Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-67/14/RS
z 16 kwietnia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2014 r. (data wpływu 22 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia za zrzeczenie się dożywotniej służebności mieszkania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania wynagrodzenia za zrzeczenie się dożywotniej służebności mieszkania.

We wniosku tym został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Ojciec Wnioskodawczyni testamentem spisanym w formie aktu notarialnego w dniu 18 czerwca 2000 r. przekazał piętrowy dom rodzinny swojemu wnukowi zobowiązując go jednocześnie do ustanowienia nieodpłatnej i dożywotniej służebności mieszkania na rzecz Wnioskodawczyni, polegającej na dożywotnim nieodpłatnym korzystaniu na zasadzie wyłączności z całego mieszkania, składającego się z trzech pokoi, kuchni i łazienki, położonego na piętrze tego budynku.

Ponadto wnuk spadkodawcy miał się opiekować Wnioskodawczynią, która jest chora na schizofrenię paranoidalną i wymaga stałej opieki.

W dniu 30 marca 2011 r. zgodnie z wolą dziadka, złożył w formie aktu notarialnego oświadczenie o ustanowieniu służebności mieszkania na rzecz Wnioskodawczyni.

Wnuk spadkodawcy na stałe mieszka i pracuje w innej miejscowości, dlatego nie mógł opiekować się Wnioskodawczynią. W dniu 29 maja 2013 r. zawarł przedwstępną umowę sprzedaży domu rodzinnego a Wnioskodawczyni zrzekła się dożywotniej służebności, wynikającej z woli Jej ojca, za jednorazowym wynagrodzeniem wynoszącym 70.000 zł.

Za otrzymane wynagrodzenie Wnioskodawczyni wraz z siostrą nabyła swoje pierwsze mieszkanie, w udziale wynoszącym 6/10 części. W 2014 r. wnuk spadkodawcy sprzedał ww. nieruchomość.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni może skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy Jej przysługuje, gdyż w dniu 29 maja 2013 r. zbyła swoje prawo do budynku mieszkalnego, które otrzymała z woli ojca na podstawie polecenia testamentowego.

Według Wnioskodawczyni, polecenie zawarte w testamencie można utożsamiać ze spadkiem. Ojciec nie mógł uczynić Wnioskodawczyni spadkobierczynią z uwagi na Jej chorobę, która powoduje konieczność opieki. W dniu 14 czerwca 2013 r. całą kwotę 70.000 zł uzyskaną ze zbycia swojego prawa do budynku, Wnioskodawczyni przeznaczyła na zakup mieszkania, które nabyła wspólnie z opiekującą się Nią siostrą. Wnioskodawczyni stwierdza, że gdyby nie otrzymała tej kwoty i nie kupiła mieszkania, nie miałaby gdzie mieszkać, gdyż bratanek nie mógł się Nią opiekować.

W ocenie Wnioskodawczyni, spełnia warunki do skorzystania ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca wymienia źródła przychodów, którymi m.in. są:

• odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego,
  w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – pkt 8 lit. a),
  
• inne źródła – pkt 9.

W myśl art. 20 ust. 1 wyżej powołanej ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że ojciec Wnioskodawczyni testamentem spisanym w formie aktu notarialnego w dniu 18 czerwca 2000 r. przekazał piętrowy dom rodzinny swojemu wnukowi zobowiązując go jednocześnie do ustanowienia nieodpłatnej i dożywotniej służebności mieszkania na rzecz Wnioskodawczyni, polegającej na dożywotnim nieodpłatnym korzystaniu na zasadzie wyłączności z całego mieszkania, składającego się z trzech pokoi, kuchni i łazienki, położonego na piętrze tego budynku.

Ponadto wnuk spadkodawcy miał się opiekować Wnioskodawczynią, która jest chora na schizofrenię paranoidalną i wymaga stałej opieki.

W dniu 30 marca 2011 r. zgodnie z wolą dziadka, złożył w formie aktu notarialnego oświadczenie o ustanowieniu służebności mieszkania na rzecz Wnioskodawczyni.

Wnuk spadkodawcy na stałe mieszka i pracuje w innej miejscowości, dlatego nie mógł opiekować się Wnioskodawczynią. W dniu 29 maja 2013 r. zawarł przedwstępną umowę sprzedaży domu rodzinnego a Wnioskodawczyni zrzekła się dożywotniej służebności, wynikającej z woli Jej ojca, za jednorazowym wynagrodzeniem wynoszącym 70.000 zł.

Za otrzymane wynagrodzenie Wnioskodawczyni wraz z siostrą nabyła swoje pierwsze mieszkanie, w udziale wynoszącym 6/10 części. W 2014 r. wnuk spadkodawcy sprzedał ww. nieruchomość.

Zgodnie z art. 296 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121) nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista). Z powołanego przepisu wynika, że służebność osobista jest obciążeniem nieruchomości na rzecz indywidualnie oznaczonej osoby fizycznej. Na skutek ustanowienia służebności właściciel nieruchomości obciążonej ma obowiązek znosić w określonym zakresie korzystanie z jego nieruchomości przez osobę uprawnioną.

Z kolei uregulowana w art. 301 i 302 ww. Kodeksu cywilnego służebność mieszkania stanowi rodzaj służebności osobistej, która polega na uprawnieniu osoby fizycznej do korzystania z budynku lub jego części znajdującego się na cudzej nieruchomości.

Ponadto wyjaśnić należy, że źródłem powstania służebności osobistej może być zarówno umowa pomiędzy właścicielem nieruchomości a osobą fizyczną, jak również rozrządzenie testamentowe i obciążenie spadkobiercy zapisem o treści służebności osobistej. Stosownie natomiast do art. 299 Kodeksu cywilnego służebność osobista wygasa najpóźniej ze śmiercią uprawnionego. Niemniej jednak pamiętać należy, że służebność osobista jest jednym z ograniczonych praw rzeczowych. W związku z powyższym służebności można się zrzec. Stosownie bowiem do art. 246 § 1 ww. Kodeksu, jeżeli uprawniony zrzeka się ograniczonego prawa rzeczowego, prawo to wygasa. Oświadczenie o zrzeczeniu się prawa powinno być złożone właścicielowi rzeczy obciążonej.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy oraz mając na względzie opisany stan faktyczny stwierdzić należy, że otrzymanie kwoty pieniężnej w związku ze zrzeczeniem się służebności mieszkania, skutkuje po stronie Wnioskodawczyni powstaniem przychodu z innych źródeł w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych. Przy czym ww. kwoty nie sposób utożsamiać z uzyskaniem przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, gdyż Wnioskodawczyni nie była jej właścicielką i stroną umowy sprzedaży. Zatem wydatkowanie tych środków pieniężnych na cele mieszkaniowe nie umożliwia skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ dotyczy ono wyłącznie dochodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.