, łącznie z innymi dochodami osiągniętymi przez podatnika w tym samym roku i opodatkować według skali podatkowej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.