INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2012 r. (data wpływu) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania zwrotu zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W okresie 1998-2008 Wnioskodawczyni była w związku małżeńskim i w tym czasie, tj. w 1998 r. dokonano wpłaty pierwszej części wkładu mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej w kwocie 15 400 zł. Następnie w 1999 r. dokonano na poczet ww. wkładu wpłaty w wysokości 4 100 zł, zaś w 2000 r. – 5 619 zł 96 gr. Również w 2000 r. otrzymano przydział mieszkania na warunkach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Łączna kwota wpłaconego w latach 1998-2000 r. wkładu mieszkaniowego wyniosła 25 119 zł 96 gr.

W rozliczeniach podatkowych za lata 1998-2000 Wnioskodawczyni skorzystała z odliczenia od podatku wydatków mieszkaniowych tzw. ulgi mieszkaniowej (na druku PIT-D) na podstawie zaświadczeń wystawionych przez spółdzielnię mieszkaniową.

W 2008 r. nastąpił rozpad związku małżeńskiego Wnioskodawczyni, w związku z czym spółdzielnia wystawiła zaświadczenie informujące, iż wniesiony wkład mieszkaniowy wynosi 27 041 zł 68 gr, na podstawie którego były mąż zrzekł się prawa do lokalu na rzecz Wnioskodawczyni. Na tą okoliczność obdarowana Wnioskodawczyni złożyła zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych.

Natomiast w sierpniu 2011 r. Wnioskodawczyni zrezygnowała z zajmowanego lokalu, w związku z powyższym otrzymała zwrot zwaloryzowanego wkłady mieszkaniowego (zgodnie z art. 11 pkt 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) w kwocie 46 980 zł, skutkiem czego było wystawienie przez spółdzielnię mieszkaniową informacji PIT-14.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy powstała różnica pomiędzy wartością zwaloryzowaną a wkładem wniesionym jest przychodem zwolnionym od podatku dochodowego ...

Zdaniem Wnioskodawczyni, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Zatem nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem a wniesionym wkładem, tj. kwota wynikająca z waloryzacji wkładu mieszkaniowego stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych łącznie z innymi przychodami uzyskanymi przez Wnioskodawczynię w 2011 r. jako przychód z innych źródeł.

Natomiast w myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy zbycie innych rzeczy (w tym w opinii Wnioskodawczyni spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu) nie podlega opodatkowaniu, jeżeli odpłatne zbycie następuje po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło zbycie. W związku z powyższym Wnioskodawczyni uważa, iż uzyskany przychód nie podlega opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego Wnioskodawczyni stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w okresie 1998-2008 Wnioskodawczyni była w związku małżeńskim i w tym czasie, tj. w 1998 r. dokonano wpłaty pierwszej części wkładu mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej w kwocie 15 400 zł. Następnie w 1999 r. dokonano na poczet ww. wkładu wpłaty w wysokości 4 100 zł, zaś w 2000 r. – 5 619 zł 96 gr. Również w 2000 r. otrzymano przydział mieszkania na warunkach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Łączna kwota wpłaconego w latach 1998-2000 r. wkładu mieszkaniowego wyniosła 25 119 zł 96 gr.

W rozliczeniach podatkowych za lata 1998-2000 Wnioskodawczyni skorzystała z odliczenia od podatku wydatków mieszkaniowych tzw. ulgi mieszkaniowej (na druku PIT-D) na podstawie zaświadczeń wystawionych przez spółdzielnię mieszkaniową.

W 2008 r. nastąpił rozpad związku małżeńskiego Wnioskodawczyni, w związku z czym spółdzielnia wystawiła zaświadczenie informujące, iż wniesiony wkład mieszkaniowy wynosi 27 041 zł 68 gr, na podstawie którego były mąż zrzekł się prawa do lokalu na rzecz Wnioskodawczyni. Na tą okoliczność obdarowana Wnioskodawczyni złożyła zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych.

Natomiast w sierpniu 2011 r. Wnioskodawczyni zrezygnowała z zajmowanego lokalu, w związku z powyższym otrzymała zwrot zwaloryzowanego wkłady mieszkaniowego (zgodnie z art. 11 pkt 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) w kwocie 46 980 zł, skutkiem czego było wystawienie przez spółdzielnię mieszkaniową informacji PIT-14.

Kwestię zwrotu wniesionego wkładu mieszkaniowego regulują przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy – w brzmieniu obowiązującym od dnia 31 lipca 2007 r. – spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

Przyczynami wygaśnięcia lokatorskiego prawa do lokalu mogą być (oprócz wykluczenia ze spółdzielni) m.in. śmierć uprawnionego i wykreślenie z rejestru członków, a także rezygnacja z członkostwa.

W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu (art. 11 ust. 21 ww. ustawy).

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 22 ustawy).

Przepis art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wśród których wymienia:

1. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2, innych rzeczy, jeżeli zostało ono dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie - art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy,
2. inne źródła – art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy.

Z uwagi na to, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje określenia „rzeczy”, stąd należy odwołać się do art. 45 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym rzeczami w rozumieniu niniejszego kodeksu są tylko przedmioty materialne. Idąc dalej, za stanowiskiem doktryny, na pojęcie rzeczy składają się więc dwie cechy o charakterze konstytutywnym: materialny ich charakter i wyodrębnienie z przyrody.

Natomiast spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest w istocie prawem do używania mieszkania, a do tego prawem obligacyjnym i jako takie jest ono niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.

Zatem nieprawidłowym jest zakwalifikowanie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jako rzeczy, gdyż jak wykazano jest ono prawem majątkowym i do tego niezbywalnym.

W myśl natomiast art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2011 r., za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” wskazuje, iż zawiera on tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte dyspozycją tego przepisu.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż kwota zwróconego - w związku z wygaśnięciem lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego - wkładu mieszkaniowego stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

O tym, że ww. zwrot jest przychodem podlegającym regulacjom ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przesądza treść art. 21 ust. 1 pkt 50, który stanowi, iż wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Zakres przedmiotowego zwolnienia wyznacza niewątpliwie użyte w tym przepisie pojęcie „do wysokości wniesionych wkładów” ograniczając go tylko i wyłącznie do wkładów uprzednio wniesionych, a więc ich nominalnej wysokości. Jeżeli wartość wkładu ulega zwiększeniu na skutek waloryzacji lub innych czynników, wówczas zwolnienie obejmuje nie całą kwotę przychodu uzyskanego w związku ze zwrotem wkładu w spółdzielni, lecz wyłącznie tę część wypłaconej kwoty, która odpowiada kwocie wniesionego wkładu.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że różnica pomiędzy uzyskanym przychodem, (tj. kwotą wynikającą z waloryzacji wkładu) a nominalną wartością wniesionego wkładu, stanowi przysporzenie majątkowe, a tym samym przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, który zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 cytowanej ustawy należy wykazać w zeznaniu za rok podatkowy, w którym został osiągnięty.

W konsekwencji spółdzielnia mieszkaniowa wypłacając ww. świadczenie nie miała obowiązku poboru zaliczek, lecz była zobowiązana do sporządzenia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ww. ustawy.

Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Jednocześnie wskazuje się, iż załączone do wniosku dokumenty nie były brane pod uwagę przy rozpatrywaniu przedmiotowej sprawy, bowiem organ podatkowy związany jest wyłącznie stanem faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę. Nie może sam rozszerzać, uzupełniać, czy doprecyzowywać stanu faktycznego w oparciu o dołączone do wniosku dokumenty.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.