INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku, który wpłynął do Biura 24 grudnia 2013 r. o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z pracy wykonywanej we Francji – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 grudnia 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodów z pracy wykonywanej we Francji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Od czerwca 2008 r. Wnioskodawca jest zatrudniony we francuskiej firmie posiadającej siedzibę we Francji i nie posiadającej siedziby ani zarządu w Polsce. Umowa jest typową umową o pracę i praca ta wykonywana jest na terenie Francji. W trakcie jej wykonywania Wnioskodawca wyjeżdża do Francji, jednakże czas jego pobytu na terenie Francji w trakcie wykonywania pracy nie przekracza 183 dni.

Na terenie Polski Wnioskodawca posiada centrum interesów życiowych (żona, dziecko, mieszkanie, konta bankowe, pozostała rodzina). Na terenie Francji Wnioskodawca wykonuje wyłącznie pracę.

W roku 2008 Wnioskodawca dokonał rozliczenia rocznego w Polsce, gdyż wtedy po raz ostatni oprócz dochodów osiąganych we Francji otrzymał jeszcze dochody w Polsce.

Od roku 2009 kiedy to zarobki otrzymuje wyłącznie we Francji a jego żona nie pracuje i nie otrzymuje żadnych dochodów, Wnioskodawca uznał, iż nie musi rozliczać się w Polsce, gdyż art. 27 ust. 8, który ma zastosowanie do takiej sytuacji wskazuje, że i tak nie trzeba by było płacić podatku w Polsce, skoro nie ma tutaj dochodu a umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarta pomiędzy Polską a Republiką Francji w art. 15 wskazuje, że podatek powinien być płacony w takim przypadku wyłącznie we Francji.

Parę dni temu francuski pracodawca poinformował Wnioskodawcę, że ze względu na francuskie przepisy podatkowe od 2009 r. podatek nie był pobierany od jego dochodów we Francji. Wnioskodawcy podano francuską wersję tych przepisów, jednakże Wnioskodawca nadal uważa, że z tych przepisów wynika to samo co z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania i polskich przepisów art. 27 ust. 8, czyli że jeżeli ma płacić gdzieś podatek to na pewno jest to Francja.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wobec faktu iż francuski pracodawca nie odprowadził podatku we Francji Wnioskodawca musi samodzielnie zapłacić ten podatek w Polsce...

Wnioskodawca jest przekonany, że zgodnie z art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zgodnie z wspomnianą umową o unikaniu podwójnego opodatkowania w przypadku takim jak Wnioskodawcy, gdy nie przebywa on na terenie Francji więcej niż 183 dni i centrum jego interesów życiowych jest na terenie Polski podlega, w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, natomiast we Francji podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i powinien tam mieć płacone podatki z tytułu zatrudnienia przez francuski zakład pracy. Nawet w przypadku gdy podatek we Francji nie został przez pracodawcę odprowadzony nie zmienia to zasad powstania tam obowiązku podatkowego i w zależności od brzmienia tamtejszych przepisów francuski fiskus może upomnieć się o ten podatek. Oznacza to także, że nie ma podstawy prawnej do zapłacenia „na wszelki wypadek” tego podatku w Polsce, gdyż należność taka jest bezzasadna wobec wspomnianego brzmienia wymienionych przepisów. Zapłacenie podatku w Polsce nie gwarantuje Wnioskodawcy, iż francuski organ skarbowy nie upomni się o podatek we Francji.

Konkludując Wnioskodawca uważa, że podatek w opisanym przez niego przypadku od dochodów osiąganych przez niego wyłącznie we Francji powinien podlegać opodatkowaniu we Francji. W Polsce, wobec konkretnego brzmienia postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz art. 27 ust.8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie osiągania w Polsce żadnych dochodów Wnioskodawca nie musi płacić podatku i składać zeznania rocznego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z art. 3 ust. 1a tej ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
   
   

Powyższe przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Warszawie dnia 20 czerwca1975 r. (Dz.U. z 1977 r. Nr 1, poz. 50), w rozumieniu niniejszej umowy określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza osobę, która według prawa tego Państwa podlega tam obowiązkowi podatkowemu, z uwagi na jej miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne podobne znamiona, nie włączając jednak osób, które podlegają opodatkowaniu w tym Państwie tylko w zakresie dochodu, jaki osiągają ze źródeł położonych w wyżej wymienionym Państwie albo z tytułu majątku, jaki posiadają w tym Państwie.

Definicja ta odnosi się zatem do określenia „miejsca zamieszkania” przyjętego w ustawodawstwach wewnętrznych państw i uwzględnia różne formy więzi osobistej z państwem, które we własnym ustawodawstwie ustala podstawę podlegania nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Postanowienia art. 4 ust. 2 ww. umowy mają natomiast zastosowanie w sytuacji, gdy w myśl postanowień ust. 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, tzn. gdy zachodzi kolizja ustawodawstw wewnętrznych obu państw w kwestii dotyczącej ustalenia miejsca zamieszkania.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ww. umowy polsko – francuskiej, jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas stosuje się następujące zasady:

1. osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania. Jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych);
2. jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, wówczas uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;
3. jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Umawiających się Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, wówczas będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, którego jest obywatelem;
4. jeśli sytuacji tej osoby nie można uregulować zgodnie z postanowieniami liter a), b) i c), właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.
   
   

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego Wnioskodawca od czerwca 2008 r. pracuje we Francji na podstawie umowy o pracę zawartej z francuskim pracodawcą. W Polsce od 2009 r. Wnioskodawca nie osiąga żadnych dochodów. Wnioskodawca zaznaczył również, że jego centrum interesów życiowych jest w Polsce, gdyż jak zaznacza to w Polsce posiada rodzinę, mieszkania, konta bankowe, itd. Natomiast we Francji, gdzie przebywa poniżej 183 dni, Wnioskodawca wykonuje wyłącznie pracę.

Cytowany powyżej przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie - podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.

Podkreślić należy, iż jednym z warunków pozwalających na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynikać może to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/klubów, uprawianie hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.

Wnioskodawca we wniosku wskazuje wprost, że posiada ośrodek interesów życiowych wyłącznie w Polsce. Zatem nie ulega wątpliwości, że na gruncie polskich przepisów Wnioskodawca jest osobą mającą rezydencję podatkową w Polsce, w związku z tym w Polsce podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd do Wnioskodawcy mają zastosowanie ogólne zasady podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobiegania podwójnemu opodatkowaniu w myśl art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie, w związku z tym, iż praca świadczona jest na terenie Francji zastosowanie znajdą postanowienia ww. umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku.

Zgodnie z art. 15 ust.1 tej umowy, z zastrzeżeniem postanowień artykułów 16, 18 i 19 pensje, płace i podobne wynagrodzenia, które osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (w Polsce) osiąga z pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie (w Polsce), chyba że praca wykonywana jest w drugim Umawiającym się Państwie (we Francji). Jeżeli praca jest tam wykonywana, wówczas osiągnięte za nią wynagrodzenia podlegają opodatkowaniu w tym drugim Państwie (we Francji).

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 umowy polsko-francuskiej, bez względu na postanowienia ustępu 1, wynagrodzenia, jakie osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie (w Polsce) osiąga z pracy najemnej, wykonywanej na terenie drugiego Umawiającego się Państwa (we Francji), podlegają opodatkowaniu tylko w pierwszym Państwie (w Polsce), jeżeli:

1. odbiorca przebywa w drugim Państwie (we Francji) podczas jednego lub kilku okresów, nieprzekraczających łącznie 183 dni w danym roku podatkowym,
2. wynagrodzenia są wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma w tym drugim Państwie (we Francji) miejsca zamieszkania lub siedziby,
3. wynagrodzenia nie są ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim Państwie (we Francji).
   
   

Aby miał zastosowanie art. 15 ust. 2 ww. umowy, przesłanki określone pod lit. a, b i c muszą być spełnione łącznie. W przypadku Wnioskodawcy nie jest spełniona przesłanka z lit. b. Wynagrodzenie jest bowiem wypłacane przez pracodawcę, który ma we Francji miejsce zamieszkania (siedzibę).

W świetle powyższych przepisów należy stwierdzić, że wynagrodzenie otrzymywane przez Wnioskodawcę za pracę wykonywaną na terytorium Francji od 2009 r. podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 15 ust. 1 umowy, czyli we Francji i w Polsce przy zastosowaniu metody unikania podwójnego opodatkowania.

W myśl natomiast art. 23 ust. 1 pkt a) ww. umowy polsko-francuskiej jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga przychody lub posiada majątek, które stosownie do postanowień niniejszej umowy podlegają opodatkowaniu we Francji, wówczas Polska - z zastrzeżeniem postanowień punktu b), wyłączy te przychody albo ten majątek spod opodatkowania, może jednak przy ustalaniu podatku od pozostałego dochodu albo pozostałego majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową która zostałaby zastosowana, gdyby te przychody albo ten majątek nie zostały wyłączone spod opodatkowania.

Wobec powyższego, jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami ww. umowy może być opodatkowany we Francji, to Polska zwolni taki dochód z opodatkowania, ale może przy obliczaniu podatku od pozostałej części dochodu lub majątku takiej osoby stosować stopę podatkową, która byłaby zastosowana w sytuacji, gdyby zwolniona część dochodu lub majątku nie podlegała takiemu zwolnieniu.

Wówczas zastosowanie znajdzie art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Zgodnie z art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy, oprócz dochodów podlegających opodatkowaniu, zgodnie z ust. 1, osiągał również dochody z tytułu działalności wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych - podatek określa się w następujący sposób:

1. do dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym dodaje się dochody zwolnione od tego podatku i od sumy tych dochodów oblicza się podatek według skali określonej w ust. 1;
2. ustala się stopę procentową tego podatku do tak obliczonej sumy dochodów;
3. ustaloną zgodnie z pkt 2 stopę procentową stosuje się do dochodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
   
   

Zasadę opodatkowania przedstawioną w wyżej przywołanym art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stosuje się wyłącznie w przypadku, jeżeli podatnik oprócz dochodów zwolnionych z opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, osiągnął inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce na ogólnych zasadach albo chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego np. łącznie z małżonkiem. W przeciwnym razie, podatnik nie ma obowiązku składania zeznania podatkowego w Polsce.

Wnioskodawca we wniosku zawarł informację, że francuski pracodawca, ze względu na francuskie przepisy podatkowe od 2009 r. nie odprowadzał we Francji podatku od odchodów Wnioskodawcy. W związku z tym dodać należy, że postanowienia umowy w żaden sposób nie uzależniają stosowania metody wyłączenia z progresją (która polega na zwolnieniu dochodu od opodatkowania w Polsce przy uwzględnieniu go do wyliczenia stawki podatkowej stosowanej do pozostałych dochodów opodatkowanych w Polsce) od zasad opodatkowania tego dochodu uregulowanych w ustawodawstwie tego państwa. To z wewnętrznego ustawodawstwa Francji będzie wynikał ewentualny obowiązek odprowadzania zaliczek na podatek. Nie ma bowiem możliwości wykluczenia zastosowania metody unikania podwójnego opodatkowania (metody wyłączenia z progresją) przewidzianej stosowną umową. Zatem, dochód uzyskany przez Wnioskodawcę za pracę będzie w całości zwolniony z opodatkowania w Polsce niezależnie od jego opodatkowania bądź zwolnienia we Francji oraz stopnia tego zwolnienia zgodnie z wewnętrznymi przepisami obowiązującymi we Francji.

Tym samym to postanowienia ustawodawstwa danego państwa oraz umowy międzynarodowej o unikaniu podwójnego opodatkowania regulują obowiązki podatnika. Obowiązek opodatkowania dochodu nie zależy od woli podatnika lecz od uregulowań prawnych.

Reasumując dochody z umowy o pracę wykonywanej od 2009 r. na terytorium Francji, w myśl art. 15 ust. 1 umowy polsko-francuskiej podlegają opodatkowaniu we Francji, czyli w kraju, w którym praca jest wykonywana oraz w Polsce gdzie Wnioskodawca ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych. Jednakże w Polsce, w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania, dochód ten będzie zwolniony z opodatkowania z uwagi na postanowienia art. 23 ust. 1a ww. umowy polsko-francuskiej. Powyższe oznacza, że Wnioskodawca nie jest zobowiązany do wykazania w zeznaniu rocznym dochodu uzyskanego z pracy we Francji, z tego względu, że od 2009 r., jak wskazano we wniosku, nie uzyskał dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ podatkowy rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawcę. Organ podatkowy nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.