Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/415-514/13-4/MS
z 20 listopada 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 29 lipca 2013 r. (data wpływu do tut. organu 8 sierpnia 2013 r.) oraz w piśmie z dnia 12 listopada 2013 r. (data nadania 12 listopada 2013 r., data wpływu 15 listopada 2013 r.) uzupełniającym braki formalne na wezwanie z dnia 29 października 2013 r. Nr IPPB4/415-514/13-2/MS (data nadania 30 października 2013 r., data doręczenia 5 listopada 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji wraz z odsetkami – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 8 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji wraz z odsetkami.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-514/13-2/MS z dnia 29 października 2013 r. (data nadania 30 października 2013 r., data doręczenia 5 listopada 2013 r.) tut. organ wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia przedmiotowego wniosku przez doprecyzowanie stanu faktycznego oraz dostarczenie oryginału pełnomocnictwa (lub innego dokumentu) lub urzędowo poświadczonego odpisu pełnomocnictwa (lub innego dokumentu), z którego wynika prawo Pana M. R. do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku przez Wnioskodawcę.

Pismem z dnia 12 listopada 2013 r. (data nadania 12 listopada 2013 r., data wpływu 15 listopada 2013 r.) Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 6 czerwca 2013 r. została podpisana ugoda dotycząca wypłaty odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji wraz z odsetkami, celem naprawienia szkody. Odszkodowanie zostało zapłacone wraz z odsetkami. Podstawą pozwania o wypłatę odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji regulowała umowa menadżerska spisana na podstawie prawa cywilnego obowiązującego na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Powyższe potwierdza załączona do wniosku kserokopia protokołu z rozprawy z dnia 6 czerwca 2013 r. Miejscem zamieszkania Wnioskodawcy dla celów podatkowych w dacie wypłaty przedmiotowego odszkodowania wraz z odsetkami było miasto K. Miejscem wykonywania czynności w ramach umowy menadżerskiej było miasto S. Stałą placówką dla świadczonych czynności w ramach ww. umowy było miasto S.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego otrzymane odszkodowanie wraz z odsetkami na podstawie przepisów prawa cywilnego w celu naprawienia szkody może skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy?

Zdaniem Wnioskodawcy,

W nawiązaniu do opisu stanu faktycznego Wnioskodawca uważa, że ma prawo do skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wśród źródeł przychodów wyróżnia się działalność wykonywaną osobiście. Za przychody z działalności wykonywanej osobiście w myśl art. 13 pkt 9 ww. ustawy uważa się przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej – z wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 7.

Wykładnia art. 13 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że dla zakwalifikowania przychodu do tego źródła niezbędnym jest, by przychód osiągany był na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze.

Należy podkreślić, że kontrakty menedżerskie w polskim prawodawstwie co do zasady stanowią umowę nienazwaną, do których stosuje się wprost albo odpowiednio na mocy art. 750 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przepisy regulujące umowy zlecenia. Istotną cechą tego rodzaju kontraktów zawieranych między odpowiednimi organami przedsiębiorstwa a osobą fizyczną jest zarządzanie przez tę ostatnią tymże przedsiębiorstwem, bez podległości służbowej zarządcy i bez kierownictwa dającego zlecenie za określonym wynagrodzeniem. Treść stosunku prawnego łączącego powierzającego zarząd firmą i menedżera określona jest każdorazowo przez strony. Do składników kontraktu należy m.in.: przedmiot umowy – zarządzanie przedsiębiorstwem, obowiązki i uprawnienia menedżera, zadania jakie ma wypełnić menadżer, składniki jego wynagrodzenia, inne dodatkowe świadczenia otrzymywane przez menedżera, zakaz konkurencji, tajemnica przedsiębiorstwa, odpowiedzialność za wykonanie postawionych zadań, kryteria oceny efektywności zarządzania, sposoby rozwiązywania kontraktu.

Kontrakt menedżerski może dotyczyć zarządzania całym przedsiębiorstwem, jego częścią lub rodzajem działalności. Istotą zatem kontraktu menedżerskiego, czy umów o zarządzanie przedsiębiorstwem lub umów o podobnym charakterze, zawieranych pomiędzy przedsiębiorcą zlecającym zarząd a samodzielnym podmiotem - zarządcą jest zarządzanie przez ten ostatni podmiot tymże (cudzym) przedsiębiorstwem, na rzecz i w interesie przedsiębiorcy, na jego rachunek i ryzyko.

A zatem jak stanowi art. 13 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychody z tytułu umów o charakterze kontraktu menadżerskiego o umów o podobnym charakterze stanowią przychód z działalności wykonywanej osobiście.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia, czy otrzymane odszkodowanie za okres obowiązywania zakazu konkurencji wraz z odsetkami może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.
   
   

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w dniu 6 czerwca 2013 r. została podpisana ugoda dotycząca wypłaty odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji wraz z odsetkami. Odszkodowanie zostało zapłacone wraz z odsetkami. Podstawą pozwania o wypłatę odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji regulowała umowa menadżerska spisana na podstawie prawa cywilnego.

Jak wynika z powyżej wskazanego przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy nie wszystkie odszkodowania otrzymane przez osoby fizyczne są wolne od podatku dochodowego. Ze zwolnienia bowiem, korzystają jedynie te odszkodowania, których wysokość lub zasady wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań wymienionych w lit. a)-g) tego artykułu. Tym samym nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego odszkodowania przyznane na podstawie przepisów o zakazie konkurencji.

Odszkodowanie otrzymane przez Wnioskodawcę stanowi ekwiwalent świadczenia menadżera polegającego na powstrzymaniu się od wykonywania działalności konkurencyjnej. Takie odszkodowanie nie mieści się w katalogu zwolnień zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W związku z powyższym uznać należy, że wypłacone odszkodowanie za okres obowiązywania zakazu konkurencji jest świadczeniem wynikającym de facto z łączącej wcześniej strony umowy menadżerskiej i jako takie, winno zostać zakwalifikowane. W związku z tym, skoro przychody z umów menadżerskich kwalifikowane są do źródła przychodów określonego w art. 10 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (działalność wykonywana osobiście), to i wypłacone Wnioskodawcy odszkodowanie za okres obowiązywania zakazu konkurencji, którego podstawę pozwania o wypłatę regulowała umowa menadżerska stanowi przychód z tego źródła przychodów, tj. z działalności wykonywanej osobiście, ponieważ ma one swoje źródło we wcześniej wykonywanej działalności.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy o możliwości zwolnienia z opodatkowania otrzymanego na podstawie ugody odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do skutków podatkowych otrzymanych przez Wnioskodawcę odsetek, należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidują zwolnienia z opodatkowania otrzymanych odsetek od odszkodowania za okres obowiązywania zakazu konkurencji.

Odsetki te nie są bowiem odsetkami, o których mowa w art. 21 ust. 1:

• pkt 52 – odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. Nr 156, poz. 776);
  

• pkt 95 – odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;
  

• pkt 119 – odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;
  

• pkt 130 – odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.
  
  
  

Instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Zatem odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą przyznania odszkodowania (jego wymagalności) i datą wypłaty tego odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania. Stanowią one rekompensatę za zwłokę w jego zapłacie.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, że nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem czy też innym świadczeniem (naprawieniem szkody lub krzywdy). Potwierdza to orzecznictwo sądów, zgodnie z którym „Roszczenie odsetkowe nie jest częścią składową roszczenia głównego, gdyż opiera się na odrębnym stanie faktycznym oraz odrębnej podstawie materialnoprawnej. Roszczenie o odsetki za opóźnienie (art. 481 k.c.) jest więc roszczeniem innym niż roszczenie deliktowe” (por. uchwała SN z dnia 31 stycznia 1994 r. III CZP 184/93, publ. OSNC 1994/7-8/155). „Odsetki za opóźnienie są skonstruowane przez ustawodawcę niezależnie od faktu poniesienia szkody przez wierzyciela, są w pewnym sensie elementem waloryzacji, ale spełniają również rolę kompensacji tego, że wierzyciel nie mógł z pieniędzy skorzystać wcześniej” (por. Izabella Dyka, glosa do przywołanej powyżej uchwały SN z dnia 31 stycznia 1994 r., PS 1997/9/72).

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności”, definicja źródeł przychodów ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. Z przychodem z innych źródeł mamy zatem do czynienia w każdym przypadku, kiedy podatnik osiąga korzyść majątkową.

Z powyższego wynika, że wypłacone odsetki ustawowe stanowią przysporzenie finansowe w majątku Wnioskodawcy, a tym samym przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

W świetle powyższego nie można przyjąć, że odsetki są odszkodowaniem sensu stricte i jako takie objęte są zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych przewidzianym dla odszkodowań. W przedmiotowej sprawie odsetki stanowiły rekompensatę za okres czasu, w którym Wnioskodawca nie mógł dysponować przedmiotowymi środkami pieniężnymi. Nie można więc twierdzić, że stanowią funkcję odszkodowawczą – są to po prostu należności z tytułu zwłoki w zapłacie świadczenia głównego.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania odsetek należało uznać za nieprawidłowe.

Reasumując, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie za okres obowiązywania zakazu konkurencji wraz z odsetkami nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.