Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP4/443-494/13/LG
z 7 stycznia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z 3 października 2013 r. (data wpływu 7 października 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odpowiedzialności podatkowej za zaległości sprzedawcy – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 października 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odpowiedzialności podatkowej za zaległości sprzedawcy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

1.Wnioskodawca prowadzi działalność handlową w zakresie zakupu i sprzedaży oleju rzepakowego na dużą skalę - w ilościach hurtowych (każda dostawa zawiera ponad 20 ton oleju o wartości przekraczającej 90 tysięcy złotych).

W związku z powyższym wartość towarów, o których mowa w załączniku 13 do ustawy o VAT, nabywanych od jednego podmiotu dokonującego ich dostawy, bez kwoty podatku przekracza w danym miesiącu kwotę 50 tysięcy złotych. W tej sytuacji wnioskodawca byłby zobowiązany do solidarnej odpowiedzialności za zaległości podatkowe sprzedawcy, jeśli takowe wystąpią. Wnioskodawca aby uniknąć takiej sytuacji podejmuje następujące czynności:

Od każdego dostawcy żąda przedstawienia zaświadczenia z urzędu skarbowego, że jest czynnym płatnikiem podatku VAT oraz że nie zalega z podatkami, czyli brak jest uzasadnionych podstaw do tego, aby przypuszczać że dostawca nie zapłaci podatku VAT do urzędu skarbowego.

2.Dodatkowo według zmian w ustawie VAT, które weszły w życie z dniem 1 października 2013 roku mowa jest o tym, że nabywca aby został pociągnięty do współodpowiedzialności musiałby zakupić towar po cenie niższej - znacznie odbiegającej od ceny rynkowej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawca mimo podjętych działań może zostać pociągnięty do odpowiedzialności podatkowej za zaległości sprzedawcy?
2. Kto w rozumieniu ustawy ustala cenę rynkową danego towaru, oraz jak definiować "cenę znacząco odbiegającą od wartości rynkowej" ? Jaka byłaby cena "znacznie odbiegająca od wartości rynkowej" w przypadku oleju rzepakowego, gdzie cena netto 1 tony kształtuje się na poziomie 2950 zł?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

1. Wnioskodawca rozumie w tej sytuacji, że podejmowane przez niego działania są wystarczające do wyeliminowania ryzyka współpracy z nierzetelnym dostawcą, który miałby nie wywiązać się z zobowiązań podatkowych wobec urzędu skarbowego i w związku z tym nie zostanie pociągnięty do solidarnej odpowiedzialności.
2. Wnioskodawca jest zdania, że cenę rynkową kształtuje sam rynek (relacja popyt-podaż). W związku z działającymi siłami rynkowymi i znacznej liczbie podmiotów handlujących olejem rzepakowym, bardzo trudno stwierdzić jaka cena byłaby "znacznie odbiegającą od ceny rynkowej".
   
   

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Dostawa towarów mieści się w definicji sprzedaży, określonej w pkt 22 powołanego artykułu, który stanowi, iż sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie z przedstawionym opisem sprawy Wnioskodawca prowadzi działalność handlową w zakresie zakupu i sprzedaży oleju rzepakowego. Każda transakcja przekracza 90.000 zł.

Od 1 października 2013r. wprowadzono instytucję odpowiedzialności podatkowej nabywcy za zobowiązania podatkowe w VAT sprzedawcy w zakresie dostaw towarów wymienionych w dodanym do ustawy o VAT załączniku nr 13.

Odpowiedzialność solidarną podatnika z podmiotem dokonującym dostawy reguluje przepis art. 105a ustawy. I tak na mocy art. 105a ust. 1 podatnik, o którym mowa w art. 15, na rzecz którego dokonano dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe w części podatku proporcjonalnie przypadającej na dostawę dokonaną na rzecz tego podatnika, jeżeli:

1. wartość towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, nabywanych od jednego podmiotu dokonującego ich dostawy, bez kwoty podatku przekroczyła w danym miesiącu kwotę 50 000 zł, oraz
2. w momencie dokonania dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, podatnik wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę tych towarów lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.
   
   

Podatnik miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę towarów lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego, jeżeli okoliczności towarzyszące tej dostawie towarów lub warunki, na jakich została ona dokonana, odbiegały od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie tymi towarami, w szczególności jeżeli cena za dostarczone podatnikowi towary była bez uzasadnienia ekonomicznego niższa od ich wartości rynkowej (art. 105a ust. 2).

Zgodnie z art. 105a ust. 3 przepisu ust. 1 nie stosuje się:

1. do nabycia towarów, o których mowa w poz. 10 załącznika nr 13 do ustawy, jeżeli:
1. nabycie to jest dokonywane na stacjach paliw lub stacjach gazu płynnego, do standardowych zbiorników pojazdów używanych przez podatników nabywających te towary, do napędu tych pojazdów,
   
2. dostawy tych towarów dokonuje podatnik dostarczający gaz przewodowy za pośrednictwem własnych sieci przesyłowych lub dystrybucyjnych, lub
2. jeżeli powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem podmiotu dokonującego dostawy towarów, o którym mowa w ust. 1, w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej, lub
3. jeżeli na dzień dokonania dostawy towarów łącznie były spełnione następujące warunki:
1. podmiot dokonujący dostawy towarów, o którym mowa w ust. 1, był wymieniony w wykazie, o którym mowa w art. 105c ust. 1,
   
2. wysokość kaucji gwarancyjnej, o której mowa w art. 105b ust. 1, odpowiadała co najmniej jednej piątej kwoty podatku należnego przypadającej na dostawy towarów dokonane w danym miesiącu na rzecz danego podatnika lub kaucja ta wynosiła co
   najmniej 3 000 000 zł.

Jeżeli podatnik wykaże, że okoliczności lub warunki, o których mowa w ust. 2, nie miały wpływu na niezapłacenie podatku, przepisu ust. 1 nie stosuje się (art. 105a ust. 4).

Stosownie do art. 105c ust. 1 i 2 ustawy Minister właściwy do spraw finansów publicznych prowadzi w formie elektronicznej wykaz podmiotów dokonujących dostawy towarów, o których mowa w załączniku nr 13 do ustawy, które złożyły kaucję gwarancyjną. Wykaz jest udostępniany w Biuletynie Informacji Publicznej ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Art. 105a ustawy wprowadzono instytucję odpowiedzialności podatkowej nabywcy za zobowiązania podatkowe w VAT sprzedawcy w zakresie dostaw towarów wymienionych w dodanym do ustawy o VAT załączniku nr 13 (towary wrażliwe), tj.:

• niektórych wyrobów stalowych nieobjętych mechanizmem odwrotnego obciążenia,
• paliw,
• złota nieobrobionego.
  
  

Podatnik, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, na rzecz którego dokonano dostawy towarów wrażliwych odpowiada solidarnie wraz z podmiotem dokonującym tej dostawy za jego zaległości podatkowe, przy czym odpowiedzialność podatkowa nabywcy jest ograniczona do części podatku proporcjonalnie przypadającej na dokonaną na jego rzecz dostawę tych towarów.

Odpowiedzialność podatkowa nabywcy będzie miała zastosowanie w odniesieniu do transakcji o dużej wartości, tj. w przypadku gdy wartość nabywanych towarów wrażliwych od jednego dostawcy, bez kwoty podatku, przekroczyła w danym miesiącu kwotę 50 000 zł.

Przesłanka do zastosowania tej instytucji wystąpi, gdy w momencie dokonania dostawy towarów wrażliwych, nabywca wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną na jego rzecz dostawę tych towarów lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego.

Ustawodawca określił w ww. przepisie sytuacje w związku z którymi występują uzasadnione podstawy do tego aby przypuszczać, że cała kwota podatku przypadająca na dokonaną dostawę tych towarów lub jej część nie zostanie wpłacona na rachunek urzędu skarbowego. Są to m.in. okoliczności towarzyszące tej dostawie towarów lub warunki na jakich została ona dokonana odbiegające od okoliczności lub warunków zwykle występujących w obrocie tymi towarami, w szczególności jeżeli cena za dostarczone podatnikowi towary była bez uzasadnienia ekonomicznego niższa od ich wartości rynkowej. Zwrócić jednak należy uwagę na fakt, że nie będzie podstaw do zastosowania odpowiedzialności, jeżeli np. niska cena zastosowana w danej transakcji jest wynikiem przyznanego nabywcy stosowanego w praktyce handlowej rabatu.

Wprowadzone przepisy zawierają katalog przesłanek, które umożliwiają wyłączenie stosowania odpowiedzialności podatkowej nabywcy. Należy podkreślić, że dla uwolnienia się od odpowiedzialności podatkowej przez nabywcę wystarczy spełnienie jednej z następujących przesłanek:

1. Powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem dostawcy w nierzetelnym rozliczeniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.
2. Podatnik wykazał, że okoliczności lub warunki, o których mowa w art. 105a ust. 2, nie miały wpływu na niezapłacenie podatku. Oznacza to, iż odpowiedzialność solidarna będzie stosowana w procederach oszukańczych, zatem zwykłe biznesowe kłopoty finansowe podatnika, które skutkują brakiem możliwości zapłaty podatku do urzędu nie doprowadzą do powstania odpowiedzialności podatkowej po stronie nabywcy.
3. Skorzystanie z funkcji ochronnej instytucji kaucji gwarancyjnej - nabywca „może się wyłączyć” z odpowiedzialności solidarnej, jeżeli kupił towary od podmiotu wymienionego, na dzień dokonania dostawy towarów, w prowadzonym w formie elektronicznej przez Ministra Finansów wykazie podmiotów opublikowanym w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Finansów.
   
   

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Wnioskodawca dokonuje obrotu olejem rzepakowym. Tym samym aby ocenić czy w sprawie będącej przedmiotem wniosku mają zastosowanie przepisy dotyczące odpowiedzialności podatkowej nabywcy zawarte w Dziale Xa ustawy o VAT (art. 105a – 105c ustawy) w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć olej rzepakowy jest towarem wymienionym w załączniku nr 13 do ustawy o VAT.

Zauważyć należy, że olej rzepakowy nie został wymieniony w części I i III załącznika nr 13.

W części II załącznika nr 13 umieszczono zaś paliwa, tj.:

• w pozycji 10 ujęto benzyny silnikowe, oleje napędowe, gazy przeznaczone do napędu silników spalinowych – w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym,
• w pozycji 11 zostały wymienione oleje opałowe oraz oleje smarowe – w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.
  
  

Z powyższego zatem wynika, że aby stwierdzić czy olej rzepakowy jest towarem wymienionym w poz. 10 i 11 załącznika nr 13 – dla którego miałaby zastosowanie odpowiedzialność solidarna podatnika z podmiotem dokonującym dostawy - należy ustalić czy jest on benzyną silnikową, olejem napędowym, gazem przeznaczonym do napędu silników spalinowych, olejem opałowym lub olejem smarowym w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z 2011 r. Nr 108, poz. 626, ze zm.) paliwami silnikowymi w rozumieniu ustawy są wyroby energetyczne przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane do napędu silników spalinowych, z kolei paliwami opałowymi w rozumieniu ustawy są wyroby energetyczne przeznaczone do użycia, oferowane na sprzedaż lub używane do celów opałowych, z wyłączeniem paliw silnikowych.

Przepisy ustawy o podatku akcyzowym stanowią w tym zakresie implementację dyrektywy Rady 2003/96/WE w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej.

Z powyższego wynika, że benzyny silnikowe, oleje napędowe i gazy przeznaczone do napędu silników spalinowych są paliwami silnikowymi, natomiast oleje opałowe są paliwami opałowymi. Oleje smarowe stanowią odrębną grupę wyrobów energetycznych, o których mowa w art. 89 ust. 1 pkt 11 przedmiotowej ustawy. Przedstawiony podział ma również zastosowanie do benzyn lotniczych o kodzie CN 2710 11 31 i paliw do silników odrzutowych o kodzie CN 2710 19 21. Zatem wyroby te są paliwa silnikowymi ale nie oznacza to jednocześnie, że są benzynami silnikowymi w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym.

Reasumując, w sprawie objętej przedstawionym zdarzeniem przyszłym, w którym Wnioskodawca będzie dokonywał obrotu olejem rzepakowym, przepisy dotyczące solidarnej odpowiedzialności podatnika z podmiotem dokonującym dostawy (zawarte w art. 105a – 105c ustawy o VAT) nie mają zastosowania, gdyż olej rzepakowy nie jest towarem wymienionym w załączniku nr 13 do ustawy o VAT - nie jest benzyną silnikową, olejem napędowym, gazem przeznaczonym do napędu silników spalinowych, olejem opałowym, olejem smarowym w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Wobec faktu, że do obrotu olejem rzepakowym nie mają zastosowania przepisy art. 105a – 105c ustawy odpowiedź na pytanie 2 staje się bezprzedmiotowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.