Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP1/443-969/13/IK
z 17 grudnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko  przedstawione we wniosku z dnia 17 września 2013 r. (data wpływu 24 września 2013), uzupełnionym w dniu 10 grudnia 2013 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności i użytkowania wieczystego gruntu w zamian za zaległości podatkowe – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 sierpnia 2013 r. został złożony wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, zakresie opodatkowania przeniesienia prawa własności i użytkowania wieczystego gruntu w zamian za zaległości podatkowe.

We wniosku i uzupełnieniu przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest posiadaczem samoistnym nieruchomości położonej w gminie P., jest również osobą prawną w likwidacji. W związku z powyższym Jej wspólnicy planują podjąć uchwałę o przekazaniu na rzecz Gminy nieruchomości gruntowej niezabudowanej – w zamian za umorzenie należności podatkowych w podatku od nieruchomości.

Spółka wnioskuje z treści art. 66 § 1 Ordynacji podatkowej, że zobowiązanie podatkowe wygasa w wyniku przeniesienia nieruchomości rzeczy lub prawa majątkowych na rzecz (…) gminy, powiatu lub województwa w zamian za zaległości podatkowa z tyt. podatków stanowiących dochody ich budżetów.

Spółka powołuje treść art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z racji tego, że przeniesienie prawa własności nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego na rzecz Gminy odbywa się w drodze umowy cywilnoprawnej Spółka ma wątpliwości, dotyczące opodatkowania takiej transakcji.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy dopuszczalne jest przeniesienie prawa własności nieruchomości, będącej wyłączną własnością Spółki i prawa użytkowania wieczystego nieruchomości na rzecz gminy, powiatu lub województwa w zamian za istniejące zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości w taki sposób, że transakcja ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie prawa do nieruchomości w trybie powołanego wyżej art. 66 § 1 Ordynacji podatkowej, przeciwstawia się opodatkowaniu takiej transakcji podatkiem od towarów i usług, bowiem transakcja ta nie jest odpłatną sprzedażą towaru. Sam fakt przeniesienia prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego na innego posiadacza w tym trybie nie zmienia faktu, że czynność ta ma wyłącznie formę zapłaty za istniejący dług, wynikający z konkretnego (niespełnionego) obowiązku podatkowego. Czynność ta prowadzi więc wyłącznie do zwolnienia zobowiązanego z długu i nie ma charakteru odpłatnego. W ocenie Spółki jej nieodpłatny charakter mieści się w wykonaniu obowiązku, o którym mowa w samej definicji podatku jako podatku świadczenia nieodpłatnego i przymusowego.

Wobec powyższego, zdaniem Spółki, wygaśnięcie zobowiązania podatkowego poprzez przeniesienia prawa wieczystego użytkowania gruntów w zamian za zaległości podatkowe nie stanowi ani odpłatnej dostawy towaru, ani odpłatnego świadczenia usług.

Odzwierciedleniem stanowiska Spółki są wyroki sądów administracyjnych, m.in. wyrok WSA o sygn. akt III SA/Wa 2224/09, sygn. akt III SA/Wa 901/09, sygn. akt I SA/Gd 548/10, sygn. akt I SA/Bk 383/11 oraz uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 2/07).

W ocenie Spółki, podatnik regulując podatek w sposób określony w 66 § 1 Ordynacji podatkowej, wypełnia wyłącznie swój obowiązek, wynikający z ustawy podatkowej, nie uzyskując ekwiwalentu w postaci zapłaty ceny sprzedaży, co jest immanentną cechą dwustronnych, wzajemnych czynności cywilnoprawnych

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z przywołanej regulacji nie wynika, iż odpłatność za czynność dostawy towarów lub świadczenia usług winna mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową – zapłatę stanowić może inny towar lub usługa, albo mieć charakter mieszany – łącząc w sobie zapłatę częściową w formie pieniężnej oraz określoną w naturze. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego, stanowiącego wynagrodzenie za tą czynność.

Przez dostawę towarów – w myśl art. 7 ust. 1 ustawy – rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;
2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;
3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;
4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;
5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;
6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;
7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, iż przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 6 Ordynacji podatkowej, podatkiem jest publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, wynikające z ustawy podatkowej.

Katalog czynności i zdarzeń skutkujących wygaśnięciem w całości lub w części zobowiązania podatkowego został zawarty w art. 59 Ordynacji podatkowej.

Należy do nich m.in. przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych (art. 59 § 1 pkt 6 Ordynacji podatkowej).

Z kolei w art. 66 § 1 Ordynacji podatkowej wskazano, iż szczególnym przypadkiem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego jest przeniesienie własności rzeczy lub praw majątkowych na rzecz:

1. Skarbu Państwa – w zamian za zaległości podatkowe z tytułu podatków stanowiących dochody budżetu państwa;
2. gminy, powiatu lub województwa – w zamian za zaległości podatkowe z tytułu podatków stanowiących dochody ich budżetów.

Na mocy § 2 ww. artykułu przeniesienie następuje na wniosek podatnika:

1. w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1, na podstawie umowy zawartej, za zgodą właściwego naczelnika urzędu skarbowego lub naczelnika urzędu celnego, między starostą wykonującym zadanie z zakresu administracji rządowej a podatnikiem;
2. w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 2, na podstawie umowy zawartej między wójtem, burmistrzem (prezydentem miasta), starostą albo marszałkiem województwa a podatnikiem.

Umowa, o której mowa w § 2, wymaga formy pisemnej (art. 66 § 3 Ordynacji podatkowej).

Zgodnie z art. 66 § 4 Ordynacji podatkowej, w przypadkach wymienionych w § 1 za termin wygaśnięcia zobowiązania podatkowego uważa się dzień przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych.

W przypadku zawarcia umowy, o której mowa w § 2, organ podatkowy pierwszej instancji wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie zobowiązania podatkowego. Przepis art. 55 § 2 stosuje się odpowiednio (art. 66 § 5 Ordynacji podatkowej).

W art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej postanowiono, że jeżeli dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim, w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest posiadaczem samoistnym nieruchomości gruntowej niezabudowanej. Planuje w ramach umowy cywilnoprawnej przenieść prawo własności i prawa użytkowania wieczystego gruntu na rzecz Gminy w zamian za zaległości podatkowe w podatku od nieruchomości. Spółka ma wątpliwości, dotyczące opodatkowania takich transakcji.

Przenosząc powyższe przepisy na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że przeniesienie przez Spółkę na rzecz Gminy prawa własności nieruchomości gruntowej, czy też prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej ma charakter odpłatny, gdyż Spółka przenosząc prawo własności lub użytkowania wieczystego zmniejszy swoje zobowiązanie podatkowe (z tytułu niezapłaconego podatku od nieruchomości) wobec Gminy. Odpłatnością w przedmiotowej sprawie jest kwota niezapłaconego podatku, która zostanie skompensowana wartością przenoszonego prawa. Zatem czynność przeniesienia prawa własności i prawa użytkowania wieczystego na rzecz Gminy w zamian za zaległości podatkowe stanowi odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającą co do zasady opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Ustawodawca nie wyłączył z opodatkowania podatkiem od towarów i usług przeniesienia własności rzeczy lub praw majątkowych na rzecz gminy, powiatu lub województwa w zamian za zaległości podatkowe z tytułu podatków stanowiących dochody ich budżetu. Dokonanie takiej czynności, przewidziane przepisami art. 66 § 1 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa, jest szczególnym przypadkiem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego, co nie zmienia faktu, że przeniesienie prawa własności nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego gruntu jest czynnością, która zgodnie z powołanymi wyżej przepisami ustawy o podatku od towarów i usług rodzi obowiązek podatkowy w tym podatku. Wygaśnięcie zobowiązania na podstawie ww. przepisu ustawy Ordynacja podatkowa jest następstwem zawarcia umowy cywilnoprawnej pomiędzy Spółką zobowiązaną do zapłaty podatku a Gminą. Czynność będąca przedmiotem takiej umowy mieści się w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego czynność przeniesienia prawa własności nieruchomości i prawa użytkowania wieczystego gruntu, w trybie art. 66 ustawy Ordynacji podatkowej, w zamian za zaległości podatkowe z tytułu podatku od nieruchomości jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto należy podkreślić także, iż na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłynąć powołane przez Wnioskodawcę orzeczenia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, bowiem stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, z późn. zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane.

Odnosząc się do powołanej przez Spółkę uchwały Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 8 października 2007 r. sygn. I FPS 2/07, stwierdzić należy, że dotyczyła ona stanu prawnego obowiązującego do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), a zatem nie odnosi się do przedstawionych we wniosku okoliczności.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – ( t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.