INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2013 r. (data wpływu 23 sierpnia 2013 r.), uzupełnionym pismem dnia 9 listopada 2013 r. (data wpływu 13 listopada 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku podatkowego jest:

• prawidłowe - w odniesieniu do braku obowiązku podatkowego w momencie uzyskania weksla,
• nieprawidłowe - w pozostałym zakresie.
  
  

UZASADNIENIE

W dniu 23 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku od czynności cywilnoprawnych oraz podatku od spadków i darowizn w zakresie obowiązku podatkowego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 i § 4 oraz 14f § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej, w związku z powyższym pismem z dnia 5 listopada 2013 r. nr ILPB2/415-818/13-2/WS ILPB2/415-225/13-2/WS ILPB2/415-226/13-2/WS, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a jego uzupełnieniem nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 5 listopada 2013 r., skutecznie doręczono dnia 8 listopada 2013 r., zaś w dniu 13 listopada 2013 r. (data nadania 12 listopada 2013 r.), do tut. organu wpłynęła odpowiedź, w której Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości otrzyma od wstępnego (rodzica), tj. osoby bliskiej zaliczonej do I grupy podatkowej weksel własny, poprzez który jego wystawca zobowiąże się do zapłaty na jego rzecz określonej sumy pieniężnej. Weksel zostanie otrzymany bez żadnego wynagrodzenia. W związku z tym spełniona będzie definicja umowy darowizny (darczyńca nieodpłatnie przekaże bowiem weksel własny, będący elementem jego majątku, na rzecz Wnioskodawcy).

W związku z powyższym zadano następujące pytania w odniesieniu do podatku dochodowego od osób fizycznych.

1. Czy w związku z otrzymaniem weksla u Wnioskodawcy pojawi się przychód w podatku dochodowym od osób fizycznych...
2. Czy ewentualne późniejsze spłacenie sumy wekslowej lub odsetek wynikających z weksla będzie skutkowało powstaniem przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych...
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ nabycie weksla będzie wiązało się z opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn jego otrzymanie nie będzie skutkowało powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy ewentualna późniejsza spłata sumy wekslowej lub odsetek wynikających z weksla nie będzie wiązała się dla Wnioskodawcy z powstaniem podatku dochodowego od osób fizycznych. Będzie to bowiem spłata wierzytelności, której nabycie już wcześniej podlegało opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za:

• prawidłowe - w odniesieniu do braku obowiązku podatkowego w momencie uzyskania weksla,
• nieprawidłowe - w pozostałym zakresie.
  
  

Zgodnie z generalną zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl natomiast art. 2 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca może otrzymać od wstępnego (rodzica), weksel własny, poprzez który jego wystawca zobowiąże się do zapłaty na jego rzecz określonej sumy pieniężnej. Weksel zostanie otrzymany bez żadnego wynagrodzenia. W związku z tym spełniona będzie definicja umowy darowizny (darczyńca nieodpłatnie przekaże bowiem weksel własny, będący elementem jego majątku, na rzecz Wnioskodawcy).

Stosownie do art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę darowizny rozumie się zobowiązanie darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego osobie obdarowanej (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za otrzymane świadczenie. Istotą darowizny – jako czynności nieodpłatnej – jest więc brak po drugiej stronie ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego. Darowizna może polegać zarówno na przesunięciach do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych postaciach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

W wydanej interpretacji nr ILPB2/436-226/13-4/WS z dnia 29 listopada 2013 r. z zakresu podatku od spadków i darowizn, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdził, iż „otrzymanie przez Wnioskodawcę weksla w drodze umowy darowizny podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn”.

W związku z powyższym otrzymanie przez Wnioskodawcę weksla nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na mocy zacytowanego przepisu ww. art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast w odniesieniu do ewentualnego późniejszego spłacenia sumy wekslowej lub odsetek wynikających z weksla, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stwierdza co następuje.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki (dyskonto) od papierów wartościowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wskazuje, co należy rozumieć pod pojęciem papierów wartościowych. Zgodnie z art. 5a pkt 11 tej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 131, poz. 763 i Nr 234, poz. 1391).

W myśl art. 3 pkt 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych rozumie się przez to:

1. akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,
2. inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego (prawa pochodne).
   
   

Wszystkie papiery wartościowe charakteryzują się tym, że prawo idzie za dokumentem. To oznacza, że tylko posiadacz papieru wartościowego może wykonywać prawa z nim związane. Te cechy spełnia weksel.

Weksel jest papierem wartościowym, w którym wystawca bądź wskazana przez niego osoba zobowiązuje się do bezwarunkowego zapłacenia w oznaczonym czasie i do rąk osoby wymienionej w wekslu określonej kwoty. Charakterystyczną cechą weksla jest abstrakcyjność stosunku wekslowego, która oznacza że sam dokument weksla nie jest związany z jakimikolwiek innymi czynnościami prawnymi (np. umową), a więc zapłata sumy wekslowej nie może być uzależniona od jakichkolwiek innych okoliczności czy warunków. Weksel może być przedmiotem obrotu, poprzez przenoszenie praw z niego wynikających na inne osoby. Przeniesienie praw wekslowych może nastąpić na kilka sposobów, zarówno według prawa wekslowego jak i przepisów prawa cywilnego. Może odbyć się to przez indos, przelew (cesję), dziedziczenie, w drodze egzekucji, przez wręczenie oraz wszelkimi innymi sposobami przewidzianymi w prawie cywilnym.

Prawo wykupu weksla przysługuje, zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. Nr 37 poz. 282 ze zm.), każdemu dłużnikowi wekslowemu. Polega ono na tym, iż dłużnik dokonuje zapłaty całej sumy wskazanej na wekslu na rzecz posiadacza weksla, a ten wydaje dłużnikowi dokument weksla. Należy dodać, iż posiadacz weksla, któremu dłużnik wekslowy oferuje jego wykup, ma obowiązek przyjęcia sumy wekslowej i wydania dokumentu weksla. Wydanie dokumentu weksla dłużnikowi wekslowemu jest bardzo istotnym elementem – z jednej strony chroni dłużnika przed niebezpieczeństwem ponownej zapłaty (np. gdyby weksel przeszedł w posiadanie osoby trzeciej, która nie wiedziała o fakcie wykupu weksla), z drugiej – umożliwia dłużnikowi dochodzenie roszczeń regresowych przeciwko innym dłużnikom wekslowym, o ile takowi istnieją.

Z treści art. 5a pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż dyskonto stanowi różnicę między kwotą uzyskaną z wykupu papieru wartościowego przez emitenta a ceną zakupu papieru wartościowego na rynku pierwotnym lub wtórnym, a w przypadku nabycia papierów wartościowych w drodze spadku lub darowizny dyskonto oznacza różnicę pomiędzy ceną wykupu a ceną zakupu tych papierów przez spadkodawcę lub darczyńcę.

Bez względu na to, czy dyskonto jest kwalifikowane jako swego rodzaju odsetki naliczone z góry, lecz płacone w momencie wykupu papieru wartościowego przez emitenta, czy też jako różnica pomiędzy ceną nominalną a ceną emisyjną (realizowaną w momencie wykupu) – podstawę opodatkowania stanowi dyskonto (odsetki) faktycznie otrzymane. Zgodnie bowiem z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zatem odsetki (dyskonto) od weksla, jako odsetki (dyskonto) z papieru wartościowego, stanowią przychód z kapitałów pieniężnych, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z definicji wprost wynika, co stanowi dyskonto w przypadku nabycia papierów wartościowych (weksli) w drodze spadku lub darowizny; jest to różnica pomiędzy ceną wykupu a ceną zakupu tych papierów przez spadkodawcę lub darczyńcę. Dla obliczenia dyskonta od kwoty uzyskanej przez Wnioskodawcę (będącego obdarowanym) z wykupu weksla należy zatem odjąć wydatki poniesione przez obdarowanego na jego zakup. W przypadku natomiast, gdy obdarowany nie poniósł wydatków na zakup weksla, cała kwota (w tym również odsetki), stanowić będzie dyskonto.

W myśl art. 30a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek i dyskonta od papierów wartościowych pobiera się 19 % zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Reasumując, w przypadku wykupu weksla, dyskonto stanowiące różnicę pomiędzy ceną wykupu a ceną zakupu tego papieru przez darczyńcę, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W przypadku Wnioskodawcy, w związku z tym, że jako obdarowany nie poniósł on wydatków na zakup weksla, dyskonto stanowić będzie cała kwota, łącznie z odsetkami.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie tut. Organ informuje, że w dniu 29 listopada 2013 r. wydane zostały interpretacje indywidualne: w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych nr ILPB2/436-225/13-4/WS oraz w zakresie podatku od spadków i darowizn nr ILPB2/436-226/13-4/WS.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.