INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2013 r. (data wpływu 10 grudnia 2013 r.), uzupełnionym w dniu 25 lutego 2014 r. o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania spłaty z tytułu działu spadku – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 grudnia 2013 r. został złożony wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania spłaty z tytułu działu spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 12 kwietnia 2013 r. protokołem dziedziczenia sporządzonym w formie aktu notarialnego Wnioskodawca nabył wraz z bratem spadek po zmarłym ojcu w częściach równych po 1/2 części każdy.

Przedmiotem spadku był lokal mieszkalny o wartości 31 000 zł.

W dniu 27 września 2013 r. również aktem notarialnym Zainteresowany zawarł z bratem umowę o dział spadku. W wyniku tej umowy brat Wnioskodawcy nabył na wyłączną własność całość nieruchomości/przedmiotowy lokal mieszkalny, a w zamian zobowiązał się do przelania na konto Wnioskodawcy połowy wartości mieszkania, tj. kwotę 15 500 zł jako spłatę z tytułu zgodnego działu spadku i z tego obowiązku się wywiązał w dniu zawarcia aktu (27 września 2013 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego stanu obecnego Wnioskodawca może skorzystać z zapisu art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) to jest, potraktować przychód (spłatę z tytułu działu spadku) jako podlegający przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn, a więc nie mogący stanowić podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od przychodu ze zbycia nieruchomości...

Tut. Organ informuje, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie w części odnoszącej się do ustawy o podatku od spadków i darowizn, natomiast w odniesieniu do części pytania dotyczącej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostało wydane w dniu 10 marca 2014 r. odrębne rozstrzygnięcie nr ILPB2/415-1164/13-3/ES.

Zdaniem Wnioskodawcy, dochody uzyskane z tytułu spłaty w związku z działem spadku, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych a spłata spadkobiercy w wyniku działu spadku nie może być traktowana jako odpłatne zbycie udziału.

Stanowisko takie jest obecnie szeroko stosowane w orzecznictwie sądowo administracyjnym, według którego od chwili nabycia spadku między współspadkobiercami istnieje wspólność majątku spadkowego, która ma charakter przejściowy do chwili podziału między nimi majątku spadkowego.

Przez dziedziczenie należy rozumieć również nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w drodze działu spadku (WSA w Łodzi sygn. akt I SA/Łd 1173/11). Według tego wyroku WSA uznał, że spłata uzyskana w ramach działu spadku (nieprzekraczająca wartości udziału w spadku) nie jest objęta podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód. Stwierdził też, że dział spadku mieści się w pojęciu dziedziczenia, które podlega podatkowi od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w odniesieniu do podatku od spadków i darowizn uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).

Ze stanu faktycznego wynika, że w dniu 12 kwietnia 2013 r. protokołem dziedziczenia sporządzonym w formie aktu notarialnego Wnioskodawca nabył wraz z bratem spadek po zmarłym ojcu w częściach równych po 1/2 części każdy. W dniu 27 września 2013 r. również aktem notarialnym Zainteresowany zawarł z bratem umowę o dział spadku. W wyniku tej umowy brat Wnioskodawcy nabył na wyłączną własność całość nieruchomości/przedmiotowy lokal mieszkalny, a w zamian zobowiązał się do przelania na konto Wnioskodawcy połowy wartości mieszkania, tj. kwotę 15 500 zł jako spłatę z tytułu zgodnego działu spadku i z tego obowiązku się wywiązał w dniu zawarcia aktu.

W związku z tym wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej. W myśl art. 924 ww. ustawy, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast stosownie do przepisu art. 925 tej ustawy spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Natomiast dział spadku jest instytucją odrębną od dziedziczenia (nabycia spadku) i polega na zniesieniu wspólności majątku spadkowego. Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego).

Określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn katalog tytułów, nabycie na podstawie których rzeczy i praw majątkowych podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym, wobec czego jedynie nabycie majątku w sposób w nim wymieniony podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne stwierdzić należy, że czynność cywilnoprawna, polegająca na dziale spadku niezależnie od tego jaki ma ona charakter (odpłatny bądź nieodpłatny) jako niewymieniona w zamkniętym katalogu określonym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym dział spadku mieści się w pojęciu dziedziczenia, które podlega podatkowi od spadków i darowizn, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.