Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/436-106/14/DSZ
z 17 lipca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 8 kwietnia 2014 r. (data wpływu 22 kwietnia 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie wyłączenia z opodatkowania sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 kwietnia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie wyłączenia z opodatkowania sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym.

We wniosku tym przedstawiony został następujący stan faktyczny.

Na mocy postanowienia z dnia 18 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy przysądził na rzecz Wnioskodawcy oraz Jego małżonki własność udziału wynoszącego 1/2 prawa własności nieruchomości stanowiącej działkę nr 909/2, położoną w G., dla której prowadzona jest księga wieczysta.

Przysądzenie własności na mocy przedmiotowego postanowienia odbyło się w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego z ww. nieruchomości i nastąpiło do majątku wspólnego Wnioskodawcy i Jego małżonki.

Wnioskodawca informuje ponadto, że postanowienie Sądu Rejonowego przysądzające własność nie jest jeszcze obecnie prawomocne.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy nabycie w postępowaniu egzekucyjnym 1/2 udziału w nieruchomości gruntowej stanowi umowną sprzedaż rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym, a przez to nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?

W ocenie Wnioskodawcy, art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ma zastosowanie do przedstawionego w niniejszym wniosku stanu faktycznego. Jak zauważa, do nabycia udziału we współwłasności rzeczy stosuje się odpowiednio przepisy o nabyciu własności rzeczy, a co za tym idzie, nabycie w postępowaniu egzekucyjnym udziału we współwłasności rzeczy mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 tej ustawy, podlegają również zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że na mocy postanowienia z dnia 18 lutego 2014 r. Sąd Rejonowy przysądził na rzecz Wnioskodawcy oraz Jego małżonki własności udziału wynoszącego 1/2 prawa własność nieruchomości stanowiącej działkę nr 909/2, położoną w G., dla której prowadzona jest księga wieczysta. Przysądzenie własności na mocy przedmiotowego postanowienia odbyło się w ramach postępowania egzekucyjnego prowadzonego z ww. nieruchomości i nastąpiło do majątku wspólnego Wnioskodawcy i Jego małżonki.

Oceniając tak przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że w opisanej we wniosku sytuacji doszło do dokonania czynności co do zasady powodującej powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Należy jednak mieć na uwadze, że w ustawie przewidziano sytuacje, których wystąpienie powoduje, że obowiązek taki nie powstanie. Jedna z nich określona została w art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z którym nie podlegają podatkowi umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym.

Z treści zacytowanego przepisu wynika, że z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych wyłączono umowy sprzedaży rzeczy w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym. Postępowanie egzekucyjne oraz upadłościowe regulowane są przepisami: ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.), ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 z późn. zm.), ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 z późn. zm.) oraz wydanych do nich rozporządzeń wykonawczych.

W związku z tym, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiuje pojęcia „rzeczy” należy w tym zakresie odnieść się do regulacji zawartej w art. 45 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121), zgodnie z którą rzeczami są tylko przedmioty materialne. Rzeczy dzielą się na rzeczy ruchome i nieruchome. Kodeks cywilny w art. 46 precyzuje, że nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Ponadto z przepisu art. 195 ww. Kodeksu wynika, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Ponadto zgodnie z art. 196 Kodeksu cywilnego, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w prawie własności rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej. Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, jako wyłącznego prawa współwłaściciela, zasadą jest, że każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, o czym stanowi art. 198 Kodeksu cywilnego. Współwłaściciele są zatem odrębnymi podmiotami prawa.

Zaznaczyć przy tym należy, że ustawodawca, określając zakres przedmiotowy wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych o którym mowa w art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych posługuje się ogólnym pojęciem „rzeczy”, nie dokonując jego dalszego rozróżnienia na „rzecz” rozumianą jako całość, czy też jako „udział w rzeczy”. Prowadzi to do wniosku, że z punktu widzenia możliwości zastosowania omawianego wyłączenia z opodatkowania nie ma znaczenia, czy w toku postępowania egzekucyjnego lub upadłościowego dokonano sprzedaży całej rzeczy, czy też jedynie udziału w niej. Z cytowanego przepisu wynika bowiem jednoznacznie, że wyłączono z opodatkowania sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym wszelkich rzeczy, tj. zarówno ruchomych, nieruchomości, jak i udziałów w nich, bez względu na ich wartość.

Mając zatem na uwadze przedstawiony w niniejszej sprawie stan faktyczny oraz treść zacytowanych przepisów prawa stwierdzić należy, że skoro opisany udział 1/2 w nieruchomości (działce), został nabyty przez Wnioskodawcę w postępowaniu egzekucyjnym, to czynność ta, jako sprzedaż rzeczy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Okoliczność, że przedmiotem nabycia jest udział w rzeczy nie ma bowiem wpływu na zastosowanie omawianego wyłączenia z opodatkowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.