Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/443-951/13/AP
z 2 grudnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 2 września 2013 r. (data wpływu 10 września 2013 r.), uzupełnionym w dniach 13 i 22 listopada 2013 r. (daty wpływu), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach inwestycji budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, w związku z którymi mieszkańcy Gminy będą partycypować w kosztach oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami dotyczącymi ww. czynności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 września 2013 r. został złożony wniosek, uzupełniony w dniach 13 i 22 listopada 2013 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach inwestycji budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, w związku z którymi mieszkańcy Gminy będą partycypować w kosztach oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami dotyczącymi ww. czynności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe.

Gmina będzie realizowała zadanie inwestycyjne polegające na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków. Zadanie to ma być realizowane w ramach programu „Dofinansowanie przydomowych oczyszczalni ścieków oraz podłączeń budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego” przy dofinansowaniu ze środków krajowych, którymi dysponuje Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W kosztach inwestycji będą uczestniczyć również mieszkańcy, dla których zostaną wybudowane oczyszczalnie, na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych pomiędzy Gminą a właścicielami nieruchomości, przy ich udziale finansowym w określonej wysokości. Dokonanie wpłaty będzie determinowało wybudowanie oczyszczalni na terenie nieruchomości mieszkańca (oczyszczalnia będzie wybudowana na terenie nieruchomości mieszkańca, gdy dokona on wpłaty kwoty określonej w umowie). Udział wnoszony przez mieszkańców na budowę oczyszczalni ścieków, montowanych w gospodarstwach, wchodzi w zakres wkładu własnego Gminy na realizację zadania. Całkowite koszty eksploatacji będzie ponosił właściciel nieruchomości, na której oczyszczalnia zostanie wybudowana. Po wybudowaniu oczyszczalnie będą własnością Gminy przez 5 lat i będą stanowić element majątku trwałego. Zostaną przekazane mieszkańcom do bezpłatnego użytkowania na podstawie umowy cywilnoprawnej na okres 5 lat od daty przekazania, tj. po wybudowaniu. Po 5 latach oczyszczalnie zostaną przekazane właścicielom nieruchomości na własność odrębną umową.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

• Czy wpłaty dokonywane przez mieszkańców Gminy partycypujących w kosztach budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
• Czy istnieje możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z wszystkich faktur dotyczących zakupów towarów i usług dokonywanych w związku z realizacją powyższego zadania inwestycyjnego?

Zdaniem Wnioskodawcy, wpłaty wnoszone przez indywidualnych użytkowników stanowią w istocie zapłatę za budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Inwestycja będzie realizowana tylko dla mieszkańców, którzy wniosą opłaty w określonej wysokości i wpłaty te nie są dobrowolne. Gmina wskazała, że wpłaty poniosą wyłącznie osoby fizyczne, które będą korzystać z wybudowanych oczyszczalni jako uczestnicy inwestycji. Wpłaty będą dokonane jako konieczny i niezbędny warunek uczestnictwa w projekcie i pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem realizowanym na rzecz tych mieszkańców. W związku z tym będzie miała miejsce sytuacja, w której pomiędzy stronami zaistnieje więź o charakterze zobowiązaniowym. Gmina po zakończeniu inwestycji będzie pozostawać właścicielem oczyszczalni, jednakże nastąpi wydanie przedmiotu transakcji na rzecz osoby będącej uczestnikiem projektu, która od tego momentu będzie dysponować oczyszczalnią jak właściciel. Gmina wykonywać będzie na rzecz mieszkańców usługę wybudowania oczyszczalni, na poczet której pobierać będzie określoną w umowie wpłatę. Powyższe wskazuje, że świadczenia, do których Gmina się zobowiązała w ramach umów zawartych z mieszkańcami, będą stanowić odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Według Gminy, będą spełnione warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego, gdyż Urząd Gminy jest czynnym podatnikiem VAT, a towary i usługi nabywane w związku z realizacją projektu, służą czynnościom opodatkowanym, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, realizowanym na podstawie umów cywilnoprawnych. W związku z tym istnieje możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących wydatki ponoszone z tytułu realizacji całego zakresu przedmiotowego projektu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionych zdarzeń przyszłych jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, usługa podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej usługi. Przy czym związek pomiędzy otrzymaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z powyższych regulacji wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 cytowanej ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl postanowień art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594 ze zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Według ust. 2 ww. artykułu, gmina posiada osobowość prawną.

W myśl art. 33 ust. 1 ww. ustawy, wójt wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy.

Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje, subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze. (art. 29 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 86 ust. 1 cyt. ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) tej ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z ww. przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zaznaczyć, że realizacja prawa do odliczenia podatku została obostrzona ograniczeniami ustawowymi wynikającymi m.in. z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści wniosku wynika, że Gmina będzie realizowała zadanie inwestycyjne polegające na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków. Zadanie to ma być realizowane przy dofinansowaniu ze środków krajowych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W kosztach inwestycji będą uczestniczyć również mieszkańcy, dla których zostaną wybudowane oczyszczalnie, na podstawie umów cywilnoprawnych zawartych z Gminą. Dokonanie wpłaty będzie determinowało wybudowanie oczyszczalni na terenie nieruchomości mieszkańca. Udział wnoszony przez mieszkańców na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków wchodzi w zakres wkładu własnego Gminy na realizację zadania. Całkowite koszty eksploatacji będzie ponosił właściciel nieruchomości, na której oczyszczalnia zostanie wybudowana. Po wybudowaniu oczyszczalnie będą własnością Gminy przez 5 lat i będą stanowić element jej majątku trwałego. Zostaną przekazane mieszkańcom do bezpłatnego użytkowania na podstawie umowy cywilnoprawnej na okres 5 lat od daty przekazania. Po 5 latach oczyszczalnie zostaną przekazane właścicielom nieruchomości na własność odrębną umową. Urząd Gminy jest czynnym podatnikiem VAT.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz cytowanych regulacji prawnych prowadzi do stwierdzenia, że Gmina wykona na rzecz uczestników projektu czynność, polegającą na wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków, w zamian za którą otrzyma od nich wpłaty w wysokości określonej w zawartych umowach, a zatem wykona usługę podlegającą opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji wpłaty (partycypacje w kosztach) uczestników projektu będą stanowiły kwoty należne, o których mowa w art. 29 ust. 1 tej ustawy.

Należy wskazać, że z przywołanych przepisów ustawy o samorządzie gminnym wynika, że zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych posiada gmina (jednostka samorządu terytorialnego), a nie urząd, który jest aparatem pomocniczym gminy.

Wobec powyższego, w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego należy stwierdzić, że – o ile Gmina jest (będzie) czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. inwestycji, pod warunkiem niezaistnienia okoliczności ograniczających to prawo, określonych w art. 88 ust. 3a ustawy.

Jednocześnie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii prawidłowości rejestracji Urzędu Miejskiego, jako podatnika VAT, ponieważ nie przedstawiono w tym zakresie własnego stanowiska i nie postawiono pytania, a udzielając niniejszej interpretacji powyższe przyjęto jako element stanu faktycznego.

Ponadto należy stwierdzić, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii dotyczącej przekazania wybudowanych oczyszczalni ścieków w bezpłatne użytkowanie mieszkańcom na okres 5 lat, gdyż z wniosku nie wynika, aby Gmina była zainteresowana rozstrzygnięciem tej kwestii.

Interpretacja dotyczy przedstawionych przez Wnioskodawcę zdarzeń przyszłych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.