Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB5/423-715/13-4/JC
z 12 grudnia 2013 r.

 

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 2.09.2013 r. (data wpływu 12.09.2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 27.11.2013 r. (data nadania 27.11.2013 r., data wpływu 2.12.2013 r.) na wezwanie Nr IPPB5/423-715/13-2/JC z dnia 18.11.2013 r. (data nadania 18.11.2013 r., data odbioru 20.11.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zasad opodatkowania podatkiem u źródła odsetek wypłacanych w ramach cash poolingu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12.09.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zasad opodatkowania podatkiem u źródła odsetek wypłacanych w ramach cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

  1. Wnioskodawca (dalej także: „Spółka”) jest spółką mającą siedzibę na terytorium Polski i będącą polskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego, należącą do Grupy W. Grupa W. jest międzynarodową grupą złożoną z podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w szczególności w zakresie usług reklamy, marketingu i komunikacji.
  2. Spółka jest stroną systemu zarządzania płynnością finansową, tzw. cash-pooling, funkcjonującego w ramach Grupy W.
  3. Obecnie, Grupa W. planuje dokonać zmian w systemie cash-poolingu, w szczególności poprzez zmianę podmiotu działającego jako agent (ang. „pool leader”) w ramach systemu. Zmieniony system cash-pooling (dalej: „System”) będzie obejmował wybrane spółki Grupy W. (w tym Spółkę), tj.:
    • spółki z Grupy W. z siedzibą w Polsce będące polskimi rezydentami podatkowymi (podlegają one w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania; dalej: „Spółki Polskie” - w tym Wnioskodawcę), oraz
    • spółki z Grupy W. z siedzibą w innych państwach niż Polska (będące rezydentami podatkowymi dla celów podatku dochodowego w innych państwach niż Polska).

    Podmiotem działającym jako nowy agent w ramach Systemu będzie W. (dalej: „W.Lux”), spółka, która:
    • ma siedzibę w Luksemburgu i jest luksemburskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego;
    • nie posiada w Polsce zakładu w rozumieniu Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Luksemburgu dnia 14 czerwca 1995 r. (Dz.U. z 1996 r., nr 110, poz. 527; dalej: „UPO LUX”);
    • nie jest bezpośrednim udziałowcem Spółki, nie ma tego samego bezpośredniego udziałowca, co Spółka (nie jest tzw. spółką siostrą wobec Spółki) i Spółka nie jest jej bezpośrednim udziałowcem.
  4. System stanowi kompleksową usługę finansową świadczoną na rzecz spółek z Grupy W. przez B. S.A. (dalej: „B. Holandia”) oraz, w odniesieniu do Spółek Polskich, również przez B. Polska S.A. (dalej: „B. Polska”).
  5. Nowa struktura Systemu (z W.Lux działającą jako tzw. „pool leader”) będzie funkcjonowała na podstawie:
    • umowy Cash Concentration Agreement („Umowa CC”) zawartej pomiędzy każdą ze Spółek Polskich z B. Polska i B. Holandia;
    • umowy Interest and Balance Compensation Agreement („Umowa IBC”) zawartej pomiędzy każdą ze Spółek Polskich z W.Lux oraz B. Holandia;
    • umowy Intragroup Cash Management Agreement („Umowa ICM”) zawartej pomiędzy każdą ze Spółek Polskich z W.Lux.
  6. Zgodnie z Umową CC:
    • Każda Spółka Polska będzie posiadała własne oddzielne rachunki bankowe w B. Polska (dalej: „Konto Krajowe”) oraz w B. Holandia (dalej: „Konto Zagraniczne”); konta te mogą być prowadzone w różnych walutach, w tym w PLN, EUR, GBP oraz USD;
    • Każda Spółka Polska wyrazi zgodę na transfery sald dodatnich z Konta Krajowego na Konto Zagraniczne. Dodatkowo, każde ujemne saldo na Koncie Krajowym będzie bilansowane/zerowane poprzez transfer z Konta Zagranicznego (zarówno jako zmniejszenie salda dodatniego, jak i zwiększenie salda ujemnego).
  7. Zgodnie z Umową IBC i Umową ICM:
    • System, w skład którego będą wychodzić wszystkie Konta Zagraniczne, a także rachunek bankowy W.Lux prowadzony w B. Holandia, będzie miał postać tzw. wirtualnego systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling wirtualny, ang. „notional cash-pooling”). Wprowadzenie takiego mechanizmu ma na celu zapewnienie optymalizacji zarządzania środkami pieniężnymi z korzyścią dla spółek z Grupy W., w tym dla Spółek Polskich;
    • B. Holandia będzie dokonywał wirtualnego bilansowania sald na Kontach Zagranicznych poprzez kompensowanie ujemnych i dodatnich sald na tzw. Koncie Głównym; jednakże środki pieniężne będą przez cały czas znajdowały się na poszczególnych Kontach i w rzeczywistości nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy Polskimi Spółkami (oraz innymi uczestnikami Systemu);
    • Powyższa wirtualna konsolidacja ujemnych i dodatnich sald na Kontach Zagranicznych umożliwi B. Holandia obliczanie odsetek od codziennego sald netto na podstawie wszystkich Kont; wynik powyższej konsolidacji odsetek będzie co miesiąc alokowany przez B. Holandia do W.Lux;
    • W.Lux będzie następnie dokonywał alokacji tych odsetek pomiędzy spółki uczestniczące w Systemie na podstawie ich udziału w skonsolidowanym wyniku (saldzie). W konsekwencji, co miesiąc każda Spółka Polska będzie:
      • otrzymywać odsetki od W.Lux (w sytuacji wystąpienia dodatniego sald na Koncie Zagranicznym), albo
      • wypłacać odsetki do W.Lux (w sytuacji wystąpienia ujemnego salda na Koncie Zagranicznym).
  8. Fakt, że płatność odsetek dokonywana przez Spółki Polskie do B. Holandia oraz płatność odsetek dokonywana przez B. Holandia do Spółek Polskich będzie się odbywać za pośrednictwem W.Lux (a nie bezpośrednio do / z B. Holandia) wynika z praktycznych trudności związanych z funkcjonowaniem Systemu. W przyszłości struktura ta zmieni się w ten sposób, że Spółki Polskie będą dokonywały płatności odsetek bezpośrednio do / otrzymywały odsetki bezpośrednio od B. Holandia, a nie za pośrednictwem W.Lux.
  9. W ramach Systemu może również dochodzić do dodatkowych rozliczeń dokonywanych bezpośrednio pomiędzy B. Holandia i W.Lux, bez udziału Spółek Polskich.
  10. Należy podkreślić, że:
    • z praktycznego punktu widzenia, omawiany systemu wirtualnego zarządzania płynnością finansową (cash pooling wirtualny) będzie jedynie modyfikacją warunków, jakie B. Holandia i B. Polska oferują klientom w ramach standardowej umowy rachunku bankowego. Modyfikacja dotyczy w szczególności oprocentowania środków pieniężnych znajdujących się na rachunkach bankowych. Zasadniczo, warunki finansowe odnoszące się do rachunków bankowych uczestniczących w Systemie są lepiej dostosowane do indywidualnych potrze klientów (uczestników Systemu) i bardziej korzystne od warunków oferowanych właścicielom rachunków bankowych spoza Systemu;
    • w przypadku wystąpienia salda ujemnego na Rachunku Zagranicznym konkretnej Spółki Polskiej, to B. Holandia, a nie W.Lux czy też inny uczestnik Systemu, będzie podmiotem udzielającym finansowania tej Spółce Polskiej.

      Zatem, w odniesieniu do odsetek płaconych przez Spółki Polskie do W.Lux, które następnie będą wypłacane przez W.Lux do B. Holandia, B. Holandia jest podmiotem, który:
      • będzie ostatecznie czerpał korzyści ekonomiczne wynikające z finansowania sald ujemnych na Kontach Zagranicznych;
      • będzie podmiotem uprawnionym do otrzymania tych odsetek z perspektywy prawnej, a zarazem ich właścicielem w sensie ekonomicznym;
      • będzie podmiotem prawnie i ekonomicznie niezależnym (nie może zostać uznany za agenta, przedstawiciela lub podmiot występujący w podobnym charakterze w stosunku do pozostałych spółek z Grupy W. uczestniczących w Systemie);
      • będzie podmiotem posiadającym prawo do rozporządzania otrzymanymi odsetkami według własnego uznania;
      • będzie ponosił ekonomiczne ryzyko związane z finansowaniem sald ujemnych na Kontach Zagranicznych (np. ryzyko niewywiązywania się z płatności/niewypłacalności dłużnika, ryzyko stopy procentowej).
  11. B. Polska ma siedzibę w Polsce i jest polskim rezydentem podatkowym dla celów podatku dochodowego, podczas gdy B. Holandia jest spółką, która:
    • ma siedzibę w Holandii i jest rezydentem podatkowym Holandii dla celów podatku dochodowego;
    • nie posiada w Polsce zakładu w rozumieniu Konwencji podpisanej w Warszawie dnia 13 lutego 2002 r. między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz.U. z 2003 r., nr 216, poz. 2120; dalej: „UPO HOL”);
    • nie jest podmiotem powiązanym ze Spółkami Polskimi w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r., nr 74, poz. 397 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”).
  12. Spółka będzie posiadać certyfikat rezydencji B. Holandia potwierdzający rezydencję tego podmiotu dla celów podatkowych.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 27.11.2013 r. Wnioskodawca doprecyzował zdarzenie przyszłe wskazując:

Pytanie nr 1:

  1. Czy w związku z uczestnictwem Wnioskodawcy w cash-poolingu wirtualnym (wirtualne bilansowanie sald), w sytuacji wystąpienia ujemnego salda na Koncie Zagranicznym uczestnika Systemu (w tym Wnioskodawcy) podmiotem udzielającym „finansowania” jest B. Holandia...

Spółka jeszcze raz podkreśla, że zgodnie ze złożonym wnioskiem o wydanie interpretacji:

  1. jedynym podmiotem udzielającym finansowania uczestnikom systemu jest B. Holandia, a nie inni uczestnicy Systemu/W.Lux,
  2. w ramach Systemu dochodzi jedynie do wirtualnego sumowania sald uczestników Systemu. Nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych (udzielenia finansowania pomiędzy Polskimi Spółkami oraz innymi uczestnikami Systemu.

  1. Czym jest wskazane „finansowanie”...
    Spółka wskazuje, że „finansowanie” jest udostępniane uczestnikom Systemu w formie kredytu na Koncie Zagranicznym (powstanie salda debetowego na rachunku bieżącym) w B. Holandia. Maksymalny limit tego kredytu w rachunku bieżącym danego uczestnika jest uzależniony w szczególności od ogólnego salda wszystkich rachunków podlegających wirtualnemu sumowaniu w ramach Systemu.
  2. Czy B. Holandia udziela Uczestnikom Systemu (w tym Wnioskodawcy) kredytów, pożyczek...
    Jak wskazano wyżej, „finansowanie” jest udostępniane uczestnikom Systemu w formie kredytu na Koncie Zagranicznym (powstanie salda debetowego na rachunku bieżącym) w B. Holandia.
  3. Czy finansowanie to ma charakter wirtualny czy rzeczywisty...
    Jak wskazano wyżej, „finansowanie” jest udostępniane uczestnikom Systemu w formie kredytu na Koncie Zagranicznym (powstanie salda debetowego na rachunku bieżącym) w B. Holandia. Stąd w przypadku powstania ujemnego salda na rachunku bankowym danego uczestnika, ten uczestnik będzie zobowiązany do zapłaty odsetek na rzecz B. Holandia z tytułu tego ujemnego salda. Na tej podstawie, zdaniem Spółki, finansowanie udostępniane przez B. Holandia ma charakter rzeczywisty.

Pytanie nr 2:

Jaką rolę w Systemie pełni „Konto Główne”, jakie operacje są na nim dokonywane i kto jest jego właścicielem...

Spółka wskazuje, że:

  1. Właścicielem „Konta Głównego” jest W.Lux. „Konto Główne” jest to rachunek bankowy prowadzony przez B. Holandia na rzecz W.Lux.
  2. Rachunek jest wykorzystywany przez W.Lux do codziennego zarządzania Systemem cash pooling.
  3. W przypadku gdy ogólne saldo wszystkich rachunków podlegających wirtualnemu sumowaniu w Systemie jest przekroczone o określoną kwotę, W.Lux przekazuje swoje środki pieniężne na Konto Główne przed zakończeniem danego dnia w celu wyrównania tego salda (niemniej nie będzie dochodziło do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych (udzielenia finansowania)pomiędzy Polskimi Spółkami a W.Lux).
  4. Dodatkowo, na ten rachunek B. Holandia przekazuje „skonsolidowane” odsetki, które następnie podlegają alokacji pomiędzy uczestników Systemu. W szczególności, za pośrednictwem tego rachunku odbywają się płatności „odsetkowe” pomiędzy W.Lux oraz pozostałymi uczestnikami Systemu, o których mowa w pkt 7 d) opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. W relacji z tym rachunkiem dochodzi również do dodatkowych rozliczeń pomiędzy B. Holandia oraz W.Lux, o których mowa w pkt 9 opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku.

Pytanie nr 3:

Czy w Umowie IBC i Umowie ICM uczestniczą także spółki z Grupy W., inne niż Spółki Polskie, czy spółki także posiadają Konta Zagraniczne i czy ich konta uczestniczą w kompensowaniu ujemnych i dodatnich sald na tzw. Koncie Głównym...

Spółka jeszcze raz podkreśla, że zgodnie ze złożonym wnioskiem o wydanie interpretacji w Systemie, obok Polskich spółek Grupy W., uczestniczą na tożsamych zasadach spółki z Grupy W. z siedzibą w innych państwach niż Polska. Spółki te także posiadają Konta Zagraniczne a ich konta uczestniczą w wirtualnym kompensowaniu ujemnych i dodatnich sald na tzw. Koncie Głównym.

Pytanie nr 4:

O jakie „dodatkowe rozliczenia dokonywane bezpośrednio pomiędzy B. Holandia i W.Lux” w ramach Systemu chodzi - pkt 9 opisu zdarzenia przyszłego...

Spółka wyjaśnia, że dodatkowe rozliczenia, o których mowa w pkt 9 opisu zdarzenia przyszłego, dotyczą wynagrodzenia jakie będzie przysługiwało W.Lux z tytułu działań podejmowanych w celu funkcjonowania Systemu. Wynagrodzenie to (tzw. „pooling benefit”) będzie określone jako nadwyżka (dodatnia różnica) pomiędzy:

  1. saldem odsetek wypłacanych przez W.Lux do B. Holandia / otrzymanych od B. Holandia a
  2. saldem odsetek wypłaconych przez W.Lux do spółek uczestniczących w Systemie / odsetek otrzymanych od spółek uczestniczących w Systemie.

Rezultat powyższej kalkulacji (wynagrodzenie W.Lux) pozostanie na rachunku W.Lux (tzw. Koncie Głównym).

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

  1. Czy opisane w stanie faktycznym Umowy CC, IBC i ICM oraz czynności wykonywane na ich podstawie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: „PCC”)...
  2. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „podatek u źródła”) od wypłat odsetek dokonywanych przez Wnioskodawcę, w związku z uczestnictwem w Systemie, do W.Lux, które następnie zostaną przekazane do B. Holandia, jako wynagrodzenie za udzielenie Spółce finansowania...
  3. Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że - po wprowadzeniu zmian w funkcjonowaniu Systemu opisanych w pkt 8 zdarzenia przyszłego - Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić podatku u źródła od wypłat odsetek dokonywanych przez Wnioskodawcę, w związku z uczestnictwem w Systemie, do B. Holandia stanowiących wynagrodzenie B. Holandia za udzielenie Spółce finansowania...

Niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zdaniem Wnioskodawcy.

Stanowisko Wnioskodawcy - pytanie nr 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić podatku u źródła od wypłat odsetek dokonywanych przez Wnioskodawcę, w związku z uczestnictwem w Systemie, do W.Lux, które następnie zostaną przekazane do B. Holandia jako wynagrodzenie za udzielenie Spółce finansowania.

  1. Zgodnie z ustawą o CIT:

  1. Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - art. 3 ust. 2;
  2. Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek ustala się w wysokości 20% przychodów - art. 21 ust. 1;
  3. Przepisy art. 21 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska - art. 21 ust. 2;
  4. Osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2b, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsc siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji - art. 26 ust. 1.

  1. Zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), płatnikiem jest m.in. osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu - art. 8.
  2. Zgodnie z UPO HOL:

  1. jeżeli z kontekstu nie wynika inaczej, każde określenie, które nie zostało w niej zdefiniowane, będzie miało takie znaczenie, jakie przyjmuje się zgodnie z prawem tego Państwa w zakresie podatków, do których ma zastosowanie niniejsza konwencja, przy czym znaczenie wynikające ze stosowanego ustawodawstwa podatkowego tego Państwa będzie miało pierwszeństwo przed znaczeniem nadanym określeniu przez inne przepisy prawne tego Państwa - art. 3 ust. 2;
  2. Odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie - art. 11 ust. 1;
  3. Jednakże takie odsetki mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek - art. 11 ust. 2;
  4. Bez względu na postanowienia ustępu 2, odsetki, o których mowa w ustępie 1, podlegają opodatkowaniu tylko w Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank - art. 11 ust. 3 lit. c);
  5. Użyte w tym artykule określenie „odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką, lecz niedających prawa do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z państwowych papierów wartościowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi papierami wartościowymi, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu tego artykułu - art. 11 ust. 5;
  6. Uważa się, że odsetki powstają w Umawiającym się Państwie, jeżeli płatnikiem jest osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Państwie – art. 11 ust. 7.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanej sytuacji:

  1. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić podatku u źródła od wypłat odsetek dokonywanych przez Wnioskodawcę, w związku z uczestnictwem w Systemie, do W.Lux, które następnie zostaną przekazane do B. Holandia jako wynagrodzenie za udzielenie Spółce finansowania w przypadku, gdy odsetki te nie będą podlegały podatkowi u źródła w Polsce.
  2. Odsetki nie będą natomiast podlegać opodatkowaniu podatkiem u źródła w Polsce pod warunkiem, że jednocześnie:
    • B. Holandia będzie osobą uprawnioną do tych odsetek w rozumieniu UPO HOL (tzw. „beneficial owner”); i
    • odsetki będą uznane za wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank” w rozumieniu UPO HOL.

Uzasadnienie, że w analizowanej sytuacji spełnione są obydwa powyższe warunki zostało przedstawione poniżej.

Ad. a.

B. Holandia jako osoba uprawniona („beneficial owner”).

  1. Definicja pojęcia osoba uprawniona („beneficial owner”).

Zdaniem Spółki:

  1. UPO HOL nie zawiera definicji pojęcia „osoba uprawniona do odsetek”. W celu właściwego rozumienia tego określenia, należy odnieść się do komentarza do Modelowej konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku (dalej: „Komentarz”), który zawiera wskazówki, w jaki sposób należy interpretować zapisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
  2. Zgodnie z Komentarzem (pkt 9 Komentarza do art. 11) „określenie ‹‹osoba uprawniona›› nie jest stosowane w wąskim i technicznym znaczeniu, lecz powinno być rozumiane w jego kontekście i w świetle przedmiotu i celu konwencji, a mianowicie w celu unikania podwójnego opodatkowania, zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania oraz zapobieganiu oszustwom podatkowym”.
  3. Celem wprowadzenia klauzuli uprawnionego odbiorcy (ekonomicznego właściciela, „beneficial owner”) jest przede wszystkim wyeliminowanie sytuacji, kiedy podmiot pośredniczący jest sztucznie włączany do struktury w celu skorzystania z preferencyjnych regulacji przewidzianych w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania właściwej dla rezydencji danego pośrednika.
  4. W Komentarzu (pkt 10 Komentarza do art. 11) wskazane zostały podmioty, które nie mogą być uznawane za „osobę uprawnioną” w świetle umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Należą do nich:
    • pośrednicy/agenci, czyli podmioty, które działają w imieniu innych podmiotów i po otrzymaniu odsetek przekazują je do podmiotu, w imieniu którego prowadzą działalność,
    • inne podmioty, które z prawnego punktu widzenia są właścicielami odsetek, jednak ich rola sprowadza się jedynie do odbioru i przekazania odsetek do „osób uprawnionych”.
  5. W doktrynie międzynarodowego prawa podatkowego wskazuje się dodatkowo, że:
    • „ktoś, kto nie ma prawa do pełnego decydowania o tym, kto i w jakim zakresie używa lub ma prawo dysponować majątkiem nigdy nie może być uznany za osobę uprawnioną” (J. Banach, Model Konwencji OECD Komentarz pod red. B. Brzezińskiego, wyd. Oficyna Prawa Polskiego 2010, str. 821);
    • „uprawnionym odbiorcą (beneficial owner/ekonomicznym właścicielem) jest podmiot, który ma możliwość swobodnego decydowania (1) czy dany majątek bądź aktywo zostanie użyte lub oddane do używania, lub (2) jak zyski z tego majątku lub aktywa zostaną wykorzystane, lub (3) o obu powyższych” (Klaus Vogel w: „Klaus Vogel on Double Taxation Conventions” 1997, wstęp do art. 10-12, nr 9).
  6. W konsekwencji, należy przyjąć, że w przypadku odsetek „osobą uprawnioną” jest podmiot, który:
    • jest właścicielem odsetek z perspektywy prawnej, a zarazem jest właścicielem w sensie ekonomicznym;
    • samodzielnie podejmuje decyzje odnośnie dysponowania kapitałem, który został udostępniony podmiotowi wypłacającemu odsetki, oraz jednocześnie
    • wykonuje faktyczne czynności związane z zarządzaniem kapitałem a jego rola nie sprowadza się wyłącznie do pośredniczenia w transakcji, tj. przekazywania odsetek do podmiotu, który udostępnił kapitał.


  1. Zastosowanie definicji osoby uprawnionej do sytuacji przedstawionej we wniosku.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sytuacji, a w szczególności, mając na uwadze, że, jak wynika ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku:

  1. Środki pieniężne podlegające wirtualnej konsolidacji w ramach Systemu będą przez cały czas znajdowały się na poszczególnych Kontach i w rzeczywistości nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy uczestnikami Systemu.
  2. Celem konsolidacji Kont Zagranicznych jest jedynie umożliwienie B. Holandia obliczenia wysokości odsetek od codziennego salda netto na podstawie wszystkich Kont i w konsekwencji obliczenia wysokości odsetek, które będą co miesiąc alokowane przez B. Holandia do W.Lux. Celem tej konsolidacji nie jest natomiast wzajemne finansowanie przez uczestników Systemu (środki jednego uczestnika nigdy nie wpłyną na konto innego uczestnika). Finansowanie w ramach Systemu pochodzi od B. Holandia - odsetki płacone w ramach Systemu w związku z ujemnymi saldami na rachunkach uczestnika wynikają z korzystania z kapitału B. Holandia (a nie kapitału innych uczestników).
  3. Z praktycznego punktu widzenia, omawiany System będzie jedynie modyfikacją warunków, jakie B. Holandia i B. Polska oferują klientom w ramach standardowej umowy rachunku bankowego. Modyfikacja dotyczy w szczególności oprocentowania środków pieniężnych znajdujących się na rachunkach bankowych.
  4. W ostatecznym rozrachunku, odsetki wypłacone przez Wnioskodawcę będą przekazane do B. Holandia jako wynagrodzenie za udzielenie Spółce finansowania. W.Lux będzie występowała jedynie w charakterze pośrednika pomiędzy uczestnikami Systemu a B. Holandia.
  5. B. Holandia jest podmiotem, który:
    • będzie ostatecznie czerpał korzyści ekonomiczne wynikające z finansowania sald ujemnych na Kontach Zagranicznych;
    • będzie podmiotem uprawnionym do otrzymania tych odsetek z perspektywy prawnej, a zarazem ich właścicielem w sensie ekonomicznym;
    • będzie podmiotem prawnie i ekonomicznie niezależnym (nie może zostać uznany za agenta, przedstawiciela lub podmiotu występujący w podobnym charakterze w stosunku do pozostałych spółek z Grupy W. uczestniczących w Systemie);
    • będzie podmiotem posiadającym prawo do rozporządzania otrzymanymi odsetkami według własnego uznania;
    • będzie ponosił ekonomiczne ryzyko związane z finansowaniem sald ujemnych na Kontach Zagranicznych (np. ryzyko niewywiązywania się z płatności/niewypłacalności dłużnika, ryzyko stopy procentowej);


    - to zdaniem Wnioskodawcy należy stwierdzić, że w analizowanym stanie faktycznym:
  1. B. Holandia jest jedyną osobą uprawnioną (,‚beneficial owner”) w rozumieniu UPO HOL do uzyskiwania w ramach Systemu korzyści w postaci odsetek (w tym również odsetek wypłacanych przez Wnioskodawcę) z tytułu finansowania udzielonego przez B. Holandia uczestnikom Systemu oraz ponoszenia ryzyka kredytowego;
  2. W szczególności, osobami uprawnionymi do otrzymywania odsetek w ramach Systemu nie będą inni uczestnicy Systemu (przede wszystkim z uwagi na fakt, że w ramach Systemu nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy rachunkami uczestników Systemu, zatem odsetki wypłacane przez Wnioskodawcę nie będą wynikać z korzystania przez Wnioskodawcę z kapitału innych uczestników), w tym W.Lux.

Ad. b.

Odsetki wypłacane w ramach Systemu jako odsetki wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczką udzielaną przez bank”.

Zdaniem Spółki:

  1. UPO HOL nie zawiera definicji określenia „wypłata odsetek w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank”. Niemniej, Komentarz (pkt 7.7 do artykułu 11) stanowi, że państwa-strony umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, biorąc pod uwagę specyfikę działalności instytucji finansowych, mogą dopuścić wprowadzenie klauzul, na podstawie których odsetki wypłacane instytucjom finansowym, takim jak banki, będą wyłączone opodatkowania w państwie źródła. Jak wynika z przytoczonych postanowień UPO HOL Polska oraz Holandia zdecydowały się na umieszczenie w niej takiego zapisu.
  2. Ze sposobu sformułowania omawianego postanowienia UPO HOL wynika, że celem tej klauzuli było wyeliminowanie podatku u źródła w odniesieniu do odsetek płaconych na rzecz banku z tytułu udzielonego przez ten bank finansowania, bez względu na rodzaj finansowania. W związku z tym, zakres zwolnienia przewidzianego w tym postanowieniu powinien być interpretowany możliwie szeroko i powinien obejmować nie tylko umowy pożyczki, ale również umowy kredytu bankowego oraz wszelkie inne instrumenty charakterze dłużnym. W doktrynie podnosi się bowiem, że „W sensie ekonomicznym pożyczką jest bowiem każda forma udzielenia finansowania z zastrzeżeniem zwrotu i z tego punktu widzenia nie ma znaczenia, czy dzieje się to na podstawie umowy pożyczki, w drodze emisji obligacji czy listów zastawnych” (Dr Janusz Fiszer, Marcin Panek, Odsetki płacone na międzynarodowym rynku międzybankowym a polski podatek dochodowy pobierany u źródła, Monitor Podatkowy 2008, Nr 3).
  3. Rezultaty takiej wykładni są niewątpliwie zgodne z art. 3 ust. 2 UPO HOL, który przy dokonywaniu wykładni pojęć użytych na gruncie UPO HOL nakazuje uwzględniać ich kontekst - w tym przypadku jak najszersze zwolnienie odsetek wypłacanych na rzecz banku w państwie źródła.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sytuacji, a w szczególności, mając na uwadze, że, jak wynika ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku:

  1. Środki pieniężne podlegające wirtualnej konsolidacji w ramach Systemu będą przez cały czas znajdowały się na poszczególnych Kontach i w rzeczywistości nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy uczestnikami Systemu;
  2. Finansowanie udostępniane Wnioskodawcy w ramach Systemu (pokrywanie salda ujemnego na Koncie Zagranicznym) zapewnia B. Holandia - odsetki płacone w ramach Systemu w związku z ujemnymi saldami na rachunkach uczestnika wynikają z korzystania z kapitału banku (a nie kapitału innych uczestników). Tym samym, nie ma podstaw do różnicowania traktowania odsetek płaconych do B. Holandia w ramach struktury cash-pooling oraz odsetek z pozostałej działalności pożyczkowej/kredytowej prowadzonej przez ten bank;
  3. Z praktycznego punktu widzenia, omawiany System będzie jedynie modyfikacją warunków, jakie B. Holandia i B. Polska oferują klientom w ramach standardowej umowy rachunku bankowego. Modyfikacja dotyczy w szczególności oprocentowania środków pieniężnych znajdujących się na rachunkach bankowych;
  4. W ostatecznym rozrachunku, odsetki wypłacone przez Wnioskodawcę będą przekazane do B. Holandia jako wynagrodzenie za udzielenie Spółce finansowania. W.Lux będzie występowała jedynie w charakterze pośrednika pomiędzy uczestnikami Systemu a B. Holandia;

    - to, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że:
  1. otrzymywanie finansowania w ramach Systemu od B. Holandia w przypadku wystąpienia salda ujemnego na Koncie Zagranicznym Wnioskodawcy należy uznać za „jakąkolwiek pożyczkę udzieloną przez bank”, a w konsekwencji,
  2. odsetki wypłacane przez Wnioskodawcę w ramach Systemu będą stanowiły odsetki wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank” w rozumieniu UPO HOL.

Oznacza to, że odsetki płacone przez Wnioskodawcę do B. Holandia (przekazywane za pośrednictwem W.Lux) powinny być objęte zwolnieniem z podatku u źródła, o którym mowa w art. 11 ust. 3 lit. c) UPO HOL.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanej sytuacji, odsetki wypłacane przez Spółkę, w związku z uczestnictwem w Systemie, do W.Lux, które następnie zostaną przekazane do B. Holandia jako wynagrodzenie za udzielenie Spółce finansowania, nie będą podlegać podatkiem u źródła w Polsce ponieważ:

  1. B. Holandia będzie osobą uprawnioną do tych odsetek w rozumieniu UPO HOL (tzw. „beneficial owner”), a także jednocześnie,
  2. odsetki te będą wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank” (B. Holandia) w rozumieniu UPO HOL.

W konsekwencji, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić podatku u źródła od wypłat tych odsetek.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe stanowisko Spółki znajduje całkowite potwierdzenie w świetle istniejącej praktyki organów podatkowych i sądów administracyjnych, w szczególności:

  • w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 28 maja 2008 r., sygn. III SA/Wa 1/08, zgodnie z którym: „należy zwrócić uwagę, że w art. 11 ust. 3 poszczególnych umów i konwencji przywołanych przez stronę we wniosku o interpretację termin pożyczka uzupełniono określeniem „jakakolwiek”, „dowolnego rodzaju”. Wskazuje to na szerokie znaczenie pojęcia pożyczka. Uznać zatem należy, że celem umawiających się stron przywołanych przez stronę umów bądź konwencji było objęcie hipotezą przepisów art. 11 ust. 3 wszelkich sytuacji, w których występuje czynność mająca charakter pożyczki, czyli przekazania kapitału z obowiązkiem jego zwrotu, za który pobiera się wynagrodzenie w postaci odsetek. Rację należy zatem przyznać stronie skarżącej, że termin „jakakolwiek pożyczka”, „pożyczka dowolnego rodzaj” należy odczytywać jako instrument prawny występujący w państwie (stronie Umowy), na podstawie którego jeden z podmiotów odpłatnie udostępnia drugiemu kapitał z obowiązkiem jego zwrotu”;
  • w interpretacji Dyrektora IS w Warszawie z dnia 16 września 2010 roku, znak IPPB5/423-446/10-4/JC, w której organ podatkowy - odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska podatnika - uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko, zgodnie z którym: „Bank jest uprawnionym odbiorcą (ekonomicznym właścicielem) odsetek otrzymanych od Oddziału w związku z saldami ujemnymi na Rachunkach Cash Pooling Oddziału. A zatem, przy wypłacie przez Oddział odsetek na rzecz Banku w ramach Cash Poolingu Oddział nie ma obowiązku potrącać w Polsce podatku u źródła, o ile posiada certyfikat rezydencji podatkowej Banku”;
  • w interpretacji Dyrektora IS w Warszawie z dnia 9 listopada 2009 roku, znak IPPB5/423-534/09-4/PS, w której organ podatkowy - odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska podatnika - uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko, zgodnie z którym: „użycie przez Konwencję zwrotu „jakakolwiek” oznacza, że intencją stron Konwencji nie było objęcie postanowieniami tego przepisu wyłącznie pożyczek sensu stricte. W przeciwnym wypadku, przepis art. 11 ust. 3 lit. c) Konwencji dając podstawę do zwolnienia odsetek wypłacanych przez polski bank bankowi zagranicznemu zawierałby zwrot „pożyczki” bez dodatkowych przymiotników. Skoro jednak faktycznie Konwencja posługuje się przymiotnikiem „jakakolwiek” jest to wskazówka interpretacyjna, iż stronom umowy chodziło o szersze pojęcie pożyczki niż tylko te, jakie wynika expressis verbis z treści art. 720 KC. Należy zatem uznać, iż zwolnienie wskazane w art. 11 ust. 3 lit c) Konwencji obejmuje także inne transakcje nie będące pożyczką sensu stricte, które jednak ze swej istoty ekonomicznie zbliżone są do instytucji pożyczki. Zwrot ten obejmuje zatem swym zakresem, wszelkie formy udostępniania kapitału w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek”;
  • w interpretacji Dyrektora IS w Warszawie z dnia 22 lipca 2008 roku, znak IP-PB3-423-709/08-3/MS, w której organ podatkowy - odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska podatnika - uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko, zgodnie z którym: „finansowanie otrzymane od Banku w ramach Umowy Cash Poolingu stanowi pożyczkę bankową jakiegokolwiek rodzaju, o której mowa w ar. 11 ust. 3 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu z dnia 13 lutego 2002 r. (PL-Hol UPO). Oznacza to, że odsetki płacone przez Spółkę do Banku powinny być objęte zwolnieniem z podatku u źródła przewidzianym w tym artykule, o ile Spółka posiada certyfikat rezydencji podatkowej Banku”.

Stanowisko Wnioskodawcy pytanie nr 3.

Zdaniem Wnioskodawcy, po wprowadzeniu zmian w funkcjonowaniu Systemu opisanych w pkt 8 zdarzenia przyszłego Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić podatku u źródła od wypłat odsetek dokonywanych przez Wnioskodawcę, w związku z uczestnictwem w Systemie, do B. Holandia, stanowiących wynagrodzenie B. Holandia za udzielenie Spółce finansowania.

  1. Zgodnie z ustawą o CIT:

  1. Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - art. 3 ust. 2;
  2. Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek ustala się w wysokości 20% przychodów - art. 21 ust. 1;
  3. Przepisy art. 21 ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska - art. 21 ust. 2;
  4. Osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2b, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowani albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsc siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji - art. 26 ust. 1.

  1. Zgodnie z ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), płatnikiem jest m.in. osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu - art. 8.
  2. Zgodnie z UPO HOL:

  1. Przy stosowaniu niniejszej konwencji przez Umawiające się Państwo, jeżeli z kontekstu nie wynika inaczej, każde określenie, które nie zostało w niej zdefiniowane, będzie miało takie znaczenie, jakie przyjmuje się zgodnie z prawem tego Państwa w zakresie podatków, do których ma zastosowanie niniejsza konwencja, przy czym znaczenie wynikające ze stosowanego ustawodawstwa podatkowego tego Państwa będzie miało pierwszeństwo przed znaczeniem nadanym określeniu przez inne przepisy prawne tego Państwa – art. 3 ust. 2;
  2. Odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie - art. 11 ust. 1;
  3. Jednakże takie odsetki mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek - art. 11 ust. 2;
  4. Bez względu na postanowienia ustępu 2, odsetki, o których mowa w ustępie 1, podlegają opodatkowaniu tylko w Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank - art. 11 ust. 3 lit. c);
  5. Użyte w tym artykule określenie „odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką, lecz niedających prawa do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z państwowych papierów wartościowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi papierami wartościowymi, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu tego artykułu - art. 11 ust 5;
  6. Uważa się, że odsetki powstają w Umawiającym się Państwie, jeżeli płatnikiem jest osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Państwie - art. 11 ust. 7.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanej sytuacji:

  1. Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić podatku u źródła od wypłat odsetek dokonywanych przez Wnioskodawcę, w związku z uczestnictwem w Systemie, do B. Holandia (tj. w sytuacji kiedy zostaną wprowadzone zmiany w funkcjonowaniu Systemu opisane w pkt 8 zdarzenia przyszłego), stanowiących wynagrodzenie B. Holandia za udzielenie Spółce finansowania w przypadku, gdy odsetki te nie będą podlegały podatkowi u źródła w Polsce.
  2. Odsetki nie będą natomiast podlegać opodatkowaniu podatkiem u źródła w Polsce pod warunkiem, że jednocześnie:

  1. B. Holandia będzie osobą uprawnioną do tych odsetek w rozumieniu UPO HOL (tzw. „beneficial owner”);
  2. odsetki będą uznane za wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank” w rozumieniu UPO HOL.

Uzasadnienie, że w analizowanej sytuacji spełnione są obydwa powyższe warunki zostało przedstawione poniżej.

Ad. a.

B. Holandia jako osoba uprawniona („beneficial owner”).

  1. Definicja pojęcia osoba uprawniona („beneficial owner”).

Zdaniem Spółki:

  1. UPO HOL nie zawiera definicji pojęcia „osoba uprawniona do odsetek”. W celu właściwego rozumienia tego określenia, należy odnieść się do komentarza do Modelowej konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku (dalej: „Komentarz”), który zawiera wskazówki, w jaki sposób należy interpretować zapisy umów o unikaniu podwójnego opodatkowania.
  2. Zgodnie z Komentarzem (pkt 9 Komentarza do art. 11) „określenie ‹‹osoba uprawniona›› nie jest stosowane w wąskim i technicznym znaczeniu, lecz powinno być rozumiane w jego kontekście i w świetle przedmiotu i celu konwencji, a mianowicie w celu unikania podwójnego opodatkowania, zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania oraz zapobieganiu oszustwom podatkowym”.
  3. Celem wprowadzenia klauzuli uprawnionego odbiorcy (ekonomicznego właściciela, „beneficial owner”) jest przede wszystkim wyeliminowanie sytuacji, kiedy podmiot pośredniczący jest sztucznie włączany do struktury w celu skorzystania z preferencyjnych regulacji przewidzianych w umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania właściwej dla rezydencji danego pośrednika.
  4. W Komentarzu (pkt 10 Komentarza do art. 11) wskazane zostały podmioty, które nie mogą być uznawane za „osobę uprawnioną” w świetle umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. Należą do nich:
    • pośrednicy/agenci, czyli podmioty, które działają w imieniu innych podmiotów i po otrzymaniu odsetek przekazują je do podmiotu, w imieniu którego prowadzą działalność,
    • inne podmioty, które z prawnego punktu widzenia są właścicielami odsetek, jednak ich rola sprowadza się jedynie do odbioru i przekazania odsetek do „osób uprawnionych”.
  5. W doktrynie międzynarodowego prawa podatkowego wskazuje się dodatkowo, że:
    • „ktoś, kto nie ma prawa do pełnego decydowania o tym, kto i w jakim zakresie używa lub ma prawo dysponować majątkiem nigdy nie może być uznany za osobę uprawnioną” (J. Banach, Model Konwencji OECD Komentarz pod red. B. Brzezińskiego, wyd. Oficyna Prawa Polskiego 2010, str. 821);
    • „uprawnionym odbiorcą (beneficial owner/ekonomicznym właścicielem) jest podmiot, który ma możliwość swobodnego decydowania (1) czy dany majątek bądź aktywo zostanie użyte lub oddane do używania, lub (2) jak zyski z tego majątku lub aktywa zostaną wykorzystane, lub (3) o obu powyższych” (Klaus Vogel w: „Klaus Vogel on Double Taxation Conventions” 1997, wstęp do art. 10-12, nr 9).
  6. W konsekwencji, należy przyjąć, że w przypadku odsetek „osobą uprawnioną” jest podmiot, który:
    • jest właścicielem odsetek z perspektywy prawnej, a zarazem jest właścicielem w sensie ekonomicznym;
    • samodzielnie podejmuje decyzje odnośnie dysponowania kapitałem, który został udostępniony podmiotowi wypłacającemu odsetki, oraz jednocześnie
    • wykonuje faktyczne czynności związane z zarządzaniem kapitałem a jego rola nie sprowadza się wyłącznie do pośredniczenia w transakcji, tj. przekazywania odsetek do podmiotu, który udostępnił kapitał.


  1. Zastosowanie definicji osoby uprawnionej do sytuacji przedstawionej we wniosku.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sytuacji, a w szczególności, mając na uwadze, że, jak wynika ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku:

  1. Środki pieniężne podlegające wirtualnej konsolidacji w ramach Systemu będą przez cały czas znajdowały się na poszczególnych Kontach i w rzeczywistości nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy uczestnikami Systemu.
  2. Finansowanie w ramach Systemu pochodzi od B. Holandia - odsetki płacone w ramach Systemu w związku z ujemnymi saldami na rachunkach uczestnika wynikają z korzystania z kapitału B. Holandia (a nie kapitału innych uczestników).
  3. Z praktycznego punktu widzenia, omawiany System będzie jedynie modyfikacją warunków jakie B. Holandia i B. Polska oferują klientom w ramach standardowej umowy rachunku bankowego. Modyfikacja dotyczy w szczególności oprocentowania środków pieniężnych znajdujących się na rachunkach bankowych.
  4. Po wprowadzeniu zmian do Systemu, o których mowa w pkt 8 zdarzenia przyszłego, Spółki Polskie będą dokonywały płatności odsetek bezpośrednio do odsetki bezpośrednio od B. Holandia. Odsetki wypłacone przez Wnioskodawcę do B. Holandia będą stanowiły wynagrodzenie za udzielenie Spółce finansowania przez B. Holandia.
  5. B. Holandia jest podmiotem, który:
    • będzie ostatecznie czerpał korzyści ekonomiczne wynikające z finansowania sald ujemnych na Kontach Zagranicznych;
    • będzie podmiotem uprawnionym do otrzymania tych odsetek z perspektywy prawnej, a zarazem ich właścicielem w sensie ekonomicznym;
    • będzie podmiotem prawnie i ekonomicznie niezależnym (nie może zostać uznany z agenta, przedstawiciela lub podmiot występujący w podobnym charakterze w stosunku do pozostałych spółek z Grupy W. uczestniczących w Systemie);
    • będzie podmiotem posiadającym prawo do rozporządzania otrzymanymi odsetkami według własnego uznania;
    • będzie ponosił ekonomiczne ryzyko związane z finansowaniem sald ujemnych na Kontach Zagranicznych (np. ryzyko niewywiązywania się z płatności/niewypłacalności dłużnika, ryzyko stopy procentowej);


    - to zdaniem Wnioskodawcy należy stwierdzić, że w analizowanym stanie faktycznym:
  1. B. Holandia jest jedyną osobą uprawnioną („beneficial owner”) w rozumieniu UPO HOL do uzyskiwania w ramach Systemu korzyści w postaci odsetek (w tym również odsetek wypłacanych przez Wnioskodawcę) z tytułu finansowania udzielonego przez B. Holandia uczestnikom Systemu oraz ponoszenia ryzyka kredytowego;
  2. W szczególności, osobami uprawnionymi do otrzymywania odsetek w ramach Systemu nie będą inni uczestnicy Systemu (przede wszystkim z uwagi na fakt, że w ramach Systemu nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy rachunkami uczestników Systemu, zatem odsetki wypłacane przez Wnioskodawcę nie będą wynikać z korzystania przez Wnioskodawcę z kapitału innych uczestników), w tym W.Lux.

Ad. b.

Odsetki wypłacane w ramach Systemu jako odsetki wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank”.

Zdaniem Spółki:

  1. UPO HOL nie zawiera definicji określenia „wypłata odsetek w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank”. Niemniej, Komentarz (pkt 7.7 do artykułu 11) stanowi, że państwa-strony umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, biorąc pod uwagę specyfikę działalności instytucji finansowych, mogą dopuścić wprowadzenie klauzul, na podstawie których odsetki wypłacane instytucjom finansowym, takim jak banki, będą wyłączone z opodatkowania w państwie źródła. Jak wynika z przytoczonych postanowień UPO HOL Polska oraz Holandia zdecydowały się na umieszczenie w niej takiego zapisu.
  2. Ze sposobu sformułowania omawianego postanowienia UPO HOL wynika, że celem tej klauzuli było wyeliminowanie podatku u źródła w odniesieniu do odsetek płaconych na rzecz banku z tytułu udzielonego przez ten bank finansowania, bez względu na rodzaj finansowania. W związku z tym, zakres zwolnienia przewidzianego w tym postanowieniu powinien być interpretowany możliwe szeroko i powinien obejmować nie tylko umowy pożyczki, ale również umowy kredytu bankowego oraz wszelkie inne instrumenty o charakterze dłużnym. W doktrynie podnosi się bowiem, że „W sensie ekonomicznym pożyczką jest bowiem każda forma udzielenia finansowania z zastrzeżeniem zwrotu i z tego punktu widzenia nie ma znaczenia, czy dzieje się to na podstawie umowy pożyczki, w drodze emisji obligacji czy listów zastawnych” (Dr Janusz Fiszer, Marcin Panek, Odsetki płacone w międzynarodowym rynku międzybankowym a polski podatek dochodowy pobierany u źródła, Monitor Podatkowy 2008, Nr 3).
  3. Rezultaty takiej wykładni są niewątpliwie zgodne z art. 3 ust. 2 UPO HOL, która przy dokonywaniu wykładni i pojęć użytych na gruncie UPO HOL nakazuje uwzględniać ich kontekst - w tym przypadku jak najszersze zwolnienie odsetek wypłacanych na rzecz banku w państwie źródła.

Przenosząc powyższe na grunt analizowanej sytuacji, a w szczególności, mając na uwadze, że, jak wynika ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku:

  1. Środki pieniężne podlegające wirtualnej konsolidacji w ramach Systemu będą przez cały czas znajdowały się na poszczególnych Kontach i w rzeczywistości nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy uczestnikami Systemu.
  2. Finansowanie udostępniane Wnioskodawcy w ramach Systemu (pokrywanie salda ujemne na Koncie Zagranicznym) zapewnia B. Holandia - odsetki płacone w ramach Systemu w związku z ujemnymi saldami na rachunkach uczestnika wynikają z korzystania z kapitału banku (a nie kapitału innych uczestników). Tym samym, nie ma podstaw do różnicowania traktowania odsetek płaconych do B. Holandia w ramach struktury cash-pooling oraz odsetek z pozostałej działalności pożyczkowej i kredytowej prowadzonej przez ten bank.
  3. Z praktycznego punktu widzenia, omawiany System będzie jedynie modyfikacją warunków, jakie B. Holandia i B. Polska oferują klientom w ramach standardowej umowy rachunku bankowego. Modyfikacja dotyczy w szczególności oprocentowania środków pieniężnych znajdujących się na rachunkach bankowych.
  4. Po wprowadzeniu zmian do Systemu, o których mowa w pkt 8 zdarzenia przyszłego, Spółki Polskie będą dokonywały płatności odsetek bezpośrednio do B. Holandia. Odsetki wypłacone przez Wnioskodawcę do B. Holandia będą stanowiły wynagrodzenie z udzielenie Spółce finansowania przez B. Holandia.

    - to, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że:
  1. otrzymywanie finansowania w ramach Systemu od B. Holandia w przypadku wystąpienia salda ujemnego na Rachunku Zagranicznym Wnioskodawcy należy uznać za „jakąkolwiek pożyczkę udzieloną przez bank”, a w konsekwencji,
  2. odsetki wypłacane przez Wnioskodawcę w ramach Systemu będą stanowiły odsetki wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank” w rozumieniu UPO HOL.

Oznacza to, że odsetki płacone przez Wnioskodawcę do B. Holandia w sytuacji, kiedy zostaną wprowadzone zmiany w funkcjonowaniu Systemu opisane w pkt 8 zdarzenia przyszłego, powinny również być objęte zwolnieniem z podatku u źródła, o którym mowa w art. 11 ust. 3 lit. c) UPO HOL.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, w analizowanej sytuacji, odsetki wypłacane przez Spółkę w związku z uczestnictwem w Systemie do B. Holandia jako wynagrodzenie z udzielenie Spółce finansowania, nie będę podlegać podatkiem u źródła w Polsce ponieważ:

  1. B. Holandia będzie osobę uprawnioną do tych odsetek w rozumieniu UPO HOL (tzw. „beneficial owner”), a także jednocześnie,
  2. odsetki te będę wypłacane „w związku z jakąkolwiek pożyczkę udzieloną przez bank” (B. Holandia) w rozumieniu UPO HOL.

W konsekwencji, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany, jako płatnik, pobrać i wpłacić podatku u źródła od wypłat tych odsetek.

Zdaniem Wnioskodawcy, powyższe stanowisko Spółki znajduje całkowite potwierdzenie w świetle istniejącej praktyki organów podatkowych i sądów administracyjnych, w szczególności:

  • w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 28 maja 2008 r., sygn. III SA/Wa 1/08, zgodnie z którym: „należy zwrócić uwagę, że w art. 11 ust. 3 poszczególnych umów i konwencji przywołanych przez stronę we wniosku o interpretację termin: pożyczka uzupełniono określeniem „jakakolwiek”, „dowolnego rodzaju”. Wskazuje to na szerokie znaczenie pojęcia pożyczka. Uznać zatem należy, że celem umawiających się stron przywołanych przez stronę umów bądź konwencji było objęcie hipotezą przepisów art. 11 ust. 3 wszelkich sytuacji, w których występuje czynność mająca charakter pożyczki, czyli przekazania kapitału z obowiązkiem jego zwrotu, za który pobiera się wynagrodzenie w postaci odsetek. Rację należy zatem przyznać stronie skarżącej, że termin „jakakolwiek pożyczka”, „pożyczka dowolnego rodzaj” należy odczytywać jako instrument prawny występujący w państwie (stronie Umowy), na podstawie którego jeden z podmiotów odpłatnie udostępnia drugiemu kapitał z obowiązkiem jego zwrotu”;
  • w interpretacji Dyrektora IS w Warszawie z dnia 16 września 2010 roku, znak IPPB5/423-446/10-4/JC, w której organ podatkowy - odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska podatnika - uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko, zgodnie z którym: „Bank jest uprawnionym odbiorcą (ekonomicznym właścicielem) odsetek otrzymanych od Oddziału w związku z saldami ujemnymi na Rachunkach Cash Pooling Oddziału. A zatem, przy wypłacie przez Oddział odsetek na rzecz Banku w ramach Cash Poolingu Oddział nie ma obowiązku potrącać w Polsce podatku u źródła, o ile posiada certyfikat rezydencji podatkowej Banku”;
  • w interpretacji Dyrektora IS w Warszawie z dnia 9 listopada 2009 roku, znak IPPB5/423-534/09-4/PS, w której organ podatkowy - odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska podatnika - uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko, zgodnie z którym: „użycie przez Konwencję zwrotu „jakakolwiek” oznacza, że intencją stron Konwencji nie było objęcie postanowieniami tego przepisu wyłącznie pożyczek sensu stricte. W przeciwnym wypadku, przepis art. 11 ust. 3 lit. c) Konwencji dając podstawę do zwolnienia odsetek wypłacanych przez polski bank bankowi zagranicznemu zawierałby zwrot „pożyczki” bez dodatkowych przymiotników. Skoro jednak faktycznie Konwencja posługuje się przymiotnikiem „jakakolwiek” jest to wskazówka interpretacyjna, iż stronom umowy chodziło o szersze pojęcie pożyczki niż tylko te, jakie wynika expressis verbis z treści art. 720 KC. Należy zatem uznać, iż zwolnienie wskazane w art. 11 ust. 3 lit c) Konwencji obejmuje także inne transakcje nie będące pożyczką sensu stricte, które jednak ze swej istoty ekonomicznie zbliżone są do instytucji pożyczki. Zwrot ten obejmuje zatem swym zakresem, wszelkie formy udostępniania kapitału w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek”;
  • w interpretacji Dyrektora IS w Warszawie z dnia 22 lipca 2008 roku, znak IP-PB3-423-709/08-3/MS, w której organ podatkowy - odstępując od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska podatnika - uznał za prawidłowe w pełnym zakresie stanowisko, zgodnie z którym: „finansowanie otrzymane od Banku w ramach Umowy Cash Poolingu stanowi pożyczkę bankową jakiegokolwiek rodzaju, o której mowa w ar. 11 ust. 3 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu z dnia 13 lutego 2002 r. (PL-Hol UPO). Oznacza to, że odsetki płacone przez Spółkę do Banku powinny być objęte zwolnieniem z podatku u źródła przewidzianym w tym artykule, o ile Spółka posiada certyfikat rezydencji podatkowej Banku”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 74, poz. 397 ze zm.), podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W przepisie tym, wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła.

W stosunku do niektórych przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podmioty zagraniczne, obowiązek potrącenia podatku spoczywa na podmiocie polskim dokonującym wypłaty należności będącej źródłem tego przychodu. Takie rodzaje przychodów zostały określone w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know - how) - ustala się w wysokości 20% przychodów.

Przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 21 ust. 2 ww. ustawy).

Na podstawie art. 22b ww. ustawy, zwolnienia i odliczenia wynikające z przepisów art. 20-22 stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy w sprawie podwójnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego innego niż Rzeczpospolita Polska państwa, w którym podatnik ma swoją siedzibę lub w którym dochód został uzyskany.

W myśl art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz będące przedsiębiorcami osoby fizyczne, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2b, w dniu dokonania wypłaty, zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Jednakże od należności z tytułu odsetek od papierów wartościowych wyemitowanych przez Skarb Państwa i zapisanych na rachunkach papierów wartościowych albo na rachunkach zbiorczych, wypłacanych na rzecz podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, zryczałtowany podatek dochodowy pobierają, jako płatnicy, podmioty prowadzące te rachunki, jeżeli wypłata należności następuje za ich pośrednictwem. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Warszawie dnia 13 lutego 2002 r. (Dz. U. z 2003 r., Nr 216, poz. 2120) – dalej: Konwencja, Umowa polsko-holenderska – odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Z kolei na podstawie art. 11 ust. 2 Konwencji, takie odsetki mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeżeli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto tych odsetek.

Na podstawie art. 11 ust. 3 Konwencji, bez względu na postanowienia ustępu 2, odsetki, o których mowa w ustępie 1, podlegają opodatkowaniu tylko w Umawiającym się Państwie, w którym odbiorca odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę, jeżeli odbiorca ten jest osobą uprawnioną do odsetek i jeżeli takie odsetki są wypłacane:

  1. z tytułu jakiegokolwiek rodzaju pożyczki udzielonej, zabezpieczonej lub gwarantowanej przez instytucję publiczną promującą eksport, której właścicielem jest Umawiające się Państwo lub która jest przez nie kontrolowana;
  2. w związku ze sprzedażą na kredyt wyposażenia przemysłowego, handlowego lub naukowego;
  3. w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank;
  4. w związku z obligacjami, skryptami dłużnymi lub innymi podobnymi obligacjami emitowanymi przez Rząd Umawiającego się Państwa, jego jednostkę terytorialną lub organ lokalny;
  5. drugiemu Umawiającemu się Państwu lub jego jednostce terytorialnej albo jego organowi lokalnemu.

Zgodnie z art. 11 ust. 5 Konwencji, użyte w tym artykule określenie „odsetki” oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką, lecz niedających prawa do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z państwowych papierów wartościowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi papierami wartościowymi, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłat karnych z tytułu opóźnionej zapłaty nie uważa się za odsetki w rozumieniu tego artykułu.

Postanowienia ustępów 1, 2 i 3 tego artykułu nie mają zastosowania, jeżeli osoba uprawniona do odsetek, mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, prowadzi w drugim Państwie, w którym powstają odsetki, działalność gospodarczą poprzez zakład tam położony, bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o stałą placówkę, która jest w nim położona, i jeżeli wierzytelność, z tytułu której płacone są odsetki, jest faktycznie związana z takim zakładem lub stałą placówką. W takim przypadku stosuje się postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14 – art. 11 ust. 6 Konwencji.

Ponadto zgodnie z brzmieniem art. 11 ust. 7 Konwencji, uważa się, że odsetki powstają w Umawiającym się Państwie, jeżeli płatnikiem jest osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w tym Państwie. Jeżeli jednak osoba wypłacająca odsetki, bez względu na to, czy ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, posiada w Umawiającym się Państwie zakład lub stałą placówkę, w związku z działalnością których powstało zobowiązanie, z tytułu którego są wypłacane odsetki, i zapłata tych odsetek jest pokrywana przez ten zakład lub stałą placówkę, to uważa się, że odsetki takie powstają w Państwie, w którym położony jest zakład lub stała placówka.

Należy tez wskazać, że zgodnie z art. 11 ust. 8 Konwencji, jeżeli między płatnikiem a osobą uprawnioną do odsetek lub między nimi a osobą trzecią istnieją szczególne powiązania i dlatego odsetki mające związek z roszczeniem wynikającym z długu, z tytułu którego są wypłacane, przekraczają kwotę, która byłaby uzgodniona pomiędzy płatnikiem a osobą uprawnioną do odsetek bez takich powiązań, wówczas postanowienia tego artykułu mają zastosowanie tylko do ostatniej wymienionej kwoty. W takim przypadku nadpłacona część podlega opodatkowaniu zgodnie z ustawodawstwem każdego Umawiającego się Państwa i z uwzględnieniem innych postanowień niniejszej konwencji.

Analiza postanowień art. 11 ust. 3 pkt c) Konwencji prowadzi do wniosku, że odsetki nie będą podlegały opodatkowaniu w państwie, w którym powstają, jeżeli zostaną spełnione łącznie trzy przesłanki:

  • odbiorcą odsetek powstałych w państwie źródła jest osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę za granicą,
  • odbiorca jest osobą uprawnioną do odsetek oraz
  • odsetki takie są wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzieloną przez bank.

Dokonując interpretacji przepisów art. 11 Konwencji, w tym ust. 3 pkt c) ww. artykułu, należy zwrócić uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak również Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zatem, obowiązki podatkowe podmiotów z siedzibą w odrębnych państwach należy rozpatrywać z uwzględnieniem postanowień umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz Modelowej Konwencji OECD wraz z Komentarzem.

W świetle przedstawionych powyżej przepisów Konwencji, państwo, na którego terytorium powstają odsetki, nie może w związku z wypłatą tych odsetek za granicę opodatkować ich podatkiem u źródła przekraczającym 5 procent kwoty brutto tych odsetek (art. 11 ust. 2 Konwencji). Ponadto, w przypadkach określonych w art. 11 ust. 3 Konwencji, państwo źródła powinno zwolnić te odsetki z opodatkowania. Na podstawie Konwencji, Polska, występująca jako państwo źródła, zobowiązała się przyznać powyższe korzyści traktatowe rezydentom drugiego Umawiającego się Państwa pod warunkiem, że odbiorcą odsetek jest osobą faktycznie do nich uprawnioną. Z Komentarza do Konwencji Modelowej OECD wynika, że postanowienia umów (konwencji) o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie dotyczącym odsetek mają zastosowanie jedynie w przypadku, gdy to podmiot uzyskujący odsetki posiada status rzeczywistego odbiorcy („beneficial owner”), czyli jest podmiotem, którego prawo do dysponowania otrzymaną płatnością nie ma wyłącznie formalnego charakteru. W związku z powyższym, w sytuacji, gdy płatność dokonywana jest na rzecz pośrednika będącego rezydentem określonego państwa, który następnie przekazuje tę płatność ostatecznemu odbiorcy, państwo w którym powstaje dana płatność nie jest zobowiązane do zastosowania wobec tego pośrednika postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Sam bowiem fakt bycia rezydentem określonego państwa i otrzymania płatności nie jest wystarczającym warunkiem do skorzystania z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sytuacji, gdy prawo do dysponowania dochodem ma ograniczony charakter. Oznacza to, że postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania mają zastosowanie do podmiotów będących faktycznymi odbiorcami odsetek (por. Modelowa konwencja w sprawie podatku od dochodu i majątku, Wyd. ABC a Wolters Kluwer business, Warszawa 2011).

Umowa cash poolingu jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Na wstępie należy zaznaczyć, że sposób konstrukcji umowy cash poolingu jest jednocześnie wyborem odpowiedniego typu instrumentu. Trzeba zaznaczyć, że jest to instrumentarium o niestandardowej ofercie, stąd też nie można przewidzieć wszystkich możliwych wariantów tej umowy.

Cash pooling w najszerzej stosowanym modelu sprowadza się do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy (rachunek główny) i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Powyższy model może się różnić w kwestiach technicznych w zależności od preferencji uczestników wyrażonych w zawartej przez nich umowie.

Do niezmiennej istoty cash poolingu zalicza się możliwość kompensowania przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jeden z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, którym może być jednostka z grupy, jak również wyspecjalizowany bank. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe. Niezależnie od tego, czy podmiotem zarządzającym systemem jest bank, czy wybrana spółka z grupy, realizuje on jedynie funkcję pośrednika, tzn. nie jest ostatecznym właścicielem odsetek, do których prawo przysługuje spółkom przekazującym nadwyżkę.

Powyższe nie pozostaje w sprzeczności z opisanym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Wnioskodawca wskazuje bowiem m.in., że jest stroną systemu zarządzania płynnością finansową, tzw. cash-pooling, funkcjonującego w ramach Grupy W.. Zgodnie z Umową IBC i Umową ICM: System, w skład którego będą wychodzić wszystkie Konta Zagraniczne, a także rachunek bankowy W.Lux prowadzony w B. Holandia, będzie miał postać tzw. wirtualnego systemu zarządzania płynnością finansową (cash-pooling wirtualny, ang. „notional cash-pooling”). Wprowadzenie takiego mechanizmu ma na celu zapewnienie optymalizacji zarządzania środkami pieniężnymi z korzyścią dla spółek z Grupy W., w tym dla Spółek Polskich. B. Holandia będzie dokonywał wirtualnego bilansowania sald na Kontach Zagranicznych poprzez kompensowanie ujemnych i dodatnich sald na tzw. Koncie Głównym; jednakże środki pieniężne będą przez cały czas znajdowały się na poszczególnych Kontach i w rzeczywistości nie będzie dochodzić do jakichkolwiek fizycznych przepływów środków pieniężnych pomiędzy Polskimi Spółkami (oraz innymi uczestnikami Systemu). Powyższa wirtualna konsolidacja ujemnych i dodatnich sald na Kontach Zagranicznych umożliwi B. Holandia obliczanie odsetek od codziennego sald netto na podstawie wszystkich Kont; wynik powyższej konsolidacji odsetek będzie co miesiąc alokowany przez B. Holandia do W.Lux. W.Lux będzie następnie dokonywał alokacji tych odsetek pomiędzy spółki uczestniczące w Systemie na podstawie ich udziału w skonsolidowanym wyniku (saldzie). W konsekwencji, co miesiąc każda Spółka Polska będzie:

  1. otrzymywać odsetki od W.Lux (w sytuacji wystąpienia dodatniego sald na Koncie Zagranicznym), albo
  2. wypłacać odsetki do W.Lux (w sytuacji wystąpienia ujemnego salda na Koncie Zagranicznym).

W opisie zdarzenia przyszłego Wnioskodawca w sposób wyraźny wskazuje zatem na bilansowanie sald. Fakt, że bilansowanie to ma charakter wirtualny nie zmienia istoty umowy cash poolingu, gdzie podstawowym walorem tej umowy jest możliwość koncentracji środków kilku podmiotów oraz kompensowania nadwyżek wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów.

Na podstawie opisanej we wniosku metody funkcjonowania wybranego wariantu cash poolingu (zarówno w obecnej formie, jak i po wprowadzeniu zmian w funkcjonowaniu Systemu) nie wynika, że Bank B. Holandia będzie rzeczywistym odbiorcą należności odsetkowych. B. Holandia w omawianej sprawie nie jest ostatecznym właścicielem odsetek, działa bowiem na rzecz innego podmiotu/podmiotów, pełni tym samym rolę pośrednika, technicznego organizatora i koordynatora systemu, co za tym idzie w odniesieniu do płatności odsetek realizowanych na rzecz B. Holandia, których podstawą jest opisywany system cash poolingowy, nie znajdą zastosowania przepisy Umowy polsko-holenderskiej cytowanej powyżej.

Powyższe wynika z istoty zarządzania środkami finansowym należącymi do podmiotów z grupy. Pełnienie roli wskazanych powyżej, jak i podjęcie się pełnienia innych związanych z tym funkcji, nie jest tożsame z wyłącznym władaniem zgromadzonymi w systemie środkami finansowymi. Innymi słowy, cechą charakterystyczną cash poolingu jest konsolidowanie środków finansowych wszystkich uczestników, a nie dokonywanie „darowizn” na rzecz Banku B. Holandia przez pozostałych uczestników. Rzeczywistymi właścicielami przekazywanych środków pozostają podmioty przekazujące nadwyżkę znajdującą się na ich rachunkach. Tytuł prawny do odsetek posiadają zatem poszczególne spółki biorące udział w systemie cash poolingu.

Przepisy prawa podatkowego nie odnoszą się wprost do zdarzeń tego rodzaju, zatem ewentualne konsekwencje podatkowe należałoby oceniać z punktu widzenia ogólnych zasad opodatkowania obowiązujących w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

W pierwszej kolejności istotnym jest ustalenie, kto jest podatnikiem z tytułu otrzymanych odsetek. To bowiem osoba podatnika, niebędącego rezydentem przesądza o ty, czy i jaka umowa międzynarodowa znajdzie zastosowanie w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania.

W przedmiotowej sprawie ostatecznym właścicielem odsetek (podmiotem uprawnionym do odsetek) pozostaje uczestnik umowy cash poolingu przekazujący nadwyżkę środków – dotyczy to zarówno spółek z grupy W, jak i W.Lux (w opisie zdarzenia przyszłego wskazano bowiem, że W.Lux przekazuje swoje środki pieniężne na Konto Główne).

Celem ustalenia kto jest podatnikiem od dochodu z tytułu odsetek wypłacanych przez Spółkę jako uczestnika systemu cash poolingu - a więc dochodu tego rodzaju, o jakim traktują też regulacje Konwencji Modelowej OECD i Umowy polsko-holenderskiej, sięgnąć należy jednak w pierwszej kolejności do prawa krajowego, tj. prawa państwa źródła dochodu. Nie ulega bowiem wątpliwości, że postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania można stosować tylko wobec podmiotu, który w świetle prawa krajowego ma status podatnika w odniesieniu do danego rodzaju dochodu. Przy opodatkowywaniu przychodów osiągniętych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w pierwszej kolejności należy zatem ustalić osobę podatnika, a dopiero później kierując się miejscem zamieszkania lub siedziby tego podatnika zastosować postanowienia odpowiedniej umowy międzynarodowej odnośnie określenia właściwej stawki podatku.

Podsumowując, Bank B. Holandia nie jest ostatecznym właścicielem odsetek (beneficial owner). W odniesieniu do płatności odsetek realizowanych na rzecz B. Holandia, których podstawą jest opisywany system cash poolingowy, nie znajdą zastosowania przepisy Umowy polsko-holenderskiej cytowanej powyżej.

Niezależnie od powyższego należy wskazać, że Spółka będzie mogła zastosować zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stosowne postanowienia odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania obowiązującej pomiędzy Polską a państwem rezydencji podatkowej podmiotu uprawnionego, uzyskującego dochód z tytułu odsetek, a więc poszczególnych spółek z grupy W., jak i W.Lux, które biorą udział w systemie cash poolingu, przy spełnieniu warunku posiadania przez Spółkę certyfikatu rezydencji podmiotu zagranicznego. Należy przy tym zauważyć, że transakcje pomiędzy rezydentami polskimi nie powodują obowiązku poboru podatku u źródła na podstawie art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Ponadto zauważyć należy, że umowa cash poolingu jest zawierana pomiędzy podmiotami w ramach Grupy W.. Zatem odsetki wypłacane w związku z zawarciem takiej umowy, nie mogą zostać uznane za odsetki wypłacane w związku z jakąkolwiek pożyczką udzielaną przez bank. Brzmienie art. 11 ust. 3 lit. c) Umowy polsko-holenderskiej wskazuje, że dyspozycją ww. przepisu objęte są wyłącznie odsetki powstałe na skutek korzystania przez określoną osobę z kapitału banku. Przepis ten nie obejmuje natomiast sytuacji, w której odsetki uiszczane są z tytułu korzystania ze środków finansowych innych osób – w niniejszej sprawie - uczestników umowy cash poolingu przekazujących nadwyżkę środków.

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe, w tym: wirtualne bilansowanie sald na Kontach Zagranicznych uczestników systemu cash poolingu, poprzez kompensowanie ujemnych i dodatnich sald na tzw. Koncie Głównym, powstanie salda debetowego na rachunku bieżącym, obliczanie i alokacja odsetek, nie może zostać uznane, że na gruncie opisanego systemu (w obecnej formie, jak i po wprowadzeniu zmian) mamy do czynienia z odsetkami wypłacanymi w związku z jakąkolwiek pożyczką udzielaną przez bank.

Na powyższe wskazuje Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 05.07.2011 r., sygn. akt I SA/Łd 653/11, potwierdzonym przez Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 12.09.2013 r., sygn. akt II FSK 2636/11. Stanowisko tożsame zajął także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 15.06.2010 r., sygn. akt II FSK 97/09.

Tym samym stanowisko Spółki w powyższym zakresie należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do argumentacji Wnioskodawcy opartej na treści wskazanych interpretacji w uzasadnieniu własnego stanowiska, należy stwierdzić, że interpretacje te co do zasady wiążą w sprawie, w której zostały wydane i nie są źródłem prawa powszechnie obowiązującego. Należy także podkreślić, że rozstrzygnięcia te zapadły na tle innych stanów faktycznych.

Z kolei, wyrok WSA z dnia 28.05.2008 r., sygn. akt III SA/Wa 1/08 nie odnosi się w żadnej mierze do systemu zarządzania płynnością finansową typu cash pooling.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.


doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji
Dołącz do zarejestrowanych użytkowników i korzystaj wygodnie z epodatnik.pl.   Rejestracja jest prosta, szybka i bezpłatna.

Reklama

Przejrzyj zasięgi serwisu epodatnik.pl od dnia jego uruchomienia. Zobacz profil przeciętnego użytkownika serwisu. Sprawdź szczegółowe dane naszej bazy mailingowej. Poznaj dostępne formy reklamy: display, mailing, artykuły sponsorowane, patronaty, reklama w aktywnych formularzach excel.

czytaj

O nas

epodatnik.pl to źródło aktualnej i rzetelnej informacji podatkowej. epodatnik.pl to jednak przede wszystkim źródło niezależne. Niezależne w poglądach od aparatu skarbowego, od wymiaru sprawiedliwości, od inwestorów kapitałowych, od prasowego mainstreamu.

czytaj

Regulamin

Publikacje mają charakter informacyjny. Wydawca dołoży starań, aby informacje prezentowane w serwisie były rzetelne i aktualne. Treści prezentowane w serwisie stanowią wyraz przekonań autorów publikacji, a nie źródło prawa czy urzędowo obowiązujących jego interpretacji.

czytaj