Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/415-223/14/MK
z 16 czerwca 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 marca 2014 r. (wpływ do Biura – 18 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia odszkodowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 marca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W lipcu 2013 r. Wnioskodawca – jako pracodawca – wręczył swojej pracownicy oświadczenie o wypowiedzeniu warunków pracy i płacy, proponując jej przyjęcie stanowiska specjalisty d/s księgowości w Dziale Finansowo – Księgowym z wynagrodzeniem zasadniczym 3.001,00 zł brutto miesięcznie. Pracownica dotychczas zatrudniona była na stanowisku Dyrektora do spraw Finansowych z wynagrodzeniem w wysokości 10.000,00 zł brutto miesięcznie. W dacie złożenia pracownicy oświadczenia pozostawała już ona pod ochroną wynikającą z przepisu art. 39 Kodeksu pracy – to jest ochroną przedemerytalną przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Podstawą złożenia tej pracownicy oświadczenia o wypowiedzeniu warunków pracy i płacy był przepis art. 43 pkt 1 Kodeksu pracy, zaś przyczyną była reorganizacja dotykająca pracowników zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych w zakładzie pracy skutkująca zmianą zasad wynagradzania.

Pracownica nie złożyła pracodawcy żadnego oświadczenia w przedmiocie przyjęcia lub nieprzyjęcia proponowanych warunków, w związku z czym z upływem okresu wypowiedzenia stosunek pracy uległ zmianie zgodnie z treścią dokonanego wypowiedzenia. Natomiast pracownica odwołała się do Sądu Rejonowego – Sądu Pracy od wypowiedzenia, domagając się ustalenia jego bezskuteczności. Sprawa zakończyła się zawarciem pomiędzy stronami 10 grudnia 2013 r. ugody.

Na mocy tejże ugody Wnioskodawca złożył pracownicy oświadczenie o cofnięciu wypowiedzenia, a pracownica na cofnięcie wyraziła zgodę. Dalej strony zgodnie postanowiły, że łączący je stosunek pracy na stanowisku Dyrektora do spraw Finansowych ulega rozwiązaniu z dniem 31 stycznia 2014 r. na mocy porozumienia stron, a w związku z rozwiązaniem stosunku pracy Wnioskodawca zobowiązał się do zapłaty na rzecz pracownika kwoty 62.000,00 zł tytułem odszkodowania w terminie do 3 lutego 2014 r. z ustawowymi odsetkami na wypadek zwłoki w jej płatności. Nadto koszty postępowania zostały między stronami wzajemnie zniesione, z tym że Wnioskodawca zobowiązał się zwrócić pracownicy kwotę 2.100,00 zł tytułem połowy opłaty sądowej od pozwu. Ugoda tej treści wyczerpywała wszelkie roszczenia stron w związku z pozwem.

Z dniem 31 stycznia 2014 r. stosunek pracy pomiędzy Wnioskodawcą a pracownicą uległ rozwiązaniu, zaś 3 lutego 2014 r. z rachunku bankowego pracodawcy zrealizowany został przelew w łącznej kwocie 52.940,00 zł, w tytule płatności wskazano: „odszkodowanie 62.000 minus podatek tj. 50.840 plus 2100 koszty sądowe”.

Pracownica wystąpiła do Sądu Rejonowego celem nadania ugodzie klauzuli wykonalności, a po jej uzyskaniu złożyła wniosek o wszczęcie egzekucji w stosunku do kwoty 11.160,00 zł. Postępowanie egzekucyjne prowadzone jest przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym. Odmówił on wstrzymania się z dalszymi czynnościami egzekucyjnymi nie podzielając argumentacji dłużnika (Wnioskodawcy) o zaspokojeniu roszczenia zgodnie z ugodą.

Niezależnie od tego, Wnioskodawca wystąpił także do Sądu Rejonowego z powództwem przeciwegzekucyjnym – o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego. Do dnia sporządzenia niniejszego wniosku nie zostały jednak podjęte przez Sąd żadne rozstrzygnięcia w przedmiocie zgłoszonych żądań.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy odszkodowanie przewidziane w powyżej opisanej ugodzie sądowej stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 1 i art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomimo że przysługiwało pracownicy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy i po dacie rozwiązania stosunku pracy zostało wypłacone?
2. Czy odszkodowanie przewidziane w powyższej ugodzie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy też korzysta z przedmiotowego zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
3. W razie odpowiedzi twierdzącej na pytanie 1: czy wobec rozwiązania stosunku pracy z dniem 31 stycznia 2014 r. na Wnioskodawcy – jako dotychczasowym pracodawcy – ciążył obowiązek obliczenia i pobrania zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych od odszkodowania wypłaconego pracownicy w dniu 3 lutego 2014 r., to jest po dacie rozwiązania stosunku pracy?
   
   

Ad. 1.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że odszkodowanie, o którym mowa w ugodzie zawartej przez niego z pracownicą, stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.). Stanowisko to opiera na związku faktycznym i prawnym, jaki istnieje pomiędzy stosunkiem pracy a treścią ugody zawartej w postępowaniu sądowym. Sama treść tej ugody, wprost nawiązująca do łączącego strony stosunku pracy, przesądza o kwalifikowaniu świadczenia pieniężnego otrzymanego w wykonaniu ugody jako przychodu ze stosunku pracy. Ugoda wspomina wszak, że pracodawca zobowiązuje się do zapłaty odszkodowania w związku z rozwiązaniem tego stosunku prawnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego dosyć jednolicie przyjmuje, że kryterium decydującym o tym, czy dane świadczenie jest świadczeniem ze stosunku pracy, jest okoliczność, czy może otrzymać je tylko pracownik oraz czy między świadczeniem a stosunkiem pracy istnieje prawny lub faktyczny związek (por. wyrok NSA z 12 października 2012 r., II FSK 309/2011, wyrok NSA z 24 czerwca 2009 r., II FSK 251/2008, wyrok NSA z 26 marca 1993 r., III SA 2219/92).

Na trafność prezentowanego przez Wnioskodawcę stanowiska może również wskazywać zwrot „w szczególności”, którym posługuje się ustawodawca w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który w sposób przykładowy – a nie enumeratywny – określa świadczenia, które kwalifikować należy jako przychody ze stosunku pracy.

Wreszcie stosownie do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121) Wnioskodawca wskazuje, że ugoda sama w sobie nie stanowi podstawy dla wykreowania nowego stosunku prawnego lub roszczenia, a jedynie dotyczy uczynienia sobie między stronami wzajemnych ustępstw w ramach już istniejących lub przyszłych roszczeń.

Ad. 2.

Wnioskodawca wyraża pogląd, iż ugoda, jaką zawarł z pracownicą w postępowaniu sądowym, nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Treść ugody oraz charakter sporu, jaki poprzedzał jej zawarcie wykluczają w ocenie Wnioskodawcy możliwość zakwalifikowania tego odszkodowania jako kategorii odszkodowań, których wysokość lub zasady ustalania określone są w przepisach ustaw lub przepisach wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. W myśl ugody, odszkodowanie wypłacone miało zostać w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, do którego doszło na podstawie porozumienia stron. Przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodek pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) nie przewidują zasadniczo obowiązku wypłaty w takim przypadku jakichkolwiek odszkodowań, te wiązane są bowiem z naruszeniem przez pracodawcę przepisów dotyczących wypowiadania pracownikom umów o pracę lub ich rozwiązywania bez zachowania okresu wypowiedzenia i rzeczywiście ustawa Kodeks pracy określa tu sposób ustalania ich wysokości.

Zważywszy na okoliczność, że ugoda zawarta została w ramach postępowania sądowego, rozstrzygnąć należy, czy nie podlega ona zwolnieniu opisanemu w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który generalnie odszkodowania otrzymywane na podstawie takich ugód zwalnia od podatku do wysokości określonej w ugodzie. Niemniej jednak przepis ten zawiera dwa wyjątki, zgodnie z którymi nawet odszkodowania przyznane w wyroku sądowym lub ugodzie podlegać będą opodatkowaniu tym podatkiem. Dotyczy to odszkodowań lub zadośćuczynień otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (lit. a) oraz dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lit. b).

W okolicznościach niniejszego stanu faktycznego rozstrzygnąć należy, czy do ugody z pracownicą należy zastosować wyjątek przewidziany pod lit. b wspomnianego przepisu. W ocenie Wnioskodawcy odszkodowanie przewidziane w rzeczonej ugodzie obejmuje tzw. lucrum cessans, to jest utracone korzyści w związku z rozwiązaniem stosunku pracy. Korzyści owe należy co do zasady wiązać z możliwością uzyskiwania wynagrodzenia za pracę przez pracownicę, która ustała wobec rozwiązania umowy o pracę zgodnie z postanowieniami ugody. Zwolnienie podatkowe dotyczy w ocenie Wnioskodawcy jedynie odszkodowań restytucyjnych, to jest w zakresie szkód rzeczywistych. Ze zwolnienia nie korzystają natomiast odszkodowania za utracone korzyści.

W tej sytuacji, w ocenie Wnioskodawcy, odszkodowanie otrzymane na podstawie ugody sądowej z 10 grudnia 2013 r. podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, nie korzystając w tym zakresie ze zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy.

Ad. 3.

Wobec stanowiska Wnioskodawcy odnośnie pytania nr 1, to jest zakwalifikowania odszkodowania ustalonego w ugodzie sądowej jako przychodu ze stosunku pracy, odpowiedź na pytanie nr 3 musi być twierdząca, to znaczy że Wnioskodawca jako „zakład pracy” w rozumieniu art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest płatnikiem tego podatku zobowiązanym do obliczenia i pobrania zaliczki na poczet tego podatku od wypłaconej kwoty odszkodowania. W tym wypadku bez znaczenia pozostaje kwestia uprzedniego rozwiązania stosunku pracy, albowiem przychód osiągnięty został w związku z tym stosunkiem, a przepis obowiązki zakładu pracy wiąże zasadniczo z samym faktem pochodzenia przychodu ze stosunkiem pracy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Odnosząc się do powołanych we wniosku orzeczeń NSA należy stwierdzić, iż w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wyroki nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa. Powołane wyroki dotyczą konkretnych spraw podatników osądzonych w określonych stanach faktycznych i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.