Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB2/436-516/13-4/AF
z 3 grudnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 18.09.2013 r. (data wpływu 20.09.2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 26.11.2013 r. (data nadania 26.11.2013 r., data wpływu 28.11.2013 r.) na wezwanie z dnia 15.11.2013 r. IPPB2/436-516/13-2/AF (data doręczenia 20.11.2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności udziałów - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20.09.2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności udziałów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka SA (dalej: „Spółka”; „Wnioskodawca”) jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Szwajcarii będącą szwajcarskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy spółek (dalej: „Grupa”). Spółka jest podmiotem zainteresowanym w przedmiocie wydania interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w Polsce, o której mowa w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja Podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749).

Wnioskodawca udzielił pożyczki (dalej: „Pożyczka”) innej spółce z Grupy z siedzibą poza Polską (dalej: „Spółka A”). Na dzień złożenia niniejszego wniosku Pożyczka nie została spłacona, w związku z czym Spółka A (dłużnik) posiada zobowiązanie w stosunku do Wnioskodawcy (wierzyciel). Inna spółka z Grupy z siedzibą w Holandii (dalej: „Spółka B”) jest udziałowcem spółki mającej siedzibę w Polsce (dalej: „Spółka Polska”). Spółka B planuje przenieść na Wnioskodawcę własność udziałów w Spółce Polskiej jako spłatę części długu Spółki A wobec Wnioskodawcy.

W wyniku powyższej transakcji Spółka B wstąpi w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Wnioskodawcy z tytułu części długu wynikającego z Pożyczki, natomiast Wnioskodawca stanie się właścicielem udziałów w Spółce Polskiej. Wierzytelność przysługująca Wnioskodawcy od Spółki A ulegnie obniżeniu o wartość przeniesionych udziałów w Spółce Polskiej. Spółka A będzie posiadała zobowiązanie do spłaty części Pożyczki względem Spółki B.

Powyższa transakcja będzie podlegać prawu szwajcarskiemu, przy czym będzie ona co do istoty stanowiła czynność prawną podobną do subrogacji w myśl art. 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej „Kodeks Cywilny”).

Wnioskodawca podkreśla, że planowana transakcja nie będzie nosiła znamion umowy sprzedaży.

Pismem z dnia 15.11.2013 r. Nr IPPB2/436-516/13-2/AF wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania poprzez przedłożenie urzędowo poświadczonego dokumentu w języku obowiązującym na terytorium Szwajcarii opatrzonego w apostille oraz jego tłumaczenia w języku polskim potwierdzającego upoważnienie dla osób, które podpisały pełnomocnictwo dla Pana J. F., Pani M. Z. oraz Pani W. M. w zakresie składania oświadczeń woli i podpisywania dokumentów.

Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy przeniesienie własności udziałów w Spółce Polskiej w ramach transakcji wstąpienia Spółki B w prawa Wnioskodawcy (wierzyciel) wynikające z zaciągniętej przez Spółkę A (dłużnik) Pożyczki, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce?

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie własności udziałów w Spółce Polskiej w ramach transakcji wstąpienia Spółki B w prawa Wnioskodawcy (wierzyciel) wynikające z zaciągniętej przez Spółkę A (dłużnik) Pożyczki nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych w Polsce (dalej: „pcc”).

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 upcc opodatkowaniu pcc podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

• umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  

• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  

• umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  

• umowy dożywocia,
  

• umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  

• ustanowienie hipoteki,
  

• ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  

• umowy depozytu nieprawidłowego,
  

• umowy spółki.
  
  
  

Wnioskodawca podkreśla, że zawarty w powyższym przepisie katalog czynności ma charakter zamknięty (numerus clausus). Oznacza to, że wszelkie niewymienione wprost w ww. artykule czynności cywilnoprawne nie podlegają opodatkowaniu pcc. Zarówno doktryna prawa podatkowego jak i organy są zgodne, że w stosunku do art. 1 ust. 1 upcc nie można stosować wykładni rozszerzającej. W związku z powyższym czynności niewymienione w zawartym w uppc katalogu nie podlegają opodatkowaniu pcc niezależnie od tego czy powodują skutki podobne lub tożsame ze skutkami czynności wymienionych w art. 1 ust.1 upcc.

Dla przykładu Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 4 lipca 2013 r. (sygn. IPPB2/436-155/131-7/MZ) stwierdził, że: „Ustawodawca, wprowadzając zasadę numerus clausus czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Oznacza to, że czynności niewymienione w ustawowym katalogu nie podlegają opodatkowaniu, nawet gdy wywołują skutki w sferze gospodarczej takie same bądź podobne do tych, które zostały w nim wyliczone.”

Podobnie Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2013 r. (sygn. ITPB2/436-234/12/TJ) stwierdził, że: „Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym”.

Podobne do powyższych stanowisko prezentuje również Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu np. w interpretacji indywidualnej z 25 lutego 2011 r. (sygn. ILPB2/436-260/10-2/MK).

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym Spółka B zamierza wstąpić w część praw Wnioskodawcy wynikających z umowy Pożyczki poprzez przeniesienie własności udziałów w Spółce Polskiej. Planowana transakcja będzie podlegała prawu szwajcarskiemu i co do istoty będzie podobna do konstrukcji subrogacji uregulowanej w art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu Cywilnego.

Zdaniem Wnioskodawcy przeniesienie własności udziałów w spółce z siedzibą w Polsce w ramach transakcji wstąpienia osoby trzeciej w miejsce dotychczasowego wierzyciela, jako czynność niewymieniona w art. 1 ust. 1 upcc, nie powinno powodować powstania obowiązku podatkowego w pcc. W opinii Wnioskodawcy dokonanie czynności podobnej do tej, która została uregulowana w art. 518 Kodeksu Cywilnego nie nosi bowiem znamion żadnej z umów wymienionych w upcc.

Ponadto, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że planowana przez niego transakcja nie będzie stanowiła w szczególności umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności udziałów objętej art. 1 ust. 1 upcc. Zdaniem Wnioskodawcy nie podlega pcc przeniesienie własności udziałów samo w sobie, ale zobowiązanie się do ich przeniesienia jedynie w ramach czynności cywilnoprawnych wskazanych w upcc. W konsekwencji, zdaniem Wnioskodawcy, poza zakresem pcc pozostawać będzie zobowiązanie się do przeniesienia udziałów w ramach innych transakcji.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, opisana w zdarzeniu przyszłym transakcja przeprowadzona według prawa szwajcarskiego tj. przeniesienie własności udziałów w Spółce Polskiej w ramach wstąpienia Spółki B w prawa Wnioskodawcy (wierzyciel) wynikające z zaciągniętej przez Spółkę A (dłużnik) Pożyczki (konstrukcja prawna podobna do subrogacji w prawie polskim) znajduje się poza katalogiem czynności cywilnoprawnych podlegających opodatkowaniu pcc. Tym samym planowana transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu pcc w Polsce.

Dla poparcia swojego stanowiska Wnioskodawca zwraca uwagę na linię interpretacyjną organów podatkowych, które, odnosząc się do różnego rodzaju transakcji objętych wnioskami o interpretację indywidualną, stoją na stanowisku co do braku opodatkowania pcc czynności, które enumeratywnie nie są wymienione w katalogu art. 1 ust. 1 upcc. Dla przykładu w zakresie subrogacji w ostatnim czasie powyższe stanowisko potwierdził m. in.:

• Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 7 czerwca 2013 r. (sygn. IPPB2/436-201/13-2/MZ);
  

• Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacja indywidualnej z dnia 22 marca 2013 r.(sygn. ITPB2/436-234/12/TJ);
  

• Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 22 marca 2013 r. (sygn. ITPB2/436-233/12/TJ).
  
  
  

Biorąc pod uwagę powyższą argumentację, Spółka wnosi jak na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 09 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
3. (uchylona),
4. umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
5. umowy dożywocia,
6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
7. (uchylona),
8. ustanowienie hipoteki,
9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
10. umowy depozytu nieprawidłowego,
11. umowy spółki;
    
    

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Umowa cesji wierzytelności uregulowana została w art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego przelew wierzytelności może odbywać się na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, a zatem umowa taka może należeć do kategorii umów, które podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych. Na skutek cesji wierzytelności zmienia się podmiot po stronie wierzyciela, natomiast przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Jeżeli więc umowa cesji przyjęłaby postać którejkolwiek z umów wskazanych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych to spowoduje obowiązek zapłaty tego podatku.

Natomiast zgodnie z art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego, osoba trzecia, która spłaca wierzyciela, nabywa spłaconą wierzytelność do wysokości dokonanej zapłaty, jeżeli działa za zgodą dłużnika w celu wstąpienia w prawa wierzyciela; zgoda dłużnika powinna być pod rygorem nieważności wyrażona na piśmie.

W myśl art. 518 § 2 Kodeksu cywilnego wierzyciel nie może odmówić przyjęcia świadczenia, które jest już wymagalne.

W artykule 518 Kodeksu cywilnego ustawodawca wprowadził swoisty rodzaj wstąpienia osoby trzeciej w prawa zaspokojonego wierzyciela, czyli zamiany jednego długu na inny, mniej uciążliwy dla osoby zobowiązanej do świadczenia. Konwersja ta stanowi alternatywę w stosunku do cesji wierzytelności uregulowanej w art. 509 - 516 Kodeksu cywilnego.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Szwajcarii będącą szwajcarskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy spółek (dalej: „Grupa”). Wnioskodawca udzielił pożyczki (dalej: „Pożyczka”) innej spółce z Grupy z siedzibą poza Polską (dalej: „Spółka A”). Na dzień złożenia niniejszego wniosku Pożyczka nie została spłacona, w związku z czym Spółka A (dłużnik) posiada zobowiązanie w stosunku do Wnioskodawcy (wierzyciel). Inna spółka z Grupy z siedzibą w Holandii (dalej: „Spółka B”) jest udziałowcem spółki mającej siedzibę w Polsce (dalej: „Spółka Polska”). Spółka B planuje przenieść na Wnioskodawcę własność udziałów w Spółce Polskiej jako spłatę części długu Spółki A wobec Wnioskodawcy. W wyniku powyższej transakcji Spółka B wstąpi w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Wnioskodawcy z tytułu części długu wynikającego z Pożyczki, natomiast Wnioskodawca stanie się właścicielem udziałów w Spółce Polskiej. Wierzytelność przysługująca Wnioskodawcy od Spółki A ulegnie obniżeniu o wartość przeniesionych udziałów w Spółce Polskiej. Spółka A będzie posiadała zobowiązanie do spłaty części Pożyczki względem Spółki B. Powyższa transakcja będzie podlegać prawu szwajcarskiemu, przy czym będzie ona co do istoty stanowiła czynność prawną podobną do subrogacji w myśl art. 518 § 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.; dalej „Kodeks Cywilny”). Wnioskodawca podkreśla, że planowana transakcja nie będzie nosiła znamion umowy sprzedaży.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że umowy nienazwane, których nie można zakwalifikować do którejkolwiek z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jeżeli więc czynność przeniesienia własności udziałów w Spółce Polskiej w ramach transakcji wstąpienia Spółki B w prawa Wnioskodawcy (wierzyciel) wynikające z zaciągniętej przez Spółkę A (dłużnik) Pożyczki, nie będzie nosiła znamion żadnej z umów wymienionych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych, wówczas czynność taka nie będzie opodatkowana powyższym podatkiem. Natomiast, jeżeli powyższa czynność będzie posiadała znamiona jednej z umów wymienionych w art. 1 ustawy, wówczas będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.