Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-240/14/MW
z 9 czerwca 2014 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 6 marca 2014 r. (data otrzymania 10 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego z odkupienia nabytych w drodze spadku jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 marca 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego z odkupienia nabytych w drodze spadku jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Po śmierci ojca Wnioskodawcy zmarłego 29 maja 2011 r. w skład spadku po nim wchodziły między innymi jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych:

  • 3.983,667 jednostek uczestnictwa w funduszu PID po 110,14 zł za jednostkę, co łącznie daje kwotę brutto 438.761,08 zł,
  • 760,058 jednostek uczestnictwa w funduszu PO po 110,99 zł za jednostkę, co daje łącznie kwotę brutto 84.358,84 zł,

W dniu 21 maja 2013 r. nastąpiło połączenie funduszy PID (fundusz przejmowany) i PO (fundusz przejmujący). Po połączeniu środki znalazły się na koncie w funduszu PO.

W dniu 5 grudnia 2013 r. nastąpiła transakcja konwersji jednostek uczestnictwa i dokonano rozliczenia podatku od zysku:

  • 3.655,783 jednostek uczestnictwa w PO po 124,02 zł za jednostkę, co daje łącznie kwotę brutto 453.390,21 zł, fundusz potrącił podatek dochodowy w wysokości 19% od całości, co stanowi kwotę 86.144,14 zł,
  • 760,058 jednostek uczestnictwa w PO po 124,02 zł za jednostkę, co daje łącznie kwotę brutto 94.262,39 zł, fundusz potrącił podatek dochodowy w wysokości 19% od całości, co stanowi kwotę 17.909,85 zł.

Wnioskodawca nie zdawał sobie sprawy z tego, że wtedy obowiązywało takie prawo podatkowe, które uważa za kontrowersyjne i bardzo niesprawiedliwe. Fundusz Inwestycyjny dokonując do końca 2013 r. odkupień jednostek uczestnictwa na rzecz spadkobierców działał zgodnie z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 4 lipca 2013 r. Znak: IPPB2/415-379/13-2/MG. Zgodnie z wyrokiem z 11 października 2013 r. Naczelny Sąd Administracyjny uchylił powyższą interpretację indywidualną i zobowiązał Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (jako organu upoważnionego) do wydania nowej interpretacji indywidualnej, uwzględniającej stanowisko wyrażone przez Sąd w uzasadnieniu wyroku. Do końca 2013 r. Fundusz Inwestycyjny nie otrzymał nowej interpretacji nie mógł więc zmienić sposobu naliczania podatku przy odkupieniu dziedziczonych jednostek uczestnictwa w związku z czym działał na podstawie interpretacji z 4 lipca 2013 r., o której mowa wcześniej.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle opisanego stanu faktycznego Wnioskodawca ma prawo jako spadkobierca do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odziedziczonych po ojcu jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, wydatków jakie jego ojciec (spadkodawca) poniósł na ich nabycie i w związku z tym, czy przysługuje mu prawo do ubiegania się o zwrot nadpłaty, z uwagi na pobranie przez płatnika podatku w kwocie zawyżonej (19% zryczałtowanego podatku dochodowego od całości)...

Zdaniem Wnioskodawcy, 19% zryczałtowany podatek dochodowy z tytułu odkupienia przez Fundusz Inwestycyjny odziedziczonych przez niego jednostek powinien być obliczony przy uwzględnieniu kosztów, obejmujących również wydatki poniesione przez spadkodawcę – ojca Wnioskodawcy na nabycie tych jednostek oraz poniesione przez spadkodawcę opłaty manipulacyjne. Pominięcie ich przez płatnika skutkowało powstaniem nadpłaty w podatku dochodowym od osób fizycznych, której zwrot przysługuje Wnioskodawcy.

W opinii Wnioskodawcy, istota problemu sprowadza się do tego, czy w przypadku poniesienia przez spadkodawcę kosztów uzyskania przychodów w momencie nabywania jednostek uczestnictwa, jego spadkobierca może o powyższe koszty pomniejszyć przychód uzyskany na skutek odkupienia tychże jednostek przez fundusz inwestycyjny.

W przypadku nabycia jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym, wydatki na nabycie tychże jednostek nie są uważane za koszty uzyskania przychodu, do czasu realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo rezygnacji z realizacji praw wynikających z tych instrumentów albo ich odpłatnego zbycia zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).

Przyjąć więc należy, że podatnik nabywając jednostki uczestnictwa uzyskuje jednocześnie prawo do pomniejszenia w przyszłości przychodów powstałych na skutek zbycia jednostek uczestnictwa. Prawo do rozpoznania kosztów uzyskania przychodów w momencie zbycia jednostek uczestnictwa nie jest ograniczone żadnym terminem ani też żadnymi innymi warunkami. Prowadzi to do wniosku, że przepis art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kształtuje po stronie podatnika uprawnienie do pomniejszenia podstawy opodatkowania przychodów uzyskanych ze zbycia jednostek uczestnictwa. Uprawnienie to wpływa na wysokość obciążeń podatkowych, które poniesione zostaną przez podatnika w momencie zbycia jednostek uczestnictwa.

Wnioskodawca zgadza się z twierdzeniem, że pojęcie dziedziczenia oznacza przejście na spadkobierców praw i obowiązków majątkowych zmarłego w drodze jednego zdarzenia, jakim jest śmierć osoby fizycznej, powodujące następstwo prawne pod tytułem ogólnym, czyli sukcesję uniwersalną (art. 922 § 1 w zw. z art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że na spadkobiercę przechodzi na skutek dziedziczenia całość praw i obowiązków majątkowych należących do spadku, czego konsekwencją jest to, że: 1) spadkobierca wchodzi w ogół majątkowych praw i obowiązków zmarłego spadkodawcy, 2) spadkobierca nabywa wszelkie przedmioty majątkowe zaliczane do spadku, niezależnie od ich charakteru, 3) nabycie spadku w drodze dziedziczenia jest nabyciem pochodnym, co oznacza, że przedmioty spadkowe przechodzą na spadkobiercę w takim kształcie prawnym, w jakim przysługiwały spadkodawcy, 4) na spadkobiercę przechodzą jako obowiązki te prawa, które spadkodawca przeznaczył określonym osobom jako zapis, 5) jeżeli jest kilku spadkobierców, to nabywają oni spadek jako całość, a ich udział w nim określony jest w postaci ułamka.

Na gruncie prawa podatkowego, kwestie związane ze śmiercią podatnika i następstwem prawnym na skutek dziedziczenia reguluje art. 97 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Zgodnie z powyższym artykułem, spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy.

W świetle powyższego powstaje pytanie, czy można uznać za prawo o charakterze majątkowym uprawnienie do pomniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wydatków poniesionych na nabycie jednostek uczestnictwa...

W prawie podatkowym nie zdefiniowano ani pojęcia praw „majątkowych”, ani też „niemajątkowych”. Pojęcia te próbowano natomiast dookreślić w prawie cywilnym, zwracając uwagę na bezpośredni wpływ praw majątkowych na ekonomiczny interes podmiotu i brak takiego bezpośredniego oddziaływania w przypadku uprawnień niemajątkowych. Na gruncie prawa publicznego wskazuje się, że podział praw i obowiązków na materialne i niematerialne przebiega według podziału prawa finansowego na materialne i formalne. Zatem prawa niemajątkowe proceduralne, to takie na podstawie których zawiązują się organizacyjne stosunki prawno-finansowe, a majątkowe dotyczą uprawnień i obowiązków, na podstawie których zawiązują się stosunki prawno-finansowe.

Do praw majątkowych zalicza się przykładowo prawo do nadpłaty, do zwrotu podatku lub różnicy podatku naliczonego, prawo do rozliczenia straty w następnych okresach rozliczeniowych, prawo do ulg i premii inwestycyjnych, niewykorzystane prawa do rozłożenia zapłaty podatku na raty, odroczenia zapłaty podatku.

Z powyższego wyliczenia wynika, że aby można było mówić o prawie majątkowym podlegającym sukcesji w myśl art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej dane prawo musi zaistnieć jeszcze za życia spadkodawcy (np. nadpłata powstaje na skutek uiszczenia przez podatnika podatku w kwocie wyższej niż należna lub też na skutek uiszczenia podatku nienależnego, co skutkuje powstaniem po stronie podatnika prawa do żądania jej zwrotu, prawo do odliczenia straty wiąże się z jej zrealizowaniem przez podatnika – spadkodawcę).

Z powyższego wynika, że dla bytu prawa majątkowego nie jest konieczna jego konkretyzacja rozumiana jako zaistnienie jeszcze za życia spadkodawcy zdarzenia, skutkującego możliwością skorzystania z tegoż prawa. Jak już wyżej wskazano, do prawa majątkowego podlegającego dziedziczeniu zaliczyć można prawo do rozliczenia straty w kolejnych okresach rozliczeniowych, którą rozliczyć można dopiero w razie osiągnięcia dochodu w kolejnych okresach obrachunkowych. W konsekwencji, za prawo majątkowe uznać należy prawo do pomniejszenia przychodu o koszty poniesione przez spadkodawcę na nabycie jednostek uczestnictwa, które następnie przedstawiane są do wykupu funduszowi inwestycyjnemu.

Wnioskodawca nie zgadza się z twierdzeniem, że spadkobierca nie ma prawa uwzględnić kosztów nabycia odziedziczonych instrumentów finansowych, ponieważ aby odliczenie było możliwe, wydatki powinien ponieść ten sam posiadacz jednostek, który się ich pozbywa. Gdyby zgodzić się z taką interpretacją, to jedni podatnicy, którzy umarzają jednostki mieliby opodatkowany dochód (z prawem do odliczenia kosztów), a drudzy – przychód (bez prawa do odliczenia kosztów). To prowadziłoby do naruszenia gwarantowanego przez Konstytucję prawa. Podobny pogląd wyrażony został w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z 30 marca 2009 r. sygn. akt I SA/Lu 702/08, jak również w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 8 lipca 2011 r. sygn. akt III SA/Wa 821/11, Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 12 stycznia 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 822/11, a także Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 października 2013 r. sygn. akt II FSK 941/12 i Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2824/11.

Sądy zobowiązały również do tego, by organ wydając ponownie interpretację uwzględnił stanowisko wyrażone przez Sąd w uzasadnieniu przytaczanych wyroków i z informacji jakie Wnioskodawca uzyskał w Funduszu Inwestycyjnym wydając ponownie interpretację indywidualną 8 stycznia 2014 r. organ upoważniony uwzględnił stanowisko wyrażone przez Sąd w uzasadnieniu przytaczanych wyroków.

Z przywołanych przez Wnioskodawcę wyroków wynika, że Wnioskodawca jako zainteresowany uzyskaniem interpretacji powołując się we wniosku o jej wydanie na wyroki wydane w innych sprawach, lecz w podobnym lub identycznym stanie faktycznym, w rzeczywistości przyjmuje stanowisko wyrażone przez Sąd za swoje, w zakresie oceny prawnej własnego stanu faktycznego. Wnioskodawca twierdzi, że Organ przy wydawaniu interpretacji powinien odnieść się do tego stanowiska.

Wnioskodawca wskazał również, że w ocenie WSA w Kielcach (wyrok z 31 stycznia 2013 r. sygn. akt I SA/Ke 678/12), powołanie się przez wnioskodawcę na konkretny wyrok Sądu Administracyjnego oznacza, że w pełni podziela on zaprezentowany w nim pogląd. W takim przypadku można stwierdzić, że ujęte w wyroku stanowisko Sądu Administracyjnego staje się niejako stanowiskiem samego wnioskodawcy. W takiej sytuacji organ podatkowy wydający interpretację ma obowiązek oceny stanowiska Sądu zaprezentowanego w uzasadnieniu powołanego wyroku i wskazania w interpretacji czy może ono odnosić się do stanu faktycznego sprawy.

Jeśli organ podatkowy uzna, że powołane przez wnioskodawcę stanowisko Sądu wyrażone w innej sprawie nie jest adekwatne do okoliczności danej sprawy, to w wydanej przez siebie interpretacji powinien wskazać, dlaczego doszedł do takiego wniosku. Lakoniczne odniesienie się przez organ do kwestii konkretnego i indywidualnego charakteru orzeczeń sądowych nie może być uznane za uzasadnienie przyczyny odrzucenia stanowiska wnioskodawcy, pośrednio wyrażonego w orzeczeniu Sądu. Jedynie bowiem ustosunkowując się do treści powołanego wyroku, organ podatkowy spełnia obowiązek wynikający z art. 14a § 2 Ordynacji podatkowej.

Zasadą jest, że wydany wyrok wiąże tylko w sprawie, w której zapadł. Jednak w przypadku interpretacji podatkowych zasada ta ulega pewnemu osłabieniu. Zwrócił na to uwagę WSA w Krakowie w wyroku z 21 maja 2013 r. sygn. akt I SA/Kr 340/13. Według Sądu skoro organ wydający interpretacje indywidualne może w ramach działania ex oficio zmienić wydaną już uprzednio interpretację z racji stwierdzenia jej wadliwości w świetle orzecznictwa sądowego, to tym bardziej ma obowiązek dokonywać analizy tego orzecznictwa w postępowaniu zmierzającym do wydania takiej interpretacji, a zwłaszcza w przypadku, gdy na takowe orzecznictwo powołuje się osoba składająca wniosek o jej wydanie. Organ jest obowiązany zgodnie z art. 14c § 2 Ordynacji podatkowej dokonać oceny prawnej stanowiska wnioskodawcy w tym orzeczeń, na które występujący o interpretację się powołał. Dlatego też nie może poprzestać na stwierdzeniu, że wyroki, na które powołał się podatnik zapadły w indywidualnych, a przy tym odmiennych sprawach. W tych okolicznościach odniesienie się przez organ do powołanego i mającego zastosowanie w sprawie orzecznictwa Sądów jest konieczne dla zachowania wyrażonej w art. 121 Ordynacji podatkowej zasady zaufania do organów podatkowych. Należy zauważyć, że ustawodawca w art. 14e Ordynacji podatkowej umożliwił organowi, który wydał interpretację, jej zmianę z urzędu, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ prawo było wadliwe i budziło wiele kontrowersji to też musiało być zmienione. Dlatego od 1 stycznia 2014 r. w związku ze zmianą ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób dokonaną ustawą z dnia 8 listopada 2013 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku tonażowym (Dz.U. z 2013 r. poz. 1387), spadkobiercy dziedziczący jednostki uczestnictwa zobowiązani są do zapłaty podatku wyłącznie od dochodu osiągniętego od dnia nabycia jednostek uczestnictwa przez spadkodawcę do dnia ich odkupienia przez spadkobiercę. Spadkobierca może uwzględniać koszty nabycia jednostek uczestnictwa poniesione przez zmarłego uczestnika (płatnikiem podatku jest fundusz).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy stanowi, że jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Za przychody z kapitałów pieniężnych – w myśl art. 17 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy – uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Pojęcie funduszy kapitałowych zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 14 ww. ustawy, w świetle którego – ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zasady i terminy umarzania jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych albo wykupywania certyfikatów inwestycyjnych w tych funduszach lub inny sposób unicestwienia tytułów udziału w funduszach kapitałowych określane są w statutach tychże funduszy kapitałowych.

Zasady opodatkowania dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych reguluje art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w świetle którego – od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Natomiast uprawnienie do pomniejszenia przychodu z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa o koszty uzyskania przychodu może być oceniane w kontekście art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy – nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną oraz innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji), wkładów oraz innych papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia tytułów uczestnictwa lub jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych, albo umorzenia jednostek uczestnictwa, tytułów uczestnictwa oraz certyfikatów inwestycyjnych w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e.

Zatem zgodnie z wyżej cytowanym przepisem wydatki na nabycie jednostek uczestnictwa podlegają zaliczeniu w koszty uzyskania przychodu, a tym samym pomniejszają dochód do opodatkowania, w momencie odkupienia jednostek – o ile wydatki takie zostały w ogóle poniesione przez właściciela jednostek funduszu inwestycyjnego realizującego operację wykupu.

Jak wynika z art. 30a ust. 5 ww. ustawy – dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Dochodów (przychodów) z tytułu udziału w funduszach inwestycyjnych nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (art. 30a ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) – czyli według skali podatkowej.

Na podstawie art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności (świadczeń) z tytułów określonych m.in. w art. 30a ust. 1 tej ustawy są obowiązane pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych, tj. m.in. dochodów z tytułu udziału w funduszach kapitałowych.

Wnioskodawca przedstawiając własne stanowisko w sprawie, powołując się m.in. na przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące sukcesji podatkowej, stwierdza, że wydatki poniesione przez spadkodawcę – ojca Wnioskodawcy na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym oraz poniesione przez spadkodawcę opłaty manipulacyjne będą stanowiły dla spadkobiercy koszt uzyskania przychodu z tytułu odkupienia tych jednostek.

Zdaniem Organu podatkowego powyższe wywody uznać należy za nieprawidłowe. Zauważyć należy, że w chwili śmierci prawa i obowiązki podatnika przechodzą na spadkobierców. Krąg spadkobierców ustalany jest zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121). Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe.

Natomiast w przepisach podatkowych kwestię sukcesji praw i obowiązków spadkobierców regulują przepisy art. 97-105 Ordynacji podatkowej. Śmierć osoby będącej podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych powoduje określone konsekwencje, dla których przewidziane są szczególne formy postępowania.

Z regulacji zawartej w art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej dotyczącej sukcesji w zakresie prawa podatkowego wynika, że spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Ich sukcesja jest możliwa jedynie na podstawie i w granicach przepisów Ordynacji podatkowej. Zarówno prawa i obowiązki, aby mogły być nabyte przez spadkobiercę, muszą nie tylko wynikać z przepisów prawa podatkowego, ale również przynależeć do konkretnej osoby w tym wypadku spadkodawcy. Na spadkobierców przechodzą tylko te obowiązki spadkodawcy, które miał on jako podatnik i tylko te, które są związane z realizacją obowiązków, wynikających z ustaw regulujących kwestie podatków. Jednocześnie nie można mówić o sukcesji prawa, którego spadkodawca nie nabył. Wejście spadkobiercy na podstawie art. 97 Ordynacji podatkowej w prawa i obowiązki podatnika (spadkodawcy) – nie uzasadnia utożsamiania go z podatnikiem.

Organ podatkowy zauważa, że w omawianej sprawie zdarzeniem, którego zaistnienie konstytuuje obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych jest uzyskanie przychodu z tytułu odkupienia jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym. Z tego zdarzenia wynika zobowiązanie podatkowe podatnika, na które składają się: podstawa opodatkowania – przychód uzyskany przez podatnika pomniejszony o koszty uzyskania przychodu poniesione przez podatnika oraz stawka podatkowa.

Prawo do uznania wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym – na mocy art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – za koszt uzyskania przychodu, aktywuje się w momencie powstania należności z tytułu odkupienia tych jednostek. Tak więc spadkodawca nie dokonując zbycia jednostek nie posiadał prawa do uznania wydatków poniesionych na ich nabycie za koszt uzyskania przychodu. W konsekwencji, wobec nie istnienia takiego prawa nie może być ono przedmiotem sukcesji.

Stanowisko to podzielają sądy administracyjne. I tak w wyroku z 9 grudnia 2011 r. sygn. akt II FSK 1099/10 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że na podstawie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej dziedziczący spadkobierca jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym nie mógł przejąć nie istniejącego w tym czasie obowiązku podatkowego spadkodawcy. Nie istniały bowiem okoliczności uzasadniające powstanie po stronie spadkodawcy obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Okoliczności te podlegały natomiast ocenie w odniesieniu do podatnika (spadkobiercy) w przypadku uzyskania dochodu z tytułu odkupienia posiadanych jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawca otrzymał jednostki uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym w spadku, to tym samym nie poniósł wydatków na nabycie tychże jednostek – wydatki te poniósł spadkodawca. Innymi słowy w związku z nabyciem przez Wnioskodawcę jednostek uczestnictwa w funduszu nie doszło do uszczuplenia majątku Wnioskodawcy. W przypadku odkupienia jednostek nabytych przez Wnioskodawcę w drodze dziedziczenia wartość odkupu będąca przychodem z tytułu udziału w funduszu kapitałowym stanowi równocześnie dochód do opodatkowania 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 5 ww. ustawy. Fundusz będący płatnikiem prawidłowo zatem pobrał podatek od całej wypłaconej kwoty. Skoro bowiem Wnioskodawca nie wpłacił do funduszu żadnej kwoty na nabycie jednostek, gdyż nabył je w spadku, to cała kwota wypłacona mu z tytułu odkupienia jednostek przez fundusz stanowi jego dochód. Jest to zgodne z zasadą równości opodatkowania. Dlaczego podatnik, który w celu nabycia jednostek uczestnictwa nie musiał ponieść na ten cel określonych środków ze swojego majątku (gdyż nabył je w spadku) miałby odliczać od przychodu wydatki, których nigdy nie poniósł, podczas gdy inny podatnik w celu nabycia jednostek musiał uszczuplić swój majątek o wydatki na ich nabycie. Stanowisko zaprezentowane przez Organ wynika wprost z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę orzeczeń sądowych, które zdaniem Wnioskodawcy potwierdzają jego stanowisko, wyjaśnić należy, że Organ podatkowy za każdym razem analizuje orzecznictwo, ale ma takie samo uprawnienie jak Wnioskodawca nie podzielać zawartego w konkretnych wyrokach rozstrzygnięcia. Organ podatkowy ma również takie samo uprawnienie jak Wnioskodawca do przywoływania orzeczeń sądowych korzystnych dla siebie. Naturalną koleją rzeczy jest popieranie własnej argumentacji orzecznictwem sądowym. Linia orzecznicza w omawianej kwestii nie jest jednolita i istnieje szereg orzeczeń potwierdzających zasadność dokonanej przez Organ interpretacji, jak choćby przywołany wyżej wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 grudnia 2011 r. sygn. akt II FSK 1099/10, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2834/11 i inne powołane w nim wyroki czy też wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 24 czerwca 2013 r. sygn. akt I SA/Rz 361/13. W tej sytuacji nieracjonalnym jest domaganie się przez Wnioskodawcę przyznania pierwszeństwa orzeczeniom przywołanym przez niego. Organ przychyla się do stanowiska judykatury, które potwierdza prawidłowość wykładni dokonanej przez Organ.

Z powyższych względów Organ nie podziela stanowiska zaprezentowanego w przywołanym przez Wnioskodawcę wyroku NSA z 11 października 2013 r. sygn. akt II FSK 941/12. Interpretacja indywidualna z 8 stycznia 2014 r. została wydana dla Funduszu Inwestycyjnego po uwzględnieniu tego wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, gdyż organ jest związany wykładnią sądu dokonaną w wyroku zapadłym w sprawie.

Stanowisko Wnioskodawcy uznano zatem za nieprawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie – w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj