Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-183/14/MM
z 21 maja 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. Nr 8, poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2014 r. (wpływ do tutejszego organu 28 lutego 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 12 maja 2014 r. (wpływ do tutejszego organu dnia 14 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pochodzących z wypłaty wkładu mieszkaniowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 lutego 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania środków pochodzących z wypłaty wkładu mieszkaniowego.

Z uwagi na stwierdzone we wniosku braki formalne, pismem z dnia 2 maja 2014 r. Nr ITPB2/415-183/14-2/MM wezwano Wnioskodawczynię do ich usunięcia Wniosek Wnioskodawczyni uzupełniła pismem z dnia 12 maja 2014 r. (data wpływu 14 maja 2014 r.).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W 2013 r. Wnioskodawczyni zdała spółdzielcze-lokatorskie mieszkanie, w którym zamieszkiwała przez 12 lat wraz z rodziną i spłacała do spółdzielni mieszkaniowej kredyt na ww. mieszkanie w miesięcznych ratach.

W związku z tym, że wartość rynkowa mieszkania wzrosła w stosunku do wartości mieszkania w dniu, kiedy Wnioskodawczyni je zasiedlała, Spółdzielnia po opuszczeniu lokalu wypłaciła jej - jak wynika z poz. 24 informacji PIT-8C - nadwyżkę pomiędzy nominalną wartością wniesionego wkładu mieszkaniowego w kwocie 19.560 zł. Kwota ta stanowi przychód Wnioskodawczyni.

Przychód wynikający z PIT-8C w kwocie 19.560 zł został wykorzystany przez Wnioskodawczynię na zapłacenie zobowiązań związanych z kosztem zakupu „nowego” mieszkania, w tym związanych z tym podatków.

Uzyskane pieniądze w kwocie 19.560 zł stanowiły dochód Wnioskodawczyni, ale również stanowiły „koszt”, jaki należało ponieść aby uzyskać kredyt na zakup „nowego” mieszkania wraz ze zdaniem „starego” mieszkania.

Pieniądze uzyskane z ww. tytułu Wnioskodawczyni wydatkowała w sposób następujący:

• 10.000 zł – z tytułu zadatku na zakup mieszkania,
  
• 200 zł – koszt wniosku do Sądu o wykreślenie z hipoteki,
  
• 2.075 zł - koszt członkostwa w Spółdzielni Mieszkaniowej,
  
• 5.512 zł 23 gr - koszty notarialne i podatkowe związane z zakupem mieszkania.

Po analizie treści wniosku z dnia 17 lutego 2014 r. oraz pisma uzupełniającego z dnia 12 maja 2014 r., mając na względzie zakres kompetencji przyznanej tutejszemu organowi i treść przepisu art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa przyjęto, iż intencją Wnioskodawczyni było uzyskanie odpowiedzi na pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawczyni jest zobowiązana zapłacić podatek dochodowy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, od uzyskanej kwoty nie powinna płacić podatku, ponieważ pieniądze które zostały wykazane w informacji PIT-8C w całości zostały przeznaczone na zakup mieszkania, w którym obecnie mieszka i na koszty związane z tym zakupem, w tym również koszty podatkowe.

W ocenie Wnioskodawczyni, jej przypadek, tj. zdanie mieszkania do Spółdzielni Mieszkaniowej i uzyskanie z tego tytułu przychodu, różni się jedynie tym, że nabywcą nie jest osoba fizyczna, a Spółdzielnia. W związku z ww. faktem Wnioskodawczyni otrzymała informację PIT-8C. Wnioskodawczyni uważa, że zaistniała sytuacja w istocie nie różni się niczym od tradycyjnej transakcji „kupna-sprzedaży” mieszkania, ponieważ jeżeli osoba fizyczna nabywa mieszkanie np. za 100. 000 zł, a po kilku latach sprzedaje je za 120.000 zł (ponieważ wartość rynkowa tego mieszkania wzrosła) i uzyskuje z tego tytułu przychód, który przeznacza na zakup kolejnej nieruchomości, to nie jest zobowiązana do zapłacenia podatku wynikającego z tej transakcji, czyli przychodu, który uzyskała, ponieważ tak uzyskany przychód był konieczny (szczególnie w przypadku braku wystarczającej ilości pieniędzy na zakup następnego mieszkania), aby można było kupić kolejne mieszkanie o określonej wartości i w ten sposób – w opinii Wnioskodawczyni – zbyte mieszkanie staje się kosztem uzyskania kolejnego przychodu (ponieważ kosztem zbycia starego mieszkania dana osoba staje się posiadaczem następnego). Z tytułu tej ostatniej transakcji płacone są wszelkie należności i podatki związane z nabyciem wartości, jakim jest zakupione – kolejne mieszkanie.

Wnioskodawczyni również uzyskała taki zysk (przychód) dzięki temu, że opuściła wcześniej zamieszkiwaną nieruchomość tyle, że nie wynikał on bezpośrednio ze sprzedaży osobie fizycznej (gdyż Wnioskodawczyni mogłaby to uczynić dopiero po upływie 5 lat, od momentu kiedy mieszkanie zostałoby przez nią spłacone i stałoby się jej własnością.).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zmianami) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy źródłami przychodów są również inne źródła.

Zgodnie z treścią art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użyte w tym przepisie sformułowanie „w szczególności” oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów, co oznacza, że przysporzenia majątkowe, nie zaliczane do pozostałych źródeł przychodów stanowią przychody objęte tym przepisem.

Stosownie do art. 42a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych (PIT-8C).

Z treści wniosku wynika, że w 2013 r. Wnioskodawczyni zdała spółdzielcze-lokatorskie mieszkanie, w którym zamieszkiwała przez 12 lat wraz z rodziną i spłacała do spółdzielni mieszkaniowej kredyt na ww. mieszkanie w miesięcznych ratach.

W związku z tym, że wartość rynkowa mieszkania wzrosła w stosunku do wartości mieszkania w dniu, kiedy Wnioskodawczyni je zasiedlała, Spółdzielnia po opuszczeniu lokalu wypłaciła jej - jak wynika z poz. 24 informacji PIT-8C - nadwyżkę pomiędzy nominalną wartością wniesionego wkładu mieszkaniowego w kwocie 19.560 zł. Kwota ta stanowi przychód Wnioskodawczyni.

Przychód wynikający z PIT-8C w kwocie 19.560 zł został wykorzystany przez Wnioskodawczynię na zapłacenie zobowiązań związanych z kosztem zakupu „nowego” mieszkania, w tym związanych z tym podatków.

Uzyskane pieniądze w kwocie 19.560 zł stanowiły dochód Wnioskodawczyni, ale również stanowiły konieczny koszt, jaki należało ponieść aby uzyskać kredyt na zakup „nowego” mieszkania wraz ze zdaniem „starego” mieszkania.

Pieniądze uzyskane z ww. tytułu Wnioskodawczyni wydatkowała w sposób następujący:

• 10.000 zł – z tytułu zadatku na zakup mieszkania,
  
• 200 zł – koszt wniosku do Sądu o wykreślenie z hipoteki,
  
• 2.075 zł - koszt członkostwa w Spółdzielni Mieszkaniowej,
  
• 5.512 zł 23 gr - koszty notarialne i podatkowe związane z zakupem mieszkania.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t. j. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 ze zm.) członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych. Od chwili postawienia im lokali do dyspozycji uiszczają oni opłaty określone w ust. 1 albo 2.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków spółdzielni dotyczące w szczególności: wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego, określają postanowienia statutu (art. 8 pkt 3 ww. ustawy).

Mając na względzie powyższe, wkład mieszkaniowy (budowlany) stanowi formę, w jakiej członek spółdzielni uczestniczy w pokrywaniu kosztów budowy lokalu. Wydatki na wkłady mieszkaniowe (budowlane) do spółdzielni wpłacane są natomiast w celu uzyskania spółdzielczego prawa do lokalu lub odrębnej własności lokalu.

Stosownie do art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, przez umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia zobowiązuje się oddać członkowi lokal mieszkalny do używania, a członek zobowiązuje się wnieść wkład mieszkaniowy oraz uiszczać opłaty określone w ustawie i w statucie spółdzielni. Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego może być ustanowione w budynku stanowiącym własność lub współwłasność spółdzielni.

Natomiast zgodnie z art. 9 ust. 3 ww. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego jest niezbywalne, nie przechodzi na spadkobierców i nie podlega egzekucji.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

W wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu (art. 11 ust. 2¹ ww. ustawy).

W myśl art. 11 ust. 2² cytowanej ustawy, z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

W świetle ww. przepisów, najemca spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nie może dokonać zbycia tego lokalu na rzecz innej osoby; może jedynie oddać ten lokal do dyspozycji Spółdzielni Mieszkaniowej uzyskując w zamian wartość rynkową tego lokalu wyliczoną w sposób określony w zacytowanych powyżej przepisach, tj. art. 11 ust. 2¹ i art. 11 ust. 2² ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych,

Ww. kwotę należy zakwalifikować do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż nadwyżka pomiędzy kwotą przysługującą Wnioskodawcy w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego a wniesionym do Spółdzielni wkładem mieszkaniowym, stanowi przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W tym przypadku Spółdzielnia miała obowiązek wykazać ten przychód w informacji PIT-8C o wypłaconym stypendium, o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych. Natomiast Wnioskodawczyni zobowiązana jest wykazać go wraz z pozostałymi dochodami uzyskanymi w tym samym roku i podlegającymi opodatkowaniu wg skali podatkowej w zeznaniu podatkowym. Zgodnie bowiem z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

Przy czym – wbrew twierdzeniu Wnioskodawczyni - fakt przeznaczenia tego przychodu na nabycie lokalu mieszkalnego nie ma wpływu na zmniejszenie podstawy opodatkowania, albowiem nie znajduje tu zastosowania zwolnienie które obecnie wynika z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w stosunku do nieruchomości i praw majątkowych nabytych przed dniem 1 stycznia 2007 r. wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 32 ww. ustawy. Zwolnienia te odnoszą się tylko do przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Jednakże, jak wykazano powyżej - w świetle przepisów o spółdzielniach mieszkaniowych – nie istnieje możliwość zbycia przez najemcę spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego. Wydatków poniesionych na nabycie „nowego” lokalu mieszkalnego nie sposób również zakwalifikować do kosztów uzyskania przychodów z tytułu wypłaty przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartości rynkowej lokalu mieszkalnego, albowiem wydatki te w żadne sposób nie przyczyniły się do powstania tych przychodów.

Końcowo należy dodać, iż dokumenty dołączone przez Wnioskodawczynię do wniosku nie podlegały analizie i weryfikacji w ramach wydanej interpretacji. Tym samym, jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawczyni w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.