Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPBII/1/436-34/14/JP
z 14 kwietnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 stycznia 2014 r. (data wpływu do Biura – 21 stycznia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny pieniędzy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 stycznia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny pieniędzy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Dnia 20 sierpnia 2013 r. Wnioskodawca otrzymał od swojej matki darowiznę pieniężną w wysokości 50.000 zł.

Matka sprzedała dwupokojowe spółdzielcze własnościowe mieszkanie w K., w którym Wnioskodawca mieszkał z matką, za kwotę 242.000 zł. Matka była właścicielką mieszkania, a Wnioskodawca jest jej jedynym synem. Matka jest emerytką i nie chciała dla jednej transakcji zakładać konta, więc na jej prośbę kupujący mieszkanie pan D. przelał pieniądze ze sprzedaży mieszkania na konto Wnioskodawcy, które to konto Wnioskodawca użyczył matce do tego celu. W dniu, w którym pieniądze ze sprzedaży mieszkania wpłynęły na konto Wnioskodawcy, w imieniu swojej matki Wnioskodawca przelał kwotę 149.000 zł na jej nowe mniejsze mieszkanie o wartości 150.000 zł położone w K. (Wnioskodawca zaznaczył, że 1000 zł matka wcześniej zapłaciła jako zaliczkę). Pozostało 93.000 zł z kwoty uzyskanej ze sprzedaży. Matka zdecydowała o podarowaniu Wnioskodawcy kwoty 50.000 zł, w związku z czym tego samego dnia, tj. 20 sierpnia 2013 r. spisał on z matką umowę darowizny bez formy aktu notarialnego, a następnego dnia, tj. 21 sierpnia 2013 r. Wnioskodawca założył lokatę na darowaną kwotę. Pozostałe 43.000 zł Wnioskodawca oddał matce do dyspozycji. Zostały one przez matkę w następnych dniach wydane na remont i wyposażenie jej nowego mieszkania oraz należny podatek (3000 zł) i opłaty notarialne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca powinien zapłacić podatek od tej darowizny, tj. od kwoty 50.000 zł?

Zdaniem Wnioskodawcy, darowizny dokonywane w najbliższej rodzinie, w tym pomiędzy matką i synem są zwolnione na mocy ustawy z podatku od spadków i darowizn. Warunkiem zwolnienia jest powiadomienie właściwego Urzędu Skarbowego o fakcie otrzymania darowizny w terminie 6 miesięcy od jej otrzymania. Darowiznę trzeba także udokumentować przez dowód wpłaty na konto lub przekaz pocztowy.

Wnioskodawca wskazał, że przekazanie pieniędzy ze sprzedaży mieszkania na jego konto automatycznie uniemożliwiło późniejsze zrobienie osobnego przelewu kwoty darowizny z konta matki, gdyż matka konta nie posiadała. Natomiast kwota, którą matka zdecydowała się przekazać Wnioskodawcy już była na jego koncie.

Wnioskodawca posiada umowę darowizny spisaną pomiędzy nim a matką oraz potwierdzenie założenia lokaty na kwotę 50.000 zł. Wnioskodawca poinformował, że do wniosku dołączył kopie aktów notarialnych, z których jednoznacznie wynika pochodzenie poszczególnych kwot.

Wnioskodawca opisał również podobną sytuację, która miała miejsce w 2010 r. dotyczącą kobiety, której matka podarowała 50.000 zł. Kwotę darowizny obdarowana córka wpłaciła na swój rachunek bankowy. W jej sprawie orzekł Naczelny Sąd Administracyjny, sygn. akt II FSK 1628/11, który stwierdził, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie mówi nic o tym, by z dowodu wpłaty lub przekazu pocztowego miało wynikać, że wpłacającym darowiznę powinien być darczyńca.

Wnioskodawca uważa – powołując się na przedstawione dokumenty poświadczające pochodzenie uzyskanych kwot pieniężnych oraz dokumenty potwierdzające przekazanie i wpłacenie kwoty 50.000 zł na lokatę, a także na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w analogicznej sprawie, że przysługuje mu zwolnienie z podatku od darowizny otrzymanej od jego matki, a przedstawione dokumenty stanowią w pełni wiarygodny dowód przekazania opisywanej darowizny.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U z 2009 r., Nr 93, poz. 768, z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m. in. darowizny.

Stosownie do postanowień art. 5 powołanej ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak z powyższych przepisów wynika zawarcie umowy darowizny co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera pojęcia „darowizna”, dlatego też należy w tym zakresie odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121). Na podstawie art. 888 § 1 tej ustawy przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Istotną więc cechą darowizny jest jej bezpłatny charakter. Oznacza to, że druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy oraz zbywalne prawa majątkowe. Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostanie spełnione. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron (art. 890 § 2 Kodeksu cywilnego). Nie dotyczy to jednak sytuacji, gdy ze względu na przedmiot darowizny wymagana jest szczególna forma dla oświadczeń obu stron.

Nie stanowią darowizny przysporzenia w wypadkach, gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nabycia w drodze darowizny, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Przy obliczeniu podatku od darowizny ma także zastosowanie zasada kumulacji nabytych od tej samej osoby wartości rzeczy i praw majątkowych w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie oraz uprawnienie do odliczenia kwoty wolnej od podatku (art. 9 cyt. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 1 powołanej ostatnio ustawy wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ww. ustawy).

Natomiast stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2. udokumentują – w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 (tj. 9.637 zł) – ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy nabywcy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo – kredytową lub przekazem pocztowym.
   
   

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz.U. Nr 243, poz. 1762, z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2. gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
   
   

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca otrzymał 20 sierpnia 3013 r. od swojej matki darowiznę kwoty pieniężnej w wysokości 50.000 zł. Darowiznę tę Wnioskodawca otrzymał na skutek sprzedaży przez matkę spółdzielczego własnościowego mieszkania. Cena uzyskana ze sprzedaży mieszkania wyniosła 242.000 zł. Jako, że matka Wnioskodawcy nie posiadała własnego konta bankowego na jej prośbę kupujący mieszkanie przelał pieniądze ze sprzedaży mieszkania na konto bankowe Wnioskodawcy, który użyczył swojego konta matce. Jednocześnie Wnioskodawca tego samego dnia, tj. 20 sierpnia 2013 r. zawarł z matką umowę darowizny na piśmie bez zachowania formy aktu notarialnego na kwotę 50.000 zł, którą matka zdecydowała się podarować Wnioskodawcy. Otrzymaną kwotę 50.000 zł Wnioskodawca dnia 21 sierpnia 2013 r. umieścił na założonej przez siebie lokacie bankowej.

W świetle powyżej przedstawionych stwierdzeń należy wskazać, że darowizna kwoty 50.000 zł, którą Wnioskodawca otrzymał od swojej matki na podstawie zawartej na piśmie umowy darowizny, wpłynęła na rachunek bankowy Wnioskodawcy z konta bankowego kupującego od matki Wnioskodawcy mieszkanie, na jej prośbę z tego powodu, że nie miała ona rachunku bankowego własnego i nie chciała dla jednej transakcji zakładać rachunku. Wnioskodawca użyczył matce swojego rachunku bankowego w celu dokonania wpłaty ceny mieszkania na rzecz matki Wnioskodawcy. Należy zauważyć, że Wnioskodawca użyczając matce swojego rachunku bankowego przyjął całą kwotę pieniędzy pochodzących ze sprzedaży mieszkania, którego właścicielką była matka, rozdysponował pieniądze matki, zgodnie z jej wolą na wskazane przez nią wydatki, tj. zakup nowego mieszkania, remont i wyposażenie nowego mieszkania oraz na zapłatę podatku i opłat notarialnych. Zgodnie z zawartą umową darowizny pozostała dla niego na jego koncie kwota darowizny w wysokości 50.000 zł. Oznacza to, że bez zgody matki Wnioskodawca nie mógł dysponować tymi środkami. Występował wówczas jako użyczający swojego rachunku bankowego.

Z kolei fakt użyczenia konta bankowego od syna i pozostawienie na nim kwoty 50.000 zł przez matkę wskazuje na wykonanie umowy darowizny przez obie strony umowy. Jednocześnie udokumentowanie darowizny środków pieniężnych nastąpiło w formie przekazania na rachunek bankowy nabywcy darowanej kwoty. Tym samym należy stwierdzić, że w zakresie oceny prawidłowości udokumentowania darowizny środków pieniężnych opisana przez Wnioskodawcę sytuacja kwalifikuje się do zastosowania zwolnienia od podatku od spadków i darowizn wynikającego z art. 4a ustawy, po wypełnieniu przez Wnioskodawcę pozostałych warunków tego zwolnienia.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej dołączono plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Odnosząc się natomiast do wskazanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, należy stwierdzić, iż orzeczenia sądów nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. To oznacza, że Organy nie muszą w rozstrzyganiu danej sprawy kierować się wyrokami zapadłymi w innej sprawie. Mogą jednakże posiłkować się orzeczeniami sądowymi.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.