INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2012 r. (data wpływu 19 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania z tytułu utraconych pożytków i dopłat - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania z tytułu utraconych pożytków i dopłat.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wraz z małżonką jest Pan, na prawach współwłasności małżeńskiej, właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 125.000 m² w obrębie miasta i gminy. Na przestrzeni 2011 r., na mocy umowy z dnia 18 kwietnia 2011 r. udostępnił Pan całość powierzchni gospodarstwa Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej na złożenie i zagospodarowanie urobku z odmulenia odcinka Kanału.

Oszacowana ilość urobku z pogłębienia wyniosła ok 29.205 m³. Strony zgodnie ustaliły, że urobek zostanie we własnym zakresie zagospodarowany przez właściciela powierzchni. W wyniku składowania szlamu na gruntach rolnych, powierzchnie te utraciły na pewien czas swoje właściwości agrarne. W związku z czym strony zgodnie ustaliły, że za utracone pożytki i dopłaty zostanie wypłacone odszkodowanie.

Wysokość odszkodowania została ustalona na podstawie operatu wykonanego przez Okręgowy Ośrodek Rzeczoznawstwa i Doradztwa sp. z o.o. i wyniosła 74.304 zł 70 gr i taka kwota została zapłacona w 2011 r. jako odszkodowanie. Nakłady finansowe związane z przywróceniem zdolności rolniczych gruntów musi Pan ponieść osobiście.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymane odszkodowanie w kwocie 74.304 zł 70 gr, z tytułu utraty wartości użytkowej gruntów rolnych i strat w plonach, zbiorach i utraconych dopłat podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro do przychodów z działalności rolniczej nie stosuje się ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 2 ust. 1) to również odszkodowania otrzymane w ramach działalności rolniczej w tym również za utracone wartości użytkowe gruntów rolnych i strat w plonach, zbiorach i utraconych dopłatach nie podlegają pod reżim ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto uważa Pan, że otrzymane odszkodowanie korzysta z przedmiotowego zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. 361 ze zm), przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej.

W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy, działalnością rolniczą, w rozumieniu ust. 1 pkt 1, jest działalność polegająca na wytwarzaniu produktów roślinnych lub zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym (naturalnym) z własnych upraw albo hodowli lub chowu, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowo-fermowego oraz hodowla ryb, a także działalność, w której minimalne okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, w trakcie, których następuje ich biologiczny wzrost, wynoszą co najmniej:

1. miesiąc – w przypadku roślin,
2. 16 dni – w przypadku wysokointensywnego tuczu specjalizowanego gęsi lub kaczek,
3. 6 tygodni – w przypadku pozostałego drobiu rzeźnego,
4. 2 miesiące – w przypadku pozostałych zwierząt

• licząc od dnia nabycia.

Z powyższych przepisów wynika, że ustawodawca dla celów podatku dochodowego precyzuje wyraźnie co należy rozumieć przez działalność rolniczą, a wyliczenie dokonane w przepisie art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ma charakter wyczerpujący. Zgodnie z przedstawioną definicją działalności rolniczej podstawową jej cechą jest uzyskanie produktów w stanie nieprzetworzonym, pochodzących z uprawy (produkcja roślinna), chowu lub hodowli (produkcja zwierzęca). Powyższe oznacza, że wszelkie produkty działalności rolniczej powstają wyłącznie na skutek działania normalnych biologicznych procesów wzrostu.

Ponieważ ustawodawca zdefiniował pojęcie działalności rolniczej, to tylko w granicach wyznaczonych zakresem owej definicji można mówić o przychodzie z tego tytułu. Mając powyższe na uwadze należy przyjąć, że ustawodawca w podatku dochodowym od osób fizycznych uznał, że odszkodowań, nawet jeśli dotyczą szkód związanych z tą działalnością, nie zalicza się do dochodów z działalności rolniczej, wyłączonych od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Ze zwolnienia na podstawie tego przepisu korzystają jedynie te odszkodowania, których prawo do otrzymania wynika wprost z przepisów ustawy lub aktów wykonawczych, z wyjątkiem wyłączonych ze zwolnienia wolą ustawodawcy.

Przy czym stosownie do uregulowania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ww. ustawy z przedmiotowego zwolnienia wyłączone zostały odszkodowania wynikające z zawartych umów i ugód innych niż ugody sądowe.

Z kolei w myśl postanowień art. 21 ust. 1 pkt 3b powołanej ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane przez właściciela nieruchomości na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

• w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, ze zm.).

Z powołanego powyżej przepisu wynika, że art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy, wskazane w nim odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, gdy łącznie spełnione są następujące warunki:

• otrzymuje je posiadacz gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego,
• odszkodowanie zostaje wypłacone z tytułu wymienionego w przepisie,
• podmiot uprawniony na podstawie odrębnych przepisów prowadzi na gruntach wchodzących w skład gospodarstwa rolnego inwestycję związaną z budową infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz inwestycję związaną z budową urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa jest w art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami,
• źródłem odszkodowania jest wyrok sądowy lub umowa (ugoda) zawarta między stronami.

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż zgodnie z umową udostępnił Pan całość powierzchni gospodarstwa rolnego Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej na złożenie i zagospodarowanie urobku z odmulenia odcinka Kanału. W wyniku składowania szlamu na gruntach rolnych, powierzchnie te utraciły na pewien czas swoje właściwości agrarne. W związku z czym strony zgodnie ustaliły, że za utracone pożytki i dopłaty zostanie wypłacone odszkodowanie.

Z powyższego wynika, że źródłem wypłaty odszkodowania nie był przepis rangi ustawowej, lecz umowa zawarta przez Panem a Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej. Zadośćuczynienie, o których mowa we wniosku nie może więc zostać zakwalifikowane do świadczeń odszkodowawczych objętych zwolnieniem, określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie jest to również świadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b, bowiem nie zostało wypłacone na podstawie wyroku lub ugody sądowej.

Utrata właściwości agrarnych nie powstała również w wyniku prowadzenia na tych gruntach przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej. Przedmiotowe świadczenie otrzymał Pan na podstawie umowy, zgodnie z którą udostępnił Pan całość powierzchni gospodarstwa na złożenie i zagospodarowanie urobku z odmulenia odcinka kanału.

Biorąc pod uwagę okoliczność, iż otrzymane przez Pana odszkodowanie nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych, należy stwierdzić, że kwota otrzymana z tego tytułu podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód z innych źródeł, o którym stanowią przepisy art. 10 ust. 1 pkt 9 i art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Uzyskane przychody nie są przychodami działalności rolniczej, wobec czego przychód z powyższego tytułu należy wykazać w zeznaniu o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) za rok podatkowy, w którym został (zostanie) uzyskany i opodatkować według skali podatkowej.

Należy ponadto wskazać, iż z uwagi na fakt, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika jednoznacznie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie dla Pana. Żona Pana chcąc uzyskać interpretację indywidualną winna wystąpić z odrębnym zapytaniem i uiścić stosowną opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.