Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-383/14-2/MZ
z 8 sierpnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 lipca 2014 r. (data wpływu 18 lipca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia przez Spółkę akcji własnych w celu ich umorzenia - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lipca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia przez Spółkę akcji własnych w celu ich umorzenia.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi działalność jako towarzystwo funduszy inwestycyjnych, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27.05.2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 45 w/w ustawy przedmiotem działalności Spółki może być wyłącznie tworzenie funduszy inwestycyjnych lub funduszy zagranicznych i zarządzanie nimi, w tym pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa, reprezentowanie ich wobec osób trzecich oraz zarządzanie zbiorczym portfelem papierów wartościowych.

Za zezwoleniem Komisji Nadzoru Finansowego towarzystwo może rozszerzyć przedmiot działalności o:

1. zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych,
2. doradztwo inwestycyjne, pod warunkiem, że towarzystwo jednocześnie wystąpiło o zezwolenie na prowadzenie działalności, o której mowa w pkt a, lub prowadzi taką działalność.

Towarzystwo bez zezwolenia Komisji może rozszerzyć przedmiot działalności o:

1. pośrednictwo w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych utworzonych przez inne towarzystwa lub tytułów uczestnictwa funduszy zagranicznych, funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzibą w państwach należących do E. oraz funduszy inwestycyjnych otwartych z siedzibą w państwach należących do O. innych niż państwo członkowskie lub państwo należące do E.;
2. pełnienie funkcji przedstawiciela funduszy zagranicznych.

Spółka zamierza nabyć od swojego akcjonariusza część własnych akcji w celu ich umorzenia za wynagrodzeniem. Na skutek umorzenia akcji nastąpi obniżenie kapitału zakładowego Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy opisane w niniejszym wniosku nabycie przez Spółkę akcji własnych w celu ich umorzenia podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka stoi na stanowisku, zgodnie z którym przedmiotowe nabycie akcji w celu ich umorzenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Stosownie do art. 455 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94 poz. 1037 ze zm.) akcje w spółce akcyjnej mogą zostać umorzone, przy czym zgodnie z art. 304 § 2 pkt 3 ksh warunki i sposób umarzania akcji powinien określać statut.

Zgodnie z treścią art. 359 ksh akcje mogą być umorzone albo za zgodą akcjonariusza w drodze ich nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe), a umorzenie akcji wymaga uchwały walnego zgromadzenia. Zgodnie natomiast z art. 360 ksh umorzenie akcji wymaga obniżenia kapitału zakładowego. Uchwała o obniżeniu kapitału zakładowego powinna być powzięta na walnym zgromadzeniu, na którym powzięto uchwałę o umorzeniu akcji. Umorzenie akcji następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego.

Z kolei w myśl przepisu art. 535 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę, przy czym stosownie do art. 555 ww. ustawy, przepisy o sprzedaży rzeczy stosuje się odpowiednio między innymi do sprzedaży praw majątkowych. W świetle powyższego należy stwierdzić, iż cena obok oznaczenia przedmiotu sprzedaży stanowi element przedmiotowo istotny umowy sprzedaży. Zapłata ceny jest podstawowym obowiązkiem kupującego. Cena jest ekwiwalentem rzeczy lub praw, nabytych w drodze umowy sprzedaży. Zawiera ona w sobie koszt nabycia rzeczy lub prawa majątkowego, zysk sprzedawcy oraz koszty zawiązane ze zbyciem.

W przypadku nabycia akcji w celu dokonania umorzenia dobrowolnego w zamian za umarzane akcje akcjonariusz otrzymuje wynagrodzenie. Należy jednak podkreślić, iż termin „wynagrodzenie” nie jest w tym przypadku tożsamy z ceną.

Użycie w art. 359 § 1 ksh terminu „wynagrodzenie” świadczy o tym, iż na gruncie tego przepisu nie chodzi o sprzedaż w rozumieniu art. 535 Kodeksu cywilnego. Czynności tej nie można zatem zakwalifikować jako umowy sprzedaży.

Instytucja nabycia akcji w celu ich umorzenia jest ściśle związana ze stosunkiem uczestnictwa w spółce i musi wynikać ze statutu spółki. Jest to norma o charakterze szczególnym w stosunku do przepisów Kodeksu cywilnego.

Ponieważ pojęcie „ceny” zawarte w art. 535 Kodeksu cywilnego i pojęcie „wynagrodzenia” określone w art. 359 § 1 ksh nie są pojęciami tożsamymi, a nabycie akcji przez Spółkę od akcjonariusza celem ich umorzenia regulowane przepisami art. 359 ksh, nie jest umową sprzedaży, o której mowa w art. 535 Kodeksu cywilnego, w związku z powyższym nabycie takie nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
      
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
      
   3. (uchylona),
      
   4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
      
   5. umowy dożywocia,
      
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
      
   7. (uchylona),
      
   8. ustanowienie hipoteki,
      
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
      
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
       
   11. umowy spółki;
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
   
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
   
   
   

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Takie szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego opodatkowania ma swoje określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył z opodatkowania inne czynności, choćby podobne, które jednak nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet jeśli wywołują w sferze gospodarczej takie same skutki bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.

Reasumując, stwierdzić należy, iż opisany we wniosku stan faktyczny, tj. nabycie przez Spółkę własnych akcji od akcjonariuszy za wynagrodzeniem w celu ich umorzenia jest szczególnym rodzajem czynności, niewymienionym w zakresie przedmiotowym ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, a tym samym nie podlega temu podatkowi.

Stanowisko zajmowane przez Spółkę znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych, np.:

1. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, z dnia 17.06.2013 r. sygn. ILPB2/436-83/13-2/MK,
2. w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16.02.2012 r. sygn. IPPB2/436-570/11-2/AF oraz z dnia 07.01.2011 r. sygn. IPPB2/436-424/10-4/MZ,
3. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 09.03.2010 r. sygn. ILPB2/436-283/09-2/MK,
4. w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 24.02.2009 r. sygn. ITPB2/436-150/08/IL.

Mając powyższe na uwadze stanowisko przedstawione przez Spółkę należy uznać za prawidłowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji indywidualnych w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, iż interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Tym samym nie stanowią podstawy prawnej przy wydawaniu interpretacji.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.