INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2014 r. (data wpływu 10 marca 2014 r.), uzupełnionym w dniu 15 maja 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 15 maja 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie odliczenia w ramach tzw. ulgi prorodzinnej.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W 2009 r. Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem. Wyrokiem Sądu Okręgowego postanowiono, że dzieci będą przebywały z matką w jej miejscu zamieszkania, natomiast ojciec dzieci został zobowiązany do płacenia alimentów (synowie M. ur. 1999 r. oraz S. ur. 2005 r.). Ojciec dzieci płaci alimenty regularnie, obecnie mieszka z partnerką i dwojgiem ich dzieci w W.

W związku z trudną sytuacją życiową związaną z podziałem majątku, Wnioskodawczyni była zmuszona w 2012 r. do przeprowadzki. Wyprowadziła się z dziećmi w okolice B. Przed przeprowadzką ojciec dzieci kontaktował się z synami regularnie, zabierał dzieci do siebie co drugi weekend. Obecnie z uwagi na odległość (200 km) dzieci widzą się z ojcem przy okazji odwiedzin niedaleko zamieszkałej babci (byłej teściowej Wnioskodawczyni) lub jadą do W. Odwiedziny u ojca występują jeden raz na kwartał, u babci średnio raz w miesiącu.

Przez ostatnie lata byli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w sprawie odliczenia ulgi na dzieci. Były mąż odlicza połowę ulgi argumentując to okolicznością, że płaci alimenty i nie ma ograniczonych praw rodzicielskich jednak dzieci faktycznie pozostają pod opieką Wnioskodawczyni cały rok. Chłopcy uczęszczają do szkół w B., mają tu kolegów, chodzą do lekarzy, żyją i funkcjonują w obecnym miejscu zamieszkania.

Ponadto Wnioskodawczyni również łoży na dzieci, gdyż zgodnie z prawem oboje rodzice zobowiązani są utrzymywać dzieci, często te wydatki przekraczają sumę alimentów a także równowartość alimentów po stronie Wnioskodawczyni.

W okresie którego dotyczy wniosek, tj. 2013 i 2014 r. Wnioskodawczyni uzyskała i uzyskuje dochody opodatkowane według skali podatkowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi o odliczeniu ulgi na dzieci za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, uprawnia Wnioskodawczynię do odliczenia ulgi podatkowej na dzieci za cały rok – kiedy to dzieci faktycznie są pod opieką Wnioskodawczyni, czy za połowę roku kalendarzowego, czy też proporcjonalnie, sumując dni w których ojciec dzieci sprawował faktyczną opiekę...

Zdaniem Wnioskodawczyni, interpretując ww. przepis, ma prawo do odliczenia ulgi na dzieci za cały rok, kiedy to sprawuje faktyczną opiekę nad małoletnimi i wykonuje władzę nad dziećmi. 3-dniowe pobyty u ojca, czy u matki ojca oraz 2-tygodniowy pobyt na wakacjach z ojcem, nie uprawnia go do korzystania z ulgi za połowę roku. Wnioskodawczyni uważa, że taka postawa jest krzywdząca dla Niej i dla dzieci.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;
2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;
3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Stosownie do art. 27f ust. 2 ww. ustawy, odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, jeżeli dochody podatnika:


1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112.000 zł,
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56.000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;


2. dwojga małoletnich dzieci - kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na każde dziecko;
3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota stanowiąca:


1. 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,
2. 1/4 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na trzecie dziecko,
3. 1/3 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1, na czwarte i każde kolejne dziecko.

Zgodnie z art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka (art. 27f ust. 2b ww. ustawy).

W przypadku, gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem (art. 27f ust. 3 ustawy).

Z przepisu art. 27 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Według art. 27f ust. 5 ww. ustawy, odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;
2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r., poz. 788 z późn. zm.) – przysługuje obojgu rodzicom, a – stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy – jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Podkreślenia przy tym wymaga, iż separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka.

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującego na dziecko limitu. Kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w 2009 r. Wnioskodawczyni rozwiodła się z mężem. Wyrokiem Sądu Okręgowego postanowiono, że dzieci będą przebywały z matką w jej miejscu zamieszkania, natomiast ojciec dzieci został zobowiązany do płacenia alimentów (synowie M. ur. 1999 r. oraz S. ur. 2005 r.). Ojciec dzieci płaci alimenty regularnie, obecnie mieszka z partnerką i dwojgiem ich dzieci w W.

W związku z trudną sytuacją życiową związaną z podziałem majątku, Wnioskodawczyni była zmuszona w 2012 r. do przeprowadzki. Wyprowadziła się z dziećmi w okolice B. Przed przeprowadzką ojciec dzieci kontaktował się z synami regularnie, zabierał dzieci do siebie co drugi weekend. Obecnie z uwagi na odległość (200 km) dzieci widzą się z ojcem przy okazji odwiedzin niedaleko zamieszkałej babci (byłej teściowej Wnioskodawczyni) lub jadą do W. Odwiedziny u ojca występują jeden raz na kwartał, u babci średnio raz w miesiącu.

Przez ostatnie lata byli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia w sprawie odliczenia ulgi na dzieci. Były mąż odlicza połowę ulgi argumentując to okolicznością, że płaci alimenty i nie ma ograniczonych praw rodzicielskich jednak dzieci faktycznie pozostają pod opieką Wnioskodawczyni cały rok. Chłopcy uczęszczają do szkół w B., mają tu kolegów, chodzą do lekarzy, żyją i funkcjonują w obecnym miejscu zamieszkania.

Ponadto Wnioskodawczyni również łoży na dzieci, gdyż zgodnie z prawem oboje rodzice zobowiązani są utrzymywać dzieci, często te wydatki przekraczają sumę alimentów a także równowartość alimentów po stronie Wnioskodawczyni.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów uznać należy, że w sytuacji, gdy zarówno Wnioskodawczyni jak i były małżonek dysponują prawem wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do dziecka są uprawnieni do korzystania z ulgi wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazać jednak należy, iż w powołanym art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zdanie drugie – ustawodawca dał rodzicom możliwość wyboru, w jaki sposób dokonają odliczeń kwoty przysługującej im ulgi prorodzinnej. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą. W związku z tym możliwe jest skorzystanie z odliczenia od podatku przez jednego z rodziców przy czym konieczne jest w tym zakresie uzyskanie porozumienia pomiędzy osobami uprawnionymi, gdyż to im ustawodawca pozostawił decyzję w tym względzie. W sytuacji natomiast braku takiego porozumienia odliczenie przysługuje w częściach równych.

Wobec przedstawionych uregulowań prawnych tutejszy organ nie może zatem zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawczyni, zgodnie z którym – w sytuacji gdy sama sprawuje faktyczną opiekę nad małoletnimi dziećmi a ich pobyty u ojca są w ciągu roku jedynie okazjonalne – ma wyłączne prawo do odliczenia ulgi za dwanaście miesięcy w roku podatkowym. Ww. przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uprawniają bowiem do skorzystania z ww. ulgi tylko dla rodzica, który z dzieckiem zamieszkuje bądź też w większym stopniu ponosi ciężar jego utrzymania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszczy, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.