Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/415-492/14-2/MS1
z 1 sierpnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 17 czerwca 2014 r. (data wpływu 23 czerwca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu zwolnienia z czesnego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 czerwca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji w indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych z tytułu zwolnienia z czesnego.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest pracownikiem administracyjnym Pionu Doskonalenia Kadr Wojskowych A................... oraz doktorantką Wydziału Bezpieczeństwa A................. (studia zaoczne). Czesne za realizowane przez Wnioskodawczynię studia wynosi 5.246,00 złotych (słownie pięć tysięcy dwieście czterdzieści sześć złotych) za jeden rok akademicki.

Z powodu trudniej sytuacji materialnej, Wnioskodawczyni zwróciła się do Dziekana Wydziału Bezpieczeństwa z prośbą o umorzenie opłat czesnego za rok akademicki 2013/2014. Decyzją z dnia 30 grudnia 2013 roku (na podstawie art. 104 ustawy dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. Z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm); § 61 - ust. 3, 4 Regulaminu studiów w A............. i Uchwały Senatu nr 39/2010 Wnioskodawczyni została zwolniona z opłaty czesnego (tekst Regulaminu oraz Uchwały - załączniki nr 4 i nr 3). W uzasadnieniu decyzji wskazano, że istnieją uzasadnione podstawy do zwolnienia Wnioskodawczyni z opłaty czesnego za świadczone usługi edukacyjne za rok akademicki 2013/2014. Przytoczone wyżej zapisy Uchwały Senatu stanowią, że prawo do zwolnienia z całości lub części opłat przysługuje studentom, którzy znaleźli się w wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej spowodowane ciężką chorobą wypadkiem losowym lub szczególną sytuacją których skutki w znacznym stopniu utrudniają lub uniemożliwiają wnoszenie opłat.

W dokumencie PIT-11 za 2013 r. wystawionym przez A............. (w której Wnioskodawczyni jest zatrudniona), punkcie E.1 Dochody oraz pobrane zaliczki, jako źródło przychodu uznano kwotę za czesne za studia doktoranckie, realizowane w tejże instytucji (kwota 5.246,00 złotych, słownie pięć tysięcy dwieście czterdzieści sześć złotych).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy zwolnienie z czesnego za rok akademicki 2014/2014 (Decyzja z dnia 30 grudnia 2013 roku (na podstawie art. 104 ustawy dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm); § 61 ust. 3, 4 Regulaminu studiów w A............... i Uchwały Senatu nr 39/2010 § 4 i 5) z powodu wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej spowodowanej ciężką chorobą, wypadkiem losowym lub szczególną sytuacją, których skutki w znacznym stopniu utrudniają lub uniemożliwiają wnoszenie opłat, zostało słusznie wykazane jako źródło przychodu w dokumencie PIT-11 za 2013 r. wystawionym przez A.............., w punkcie E.1 Dochody oraz pobrane zaliczki?

Analizując przedstawiony stan faktyczny oraz stanowisko Wnioskodawczyni, organ podatkowy uznał, że intencją Wnioskodawczyni było zapytanie dotyczące zwolnienia z czesnego za rok akademicki 2013/2014, a nie jak Wnioskodawczyni wskazała w pytaniu za rok akademicki 2014/2014.

Zdaniem Wnioskodawczyni.

Podstawą zwolnienia z opłat czesnego była trudna sytuacja finansowa (Decyzja Dziekana Wydziału Bezpieczeństwa A.......... nr 495 z 30 grudnia 2013 roku w sprawie umorzenia opłaty za studia doktoranckie w roku akademickim 2013/2014, powzięta na podstawie art. 104 ustawy dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. z 2000 r. nr 98 poz. 1071 z późn. zm); § 61 ust 3, 4 Regulaminu studiów w Akademii Obrony Narodowej i Uchwały Senatu nr 39/2010 § 4 i 5.

Art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o o podatku dochodowym od osób fizycznych. (Dz. U. 2012, poz. 361, z późn. zm.) pozwała zwolnić z podatku materialną pomoc dla uczniów, studentów i doktorantów, jaką przyznają uczelnie ze środków własnych na podstawie ustawy o systemie oświaty (Dz. U. 2004, nr 256, poz. 2572 ze zmianami) i przepisów prawa dotyczących szkolnictwa wyższego. Z uwagi na wyjątkowo trudną sytuację materialną, zwolnienie z opłaty miało charakter świadczenia pomocy materialnej i spełnia pozostałe warunki przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tego rodzaju świadczenie mieści się w dyspozycji powołanego przepisu ze zwolnienia od podatku. W opinii osoby wnoszącej sprawę, umorzona opłata za studia, nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznym i nie należało wykazywać jej w zeznaniu rocznym.

Podobne sprawy zostały poddane interpretacji prawnej (przykład: Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 18 lutego 2014 r. nr ITPB2/415-1065/13/KK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powołanego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy, bądź od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku w drodze rozporządzenia.

Przepis art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przez „świadczenie nieodpłatne” rozumieć należy te wszystkie zdarzenia prawne i gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Innymi słowy, pod pojęciem tym należy rozumieć każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu. Zaprezentowana definicja, mająca swoje źródło w orzecznictwie sądów administracyjnych, znajduje odzwierciedlenie w definicji słownikowej omawianego pojęcia, zgodnie z którą „nieodpłatne świadczenie” oznacza wszelkie świadczenia nie wymagające opłaty; takie za które się nie płaci, bezpłatne.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem są „inne źródła”, za które art. 20 ust. 1 ww. ustawy nakazuje uważać w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania „w szczególności”. Wyliczenie zawarte w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest zatem jedynie wyliczeniem przykładowym. Zatem do tej kategorii przychodów należy zaliczyć również inne przychody niż wymienione wprost w cyt. przepisie a niemieszczące się w innych kategoriach przychodów, ściśle określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 powołanej ustawy.

Tak więc przychodem z tzw. „innych źródeł” określonych w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest również „nieodpłatne świadczenie”, jeżeli nie jest ono związane z kategorią przychodów określonych w katalogu źródeł w pkt 1-8 ust. 1 art. 10 cyt. ustawy. Przy czym podkreślić należy, że to, że świadczenie stanowi przychód podatkowy nie oznacza, że świadczeniobiorca zawsze będzie zobowiązany do uiszczenia podatku. Dane świadczenie może bowiem mieścić się w katalogu zwolnień określonych w treści art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz Prawo o szkolnictwie wyższym.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r., poz. 572, z późn. zm.) uczelnia publiczna może pobierać opłaty za świadczone usługi edukacyjne związane z:

1. kształceniem studentów na studiach niestacjonarnych oraz uczestników niestacjonarnych studiów doktoranckich;
   
1. 1. kształceniem studentów na studiach stacjonarnych, jeżeli są to ich studia na drugim lub kolejnym kierunku studiów w formie stacjonarnej;
1. 2. kształceniem studentów na studiach stacjonarnych, w przypadku korzystania z zajęć poza dodatkowym limitem punktów określonym w art. 170a ust. 2;
2. powtarzaniem określonych zajęć na studiach stacjonarnych oraz stacjonarnych studiach doktoranckich z powodu niezadowalających wyników w nauce;
   
3. prowadzeniem studiów w języku obcym;
   
4. prowadzeniem zajęć nieobjętych planem studiów;
   
5. prowadzeniem studiów podyplomowych oraz kursów dokształcających.
   
   

Senat uczelni publicznej określa zasady pobierania opłat, wiążące rektora przy zawieraniu umów ze studentem, o których mowa w art. 160 ust. 3, oraz tryb i warunki zwalniania - w całości lub części - z tych opłat studentów lub doktorantów, w szczególności osiągających wybitne wyniki w nauce, a także tych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji materialnej (art. 99 ust. 3 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni wystąpiła o zwolnienie z obowiązku uiszczania opłaty za studia doktoranckie studia zaoczne w roku akademickim 2013/2014. Wniosek o umorzenie czesnego Wnioskodawczyni motywowała trudną sytuacją materialną. Decyzją z dnia 30 grudnia 2013 r. Decyzją z dnia 30 grudnia 2013 roku (na podstawie art. 104 ustawy dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity: Dz. U. Z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm); § 61 - ust. 3, 4 Regulaminu studiów w A.............i Uchwały Senatu nr 39/2010 Dziekan zwolnił Wnioskodawczynię z opłaty czesnego w roku akademickim 2013/2014.

Należy w tym miejscu zauważyć, że działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie może wypowiadać się w zakresie stwierdzenia, czy zwolnienie studenta z obowiązku uiszczania opłaty (czesnego) za studia można uznać (lub nie) za świadczenie pomocy materialnej dla studenta, ponieważ kwestia ta nie stanowi zagadnienia regulowanego przepisami prawa podatkowego.

Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Stosownie do treści § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w związku z art. 14b § 6 Ordynacji podatkowej, Dyrektorzy Izb Skarbowych upoważnieni są w imieniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych do udzielania pisemnych interpretacji indywidualnych w zakresie przepisów prawa podatkowego w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa w sprawach pozostających we właściwości naczelników urzędów i dyrektorów izb skarbowych oraz naczelników urzędów i dyrektorów izb celnych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 Ordynacji podatkowej, pod pojęciem przepisów prawa podatkowego rozumie się przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych, przy czym mianem ustaw podatkowych - w rozumieniu art. 3 pkt 1 Ordynacji podatkowej określa się ustawy dotyczące podatków, opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych określające podmiot, przedmiot opodatkowania, powstanie obowiązku podatkowego, podstawę opodatkowania, stawki podatkowe oraz regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych, podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.

Z powyższych regulacji wynika, że upoważniony Dyrektor Izby Skarbowej ma obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania ustaw podatkowych oraz wydanych na ich podstawie aktów wykonawczych i ratyfikowanych umów międzynarodowych związanych z materią podatkową. Interpretacja natomiast to ocena prawna stanowiska pytającego z przytoczeniem przepisów prawa. Organ nie dokonuje zatem interpretacji innych przepisów niż przepisy podatkowe, w tym przepisów ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym.

Uwzględniając powyższe, jeśli zwolnienie z opłaty za studia niestacjonarne, z uwagi na wyjątkowo trudną sytuację materialną, ma charakter świadczenia pomocy materialnej określonej w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to tego rodzaju świadczenie korzysta, jako mieszczące się w dyspozycji powołanego przepisu, ze zwolnienia od podatku.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.