Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP2/443-674/13/IK
z 28 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 lipca 2013 r. (data wpływu 24 lipca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 października 2013 r. (data wpływu 18 października 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 lipca 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nabycia wierzytelności.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 17 października 2013 r. (data wpływu 18 października 2013 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 9 października 2013 r. znak: IBPP2/443-674/13/IK, IBPB II/1/436-200/13/HK.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Zamierza w przyszłości nabywać na własny rachunek i we własnym imieniu wierzytelności z tyt. zaciągniętych pożyczek, których przedmiotem jest świadczenie pieniężne (zwane dalej jako „wierzytelności pieniężne”) za określoną cenę, przejmując tym samym ryzyko niewypłacalności dłużnika. Wierzytelności będą nabywane w celu:

1. Egzekwowania (windykacji) nabytych wierzytelności na własny rachunek i we własnym imieniu;
2. Dalszego odpłatnego rozporządzania (odsprzedaży) nimi na rzecz osób trzecich.
   
   

Wnioskodawca zamierza nabywać ww. wierzytelności od innych podmiotów uprawnionych do udzielania pożyczek, będących uprawnionych do rozporządzania tymi wierzytelnościami - zwanych dalej Pożyczkodawcą. Wspomniane wyżej transakcje, Wnioskodawca będzie wykonywać z różną, nieznaną dotąd częstotliwością, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Celem zawieranych umów będzie nabycie wierzytelności, a nie jej windykacja na rzecz Pożyczkodawcy. W wyniku zawieranych umów przelewu wierzytelności nastąpi zaangażowanie środków własnych Wnioskodawcy. Wierzytelności będą nabywane w drodze przelewu na podstawie umowy przeniesienia praw majątkowych, w wyniku których nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania wierzytelnością na nabywcę.

Na prawa przysługujące Wnioskodawcy składają się prawa istniejące w momencie przeniesienia własności, jak i prawa przyszłe obejmujące:

• niespłacony kapitał pożyczki, odsetki umowne (niespłacone i niewymagalne na dzień zawarcia umowy),
• ewentualne odsetki z tytułu zwłoki dłużnika w zwrocie pożyczki,
• roszczenia o zwrot kosztów pożyczki określonych w Umowie Pożyczki, w tym kosztów ustanowienia zabezpieczenia zwrotu pożyczki, kosztów wezwania do zapłaty, kosztów ewentualnej windykacji.
  
  

W przypadku kiedy Dłużnik opóźnia się zgodnie z umową pożyczki z zapłatą dwóch kolejnych, w pełnej wysokości raty pożyczki Pożyczkodawca ma prawo do żądania zwrotnego, odpłatnego przeniesienia praw z umowy pożyczki z Wnioskodawcy na Pożyczkodawcę.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

• w związku z nabyciem wierzytelności Wnioskodawca nie otrzyma (wynagrodzenia), ewentualne przysporzenie majątkowe może stanowić u Wnioskodawcy nadwyżka spłaconej przez dłużnika nad ceną jaką Wnioskodawca zapłacił Zbywcy wierzytelności. Jednocześnie nie jest wykluczone, że w przypadku niewypłacalności dłużnika Wnioskodawca osiągnie stratę,
• różnica pomiędzy ceną nominalną wierzytelności, a ceną jej sprzedaży będzie odzwierciedlała rzeczywistą ekonomiczną wartość wierzytelności,
• kalkulacja cesji wierzytelności nie zawiera wynagrodzenia,
• poza zbyciem wierzytelności nie będzie przekazania innego wynagrodzenia (np. premii, prowizji) dla Wnioskodawcy,
• nie zostaną zawarte żadne umowy pozwalające na zmianę umówionej ceny sprzedaży w zależności od powodzenia czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności,
• pomiędzy Zbywcami wierzytelności a Wnioskodawcą nie istnieje odrębny stosunek prawny, rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia w związku z nabyciem i egzekucją wierzytelności,
• umowy zbycia wierzytelności nie będą ustanawiały upoważnienia dla Wnioskodawcy do występowania wobec dłużnika, po to by wyegzekwować wierzytelności na rachunek zbywcy wierzytelności,
• wnioskodawca nabędzie wierzytelności na własne ryzyko,
• nabyte wierzytelności mogą stanowić w dacie ich nabycia wierzytelności wymagalne lub niewymagalne,
• w stosunku do nabywanych wierzytelności nie było prowadzone postępowanie egzekucyjne, itp.
  
  

W związku z powyższym w zakresie podatku od towarów i usług zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 1):

Czy transakcja przelewu (cesji) wierzytelności pieniężnej na rzecz wnioskodawcy (cesjonariusza), na podstawie umowy przeniesienia prawa majątkowego od zbywcy (cedenta) jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o podatku od towarów i usług, zwanej dalej „U o VAT” opodatkowaniem podatkiem VAT podlega m.in. .odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług należy rozumieć, zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 U o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 U o VAT, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano w jakiej dokonano czynności prawnej.

Czynności nabywania wierzytelności na własny rachunek i we własnym imieniu, które Wnioskodawca zamierza dokonywać regulują przepisy Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964 roku (Dz.U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) zwanym dalej „k.c.” Zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, z zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa a w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Przepis art. 510 § 1 k.c. stanowi, że umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Taki stan prawny tych umów sprawia, że przelew wierzytelności ma charakter umowy rozporządzającej.

Tak więc Wnioskodawca zawierając taką umowę uzyskuje ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi i „wchodzi” na jego miejsce. Zgodnie z wyrokiem siedmioosobowego składu NSA z dnia 19 marca 2012 r. (sygn. akt I FPS 5/11), jeżeli nabywca wyegzekwuje nabyty dług od dłużnika na swoją rzecz (...) trudno jest uznać, iż takie ściągnięcie długu konstytuuje jakąkolwiek usługę. Egzekwowanie własnych wierzytelności na swoja rzecz jest naturalnym elementem obrotu gospodarczego i usługi nie tworzy”. W konsekwencji, w sytuacji gdy wnioskodawca nabywa wierzytelności w celu ich windykacji na własny rachunek i we własnym imieniu, czy też w celu ich dalszej odsprzedaży nie może być mowy o świadczeniu przez niego usługi ściągania długów na rzecz zbywcy tej wierzytelności.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 pkt 1 i art. 43 ust. 15 pkt 1 U o VAT taka usługa ma miejsce tylko wtedy gdy dwa podmioty zawrą taką transakcję, której przedmiotem będzie zobowiązanie się jednego z tych podmiotów do wykonania usługi ściągnięcia wierzytelności przysługującej drugiemu podmiotowi, co oznacza, że usługodawca windykuje tę wierzytelność nie na własny rachunek, a na rachunek usługobiorcy (zleceniodawcy). Dla rozstrzygnięcia czy mamy do czynienia z odpłatną usługą, konieczne jest ustalenie, czy - obok transakcji kupna - sprzedaży wierzytelności - wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę.

Podobne stanowisko zawarte jest w Wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z dnia 26 czerwca 2003 r. (sprawa C-305/01), w którym podkreślił, że usługa ściągnięcia długu związana jest nie tylko z przelewem wierzytelności ale również z jednoczesnym wynagrodzeniem za tę usługę (prowizją). Pozostaje do rozstrzygnięcia ustalenie, czy wierzytelność pieniężna, stanowi towar w rozumieniu przepisów U o VAT a sprzedaż czy zamiana takiej wierzytelności może być uznana za dostawę towaru zgodnie z art. 7 ust. 1 U o VAT, a zatem czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zgodnie z art. 2 pkt 6 U o VAT przez „towar” rozumie się rzeczy oraz ich części a także wszelkie postaci energii. Ustawa o VAT nie definiuje pojęcia rzeczy, definicję tę zawiera k.c. w przepisie art. 45 czytamy, że „rzeczami są tylko przedmioty materialne”. Wynika z tego, że wierzytelność pieniężna nie jest „rzeczą”, w konsekwencji nie może być też uznana za towar. Co prawda U o VAT opodatkowuje także określone czynności zbycia praw majątkowych jednak są one określone w ustawie w sposób szczegółowy i nie są tam wymienione wierzytelności pieniężne, jako te które podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem skoro transakcja przelewu (cesji) wierzytelności pieniężnej na rzecz wnioskodawcy (cesjonariusza), na podstawie umowy kupna -sprzedaży lub umowy zamiany od zbywcy (cedenta) nie jest świadczeniem usługi ani też nie może być uznana za dostawę towaru Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast przez dostawę towarów, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Pod pojęciem towaru rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.

Należy zauważyć, iż świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem.

Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności następuje – w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego – na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

W kwestii sprzedaży wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, iż artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania ww. dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

O ile więc, ustalona przez strony umowy, cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności, a ceną jej sprzedaży, odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

TSUE w wyroku z dnia 27 października 2011 r. już w punkcie wyjścia zastrzegł, że opodatkowaniu w ramach systemu VAT podlegają tylko takie transakcje, które przewidują zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie (pkt 17 ww. wyroku).

Natomiast NSA w wyroku z dnia 19 marca 2012 r. sygn. akt I FPS 5/11 rozważał okoliczności, jakie należy wziąć pod uwagę, ustalając, czy po stronie kupującego-cesjonariusza wystąpiło wynagrodzenie bezpośrednio związane z nabyciem wierzytelności, rzeczywiście otrzymane (bądź należne), jako świadczenie wzajemne za wykonaną na rzecz zbywcy - cedenta usługę, stającą się tym samym usługą odpłatną czyli czynnością opodatkowaną. Wyraził w tym zakresie pogląd, że „poszukiwać należy strumienia pieniędzy płynącego od zbywcy-cedenta do nabywcy cesjonariusza za wykonaną usługę, czyli odwrotnie płynącego niż w przypadku umowy kupna sprzedaży, kiedy zapłatę za wierzytelność otrzymuje zbywca od nabywcy". Stwierdził zarazem, że trzeba odpowiedzieć na pytanie, „czy - obok transakcji kupna-sprzedaży wierzytelności - wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę”. W jego ocenie przy tym w „sytuacji, kiedy występuje tylko zapłata ceny za wierzytelność, trudno uznać, że do świadczenia takiej usługi dochodzi”.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług i zamierza w przyszłości nabywać na własny rachunek i we własnym imieniu wierzytelności z tyt. zaciągniętych pożyczek, których przedmiotem jest świadczenie pieniężne (zwane dalej jako „wierzytelności pieniężne”) za określoną cenę, przejmując tym samym ryzyko niewypłacalności dłużnika. Wierzytelności będą nabywane w celu egzekwowania (windykacji) nabytych wierzytelności na własny rachunek i we własnym imieniu; dalszego odpłatnego rozporządzania (odsprzedaży) nimi na rzecz osób trzecich.

Wnioskodawca zamierza nabywać ww. wierzytelności od innych podmiotów uprawnionych do udzielania pożyczek, będących uprawnionymi do rozporządzania tymi wierzytelnościami. Wspomniane wyżej transakcje, Wnioskodawca będzie wykonywać z różną, nieznaną dotąd częstotliwością, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Celem zawieranych umów będzie nabycie wierzytelności, a nie jej windykacja na rzecz Pożyczkodawcy. W wyniku zawieranych umów przelewu wierzytelności nastąpi zaangażowanie środków własnych Wnioskodawcy. Wierzytelności będą nabywane w drodze przelewu na podstawie umowy przeniesienia praw majątkowych, w wyniku których nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania wierzytelnością na nabywcę. Na prawa przysługujące Wnioskodawcy składają się prawa istniejące w momencie przeniesienia własności, jak i prawa przyszłe.

W związku z nabyciem wierzytelności Wnioskodawca nie otrzyma (wynagrodzenia), ewentualne przysporzenie majątkowe może stanowić u Wnioskodawcy nadwyżka spłaconej przez dłużnika nad ceną jaką Wnioskodawca zapłacił Zbywcy wierzytelności. Jednocześnie nie jest wykluczone, że w przypadku niewypłacalności dłużnika Wnioskodawca osiągnie stratę. Różnica pomiędzy ceną nominalną wierzytelności, a ceną jej sprzedaży będzie odzwierciedlała rzeczywistą ekonomiczną wartość wierzytelności, Kalkulacja cesji wierzytelności nie zawiera wynagrodzenia. Poza zbyciem wierzytelności nie będzie przekazania innego wynagrodzenia (np. premii, prowizji) dla Wnioskodawcy. Nie zostaną zawarte żadne umowy pozwalające na zmianę umówionej ceny sprzedaży w zależności od powodzenia czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności. Pomiędzy Zbywcami wierzytelności a Wnioskodawcą nie istnieje odrębny stosunek prawny, rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia w związku z nabyciem i egzekucją wierzytelności. Umowy zbycia wierzytelności nie będą ustanawiały upoważnienia dla Wnioskodawcy do występowania wobec dłużnika, po to by wyegzekwować wierzytelności na rachunek zbywcy wierzytelności, wnioskodawca nabędzie wierzytelności na własne ryzyko. Nabyte wierzytelności mogą stanowić w dacie ich nabycia wierzytelności wymagalne lub niewymagalne. W stosunku do nabywanych wierzytelności nie było prowadzone postępowanie egzekucyjne, itp.

W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku zbycia wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Zbycie wierzytelności na rzecz osoby trzeciej najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi.

Takie zbycie, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem takiej transakcji jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku tej transakcji przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powołanych wcześniej przepisów stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności własnej nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Natomiast z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usługi dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności. Zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności, a jej nabywcą. Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Jednakże biorąc pod uwagę treść powołanych przepisów oraz powołanego wyżej wyroku TSUE należy stwierdzić, że w tym konkretnym przypadku, skoro – jak wskazał Wnioskodawca – cena nabycia wierzytelności będzie równa lub niższa od wartości nominalnej, poza ceną nabycia wierzytelności nie dojdzie do przekazania innego wynagrodzenia, jak również pomiędzy zbywcą wierzytelności a Wnioskodawcą nie istniał odrębny stosunek prawny rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wnioskodawcy w związku z nabyciem i egzekucją wierzytelności, to w przedmiotowej sprawie nie dojdzie do odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Opisana transakcja dotyczy jedynie przelewu wierzytelności ze sprzedającego na kupującego, skoro Wnioskodawca wyraźnie wskazał, iż nabywając wierzytelność nie otrzyma jakiegokolwiek przysporzenia majątkowego (wynagrodzenia) od zbywcy wierzytelności. Nabywając we własnym imieniu i na własny rachunek cudzą wierzytelność Wnioskodawca wejdzie w miejsce dotychczasowego wierzyciela.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w kwestii dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych została zawarta w odrębnym rozstrzygnięciu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.