Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/436-294/13-4/MK
z 4 lutego 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko reprezentowanego przez pełnomocnika –przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2013 r. (data wpływu 4 listopada 2013 r.), uzupełnionym w dniu 27 stycznia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego, a także w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca i X są współwłaścicielami w częściach po 1/2 nieruchomości objętej KW (…), w skład której wchodzą m.in. działki pgr nr 810/12 o powierzchni 0,4544 ha (grunty rolne) oraz pgr 810/15 o powierzchni 0,4540 (grunty rolne). Do działki pgr nr 810/12 prowadzi droga dojazdowa – działka pgr 810/10 o powierzchni 0,2217 ha, której podatnik i X są współwłaścicielami w częściach po 1/4 (KW nr (…)). Z kolei do działki pgr nr 810/15 prowadzi droga dojazdowa – działka pgr 810/17 o powierzchni 0,2218 ha, której Wnioskodawca i X są współwłaścicielami po 1/4 (KW nr (…)).

Wnioskodawca i X zamierzają dokonać zniesienia współwłasności ww. nieruchomości w taki sposób, że działka nr 810/12 wraz z udziałem w drodze dojazdowej, tj. działce nr 810/10 przypadnie Wnioskodawcy, a działka nr 810/15 wraz z udziałem w drodze dojazdowej, tj. działce nr 810/17 przypadnie dotychczasowemu współwłaścicielowi – X. Dla działek 810/12 i 810/15 z konieczności ustanowione zostaną nowe numery ksiąg wieczystych. Z uwagi na identyczną wartość działek zniesienie współwłasności nie będzie wiązało się z konieczności spłat lub dopłat Wnioskodawcy na rzecz X i odwrotnie.

Obecnie nieruchomość objęta KW (…) jest pozostałą częścią nieruchomości rolnej o pierwotnej powierzchni 7,8964 ha i aktualnej powierzchni 1,9821 ha. Z tytułu posiadania ww. nieruchomości Wnioskodawca i X są podatnikami podatku rolnego.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w podatku od spadków i darowizn.

Czy tak opisana umowa zniesienia współwłasności części nieruchomości podlegać będzie pod zapisy ustawy o podatku od spadków i darowizn i czy podatnik będzie objęty obowiązkiem uiszczenia tego podatku?

Jednocześnie informuje się, że w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych 4 lutego stycznia 2014 r. wydano interpretację indywidualną nr ILPB2/436-14/14-2/TR.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 1 ust. 1pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Stosownie do art. 7 ust. 6 ww. ustawy podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Zdaniem Wnioskodawcy w związku z faktem, że przyszła umowa zniesienia współwłasności będzie miała charakter nieodpłatny, gdyż nie będą dokonywane żadne spłaty lub dopłaty oraz wartość udziału we współwłasności nieruchomości po zawartej umowie pozostanie taka sama − umowa będzie podlegała pod przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, lecz podatnik nie będzie objęty koniecznością uiszczenia podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie przepisem art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 ze zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

1. dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;
2. darowizny, polecenia darczyńcy;
3. zasiedzenia;
4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
   
   

Ponadto, zgodnie z art. 1 ust. 2 ww. ustawy, podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

Należy mieć na uwadze, że katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią jedyne przypadki podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.

W myśl art. 5 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych i przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności. Podstawę opodatkowania w takim przypadku – na podstawie art. 7 ust. 6 ustawy  stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Ponieważ ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia współwłasność ani nie określa sposobów jej zniesienia należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. W myśl art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. − Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 121) własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Co oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługują wszystkie atrybuty prawa własności (tzn. wszystkie uprawnienia składające się na własność). Z kolei niepodzielność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie do jej części odpowiadającej udziałowi.

Polskie prawo rozróżnia dwa rodzaje współwłasności: współwłasność w częściach ułamkowych i współwłasność łączną – art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego.

W myśl art. 210 zd. 1 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

1. podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny);
2. przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli;
3. sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).
   
   

Zatem, jak wskazano powyżej opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlegają wyłącznie czynności, które zostały enumeratywnie wymienione w art. 1 tej ustawy, tj. czynności prawne, których skutkiem jest nieodpłatne nabycie rzeczy lub praw majątkowych przez osoby fizyczne. Nabycie majątku tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności jest jedną z tych czynności, które ustawodawca objął zakresem przedmiotowym ustawy. Tymczasem wskazać należy, że opisana we wniosku czynność nie prowadzi do definitywnego zniesienia współwłasności. Wnioskodawca i X nadal bowiem pozostają współwłaścicielami nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (…). We wniosku wskazano, że nieruchomość ta składa się m.in. z ww. działek gruntu. Analogicznie przedstawia się sytuacja nieruchomości objętych księgami wieczystymi nr (…) oraz nr (…), w których Wnioskodawcy i drugiemu współwłaścicielowi przysługiwały udziały po 1/4 części. Tym samym skoro w analizowanej sprawie nie powstanie obowiązek podatkowy w ustawie o podatku od spadków i darowizn, to Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty tego podatku.

Z wyżej wymienionych względów stanowisko Wnioskodawcy − pomimo prawidłowej konkluzji − należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.