Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB1/415-1138/13/AK
z 28 stycznia 2014 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 4 listopada 2013 r. (data wpływu 7 listopada 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia jednorazowo w ciężar kosztów uzyskania przychodów wydatku na zakup samochodu osobowego oraz skutków podatkowych wycofania tego samochodu z działalności gospodarczej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zaliczenia jednorazowo w ciężar kosztów uzyskania przychodów wydatku na zakup samochodu osobowego oraz skutków podatkowych wycofania tego samochodu z działalności gospodarczej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W ramach prowadzonej we własnym imieniu jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawca dokonał zakupu używanego samochodu osobowego na potrzeby bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zakupu dokonał w celu wykorzystywania samochodu dla celów indywidualnej działalności gospodarczej przez okres krótszy niż 1 rok, w związku z planowanym zakupem nowego samochodu w dalszym terminie. W związku z planowanym okresem użytkowania krótszym niż jeden rok, samochód nie został zaliczony do środków trwałych. Jego wartość z dnia przekazania na potrzeby wykonywanej działalności została w całości jednorazowo zaliczona do kosztów uzyskania przychodu. Od zakupionego używanego samochodu nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do odliczenia podatku naliczonego (Vat). W związku z pogorszeniem się koniunktury oraz sytuacji rynkowej Wnioskodawca zrezygnował z zakupu nowego samochodu oraz planuje zawiesić wykonywaną działalność gospodarczą. Rozważa możliwość przekazania na cele osobiste lub darowiznę zakupionego używanego samochodu. Przekazanie na cele osobiste lub darowizna nastąpiłoby po upływie 6 miesięcy, jednak przed upływem 1 roku od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów. Wnioskodawca nadmienia, że księgowość działalności gospodarczej jest prowadzona w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy prawidłowym jest jednorazowe zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wartości samochodu używanego, przy założeniu, że będzie on użytkowany krócej niż 1 rok?
2. Czy przekazanie samochodu na cele osobiste spowoduje powstanie przychodu lub konieczność dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu?
3. Czy darowizna samochodu spowoduje powstanie przychodu lub konieczność dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu?

Zdaniem Wnioskodawcy (w zakresie pytania nr 1), prawidłowym jest obciążenie w sposób jednorazowy kosztów uzyskania przychodu w momencie zakupu samochodu na cele bezpośrednio związane z wykonywaniem działalności gospodarczej, mając na uwadze założenie, że samochód ten będzie użytkowany na potrzeby tejże działalności krócej niż jeden rok. Zgodnie z art. 22a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania inne przedmioty, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Samochód będzie używany przez podatnika na potrzeby związane z wykonywaniem działalności gospodarczej według potrzeby, tj. krócej niż 1 rok. Z uwagi na powyższe nie spełnia wszystkich warunków niezbędnych do zakwalifikowania go do środków trwałych i dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Natomiast z uwagi na fakt, że samochód ten będzie wykorzystywany na cele związane z prowadzoną indywidualną działalnością gospodarczą spełnia przesłanki do uwzględnienia jego wartości jednorazowo w koszty uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy (w zakresie pytania nr 2), przekazanie samochodu na cele osobiste, nie spowoduje przychodu po stronie Wnioskodawcy ani konieczności dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu. W związku z tym, że przekazanie samochodu na cele osobiste nie jest równoznaczne z jego sprzedażą to tym samym nie spowoduje powstania przychodu. Także zmiana przeznaczenia składnika majątku (wcześniej wykorzystywanego w działalności gospodarczej) nie spowoduje wykluczenia jego wartości z kosztów uzyskania przychodu. W rozpatrywanej sprawie, zauważyć należy, iż Wnioskodawca nie dokona opłatnego zbycia samochodu osobowego, wykorzystywanego przez Niego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, a jedynie przekaże go na potrzeby osobiste. Fakt przekazania samochodu osobistego na potrzeby Wnioskodawcy, nie spowoduje powstania przychodu, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy (w zakresie pytania nr 3), darowanie samochodu osobie najbliższej, nie spowoduje przychodu po stronie Wnioskodawcy ani konieczności dokonania korekty kosztów uzyskania przychodu. Darowizna samochodu nie jest równoznaczna z jego sprzedażą to tym samym nie spowoduje powstania przychodu, w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 23 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów.

Aby określony wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

• pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• być właściwie udokumentowany.

W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza należy przyjąć, iż kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów, o ile w myśl przepisów ustawy nie podlegają wyłączeniu z tychże kosztów. Przy czym związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem wydatku, a osiągnięciem przychodu, bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem jego źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu, bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.

Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu uzyskiwano, oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast za koszty służące zabezpieczeniu źródła przychodów należy uznać koszty poniesione na ochronę istniejącego źródła przychodów, w sposób, gwarantujący bezpieczne funkcjonowanie tego źródła. Istotą tego rodzaju kosztów jest, więc ich obligatoryjne poniesienie w celu nie dopuszczenia do utraty źródła przychodu w przyszłości.

W myśl art. 22a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, amortyzacji podlegają z zastrzeżeniem art. 22c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty

• o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Z przepisu tego wynika więc, że przy kwalifikowaniu składników majątku do środków trwałych jednym z decydujących kryteriów jest przewidywany okres ich używania dłuższy niż rok.

O tym jak długo składnik majątku będzie używany decyduje podatnik. Jeżeli przewidywany okres używania tego składnika majątku, na potrzeby związane z działalnością, jest równy lub krótszy niż rok, to wydatki na jego nabycie są zaliczane do kosztów uzyskania przychodu w dacie ich poniesienia.

Z kolei, zgodnie z art. 22e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnicy nabędą lub wytworzą we własnym zakresie składniki majątku wymienione w art. 22a ust. 1 i art. 22b ust. 1, o wartości początkowej przekraczającej 3.500 zł, i ze względu na przewidywany przez nich okres używania równy lub krótszy niż rok nie zaliczą ich do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, a faktyczny okres ich używania przekroczy rok - podatnicy są obowiązani, w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym ten rok upłynął:

1. zaliczyć te składniki do środków trwałych albo wartości niematerialnych i prawnych, przyjmując je do ewidencji w cenie nabycia albo koszcie wytworzenia,
2. zmniejszyć koszty uzyskania przychodów o różnicę między ceną nabycia lub kosztem wytworzenia a kwotą odpisów amortyzacyjnych, przypadającą na okres ich dotychczasowego używania, obliczonych dla środków trwałych przy zastosowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy, zwanym „Wykazem stawek amortyzacyjnych”, a dla wartości niematerialnych i prawnych - przy zastosowaniu zasad określonych w art. 22m,
3. stosować stawki amortyzacji, o których mowa w pkt 2, w całym okresie dokonywania odpisów amortyzacyjnych,
4. wpłacić, w terminie do 20 dnia tego miesiąca, do urzędu skarbowego kwotę odsetek naliczonych od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie składników majątku do dnia, w którym okres ich używania przekroczył rok, i naliczoną kwotę odsetek wykazać w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1 lub 1a pkt 2; odsetki od różnicy, o której mowa w pkt 2, są naliczane według stawki odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych obowiązującej w dniu zaliczenia składnika majątku do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych.

Jeżeli różnica, o której mowa w ust. 1 pkt 2, jest wyższa od kosztów danego miesiąca, nierozliczona nadwyżka kosztów pomniejsza koszty w następnych miesiącach (art. 22e ust. 3 ww. ustawy).

Zasadą jest, że w przypadku składnika majątku trwałego wykorzystywanego w działalności gospodarczej, dla którego przewidywany okres używania jest krótszy niż rok, koszty nabycia ujmuje się bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Gdyby jednak okres używania był dłuższy, podatnik ponosi konsekwencje określone w art. 22e ust. 1 ustawy.

Zgodnie z art. 24a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, wykonujące działalność gospodarczą, są obowiązane prowadzić podatkową księgę przychodów i rozchodów, zwaną dalej „księgą”, z zastrzeżeniem ust. 3 i 5, albo księgi rachunkowe, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy, w tym za okres sprawozdawczy, a także uwzględniać w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych informacje niezbędne do obliczenia wysokości odpisów amortyzacyjnych zgodnie z przepisami art. 22a-22o.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca dla celów prowadzonej działalności gospodarczej zamierza wykorzystywać, przez okres krótszy niż jeden rok, samochód osobowy. Nie zostanie on zaliczony do środków trwałych indywidualnej działalności. Przed upływem jednego roku od dnia przekazania na potrzeby działalności, samochód zostanie przekazany na cele osobiste Wnioskodawcy lub darowany osobie najbliższej, po upływie 6 miesięcy, jednak przed upływem 1 roku od dnia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz zawarty we wniosku opis zdarzenia przyszłego, wydatek na nabycie samochodu osobowego wykorzystywanego dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, dla którego Wnioskodawca określił okres używania krótszy niż rok można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (pozostałe wydatki) w dacie jego poniesienia.

Zaznaczyć jedynie należy, że w sytuacji, gdyby zakupiony składnik majątku nie był faktycznie wykorzystywany w działalności gospodarczej, lecz służył celom osobistym, nie może stanowić wówczas kosztów uzyskania przychodów.

Ciężar udowodnienia, iż zakupu nie dokonano w celach osobistych, jak również wykazania związku poniesionych wydatków z działalnością gospodarczą oraz ich wpływu na wysokość osiągniętych przychodów ciąży na podatniku. Natomiast procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku.

Odnosząc się natomiast do kwestii skutków podatkowych przekazania samochodu osobowego, przed upływem roku, na cele osobiste Wnioskodawcy lub członka jego rodziny, stwierdzić należy iż w sytuacji kiedy podatnik, który wydatek na zakup rzeczowego składnika majątku zużywającego się stopniowo zaliczył jednorazowo do kosztów uzyskania przychodów ze względu na jego przewidywany okres używania krótszy niż rok, a następnie przed upływem roku wycofa go z działalności na cele osobiste lub daruje osobie najbliższej jest zobowiązany skorygować koszty o całą kwotę zakupu uprzednio zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych – w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa.

Zatem, w sytuacji przedstawionej we wniosku, późniejsze przekazanie na cele osobiste samochodu osobowego, wykorzystywanego w działalności gospodarczej przez okres krótszy niż 12 miesięcy (niebędącego środkiem trwałym) lub jego darowanie na rzecz najbliższej osoby, spowoduje konieczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o całą kwotę wydatków poniesionych na jego nabycie, uprzednio zaliczoną w koszty.

Dyspozycja powołanego wyżej przepisu art. 23 ust. 1 pkt 49 ustawy, wyraźnie odnosi się do wydatków na nabycie, a nie do ich części. Przepis ten nie pozwala na proporcjonalne rozliczenie wydatków na nabycie w stosunku do okresu wykorzystywania składnika majątku dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Proporcjonalne rozliczanie wydatków na nabycie w postaci odpisów amortyzacyjnych dotyczy wyłącznie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.

W kwestii powstania przychodu z tytułu przekazania samochodu na cele osobiste lub w formie darowizny należy zauważyć, iż w myśl art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2 rzeczy ruchomych, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Przepis art. 10 ust. 2 pkt 3 powołanej ustawy stanowi, że przepisów ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej - uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Stosownie do treści art. 14 ust. 2 pkt 1 powołanej ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku będących:

1. środkami trwałymi,
2. składnikami majątku, o których mowa w art. 22d ust. 1, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1.500 zł,
3. wartościami niematerialnymi i prawnymi
   
   
   ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio.
   

Mając na uwadze powyższe przepisy, wskazać należy, iż przekazanie na cele osobiste lub w formie darowizny samochodu, nie stanowi odpłatnego zbycia składnika majątku. Z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wynika by w przypadku wycofania składnika majątku z działalności gospodarczej i przekazania go na potrzeby osobiste lub przekazania go w formie darowizny powstawał przychód w rozumieniu tej ustawy.

Reasumując:

• wydatek na nabycie samochodu osobowego wykorzystywanego dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, dla którego okres używania jest krótszy niż rok można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów w podatkowej księdze przychodów i rozchodów (pozostałe wydatki) w dacie jego poniesienia
• przekazanie na cele osobiste samochodu osobowego lub w formie darowizny na rzecz najbliższej osoby, wykorzystywanego w działalności gospodarczej przez okres krótszy niż 12 miesięcy (niebędącego środkiem trwałym), spowoduje konieczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o całą kwotę wydatków poniesionych na jego nabycie, uprzednio zaliczoną w koszty,
• przekazanie na cele osobiste samochodu osobowego lub w formie darowizny nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.