INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, przedstawione we wniosku z dnia 22 listopada 2011 r. (data wpływu 24 listopada 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 13 lutego 2012 r. (data wpływu 17 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług pośrednictwa w sprzedaży biletów na rzecz podatników – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca świadczenia usług pośrednictwa w sprzedaży biletów na rzecz podatników. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 13 lutego 2012 r. (data wpływu 17 lutego 2012 r.) o informacje doprecyzowujące opis sprawy oraz zakres pytania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka jest agentem działającym w branży turystycznej. Działalność główna to pośrednictwo w sprzedaży wycieczek i biletów lotniczych. Wnioskodawca dokonuje również sprzedaży z tytułu pośrednictwa w sprzedaży, hoteli, wynajmu samochodów, ubezpieczeń. Sporadycznie Zainteresowany dokonuje sprzedaży: usług reklamy na rzecz podmiotów niebędących osobami fizycznymi, oraz pozostałej sprzedaży na rzecz własnych pracowników (refakturowanie usług telefonicznych tytułem rozmów prywatnych).

W zakresie sprzedaży biletów lotniczych Wnioskodawca pośredniczy w sprzedaży biletów rejsowych, jak i tanich linii lotniczych (low-cost).

W zakresie pośrednictwa w sprzedaży biletów rejsowych Spółka podpisała umowę agencyjną z X – Międzynarodowym Stowarzyszeniem Przewoźników Lotniczych: „Umowa o agencji pasażerskiej między Wnioskodawca (dalej zwanym Agentem), oraz Każdym Członkiem X (dalej określanym jako „Przewoźnik”), który powołuje Agenta, a którego reprezentuje Dyrektor Generalny X występujący w imieniu i na rzecz takiego Członka X”. Na mocy umowy, Agent jest upoważniony do sprzedaży lotniczych przewozów pasażerskich w ramach usług świadczonych przez Przewoźników. Wszystkie usługi sprzedawane na podstawie umowy agencyjnej są sprzedawane w imieniu Przewoźnika i zgodnie z taryfami i warunkami przewozu Przewoźnika. Wszystkie pieniądze zebrane przez Agenta za przewóz lub usługi pokrewne sprzedane na podstawie umowy, w tym odpowiednie wynagrodzenie, którego Agent ma prawo żądać z tego tytułu, stanowią własność Przewoźnika do chwili zadowalającego rozliczenia się z Przewoźnikiem.

Za usługi wyszukania połączenia i dokonania rezerwacji Zainteresowany pobiera od klienta opłatę serwisową „transaktion fee” (TF) doliczając ją do ceny biletu. Faktura sprzedaży za bilet lotniczy składa się z dwóch pozycji: Agent działający w imieniu i na rzecz linii lotniczej (… tu nazwa linii lotniczej) – Bilety krajowe/zagraniczne (odpowiednio), Imię i nazwisko klienta np. „Agent działający w imieniu i na rzecz (…) – Bilety lotnicze zagraniczne rejsowe, …” oraz TF opisane na fakturze „Opłata serwisowa”. Opłata transakcyjna (TF) stanowi przychód Spółki. Pobiera ona od klienta środki tytułem opłaty za bilet i TF oraz dokonuje przelewu do X za zarezerwowane bilety w ustalonych terminach (biling z X z rozliczeniem biletów generowany jest co 2 tygodnie). Dodatkowo Wnioskodawca uzyskuje prowizje od linii lotniczej za pośrednictwo w sprzedaży biletów lotniczych, na które wystawia faktury sprzedaży dwa razy w miesiącu po wpłynięciu bilingu X. Biling X zawiera rozliczenia między nim, a liniami lotniczymi, w których rezerwowane były bilety dla klientów.

Klientami Zainteresowanego w zakresie zakupu wycieczek i biletów są w większości osoby fizyczne, ale również firmy (osoba odbywająca lot zawsze jest wskazana z nazwiska na fakturze). Zdarza się również, że klient nie jest Polakiem i podaje numer.

Wpłaty klientów są ewidencjonowane na kasie fiskalnej w pełnej wysokości (wraz z transaktion fee) w momencie wpłaty środków (mogą to być wpłaty częściowe, dlatego ewidencja obrotu będzie również dokonywana w ratach, inaczej klient wpłacając część a otrzymując paragon na pełną kwotę może uchylać się od opłacenia całości). Zapłata za bilet dokonywana jest gotówką w punkcie Obsługi Klienta (POK), kartą klienta bezpośrednio do linii lotniczej lub kartą kredytową Wnioskodawcy (płatność kartą Spółki gdy klient płaci przelewem i wyśle potwierdzenie wpłaty mailem) oraz wyjątkowo w przypadku płatności na odroczony termin płatności zapłata dokonywana jest przelewem. Całość wpłaty ewidencjonowana jest również na kasie fiskalnej (obrót wraz z transaktion fee). Momentem uznanym za moment sprzedaży jest dokonanie wpłaty gotówką, kartą lub przelewem bankowym (Zainteresowany uznaje przesłane potwierdzenie), wówczas następuje rezerwacja biletu, założenie rezerwacji w jego systemie sprzedaży, do której zostanie przypisana (rozpoznana) wpłata.

Sprzedaż biletów rejsowych zagranicznych oznacza sprzedaż biletów na linie rejsowe stowarzyszone w X, zgodnie z definicją art. 83 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług:

1. Przewóz lub inny sposób przemieszczania osób środkami transportu morskiego, lotniczego i kolejowego:
1. z miejsca wyjazdu na terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju,
2. z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu na terytorium kraju,
3. z miejsca wyjazdu poza terytorium kraju do miejsca przyjazdu poza terytorium kraju, jeżeli trasa przebiega na pewnym odcinku przez terytorium kraju (tranzyt);
2. usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związanej z usługami, o których mowa w pkt 1 i 2.
   
   

Spółka wyjaśniła, że „rejsowych” oznacza to, że lot który linia lotnicza posiada w rozkładzie lotów, nie jest to lot specjalny organizowany dla klienta.

Dodatkowo w uzupełnieniu do wniosku Wnioskodawca poinformował, iż świadczy on usługi pośrednictwa w sprzedaży biletów lotniczych w transporcie międzynarodowym, o którym mowa w art. 83 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług (usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związane z usługami, o których mowa w pkt 1 i 2), z tego tytułu wystawia liniom lotniczym za pośrednictwo faktury VAT ze stawką 0%. Faktury za prowizje wystawiane są na podstawie bilingu jaki Zainteresowany otrzymuje od X (zestawienia biletów sprzedanych i prowizji) dwa razy w miesiącu.

Potwierdzeniem dokonania transportu osób środkami transportu lotniczego jest międzynarodowy bilet lotniczy wystawiony przez przewoźnika na określoną trasę przelotu dla konkretnego pasażera. Na sprzedaż biletów dokonaną za pośrednictwem Spółki posiada ona potwierdzenia w postaci biletu elektronicznego dla agenta (agent kupon). Dodatkowo biling X zawiera wykaz sprzedanych biletów. Do przechowywania biletów zobowiązuje również umowa z X.

W złożonym uzupełnieniu wyjaśniono także, że osoby podające numer kraju innego niż Polska są to zarówno podmioty spełniające art. 28a, czyli podatnicy VAT czynni, jak i osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W jaki sposób Spółka powinna potraktować sprzedaż biletu na rzecz osoby podającej numer podatkowy z kraju innego niż Polska, jak dokumentować i ewidencjonować...

W złożonym uzupełnieniu Zainteresowany wskazał, iż jego intencją było ustalenie miejsca świadczenia przy sprzedaży biletów (sprzedaż agencyjna) na rzecz podatników podających numer podatkowy kraju innego niż Polska.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż dla przedsiębiorców opodatkowana jest według zasady ogólnej, w kraju nabywcy zgodnie z art. 28b ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z tym, sprzedaż dla przedsiębiorców podających numer podatkowy z UE i tych spoza UE należy traktować jako export usług i wykazywać w poz. 21 oraz 22 deklaracji VAT-7.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Z kolei na mocy art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Spółka jest agentem pośredniczącym w sprzedaży m.in. biletów lotniczych na przewozy krajowe i międzynarodowe, działającym w imieniu i na rzecz linii lotniczych. Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa w sprzedaży biletów lotniczych w transporcie międzynarodowym, o którym mowa w art. 83 ust. 3 pkt 3 ustawy (usługi pośrednictwa i spedycji międzynarodowej, związane z usługami, o których mowa w pkt 1 i 2). Klientami Spółki w zakresie zakupu wycieczek i biletów są w większości osoby fizyczne, ale również firmy (osoba odbywająca lot zawsze jest wskazana z nazwiska na fakturze). Zdarza się również, że klient nie jest Polakiem i podaje numer. W złożonym uzupełnieniu wyjaśniono, że osoby podające numer kraju innego niż Polska są to zarówno podmioty spełniające art. 28a, czyli podatnicy VAT czynni, jak i osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

Przedmiotem zapytania Wnioskodawcy jest ustalenie miejsca świadczenia usług pośrednictwa przy sprzedaży biletów w transporcie lotniczym na rzecz podatników, nie Polaków, podających numer podatkowy kraju innego niż Polska.

W przypadku świadczenia usług, bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług regulują przepisy art. 28a do 28o ustawy.

Stosownie do art. 28a ustawy, na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

1. ilekroć jest mowa o podatniku – rozumie się przez to:
1. podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,
2. osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej;
2. podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
   
   

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – na mocy ust. 2 powołanego artykułu – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji, jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Jak wynika z opisu sprawy, klienci Wnioskodawcy spełniają warunki do uznania ich za podatników w rozumieniu art. 28a ustawy.

Ogólna zasada dotycząca określania miejsca świadczenia usług na rzecz podatników zawarta została w art. 28b ust. 1 ustawy, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j i art. 28n.

Dokonując analizy przepisu art. 28b ust. 1 ustawy stwierdzić należy, że zawarte w nim zastrzeżenia nie mają zastosowania w niniejszej sprawie. Miejsce świadczenia usług wykonywanych przez Zainteresowanego należy ustalać więc na podstawie zasady ogólnej, wyrażonej w tym artykule.

Zgodnie z tym przepisem, miejscem świadczenia, a tym samym opodatkowania usług pośrednictwa w sprzedaży biletów lotniczych w transporcie lotniczym świadczonych na rzecz podatników, jest miejsce w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ zwraca uwagę na fakt, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

W przedmiotowej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie miejsca świadczenia usług pośrednictwa w sprzedaży biletów na rzecz podatników. Pozostałe kwestie zostały rozstrzygnięte odrębnymi pismami z dnia 6 marca 2012 r., tj.: postanowieniem o odmowie wszczęcia postępowania nr ILPP4/443-772/11-4/ISN oraz w interpretacjach indywidualnych nr ILPP4/443-772/11-5/ISN i nr ILPP4/443-11-6/ISN.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.