Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/2/415-429/12/MMa
z 19 czerwca 2012 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

 

Rodzaj dokumentu
interpretacja indywidualna
Sygnatura
IBPBII/2/415-429/12/MMa
Data
2012.06.19



Autor
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach


Temat
Podatek dochodowy od osób fizycznych --> Źródła przychodów --> Przychody z kapitałów pieniężnych


Słowa kluczowe
akcja
koszt
przedsiębiorstwa
umorzenie
wkłady niepieniężne


Istota interpretacji
Czy w momencie automatycznego umorzenia akcji Spółki koszt uzyskania przychodu umarzanych akcji opłaconych aportem w postaci prowadzonego jednoosobowo przedsiębiorstwa zostanie ustalony w wysokości wartości księgowej przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki?



Wniosek ORD-IN 2 MB

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 14 marca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 19 marca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia automatycznego akcji spółki komandytowo-akcyjnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 19 marca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia automatycznego akcji spółki komandytowo-akcyjnej.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania w Polsce i jako polski rezydent podatkowy, podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Wnioskodawca zamierza objąć akcje w spółce komandytowo-akcyjnej (dalej: „Spółka”), wnosząc do tej spółki wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa prowadzonego na dzień dzisiejszy w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej (dalej: „Przedsiębiorstwo”). Cena emisyjna akcji w Spółce będzie równa wartości księgowej Przedsiębiorstwa, którą tworzą suma wkładów wnioskodawcy oraz opodatkowanego zysku.

W przyszłości akcje wnioskodawcy zostaną umorzone automatycznie a w związku z umorzeniem akcji wnioskodawca otrzyma świadczenie pieniężne. W związku z umorzeniem Spółka nie zostanie zlikwidowana zaś wnioskodawca posiadał będzie inne akcje opłacone gotówką.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w momencie automatycznego umorzenia akcji Spółki koszt uzyskania przychodu umarzanych akcji opłaconych aportem w postaci prowadzonego jednoosobowo przedsiębiorstwa zostanie ustalony w wysokości wartości księgowej przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki...

Zdaniem wnioskodawcy, w momencie automatycznego umorzenia akcji Spółki, koszt uzyskania przychodu umarzanych akcji Spółki opłaconych aportem w postaci jednoosobowego prowadzonego przedsiębiorstwa zostanie ustalony w wysokości wartości księgowej przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki. Wynika to z następujących względów:

  1. Umorzenie akcji polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z akcji. Zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych umorzenie akcji może być przeprowadzone: za zgodą wspólnika w drodze nabycia akcji przez spółkę w celu umorzenia - jest to tzw. umorzenie dobrowolne, bez zgody wspólnika - tzw. umorzenie przymusowe oraz w razie ziszczenia się określonego zdarzenia (umorzenie automatyczne). Zasadą jest, że umorzenie akcji odbywa się za wynagrodzeniem.
    W przedstawionym zdarzeniu wskazano, że dojdzie do wpisania w statucie spółki umorzenia automatycznego akcji Spółki w momencie ziszczenia się określonego zdarzenia. Zatem zauważyć należy, iż akcje Spółki zostaną unicestwione automatycznie bez ich wcześniejszego nabywania od akcjonariuszy, z chwilą wypełnienia się warunku określonego w statucie Spółki.
  2. W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 01 stycznia 2011 r., opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
    Na gruncie ustaw o podatku dochodowym spółka komandytowo - akcyjna jako osobowa spółka prawa handlowego nie posiada podmiotowości prawnej, nie może być podatnikiem zarówno podatku dochodowego od osób prawnych jak i podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych.
    Podatnikami od dochodu (przychodu) uzyskanego w spółce osobowej są bezpośrednio jej wspólnicy. Zatem wszelkie konsekwencje podatkowe od czynności powstałych w obrębie funkcjonowania spółki osobowej należy analizować na podstawie ustaw podatkowych właściwych dla statusu podatkowego wspólnika takiej spółki.
    W przedstawionym zdarzeniu wspólnikiem Spółki jest osoba fizyczna, zatem wszelkie konsekwencje podatkowe należy analizować przy zastosowaniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
  3. Na płaszczyźnie przepisów Kodeksu spółek handlowych uregulowano możliwość wystąpienia przez wspólników spółek osobowych. W spółce jawnej np. możliwe jest to poprzez wystąpienie wspólnika ze spółki poprzez wypowiedzenie umowy spółki. W spółce komandytowo - akcyjnej wystąpienie wspólnika (w tym przypadku akcjonariusza) ze spółki następuje poprzez zbycie lub umorzenie akcji. W takim przypadku wspólnik spółki komandytowo - akcyjnej (akcjonariusz) traci wszelkie prawa w spółce, które nadane mu zostały poprzez takt posiadania akcji. Z uwagi na szczególne przepisy dotyczące spółki komandytowo - akcyjnej wnioskodawca zauważa, iż w przypadku Spółki może dojść do częściowego wystąpienia ze spółki poprzez tylko częściowe umorzenie akcji. Powoduje to efekt taki, iż wspólnik spółki komandytowo - akcyjnej wycofuje tylko cześć kapitału wniesionego do spółki w okresie jej funkcjonowania bez całkowitej jej likwidacji. Zatem jeżeli za jedną z miar zaangażowania (przynajmniej z kapitałowego punktu widzenia) wspólnika w spółkę przyjąć wysokość wkładu, to z całą pewnością w przypadku częściowego jego zwrotu (obniżenia), konsekwentnie dochodzi również do „częściowego wystąpienia” wspólnika.
  4. Na płaszczyźnie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowanie wyjścia wspólnika ze spółki osobowej normuje art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który mówi, że przychodem z działalności gospodarczej podatnika są środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki. Natomiast szczególne zasady ustalenia dochodu z tytułu wystąpienia osoby fizycznej ze spółki osobowej reguluje art. 24 ust. 3c ww. ustawy, który stanowi, że dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną w przypadku otrzymania środków pieniężnych jest różnica pomiędzy przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce.
    W ocenie wnioskodawcy powyższy przepis z art. 14 ust. 2 pkt 16 i art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy interpretować posługując się argumentacją a maiori ad minus. W przypadku gdy ustawodawca nakazuje stosować szczególne zasady ustalenia dochodu w przypadku „całkowitego” wystąpienia wspólnika ze spółki, tym bardziej przepis ten znajdzie zastosowanie w przypadku „częściowego” wystąpienia wspólnika ze spółki, tj. po automatycznym umorzeniu części akcji Spółki. Tym samym, hipoteza art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiąc o „wystąpieniu wspólnika”, obejmuje również sytuacje, kiedy to wystąpienie ma w istocie charakter częściowy - z uwagi na odrębności statusu akcjonariusza w stosunku do innych wspólników spółek osobowych i ze względu na obniżenie wartości wkładu.
  5. Zgodnie z art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną w przypadku otrzymania środków pieniężnych jest różnica pomiędzy przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce. Mając zatem na uwadze powyżej przeprowadzoną analizę cytowanego przepisu należy zaznaczyć, że w przypadku częściowego wystąpienia wspólnika (poprzez automatyczne umorzenie części akcji Spółki) ze spółki niebędącej osobą prawną dochodem jest wartość otrzymanych środków pieniężnych otrzymanych w związku z tym wystąpieniem, pomniejszona o wartość wydatków na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce (tj. akcji).
    Celem ustalenia, jaka kategoria wydatków mieści się w zawartym w art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sformułowaniu: „wydatki na nabycie lub objęcie prawa do udziałów”, odwołać należy się do jego wykładni językowej. Według słownika języka polskiego, przez „wydatek” należy rozumieć „sumę, która ma być wydana albo sumę wydaną na coś” (zob. Słownik Współczesnego Języka Polskiego pod red. Bogusława Dunaja, Warszawa 1996, s. 1200). Definicja wyrazu „wydatek” wskazuje, że oznacza on faktycznie wydaną sumą pieniędzy, wskazuje na konieczność uszczuplenia majątku w celu pozyskania określonego dobra (rzecz, prawo). „Wydatek” może również dotyczyć sytuacji, gdy uszczuplenie majątku następuje w innej postaci niż środki finansowe np. rzeczy.
    Za wydatki poniesione na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w spółce, tj. w tym przypadku akcji w Spółce, uznać należy, w wypadku wkładu będącego aportem, wartość księgową przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki. Jak to zostało wywiedzione powyżej automatyczne umorzenie akcji w Spółce za wynagrodzeniem, jako częściowe wystąpienie wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zakresie opodatkowania dochodu ustalonego jako różnica pomiędzy kwotą faktycznie otrzymanego wynagrodzenia, a wartością księgową przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki (będącego wkładem niepieniężnym do Spółki). Gdyby wypłacone wnioskodawcy wynagrodzenie ustalone zostało na poziomie równym lub niższym niż wartość księgowa przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki, dochód do opodatkowania nie wystąpi.
  6. Wnioskodawca dodatkowo wskazuje, iż w niniejszym przypadku do ustalenia dochodu z automatycznego umorzenia akcji w Spółce nie znajdą zastosowania przepisy art. 24 ust. 5d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące opodatkowania udziału w zyskach osób prawnych. Spółka, jako spółka osobowa nie posiada bowiem osobowości prawnej.
    Ponadto w tym przypadku nie mają również, zastosowania przepisy art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Niniejszy przepis stanowi, że należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych uważane są za przychody z kapitałów pieniężnych. Ponadto do ustalenia kwoty przychodu z tytułu umorzenia automatycznego akcji w Spółce nie znajdą zdaniem wnioskodawcy, zastosowania przepisy art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące szacowania ceny, do odpowiedniego stosowania których odsyła art. 17 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z literalnym brzmieniem art. 19 ust. 1 „przychodem z odpłatnego zbycia (…) jest (…) wartość wyrażona w cenie określonej w umowie (…)”.
    Wnioskodawca zauważa, iż w przypadku automatycznego umorzenia akcji w spółce komandytowo - akcyjnej nie dochodzi do odpłatnego zbycia akcji. W przypadku umorzenia automatycznego (analogicznie w przypadku umorzenia przymusowego) dochodzi do umorzenia akcji na skutek ziszczenia się określonego zdarzenia, wskazanego w umowie spółki. Akcje nie zostają nabyte przez Spółkę od akcjonariusza, nie występuje tutaj także element odpłatności (ustalenia ceny zbycia). W przypadku automatycznego umorzenia akcje zostają unicestwione z obrotu prawnego. Prawo inkorporowane w akcji przestaje obowiązywać na rzecz akcjonariusza.
    W konsekwencji, zdaniem wnioskodawcy, przychód z tytułu wynagrodzenia w związku z umorzeniem automatycznym nie może być kwalifikowany na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ten sam sposób jak przychód z tytułu umorzenia dobrowolnego, gdzie dochodzi do zbycia akcji na rzecz spółki w celu umorzenia.W konsekwencji przyjąć trzeba, że przepisy art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) oraz art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdują zastosowania do automatycznego umorzenia akcji w Spółce.
  7. Podsumowując wnioskodawca przedstawia pogląd, iż umorzenie automatyczne akcji Spółki nie jest objęte regulacjami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Takie stanowisko można wywieść wprost z tekstu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który wprost normuje moment powstania obowiązku podatkowego względem dochodów (przychodów) uzyskanych ze spółki niemającej osobowości prawnej.

Na podstawie art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
  2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
  3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością. Natomiast jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niemająca osobowości prawnej, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy -tj. z działalności gospodarczej (art. 5b ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zatem na podstawie językowej interpretacji powyższego przepisu można dojść do wniosku, iż do opodatkowania przychodów z udziału w spółce niebędącej osobą prawną dochodzi, gdy w tej spółce zostanie wypracowany zysk bilansowy.

W momencie kiedy zysk nie powstanie w spółce niebędącej osobą prawną, nie powstanie przychód (dochód) podatkowy, a zatem nie może dojść do opodatkowania żadnych kwot. Zauważyć należy, że proces automatycznego umorzenia akcji w spółce komandytowo - akcyjnej nie powoduje powstania w tej spółce zysku bilansowego. Wskutek automatycznego umorzenia akcji w Spółce zmniejszona zostaje tylko wartość kapitału zakładowego spółki.

W związku z powyższym, z literalnego brzmienia przepisów można dojść do wniosku, iż umorzenie automatyczne akcji w spółce komandytowo - akcyjnej jako nie objęte regulacjami ustawowymi nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Powyższe wywody są pobocznym stanowiskiem wnioskodawcy, który jako swoją główną tezę twierdzi, że w momencie automatycznego umorzenia akcji w Spółce, jako częściowe wystąpienie wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, powstanie obowiązek podatkowy po stronie wspólnika w zakresie opodatkowania dochodu ustalonego jako różnica pomiędzy kwotą faktycznie otrzymanego wynagrodzenia pieniężnego, a wartością księgową przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki (będącego wkładem niepieniężnym do Spółki). Gdyby wypłacone wnioskodawcy wynagrodzenie ustalone zostało na poziomie równym lub niższym niż wartość księgowa przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki, dochód do opodatkowania nie wystąpi.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje.

Spółka komandytowo-akcyjna, zaliczana jest do osobowych spółek handlowych, których ustrój i zasady funkcjonowania określają przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.). Zgodnie z art. 125 Kodeksu, spółka komandytowo-akcyjna ma na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz ), a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem. Stosownie do art. 126 § 1 Kodeksu, w sprawach nieuregulowanych, do spółki komandytowo-akcyjnej stosuje się:

  1. w zakresie stosunku prawnego komplementariuszy, zarówno między sobą, wobec wszystkich akcjonariuszy, jak i wobec osób trzecich, a także do wkładów tychże wspólników do spółki, z wyłączeniem wkładów na kapitał zakładowy – odpowiednio przepisy dotyczące spółki jawnej,
  2. w pozostałych sprawach – odpowiednio przepisy dotyczące spółki akcyjnej, a w szczególności przepisy dotyczące kapitału zakładowego, wkładów akcjonariuszy, akcji, rady nadzorczej i walnego zgromadzenia.

Z powyższego odwołania wynika, że do umorzenia akcji spółki komandytowo-akcyjnej należy odpowiednio zastosować przepisy art. 359 oraz art. 360 Kodeksu spółek handlowych dotyczące umorzenia akcji w spółce akcyjnej.

Podkreślenia wymaga fakt, że wspólnicy spółki komandytowo-akcyjnej są zobowiązani wnieść do tej spółki wkład na pokrycie całego kapitału zakładowego. Zasada ta dotyczy również akcjonariuszy, którzy w zamian za swój wkład obejmują w tejże spółce akcje.

Zgodnie z art. 344 § 1 Kodeksu, podczas trwania spółki akcyjnej nie wolno zwracać akcjonariuszowi dokonanych wpłat na akcje ani w całości, ani w części z wyjątkiem przypadków określonych w przepisach. Jak stanowi art. 455 § 1 Kodeksu dopuszczalne jest jednak obniżenie kapitału zakładowego spółki akcyjnej w drodze zmiany statutu, przez zmniejszenie wartości nominalnej akcji, połączenie akcji lub przez umorzenie części akcji oraz w przypadku podziału przez wydzielenie.

W świetle powyższego należy uznać za dopuszczalny zwrot części wniesionego przez akcjonariusza do spółki komandytowo-akcyjnej wkładu, który może nastąpić m.in. w wyniku umorzenia akcji tejże spółki.

Zgodnie z przepisem art. 359 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych akcje mogą być umorzone w przypadku, gdy statut spółki tak stanowi. Akcja może być umorzona albo za zgodą akcjonariusza w drodze jej nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), albo bez zgody akcjonariusza (umorzenie przymusowe). Umorzenie dobrowolne nie może być dokonane częściej niż raz w roku obrotowym. Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa statut. Umorzenie akcji wymaga uchwały walnego zgromadzenia. Uchwała powinna określać w szczególności podstawę prawną umorzenia, wysokość wynagrodzenia przysługującego akcjonariuszowi akcji umorzonych bądź uzasadnienie umorzenia akcji bez wynagrodzenia oraz sposób obniżenia kapitału zakładowego. Umorzenie przymusowe następuje za wynagrodzeniem, które nie może być niższe od wartości przypadających na akcję aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między akcjonariuszy.

Z kolei odnośnie umorzenia automatycznego zauważyć należy, że statut spółki może stanowić, że akcje ulegają umorzeniu w razie ziszczenia się określonego zdarzenia bez powzięcia uchwały przez walne zgromadzenie. Stosuje się wówczas przepisy o umorzeniu przymusowym (art. 359 § 6 Kodeksu).

Umorzenie warunkowe jest zatem sposobem szczególnym. Dochodzi do niego w razie ziszczenia się określonego zdarzenia, zarówno pewnego jak i niepewnego. W takim przypadku odbywa się ono bez podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie. Przy czym statut spółki musi określać przesłanki i tryb umorzenia. Brak takiej regulacji prowadzi do nieważności umorzenia. Umorzenie warunkowe określone jest mianem umorzenia automatycznego w razie ziszczenia się określonego zdarzenia, ale może przybrać też charakter umorzenia sankcyjnego, jeśli umowa spółki przewiduje sytuacje wywołujące negatywne skutki dla wspólnika jako rodzaj sankcji. Rekapitulując powyższe zauważyć należy, że zarówno umorzenie przymusowe jak i umorzenie automatyczne odbywają się bez zgody wspólnika, którego dotyczą, dlatego umorzenie automatyczne należy traktować jako podtyp umorzenia przymusowego.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zauważyć należy, że spółki osobowe nie posiadają osobowości prawnej. Dochody spółek osobowych nie stanowią zatem odrębnego przedmiotu opodatkowania. Opodatkowaniu podlegają natomiast dochody poszczególnych wspólników spółki osobowej. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej uzależniony jest od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem (akcjonariuszem) spółki komandytowo-akcyjnej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jak wynika z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa w udziale w zysku oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe.

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia się poszczególne źródła przychodów. Źródłem takim są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c) (art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne choćby faktycznie nie zostały otrzymane przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych.

W zakresie definicji papierów wartościowych przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odsyłają do przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538 ze zm.). Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a) tej ustawy, akcje są zaliczane do papierów wartościowych. Należy przy tym zauważyć, że ww. ustawa o obrocie instrumentami finansowymi nie różnicuje akcji na te emitowane w spółkach akcyjnych i te emitowane w spółkach komandytowo-akcyjnych. Podobnie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych posługują się w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) pojęciem „papiery wartościowe” nie ograniczając go tym samym jedynie do akcji w spółkach mających osobowość prawną.

Jak wynika z analizy opisanego we wniosku zdarzenia wnioskodawca zamierza objąć akcje w spółce komandytowo-akcyjnej za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa. Cena emisyjna akcji będzie równa wartości księgowej przedsiębiorstwa. W przyszłości akcje wnioskodawcy mają zostać umorzone automatycznie.

Automatyczne umorzenie akcji, odwrotnie niż umorzenie dobrowolne, nie następuje niejako w dwóch etapach działań. Nie dochodzi bowiem w tym przypadku najpierw do odpłatnego zbycia akcji przez akcjonariusza, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę. Stąd zgodzić się należy z wnioskodawcą, że umorzenie automatyczne akcji za wynagrodzeniem nie może być kwalifikowane do źródła, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podobnie za prawidłowy należy uznać wniosek, że zastosowania nie znajdzie art. 24 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż dotyczy on dochodu (przychodu) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, do których nie należy spółka komandytowo-akcyjna. Nie do zaakceptowania jest natomiast pogląd wnioskodawcy, określony we wniosku jako jego „stanowisko poboczne”, jakoby umorzenie automatyczne akcji spółki komandytowo-akcyjnej nie było w ogóle objęte regulacjami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a wynikać to ma z faktu, że proces automatycznego umorzenia akcji w spółce komandytowo-akcyjnej nie powoduje w spółce powstania zysku bilansowego a w rezultacie przychodu u jej wspólnika z udziału w spółce niebędącej osobą prawną. Rozumowanie to obarczone jest poważna wadą wynikającą z całkowitego pominięcia pozycji akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej oraz definicji akcji jako papieru wartościowego. Przychodem akcjonariusza z bieżącej działalności gospodarczej spółki komandytowo-akcyjnej jest „dywidenda” wypłacana mu przez tę spółkę. Nie wolno jednak zapominać, że akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej, podobnie zresztą jak akcjonariusz spółki akcyjnej, ma jeszcze akcje w tej spółce, z którymi wiązać się dla niego mogą inne źródła przychodu. Stanowisko wnioskodawcy prowadziłoby do tezy, że żadne dochody czerpane z faktu posiadania akcji poza „dywidendą” nie mogłyby podlegać opodatkowaniu, gdyż nie pochodzą z bieżącej działalności spółki. Tymczasem nie da się pominąć, że akcjonariusz oprócz prawa do udziału w zysku spółki komandytowo-akcyjnej z jej bieżącej działalności dysponuje również papierami wartościowymi w postaci akcji tej spółki, które mogą przynosić dodatkowy dochód. Akcje te może wszak odpłatnie zbywać w tym zbywać w celu ich umorzenia przez spółkę, może także otrzymywać wynagrodzenie z tytułu ich umorzenia – przymusowego lub automatycznego. Jego pozycja w tym zakresie jest więc taka sama jak akcjonariusza w spółce akcyjnej. Nie ma zatem żadnych podstaw do twierdzenia, że dochody (przychody) z akcji akcjonariusza w spółce komandytowo-akcyjnej mogłyby pozostać nieopodatkowane skoro ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera wyraźne regulacje, które taki dochód nakazują opodatkować. Wnioskodawca pominął bowiem w swoich rozważaniach podstawowy przepis, który będzie miał zastosowanie w przypadku wypłaty akcjonariuszowi spółki komandytowo-akcyjnej wynagrodzenia z tytułu przymusowego lub automatycznego umorzenia udziałów tej spółki.

Odnosząc się zatem do skutków podatkowych występujących w przypadku umorzenia automatycznego za wynagrodzeniem stwierdzić należy, że wnioskodawca uzyska przychód, o którym mowa w art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. przychód z praw majątkowych. Prawa udziałowe wynikające z przysługiwania akcji oraz związane z akcją obowiązki sytuują bowiem wyraźnie akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej jako beneficjenta określonych praw majątkowych inkorporowanych w akcjach (uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 stycznia 2012 r., sygn. akt II FPS 1/11).

W myśl art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Wskazać należy, iż przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mimo iż posługują się terminem „prawa majątkowe”, nie definiują tego pojęcia. Wobec tego zasadnym jest przyjąć, iż prawo majątkowe to najogólniej rzecz biorąc prawo podmiotowe pozostające w ścisłym związku z ekonomicznym interesem uprawnionego. Jest to uprawnienie określonego podmiotu, które związane jest z jego majątkiem.

Wyliczenie w przepisie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych praw majątkowych, z których przychody podlegają opodatkowaniu, nie ma charakteru wyczerpującego, o czym świadczy przede wszystkim posłużenie się przez ustawodawcę terminem „w szczególności”. Mogą więc być do niego zaliczone również inne prawa majątkowe, niż wymienione w powyższym przepisie.

Skoro zatem katalog przychodów z praw majątkowych ma charakter otwarty, to uprawnionym jest zaliczenie do niego także innych praw majątkowych, literalnie nie wymienionych w tym przepisie i na tej podstawie do przychodów z praw majątkowych należy zaliczyć przychody uzyskane z umorzenia automatycznego akcji w spółce komandytowo-akcyjnej, które dokonane zostanie za wynagrodzeniem.

Zgodnie z brzmieniem art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Przychodem wnioskodawcy będzie więc wypłacone przez spółkę wynagrodzenie z tytułu umorzenia automatycznego akcji.

Z kolei koszty uzyskania przychodów z praw majątkowych ustala się zgodnie z ogólną zasadą określoną w art. 22 ust. 1 cytowanej ustawy. Kosztami uzyskania przychodów są zatem koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

  • musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
  • nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów oraz
  • musi być należycie udokumentowany.

W świetle powyższego, opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali, wynagrodzenia otrzymanego z tytułu umorzenia automatycznego akcji podlegać będzie nadwyżka stanowiąca różnicę między wartością uzyskanego wynagrodzenia a wydatkami poniesionymi w celu uzyskania przychodu. Przy czym przy określaniu wysokości przychodu przepis art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotnie nie ma zastosowania, gdyż umorzenie automatyczne akcji za wynagrodzeniem nie nosi znamion ich odpłatnego zbycia.

Reasumując, umorzenie automatyczne za wynagrodzeniem jako podtyp umorzenia przymusowego stanowić będzie źródło przychodu, o którym mowa w art. 18 ustawy, tj. przychodu z praw majątkowych. Opodatkowaniu na zasadach ogólnych według skali podlegać będzie nadwyżka stanowiąca różnicę między wartością uzyskanego wynagrodzenia a kosztami uzyskania przychodu.

Wnioskodawca formułując własne stanowisko, stwierdził iż w momencie automatycznego umorzenia akcji Spółki, koszt uzyskania przychodu z tytułu umorzenia akcji Spółki nabytych w zamian za aport w postaci jednoosobowego przedsiębiorstwa powinien zostać ustalony w wysokości wartości księgowej przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do Spółki.

Definicja „przedsiębiorstwa” została zawarta w art. 5a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego, ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie - oznacza to przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

  1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
  2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
  3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
  4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
  5. koncesje, licencje i zezwolenia;
  6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
  7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
  8. tajemnice przedsiębiorstwa;
  9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Należy zauważyć, iż katalog elementów (składników) przedsiębiorstwa, o których stanowi art. 551/ ustawy Kodeks cywilny nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użyte w nim sformułowanie „w szczególności”. Zgodnie zaś z przepisem art. 552 ustawy Kodeks cywilny, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. Zgodnie z powołanymi regulacjami Kodeksu cywilnego, czynność mająca za przedmiot przedsiębiorstwo nie musi obejmować wszystkich jego elementów, tj. całego jego majątku. Strony dokonując czynności prawnej, mogą wyłączyć z przedsiębiorstwa pewne składniki, z tym jednak zastrzeżeniem, by po dokonanych wyłączeniach przedmiot czynności nie utracił przymiotu przedsiębiorstwa w znaczeniu przyjętym w Kodeksie cywilnym.

Tematyka opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych wniesienia przez osobę fizyczną aportu do spółki osobowej budziła poważne wątpliwości i powodowała rozbieżności w orzecznictwie wojewódzkich sądów administracyjnych, dlatego też w przedmiotowej materii Naczelny Sąd Administracyjny podjął w dniu 14 marca 2011 r. uchwałę w składzie 7 sędziów rozstrzygając powyższe wątpliwości.

W przedmiotowej uchwale NSA stwierdził, że wniesienie przez osobę fizyczną do spółki osobowej (jawnej) wkładu niepieniężnego w postaci udziałów w spółce kapitałowej (aport) nie stanowi odpłatnego zbycia tych udziałów, o jakim mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej uchwale NSA wskazał że: Wniesienie aportu do spółki osobowej nie jest "zbyciem udziałów", o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a/ u.p.d.o.f. Relacja tego przepisu ustawy do jej art. 17 ust. 1 pkt 9 jest jak lex specialis do lex generali. Jeśli w majątku podatnika pojawia się przychód otrzymany w zamian za wniesienie wkładu niepieniężnego do spółki, to przychód taki jest opodatkowany tylko wówczas, gdy spółka ta posiada osobowość prawną. Otrzymanie udziałów w spółce osobowej w zamian za wkład niepieniężny jest więc podatkowo obojętne. Tym samym w związku z wniesieniem wkładu do spółki osobowej w drodze aportu nie powstaje przychód, który mógłby być opodatkowany (podobny pogląd, zasługujący na aprobatę, został wyrażony w doktrynie: por. A. Mariański, Podatkowe aspekty przystępowania i występowania z osobowych spółek handlowych, "Przegląd Podatkowy" 2010, nr 7, s. 19).”

Zdaniem NSA za powyższą wykładnią przemawia także specyfika spółek osobowych i sposób jej uregulowania w Kodeksie spółek handlowych. NSA podkreślił w przedmiotowej uchwale także fakt, że w przypadku wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki osobowej nie występuje pojęcie "ceny", które jest właściwe dla wynagrodzenia z umów sprzedaży.

Powyższe tezy znajdują również zastosowanie w przypadku wniesienia do spółki osobowej aportu w postaci przedsiębiorstwa.

Mając na uwadze powyższe, spółka osobowa, a więc także spółka komandytowo-akcyjna w momencie wniesienia aportu przez wspólnika w postaci przedsiębiorstwa nie nabywa odpłatnie od wnioskodawcy przedmiotowego przedsiębiorstwa, a wnioskodawca przedsiębiorstwa tego nie zbywa odpłatnie spółce.

Powyższe oznacza, że za koszt nabycia akcji przez wspólnika spółki komandytowo-akcyjnej nie można uznać wartości księgowej przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia do spółki osobowej przez wnioskodawcę. Skoro wniesienie przedsiębiorstwa do spółki osobowej jest dla wnoszącego obojętne podatkowo i nie stanowi odpłatnego zbycia, to nie sposób dowodzić, iż jego księgowa wartość na dzień objęcia akcji stanowi koszt uzyskania przychodu z umorzenia akcji.

Kosztem uzyskania przychodu będą dla wnioskodawcy koszty historyczne nabycia lub wytworzenia wnoszonego przedsiębiorstwa.

Koszty historyczne należy zatem określić na podstawie w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bo jak wskazano powyżej, w przypadku umorzenia automatycznego za wynagrodzeniem po stronie akcjonariusza spółki komandytowo-akcyjnej powstanie przychód z praw majątkowych. W celu ustalenia ww. kosztów należy ustalić jakie składniki przedsiębiorstwa były objęte aportem, tj. które z poszczególnych składników przedsiębiorstwa zostały wniesione aportem do spółki komandtyowo-akcyjnej oraz jakie wydatki wnioskodawca poniósł na nabycie tych składników przedsiębiorstwa lub na ich wytworzenie. To będzie bowiem faktyczny i rzeczywisty wydatek, który poniósł wnioskodawca. Wartość księgowa przedsiębiorstwa z dnia jego wniesienia nie jest wydatkiem wnioskodawcy a jedynie obrazuje wycenę przedsiębiorstwa na dzień objęcia akcji. Skoro jednak objęcie akcji w spółce osobowej jest obojętne podatkowo, to obojętna podatkowo jest i wycena przedsiębiorstwa na moment objęcia akcji. Nie rozpoznając przychodu do opodatkowania nie ma możliwości aktualizowania sobie wartości uprzednio poniesionych wydatków.

Mając zatem na uwadze powyższe stwierdzić należy, że stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym na płaszczyźnie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowanie automatyczne umorzenie części akcji spółki komandytowo-akcyjnej normuje art. 14 ust. 2 pkt 16 i art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należało uznać za nieprawidłowe.

Jak już wyżej wskazano, w momencie częściowego umorzenia akcji Spółki komandytowo-akcyjnej po stronie wnioskodawcy powstaje przychód z tzw. praw majątkowych.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem z działalności gospodarczej podatnika są środki pieniężne otrzymane przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu wystąpienia z takiej spółki. Natomiast szczególne zasady ustalenia dochodu z tytułu wystąpienia osoby fizycznej ze spółki osobowej reguluje art. 24 ust. 3c ww. ustawy, który stanowi, że dochodem z tytułu wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną w przypadku otrzymania środków pieniężnych jest różnica pomiędzy przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce.

Trudno zatem zgodzić się z proponowaną we własnym stanowisku przez wnioskodawcę interpretacją art. 14 ust. 2 pkt 16 i art. 24 ust. 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca wskazuje posługując się argumentacją a maori ad minus, że skoro ustawodawca nakazuje stosować szczegółowe zasady ustalania dochodu w przypadku „całkowitego” wystąpienia wspólnika ze spółki, tym bardziej przepis ten znajdzie zastosowanie w przypadku „częściowego” wystąpienia wspólnika ze spółki, tj. po automatycznym umorzeniu części akcji spółki komandytowo-akcyjnej. Tym samym zdaniem wnioskodawcy hipoteza art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy, stanowiąca o „wystąpieniu wspólnika”, obejmuje również sytuacje kiedy to wystąpienie ma w istocie charakter częściowy – z uwagi na odrębność statusu akcjonariusza w stosunku do innych wspólników spółek osobowych i ze względu na obniżenie wartości wkładu.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne jak również przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że nie można częściowo wystąpić ze spółki osobowej tym samym proponowana przez wnioskodawcę wykładnia przepisu art. 14 ust. 2 pkt 16 jest całkowicie błędna. Przepis ten biorąc pod uwagę jego literalne brzmienie ma zastosowanie wyłącznie do sytuacji, w której wspólnik spółki niebędącej osobą prawną otrzymuje środki pieniężne z tytułu wystąpienia z takiej spółki, po którym przestaje być jej wspólnikiem. Przepis ten nie mówi nic o częściowym wystąpieniu z takiej spółki, gdyż takie pojęcie w ogóle nie istnieje. Prawo nie zna pojęcia „częściowego wystąpienia wspólnika ze spółki”. Wspólnikiem albo się jest, albo przestaje się nim być rezygnując z dalszej współpracy w ramach spółki. Decydując się na ten ostatni krok wspólnik wypowiada umowę spółki. Wnioskodawca winien jednak zważyć na treść art. 149 Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z § 1 tego przepisu wypowiedzenie umowy spółki przez komplementariusza i jego wystąpienie ze spółki jest dopuszczalne, jeżeli statut tak stanowi. Przepisy dotyczące spółki jawnej stosuje się odpowiednio. W myśl natomiast art. 149 § 2 Kodeksu spółek handlowych akcjonariuszowi nie przysługuje prawo wypowiedzenia umowy spółki. Powyższe oznacza, że akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej nie może jak pozostali wspólnicy spółek osobowych w ogóle wystąpić ze spółki, nie mówiąc już o częściowym wystąpieniu. Na tym właśnie polega ów szczególny status akcjonariusza, na który powołuje się wnioskodawca. Źle go jednak tłumaczy. Akcjonariusz w ogóle nie ma możliwości wystąpić ze spółki komandytowo-akcyjnej, a jeśli nie jest zainteresowany dalszym pozostawaniem wspólnikiem tej spółki ma możliwości zbycia akcji tej spółki. W ten oto sposób dokonuje się rozwiązanie więzi łączącej akcjonariusza ze spółką komandytowo-akcyjną. Co istotne – występuje tu wola akcjonariusza do takiego działania. Dlatego też argument a maiori ad minus czyli wnioskowanie polegające na założeniu, że jeżeli norma pozwala czynić więcej, to dozwala także i mniej, nie będzie miała w zastosowania w przedmiotowej sprawie, ponieważ prowadzi w tym przypadku do nielogicznego wniosku. Warto również zwrócić uwagę wnioskodawcy, że samo pojęcie umorzenia automatycznego akcji spółki komandytowo-akcyjnej nie tylko częściowego, ale nawet całkowitego nie przystaje w ogóle do wyrażenia „wystąpienie wspólnika ze spółki”. Wystąpienie wspólnika ze spółki polega na tym, że wspólnik rezygnuje z dalszej działalności w ramach danej spółki i wypowiada udział czyli umowę spółki. W przypadku automatycznego umorzenia akcji akcjonariusz nigdzie nie przejawia żadnej woli zerwania więzi ze spółką, bo umorzenie następuje bez jego zgody, z uwagi na ziszczenie się określonego warunku. Samo zestawienie obu pojęć jest więc całkowicie nieuprawnione, bo pojęcia te nie mają ze sobą nic wspólnego.

A zatem częściowe automatyczne umorzenie akcji jakie wnioskodawca (akcjonariusz spółki komandytowo-akcyjnej) posiada w spółce komandytowo-akcyjnej stanowi przychód z art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych tj. przychód z praw majątkowych i zgodnie z twierdzeniem wnioskodawcy nie może być kwalifikowany na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ten sam sposób co przychód z tytułu umorzenia dobrowolnego akcji (art. 17 ust. 1 pkt 6 lit a) ustawy). Jednakże wbrew twierdzeniom wnioskodawcy przychód ten nie może być też zakwalifikowany do źródła określonego w art. 14 ust. 1 pkt 16 ustawy, bowiem fakt umorzenia akcji jakie wnioskodawca posiadał będzie w spółce komandytowo-akcyjnej i w związku z tym obniżenie wartości jego wkładu powoduje jedynie powstanie po jego stronie przychodu z tzw. praw majątkowych, a nie przychodu z działalności gospodarczej. Jak wynika z treści opisu zdarzenia przyszłego wnioskodawca nie wystąpi ze spółki, zatem brak jest podstaw do twierdzenia że częściowe umorzenie akcji jest częściowym z niej wystąpieniem.

Tym samym cytowany powyżej art. 24 ust. 3c ww. ustawy nie znajdzie zastosowania w przedstawionym przez wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym.

Reasumując wskazać należy, iż w związku z uznaniem otrzymanych przez wnioskodawcę środków pieniężnych za przychód z praw majątkowych, dla celów jego opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia wartości uzyskanego przychodu o koszty uzyskania tego przychodu, tj. o wartość historyczną nabycia lub wytworzenia przedsiębiorstwa czyli poszczególnych jego składników będących przedmiotem aportu do spółki komandytowo-akcyjnej, które spełniać będą przesłanki wymienione w art. 22 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z tym przepisem, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. To będzie zatem faktyczny i rzeczywisty wydatek wnioskodawcy w związku z objęciem akcji a nie księgowa wycena przedsiębiorstwa, która jest obojętna podatkowo tak jak obojętne podatkowo będzie wniesienie przedsiębiorstwa do spółki osobowej.

Wobec powyższego koszty uzyskania przychodu z ww. źródła, tj. z praw majątkowych, należy ustalić w oparciu o cytowany powyżej art. 22 ust. 1 ww. ustawy, a nie jak wskazał wnioskodawca w oparciu o art. 24 ust. 3c, który to przepis w przedmiotowej sprawie nie znajduje zastosowania.

Mając na uwadze powyższe stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.



doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj