INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 30 grudnia 2014 r. (data wpływu 2 stycznia 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 stycznia 2014 r. (data wpływu 17 marca 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wpłat uczestników projektu partycypujących w kosztach projektu o nazwie „…” – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

• opodatkowania wpłat uczestników projektu partycypujących w kosztach projektu o nazwie „…”,

• prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu usług zaprojektowania, zakupu i montażu zestawów solarnych i pieców c.o. opalanych biomasą, montowanych w ramach projektu „…” na i w nieruchomościach uczestników projektu i budynkach użyteczności publicznej oraz kosztów nadzoru inwestycyjnego.
  
  

Przedmiotowy wniosek uzupełniono pismem z dnia 10 stycznia 2014 r. (data wpływu 17 marca 2014 r.) o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego, przeformułowanie pytania nr 1 oraz przedstawienie własnego stanowiska.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku).

Gmina jako „Wnioskodawca” realizuje projekt o nazwie „…” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2007-2013 Działania 6.2. Energia przyjazna środowisku polegający na kompleksowej poprawie jakości powietrza w Gminie poprzez:

1. zakup i montaż zestawów solarnych dla potrzeb przygotowania cieplej wody użytkowej w budynkach mieszkalnych i w budynkach użyteczności publicznej na terenie Gminy … realizowany w systemie „zaprojektuj i wybuduj”,
2. zakup i montaż kompletnych pieców centralnego ogrzewania (piec c.o., zasobnik na pelet, automatyczny podajnik, osprzęt instalacyjny, wkład kominowy) opalanych biomasą, czyli paliwami pochodzącymi z odnawialnych źródeł (tj. drewno, pelet i brykiety drzewne, zrębki, odpady drzewne, słoma) dla potrzeb ogrzewania budynków mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej na terenie Gminy … realizowany w systemie „zaprojektuj i wybuduj”.
   
   

W ramach projektu Gmina zapewni montaż zestawów solarnych na 615 nieruchomościach należących do osób prywatnych oraz 7 obiektach użyteczności publicznej będących jej własnością znajdujących się na terenie Gminy. W skład budynków użyteczności publicznej wchodzą budynki: dwa budynki Urzędu Miejskiego we …, trzy budynki szkół -…, jeden budynek Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w …, jeden budynek szatniowy przy stadionie we ….

W ramach projektu Gmina zapewni również montaż 60 pieców c.o. wykorzystujących biomasę w obiektach prywatnych oraz jednego kotła c.o. (lub dwóch takich samych kotłów połączonych równolegle i dających łączną moc taką samą jak jeden duży kocioł) wykorzystującego biomasę w budynku użyteczności publicznej, tj. w budynku Szkoły Podstawowej w ….

Zgodnie z wymogami Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2007-2013 Działania 6.2. Energia przyjazna środowisku, w ramach którego jest realizowany przedmiotowy projekt, Wnioskodawca musi ponieść 1% kosztów kwalifikowalnych całego projektu, na które złożą się wydatki zaprojektowania i zamontowania zestawów solarnych i kotła c.o. opalanego biomasą w części dotyczącej budynków użyteczności publicznej, nadzoru inwestorskiego w tym zakresie, promocją, przygotowaniem i rozliczeniem projektu.

Działalność w budynkach użyteczności publicznej jest prowadzona w zakresie zadań publicznych Gminy określonymi w ustawie o samorządzie gminnym i służy czynnościom nieopodatkowanym. Inwestycja w zakresie budynków użyteczności publicznej nie będzie wykorzystywana na cele działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Właścicielem zestawów solarnych i kotła c.o. zamontowanych na i w obiektach użyteczności publicznej będzie Gmina. Instalacje solarne oraz kocioł c.o. opalany biomasą zostaną nieodpłatnie przekazane na rzecz jednostek budżetowych tj. szkół i Miejsko - Gminnego Ośrodka Kultury na podstawie umowy użyczenia. Wykorzystywanie zestawów solarnych i kotła c.o. w budynkach użyteczności publicznej nie będzie następować na zasadzie odpłatności na rzecz Gminy.

Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Gmina w celu realizacji projektu współpracuje z mieszkańcami Gminy zainteresowanymi uczestnictwem w projekcie, czyli właścicielami nieruchomości, na i w których będą montowane kolektory słoneczne i piece c.o. opalane biomasą. W celu realizacji tej współpracy zostały zawarte w formie pisemnej umowy pomiędzy Gminą a właścicielami nieruchomości.

Umowy ustalają wzajemne zobowiązania stron pod względem organizacyjnym i finansowym, które wynikają z montażu i eksploatacji zestawu solarnego lub pieca c.o. opalanego biomasą na i w budynku będącym własnością właściciela nieruchomości oraz określają warunki użyczenia nieruchomości dla potrzeb realizacji projektu.

Na podstawie zawartych umów Gmina zabezpieczy realizację celów projektu, tj. wyłoni wykonawcę zestawów solarnych i pieców c.o. opalanych biomasą oraz nadzór inwestorski zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, ustali dla nich harmonogram realizacji dokumentacji technicznej na montaż zestawów solarnych oraz pieców c.o., będzie sprawować bieżący nadzór nad przebiegiem prac, przeprowadzi odbiory końcowe oraz dokona rozliczenia finansowego przedmiotowego projektu.

Zakres obowiązków wykonawcy zestawów solarnych obejmuje:

1. wykonanie dokumentacji projektowej wraz ze zgłoszeniem do starostwa dla montażu 615 zestawów solarnych i dla 7 zestawów solarnych dla budynków użyteczności publicznej,
2. zapewnienie współdziałania instalacji istniejącej do podgrzewania c.w.u. z instalacją solarną - użytkownik musi mieć zapewnioną c.w.u. w okresach niekorzystnych warunków pogodowych uniemożliwiających pracę kolektorów słonecznych,
3. wykonanie montaż zestawów solarnych na dachach budynków lub w innym miejscu na terenie danej nieruchomości oraz zasobnika c.w.u. wraz z osprzętem instalacyjnym (układ pompowy, układ bezpieczeństwa, układ hydrauliczny, układ sterowania) w wyznaczonej części budynku,
4. rozruch technologiczny instalacji solarnych,
5. przeszkolenie użytkowników co do zasad prawidłowej eksploatacji wykonanych instalacji wraz z opracowaniem szczegółowych instrukcji obsługi i ich przekazaniem użytkownikom,
6. usługi serwisowe w okresie gwarancyjnym (5 lat od daty odbioru końcowego).
   
   

Natomiast do obowiązków wykonawcy pieców c.o. opalanych biomasą należy:

1. wykonanie dokumentacji projektowej wraz ze zgłoszeniem do starostwa dla montażu 60 pieców c.o. wykorzystujących biomasę w obiektach prywatnych i dla jednego kotła (ewentualnie dwóch kotłów dających łączną moc taką samą jak jeden duży kocioł) c.o. wykorzystujący biomasę w budynku użyteczności publicznej,
2. zakup i montaż kompletnych pieców centralnego ogrzewania opalanych biomasą (piec c.o., zasobnik na pelet, automatyczny podajnik, osprzęt instalacyjny, wkład kominowy) dla 60 odbiorców indywidualnych i jedna instalacja kotła dla budynku użyteczności publicznej,
3. rozruch technologiczny pieców c.o.,
4. przeszkolenie użytkowników co do zasad prawidłowej eksploatacji wykonanych instalacji wraz z opracowaniem szczegółowych instrukcji obsługi i ich przekazaniem użytkownikom,
5. usługi serwisowe w okresie gwarancyjnym (5 lat od daty odbioru końcowego).
   
   

Zamontowane zestawy solarne i piece c.o. opalane biomasą oraz energia generowana za ich pomocą nie będą wykorzystane do celów działalności gospodarczej. Zestawy solarne i piece c.o. wraz z całą instalacją będą własnością Gminy i pozostaną własnością również po montażu na i w nieruchomościach uczestników projektu przez okres 5 lat od dnia zatwierdzenia przez instytucję Zarządzającą programem końcowego wniosku o płatność z realizacji przedmiotowego projektu.

Uczestnik projektu w umowie wyraził zgodę na umiejscowienie urządzeń na lub w nieruchomości i przeprowadzenie wszelkich niezbędnych do jego funkcjonowania robót w budynku będącego jego własnością.

Po zakończeniu prac instalacyjnych, zestaw solarny lub piec c.o. pozostanie własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu, tj. przez okres 5 lat, licząc od dnia zakończenia realizacji projektu. Na ten okres Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości wyposażenia i urządzeń wchodzących w skład zestawu solarnego lub pieca c.o. do korzystania zgodnie z jego przeznaczeniem. W przypadku uszkodzenia w tym okresie zestawu solarnego lub pieca c.o. nie objętego gwarancją (np. celowego lub nieumyślnego uszkodzenia, uszkodzenia powstałego w wyniku niewłaściwej eksploatacji) właściciel nieruchomości zobowiązany jest do pokrycia kosztów jego naprawy. Po upływie tego okresu całość zestawu solarnego lub pieca c.o. zostanie przekazana uczestnikowi projektu na własność w zamian za wpłacony wkład, który zostanie zaliczony na poczet ceny wykupu zestawu solarnego lub pieca c.o. Sposób przeniesienia prawa własności zestawu solarnego lub pieca c.o. oraz zasady ich wykupu zostaną uregulowane odrębną umową. Uczestnik jest zobowiązany do właściwej eksploatacji zainstalowanych urządzeń.

Przedmiotowy projekt będzie finansowany przez Gminę ze środków, które pochodzą ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2007-2013 (85% kosztów kwalifikowanych), uczestników projektu (14% kosztów kwalifikowanych) i Gminy (1% kosztów kwalifikowanych, na które złożą się wydatki zamontowania instalacji solarnych i kotła c.o. opalanego biomasą w części dotyczącej budynków użyteczności publicznej, nadzoru inwestorskiego w tym zakresie, promocji, przygotowaniem i rozliczeniem projektu).

Uczestnik dobrowolnie zobowiązuje się do partycypacji w kosztach realizacji projektu w wysokości 15% kosztów kwalifikowanych zainstalowania na jego budynku mieszkalnym instalacji solarnej lub w budynku pieca c.o. (koszt dokumentacji przypadający na jedną instalację, montaż instalacji i jej uruchomienie wraz z przeszkoleniem użytkowników i gwarancją, koszty nadzoru inwestorskiego przypadające na jedną instalację) i 100% kosztów niekwalifikowanych projektu, czyli nieprzewidywalnych kosztów nie objętych refundacją z środków Unii Europejskiej w wysokości przypadającej na jego budynek prywatny poprzez wpłatę odpowiedniej kwoty na konto bankowe Gminy … w terminie 14 dni po uzyskaniu informacji o tych kosztach.

Dokładne wartości kosztów będą znane uczestnikom projektu po wyłonieniu wszystkich wykonawców poszczególnych zadań ujętych w projekcie. Niedokonanie przez właściciela nieruchomości wpłaty w terminie i wysokości określonej w umowie będzie równoznaczne z rezygnacją z udziału w projekcie i rozwiązaniem umowy.

Umowa ulega rozwiązaniu w przypadku nieotrzymania przez Gminę dofinansowania, utraty tytułu prawnego do nieruchomości, nierealizowania przez uczestnika projektu postanowień umowy, w tym niedokonanie wpłaty w ustalonej wartości i terminie. W przypadku wcześniejszego rozwiązania umowy z winy uczestnika projektu jest on zobowiązany do zwrotu nakładów inwestycyjnych poniesionych przez Gminę na zakup i montaż w jego nieruchomości zestawu solarnego lub pieca c.o.

W trakcie realizacji Projektu uczestnicy projektu nie będą ponosić żadnych innych opłat poza opłatami eksploatacyjnymi (energia elektryczna do zasilania pomp obiegowych i sterowania, koszt wymiany płynu solarnego).

Przez cały okres trwania umowy właściciel nieruchomości zobowiązuje się do zapewnienia Gminie, a także osobom przez nią wskazanym, bezpłatnego dostępu do zainstalowanych urządzeń zestawu solarnego lub pieca c.o. Do czasu otrzymania dofinansowania projekt będzie realizowany przy użyciu środków własnych Gminy oraz środków wpłaconych przez uczestników projektu na rachunek bankowy Gminy. Gmina będzie odpowiedzialna za wdrożenie projektu i będzie stroną umowy podpisywanej z wykonawcą zestawów solarnych i pieców c.o. opalanych biomasą.

Gmina jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

Dla Gminy zasadniczym celem realizacji inwestycji jest zmniejszenie poziomu zanieczyszczenia powietrza (poprawa stanu powietrza) powstającego wskutek podgrzewania przez mieszkańców wody do celów użytkowych oraz ogrzewania domów za pomocą węgla, miału węglowego, ekogroszku. Dla mieszkańców korzyścią wynikającą z montażu zestawu solarnego będzie możliwość uzyskania źródła energii służącego ogrzaniu wody praktycznie bez ponoszenia kosztów takiego ogrzewania oraz ogrzewania domów za pomocą tańszych paliw pochodzących z własnych lasów i za pomocą pieców o wysokiej sprawności wynoszącej m.in. 90% dzięki czemu zmniejszy się zużycie opału.

W związku z realizacją projektu „…" wszystkie faktury będą wystawiane na Gminę.

Mienie powstałe w ramach projektu na i w budynkach użyteczności publicznej nie będzie wykorzystywane na cele działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Właścicielem zestawów solarnych i kotła c.o. zamontowanych na i w obiektach użyteczności publicznej będzie Gmina. Instalacje solarne oraz kocioł c.o. opalany biomasą zostaną nieodpłatnie przekazane na rzecz jednostek budżetowych tj. szkół i Miejsko - Gminnego Ośrodka Kultury na podstawie umowy użyczenia. Wykorzystywanie zestawów solarnych i kotła c.o. w budynkach użyteczności publicznej nie będzie następować na zasadzie odpłatności na rzecz Gminy.

Mienie powstałe w ramach projektu na i w budynkach będących własnością osób prywatnych pozostanie własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu, tj. przez okres 5 lat, licząc od dnia zakończenia realizacji projektu i będzie wykorzystywane na cele działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Na ten okres Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości wyposażenia i urządzeń wchodzących w skład zestawu solarnego lub pieca c.o. do korzystania zgodnie z jego przeznaczeniem.

W przypadku uszkodzenia w tym okresie zestawu solarnego lub pieca c.o. nieobjętego gwarancją (np. celowego lub nieumyślnego uszkodzenia, uszkodzenia powstałego w wyniku niewłaściwej eksploatacji) właściciel nieruchomości zobowiązany jest do pokrycia kosztów jego naprawy. Po upływie tego okresu całość zestawu solarnego lub pieca c.o. zostanie przekazana uczestnikowi projektu na własność w zamian za wpłacony wkład, który zostanie zaliczony na poczet ceny wykupu zestawu solarnego lub pieca c.o. Sposób przeniesienia prawa własności zestawu solarnego lub pieca c.o. oraz zasady ich wykupu zostaną uregulowane odrębną umową.

Mienie powstałe przy realizacji przedmiotowego projektu będzie wykorzystywane zarówno do czynności nieopodatkowanych jak i do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jest możliwość przyporządkowania ponoszonych wydatków do poszczególnych, czynności.

Do czynności opodatkowanych podatkiem VAT zostaną objęte wydatki wykazane na fakturach dokumentujących zaprojektowanie instalacji (koszty projektów obliczone jako iloczyn średniego kosztu projektu i ilości instalacji na nieruchomościach prywatnych), zakup i montaż zestawów solarnych i pieców co. opalanych biomasą (wraz z przeszkoleniem użytkowników i gwarancją) oraz koszty nadzoru inwestorskiego (koszt konkretnie wskazany lub obliczony jako % od wartości zamontowanych instalacji) w części przypadającej na nieruchomości prywatne.

Do czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT zostaną objęte wydatki, na które złożą się koszty zaprojektowania i zamontowania zestawów solarnych i kotła c.o. opalanego biomasą w części dotyczącej budynków użyteczności publicznej, nadzoru inwestorskiego w tym zakresie, promocją, przygotowaniem i rozliczeniem projektu. Działalność w budynkach użyteczności publicznej jest prowadzona w zakresie zadań publicznych Gminy określonymi w ustawie o samorządzie gminnym i służy czynnościom nieopodatkowanym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy kwota będąca partycypacją uczestnika projektu w kosztach projektu, która wpłynie na rachunek Gminy podlegać będzie opodatkowaniu VAT, tj. czy kwota ta stanowić będzie dla Gminy zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie przedstawionym w uzupełnieniu wniosku), kwota będącą partycypacją uczestnika projektu w kosztach projektu, która wpłynie na rachunek Gminy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT), tj. kwota ta stanowi dla Gminy zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Art. 29a ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) definiuje podstawę opodatkowania tym podatkiem. Zgodnie z ust. 1 tego przepisu podstawą opodatkowania jest zapłata, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

Podstawa opodatkowania.

Aby wystąpiła podstawa opodatkowania, konieczne jest ustalenie czy dochodzi do dokonania czynności opodatkowanych w rozumieniu ustawy o VAT w przedstawionym zdarzeniu przyszłym. Wynika to również z zacytowanego art. 29a ust. 1 zapłatą jest kwota należna z tytułu sprzedaży. Zgodnie z art. 2 pkt 22 ilekroć w ustawie jest mowa o sprzedaży – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W konsekwencji powyższego należy ustalić, czy w przypadku opisanego zdarzenia przyszłego Gmina dokona jednej z czynności opodatkowanych.

Czynności opodatkowane.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ww. ustawy. Usługą będzie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni Konsument (odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym).

Aby zatem mówić o czynności opodatkowanej, konieczne jest zatem zaistnienie świadczenia (usługi) podatnika na rzecz innej osoby. W związku z tym dana czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego odbiorcę tej czynności.

Zgodnie z art. 5 ustawy o VAT świadczenie usług podlega opodatkowaniu, jeżeli jest odpłatne. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego tej płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z konkretnym świadczeniem, które zostanie wykonane w ramach umowy zobowiązaniowej między dwoma określonymi stronami transakcji dla którego istnieć będzie bezpośredni konsument odnoszący korzyści o charakterze majątkowym, tj. uczestnik projektu. Należy zauważyć, że dobrowolne deklaracje właścicieli budynków o chęci uczestnictwa w projekcie nie są wystarczające, aby nastąpił montaż zestawów solarnych lub pieców c.o., gdyż będzie miał on miejsce tylko na i w tych budynkach, których właściciele dokonają wymaganej wpłaty. W związku z tym wystąpi bezpośredni związek pomiędzy świadczeniem Gminy a płatnościami wnoszonymi przez uczestników.

Ponieważ w przedmiotowej sprawie zaistnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą a indywidualnym świadczeniem na rzecz uczestnika projektu, należy stwierdzić, że czynności do wykonania których zobowiązała się Gmina w ramach projektu stanowić będą odpłatne czynności, które zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Czynności te polegające na udostępnieniu zestawów solarnych lub pieców c.o. uczestnikom projektu, którzy odniosą korzyść z tytułu pozyskania źródła energii w celu ogrzewania wody bez ponoszenia bieżących opłat za to ogrzewanie oraz ogrzewania domów za pomocą tańszych paliw pochodzących z własnych lasów i za pomocą pieców o wysokiej sprawności wynoszącej m.in. 90 % stanowić będą zatem odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, tj. czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli organ władzy publicznej wykonuje czynności w postaci dostawy towarów lub świadczenia usług za wynagrodzeniem oraz na podstawie umowy cywilnoprawnej, to jest on podatnikiem VAT z tego tytułu. Tak jest w przypadku świadczenia usług polegających na udostępnieniu zestawów solarnych i pieców c.o. na rzecz uczestników projektu.

W konsekwencji powyższego Gmina wystąpi w zakresie udostępnienia uczestnikom projektu zestawów solarnych i pieców c.o. stanowiących jej własność jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 6 w związku z art. 15 ust. 1. Udostępnienie to będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Podstawą opodatkowania z tytułu wykonywania tej czynności będzie wpłacona kwota przez uczestnika projektu pomniejszona o kwotę podatku należnego, gdyż uczestnik projektu wpłaci kwotę partycypacji wraz z podatkiem VAT.

Otrzymana na rachunek Gminy partycypacja uczestnika projektu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 23 %, kwota ta stanowi dla Gminy zapłatę wraz z kwotą podatku w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl przepisu art. 2 pkt 6 ww. ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów w myśl art. 7 ustawy.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi być na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Podatnikami - według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności.

Natomiast, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE. L. Nr 347), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W świetle wskazanych regulacji, organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług, wyłącznie przy wykonywaniu czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału, stanowi więc charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenia usług podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013r., poz. 594, z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują zadania w zakresie ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej (art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Dyrektywa VAT nie definiuje pojęć „odpłatność” czy „zapłata”. Brak definicji pozwala na przyjmowanie szerokiego rozumienia tych pojęć, co jednak nie uprawnia państw członkowskich do dowolnego konstruowania definicji podstawy opodatkowania w legislacjach wewnętrznych. Dlatego też w celu rozstrzygnięcia wątpliwości co do rozumienia tych pojęć należy odwołać się w tym zakresie do orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Na jego podstawie przyjmuje się, że rozumienie pojęć „odpłatność” czy „zapłata” powinno być ustalane przez pryzmat następujących zasad:

• państwa członkowskie nie mogą dokonywać interpretacji tych pojęć według własnego uznania,

• konieczny jest bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymaną zapłatą,

• dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość zapłaty za dokonanie tych czynności,

• zapłata musi być wyrażona w pieniądzu,

• wynagrodzenie jest wartością subiektywną (tzn. stanowi kwotę, jaką nabywca zgadza się w danych warunkach zapłacić).
  
  

Z opisu sprawy wynika, że Gmina realizuje projekt o nazwie „…” współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa … na lata 2007-2013 Działania 6.2. Energia przyjazna środowisku polegający na kompleksowej poprawie jakości powietrza w Gminie poprzez:

1. zakup i montaż zestawów solarnych dla potrzeb przygotowania cieplej wody użytkowej w budynkach mieszkalnych i w budynkach użyteczności publicznej na terenie Gminy realizowany w systemie „zaprojektuj i wybuduj”,
2. zakup i montaż kompletnych pieców centralnego ogrzewania (piec c.o., zasobnik na pelet, automatyczny podajnik, osprzęt instalacyjny, wkład kominowy) opalanych biomasą, czyli paliwami pochodzącymi z odnawialnych źródeł (tj. drewno, pelet i brykiety drzewne, zrębki, odpady drzewne, słoma) dla potrzeb ogrzewania budynków mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej na terenie Gminy …realizowany w systemie „zaprojektuj i wybuduj”.
   
   

W ramach projektu Gmina zapewni montaż zestawów solarnych na 615 nieruchomościach należących do osób prywatnych oraz 7 obiektach użyteczności publicznej będących jej własnością znajdujących się na terenie Gminy. W ramach projektu Gmina zapewni również montaż 60 pieców c.o. wykorzystujących biomasę w obiektach prywatnych oraz jednego kotła c.o. (lub dwóch takich samych kotłów połączonych równolegle i dających łączną moc taką samą jak jeden duży kocioł) wykorzystującego biomasę w budynku użyteczności publicznej, tj. w budynku Szkoły Podstawowej w ….

Gmina w celu realizacji projektu współpracuje z mieszkańcami Gminy zainteresowanymi uczestnictwem w projekcie, czyli właścicielami nieruchomości, na i w których będą montowane kolektory słoneczne i piece c.o. opalane biomasą. W celu realizacji tej współpracy zostały zawarte w formie pisemnej umowy pomiędzy Gminą a właścicielami nieruchomości. Po zakończeniu prac instalacyjnych, zestaw solarny lub piec c.o. pozostanie własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu, tj. przez okres 5 lat, licząc od dnia zakończenia realizacji projektu. Na ten okres Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości wyposażenia i urządzeń wchodzących w skład zestawu solarnego lub pieca c.o. do korzystania zgodnie z jego przeznaczeniem. Po upływie tego okresu całość zestawu solarnego lub pieca c.o. zostanie przekazana uczestnikowi projektu na własność w zamian za wpłacony wkład, który zostanie zaliczony na poczet ceny wykupu zestawu solarnego lub pieca c.o. Sposób przeniesienia prawa własności zestawu solarnego lub pieca c.o. oraz zasady ich wykupu zostaną uregulowane odrębną umową.

Uczestnik dobrowolnie zobowiązuje się do partycypacji w kosztach realizacji projektu w wysokości 15% kosztów kwalifikowanych zainstalowania na jego budynku mieszkalnym instalacji solarnej lub w budynku pieca c.o. (koszt dokumentacji przypadający na jedną instalację, montaż instalacji i jej uruchomienie wraz z przeszkoleniem użytkowników i gwarancją, koszty nadzoru inwestorskiego przypadające na jedną instalację) i 100% kosztów niekwalifikowanych projektu, czyli nieprzewidywalnych kosztów nie objętych refundacją z środków Unii Europejskiej w wysokości przypadającej na jego budynek prywatny poprzez wpłatę odpowiedniej kwoty na konto bankowe Gminy … w terminie 14 dni po uzyskaniu informacji o tych kosztach.

Mienie powstałe w ramach projektu na i w budynkach będących własnością osób prywatnych pozostanie własnością Gminy przez cały okres trwałości projektu, tj. przez okres 5 lat, licząc od dnia zakończenia realizacji projektu i będzie wykorzystywane na cele działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Ma ten okres Gmina nieodpłatnie użyczy właścicielowi nieruchomości wyposażenia i urządzeń wchodzących w skład zestawu solarnego lub pieca c.o. do korzystania zgodnie z jego przeznaczeniem.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi, czy wpłaty mieszkańców będące partycypacją w kosztach projektu podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, tj. czy kwota ta stanowić będzie dla Gminy zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT.

Odnosząc się do powyższego, w pierwszej kolejności należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność (dostawa towaru lub usługa), a nie zapłata (wpłata). Wyjątkiem polegającym na tym, że faktura dokumentuje zapłatę jest faktura dokumentująca uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów, czy świadczenia usług, natomiast w pozostałych przypadkach faktura zawsze dokumentuje czynność, a nie płatność, gdyż opodatkowaniu podlega właśnie czynność.

W przedmiotowej sprawie czynnością, jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańców uczestniczących w projekcie będzie zakup i montaż zestawów solarnych oraz zakup i montaż kompletnych pieców centralnego opalanych biomasą, na poczet wykonania której Gmina pobiera określoną w umowie wpłatę, zgodnie z zawartą z mieszkańcem umową.

W tym kontekście też wpłaty, które będą dokonywane przez mieszkańców jako konieczny i niezbędny warunek uczestnictwa w projekcie pozostają w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług realizowanym na rzecz tych właśnie mieszkańców. Nie można uznać, że wpłaty wnoszone przez osoby fizyczne (mieszkańców) deklarujących uczestnictwo w projekcie pozostają „w oderwaniu” od czynności, które zostaną wykonane przez Wnioskodawcę – zachodzi bowiem związek pomiędzy dokonywanymi wpłatami a zobowiązaniem się Wnioskodawcy do wykonania określonych czynności. Należy zauważyć, iż we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy dokonaną wpłatą, a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać w przyszłości wykonane przez Wnioskodawcę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Wnioskodawca zawierając umowę z wykonawcą na montaż instalacji solarnych oraz umowy z mieszkańcami na montaż układu solarnego, wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym wpłaty otrzymywane przez Wnioskodawcę od mieszkańców stanowią wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez Wnioskodawcę usług na rzecz mieszkańców.

Powyższe zatem wskazuje, że świadczenia, co do których zobowiąże się Wnioskodawca w ramach podpisanych z mieszkańcami umów stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji obowiązkowe kwoty uiszczane przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej inwestycji stanowią wynagrodzenia, w związku z otrzymaniem których po stronie Gminy powstaje obowiązek podatkowy.

Wskazać bowiem należy, iż zgodnie z wolą ustawodawcy kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Uregulowanie wynikające z art. 29a ust. 1 ustawy, stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy Rady 2006/112/WE, zgodnie z którym, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Odnosząc się zatem do wątpliwości Wnioskodawcy i przenosząc wskazane powyżej przepisy na grunt rozpatrywanej sprawy, stwierdzić należy, że tzw. „partycypacja uczestnika” stanowi dla Gminy zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż kwota będąca partycypacją uczestnika projektu w kosztach projektu, która wpłynie na rachunek Gminy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT), tj. kwota ta stanowi dla Gminy zapłatę w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, wynikające z opisu sprawy bądź własnego stanowiska, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualny błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania wpłat uczestników projektu partycypujących w kosztach projektu o nazwie „…”. Natomiast wniosek w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu usług zaprojektowania, zakupu i montażu zestawów solarnych i pieców c.o. opalanych biomasą, montowanych w ramach projektu „…” na i w nieruchomościach uczestników projektu i budynkach użyteczności publicznej oraz kosztów nadzoru inwestycyjnego został załatwiony odrębnym rozstrzygnięciem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.