Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-461/14/MM
z 30 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. Nr 8, poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 kwietnia 2014 r. (wpływ do tutejszego organu 30 kwietnia 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 30 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 7 marca 2013 r. w wyniku zamiany spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, na spółdzielczo lokatorskie prawo do lokalu Wnioskodawczyni zawarła ze Spółdzielnią Mieszkaniową, do której należą oba lokale umowę o oddanie do używania na czas nieokreślony lokalu oznaczonego nr …. Zawarcie umowy poprzedzone zostało wpłatą przez Wnioskodawczynię na żądanie Spółdzielni przekazane na piśmie z dnia 6 marca 2013 r. kwoty 17.283 zł stanowiącej różnicę między zwaloryzowanym wkładem mieszkaniowym lokalu nr … wynoszącym 68.194 zł, a zwaloryzowanym wkładem mieszkaniowym lokalu nr … wynoszącym 50.911 zł. W marcu 2014 r. Spółdzielnia – bez jakiegokolwiek wyjaśnienia - przesłała Wnioskodawczyni PIT-8C, stwierdzający przychód w wysokości 25.624 zł 43 gr. W związku z powyższym pismem z dnia 1 kwietnia 2014 r. Wnioskodawczyni zwróciła się do Spółdzielni z wnioskiem o wyjaśnienie na jakiej podstawie wystawiła jej PIT-8C, skoro jej tej kwoty nie zwrócono lecz została ona zaliczona na poczet wkładu mieszkaniowego za lokal nr ... . Pismem z dnia 14 kwietnia 2014 r. Spółdzielnia podtrzymała swoje stanowisko co do wystawienia druku PIT-8C. Jednocześnie Spółdzielnia wyjaśniła, że różnica pomiędzy wniesionym, a zwróconym wkładem mieszkaniowym wyniosła 25.624 zł 43 gr i stanowi przychód Wnioskodawczyni. Z tym jednak Wnioskodawczyni nie może się zgodzić. Ponadto w powołanym piśmie Spółdzielnia poinformowała Wnioskodawczynię, że może ubiegać się o ulgę mieszkaniową skoro cała otrzymana kwota została przeznaczona na nowe cele mieszkaniowe.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni zobowiązana jest do zapłaty podatku od zwaloryzowanej kwoty wkładu, skoro wkład mieszkaniowy w tym również jego zwaloryzowana część nie zostały zwrócone lecz zostały w całości zaliczone na wkład mieszkaniowy na mieszkanie o takim samym statusie, tj. statusie spółdzielczo-lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, posiadanego w wyniku zamiany tego rodzaju mieszkań, a zatem czy zasadnie wystawiono dla Wnioskodawczyni informację na druku PIT-8C?

Zdaniem Wnioskodawczyni, mając na względzie istniejący stan faktyczny i prawny kwota 25.624 zł 43 gr nie może podlegać opodatkowaniu. Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni, a zatem a contrario, skoro nie następuje zwrot (wypłata) zwaloryzowanej części wkładu nie może on podlegać opodatkowaniu. Jak wynika z literalnego brzmienia powołanego wyżej przepisu, jeśli wystąpił przychód w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów podatnik zwolniony jest od podatku ale tylko do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów. W świetle orzecznictwa NSA nie podlega zwolnieniu nadwyżka wypłaconej, zwaloryzowanej kwoty wkładu nad wkład uiszczony pierwotnie przez lokatora. W ocenie Wnioskodawczyni, w sprawie będącej przedmiotem niniejszego wniosku, wbrew stanowisku Spółdzielni, w ogóle nie doszło do zwrotu (wypłaty) wkładu mieszkaniowego, w tym jego zwaloryzowanej części, lecz pozostał on w Spółdzielni, która w całości zaliczyła go na poczet wkładu mieszkaniowego wymaganego dla mieszkania uzyskanego w wyniku zamiany. Ponadto Wnioskodawczyni nie przestała ani na chwilę być członkiem Spółdzielni, a wkład mieszkaniowy służy temu samemu celowi, jakim jest zaspokojenie jej potrzeb mieszkaniowych. W ocenie Wnioskodawczyni istotne jest również, że nie zmienił się status mieszkania, ponieważ przysługiwało jej i nadal przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu.

W znanych Wnioskodawczyni sprawach, w których zwrot wkładu uznany został jako przychód miał miejsce jego fizyczny zwrot na rzecz podatnika oraz podatnik utracił prawa członka spółdzielni (wyrok NSA z dnia 14 marca 2013 r., sygn. akt II FSK 1490/11 lub interpretacja wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 26 lutego 2014 r., nr PTB2/45-721/13-5/KKU). W niniejszej sprawie nie nastąpił jednak zwrot (wypłata) na rzecz Wnioskodawczyni wkładu mieszkaniowego, ani jego zwaloryzowanej części oraz Wnioskodawczyni nie utraciła prawa członka spółdzielni. W tych warunkach – zdaniem Wnioskodawczyni – Spółdzielnia niesłusznie wystawiła informację o przychodzie na druku PIT-8C oraz niezgodnie z istniejącym stanem faktycznym przyjęła jakoby zwróciła Wnioskodawczyni zwaloryzowaną część wkładu mieszkaniowego, ponieważ takiego zwrotu nie było.

Gdyby taka sytuacja miała miejsce byłaby ona nieracjonalna, a ponadto Wnioskodawczyni zamiast kwoty 17.283 zł, do której zapłaty wezwała ją Spółdzielnia musiałaby wpłacić oprócz ww. kwoty również pozostały wkład stanowiący uzupełnienie do kwoty 68.194 zł, co nie miało miejsca.

Ponadto Wnioskodawczyni uważa, że tak jak niesłusznie Spółdzielnia wystawiła informację na druku PIT-8C, tak również w drugiej części pisma z dnia 14 kwietnia 2014 r. nietrafnie wskazała Wnioskodawczyni możliwość ubiegania się o ulgę mieszkaniową. W świetle powołanej wyżej interpretacji wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, zwrot zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego i przeznaczenia go na zakup mieszkania w ciągu 2 lat nie uprawnia do ulgi na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ ulga ta jest przewidziana dla właścicieli nieruchomości, a nie dla osób, którym przysługiwało spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wymienił źródła przychodów, w pkt 9 wskazując inne źródła.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności" wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów, stanowią przychody objęte dyspozycją tego przepisu.

Stosownie do art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż w dniu 7 marca 2013 r. w wyniku zamiany spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, na spółdzielczo lokatorskie prawo do lokalu Wnioskodawczyni zawarła ze Spółdzielnią Mieszkaniową, do której należą oba lokale umowę o oddanie do używania na czas nieokreślony lokalu oznaczonego nr 29. Zawarcie umowy poprzedzone zostało wpłatą przez Wnioskodawczynię na żądanie Spółdzielni przekazane na piśmie z dnia 6 marca 2013 r. kwoty 17.283 zł stanowiącej różnicę między zwaloryzowanym wkładem mieszkaniowym lokalu nr 29 wynoszącym 68.194 zł, a zwaloryzowanym wkładem mieszkaniowym lokalu nr 23 wynoszącym 50.911 zł. W marcu 2014 r. Spółdzielnia – bez jakiegokolwiek wyjaśnienia - przesłała Wnioskodawczyni PIT-8C, stwierdzający przychód w wysokości 25.624 zł 43 gr.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.), członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków spółdzielni dotyczące w szczególności wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego określają postanowienia statutu (art. 8 pkt 3 ww. ustawy).

Mając na względzie powyższe, wkład mieszkaniowy (budowlany) stanowi formę, w jakiej członek spółdzielni uczestniczy w pokrywaniu kosztów budowy lokalu. Wydatki na wkłady mieszkaniowe (budowlane) do spółdzielni wpłacane są natomiast w celu uzyskania spółdzielczego prawa do lokalu lub odrębnej własności lokalu.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

Stosownie do art. 11 ust. 21 ww. ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 22 ww. ustawy)

W świetle powyższego uznać należy, iż w sytuacji gdy następuje wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - stosownie do art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych - spółdzielnia jest zobowiązana do wypłaty osobie uprawnionej wartości rynkowej tego lokalu. Ww. kwotę należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast fakt, iż Wnioskodawczyni - na skutek złożonego wniosku - otrzymała w tej samej Spółdzielni mieszkanie na zasadach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego z obowiązkiem uiszczenia ustalonego przez spółdzielnię wkładu nie daje podstaw do uznania, iż przychód z ww. źródła nie powstał, skoro kwota związana z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu - do której wypłaty zobowiązana była spółdzielnia - została zadysponowana na poczet wkładu należnego w związku z nabyciem prawa do nowego lokalu.

Jednakże w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że nadwyżka pomiędzy kwotą przysługującą Wnioskodawczyni jako osobie uprawnionej w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, a wniesionym do spółdzielni wkładem mieszkaniowym (niezależnie od faktu uzyskania przez Wnioskodawczynię w późniejszym czasie prawa do lokalu mieszkalnego w tej samej Spółdzielni Mieszkaniowej) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, który Spółdzielnia miała obowiązek wykazać w informacji PIT-8C.

Przychód obliczony w sposób powyżej wskazany, a wynikający z informacji PIT-8C Wnioskodawczyni zobowiązana była wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym, składanym w terminie do dnia 30 kwietnia 2014 r. i opodatkować według zasad ogólnych.

Jak słusznie wskazała Wnioskodawczyni, w niniejszej sprawie nie znajduje natomiast zastosowania zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (gdyż dotyczy ono wyłącznie przychodów ze źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym, od osób fizycznych).

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.