Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPP2/443-1192/13/AW
z 6 grudnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2013 r. (data wpływu 4 listopada 2013 r.), uzupełnionym w dniu 3 grudnia 2013 r. (data wpływu), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania wpłat otrzymywanych od uczestników projektu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony w dniu 3 grudnia 2013 r., o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku opodatkowania wpłat otrzymywanych od uczestników projektu.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu, przedstawiono następujący stan faktyczny.

Fundacja jest wpisana do Rejestru Stowarzyszeń i Rejestru Przedsiębiorców oraz jest organizacją pożytku publicznego. Jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. We współpracy z mieszkańcami oraz samorządem Gminy, w ramach projektu pn. „C”, podjęła się realizacji inwestycji polegającej na zakupie i montażu 253 instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii – instalacji solarnych, które zostaną umiejscowione na szkołach (3 instalacje) oraz na domach osób fizycznych (nieprowadzących działalności gospodarczej mieszkańców Gminy). Bezpośrednim celem projektu jest wzrost wykorzystania energii z odnawialnych źródeł, poprzez montaż instalacji solarnych wykorzystujących energię promieniowania słonecznego w domach indywidualnych mieszkańców Gminy oraz w 3 szkołach podstawowych-publicznych. Po przeprowadzonym przetargu wyłonieni zostali wykonawcy instalacji. Według zawartych umów, wykonawcy wystawili dla Fundacji faktury za poszczególne etapy robót. W dniu 26 stycznia 2012 r. Fundacja zawarła z Województwem umowę o dofinansowanie projektu ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Według postanowień tej umowy, podatek od towarów i usług nie jest kosztem kwalifikowanym. Projekt jest finansowany:

• ze środków własnych Fundacji
  
• wkładu Gminy,
  
• ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Umowa o dofinansowanie przewidywała wykonanie 250 instalacji solarnych na gospodarstwach domowych mieszkańców deklarujących wolę bycia czynnym uczestnikiem projektu oraz 3 instalacji na obiektach szkolnych. W dniu 8 sierpnia 2013 r. rozszerzono zakres rzeczowy o zakup i montaż 100 dodatkowych instalacji na obiektach mieszkalnych. Termin zakończenia tego II etapu realizacji projektu określono na 30 czerwca 2014 r.

Fundacja realizując projekt zobligowana została do zabezpieczenia wkładu własnego na pokrycie 25% kosztów zakupu instalacji solarnych oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych projektu. Wkład własny, zgodnie z umowami zwartymi z uczestnikami projektu – mieszkańcami Gminy, winien być stworzony z dobrowolnych wpłat uczestników, dokonywanych na konto bankowe Fundacji w formie darowizn celowych, tj. darowizn obciążonych poleceniem. Według uzgodnionej między stronami formuły, uczestnik (uprawniony mieszkaniec posiadający tytuł prawny do danej nieruchomości), deklarując wolną wolę i osobistą chęć udziału w projekcie, wpłaca Fundacji jako organizacji pożytku publicznego  drogą przelewu bankowego  darowiznę obciążoną poleceniem. Po dokonaniu wpłaty na poczet dobrowolnego udziału finansowego (własnego) w kosztach projektu, otrzyma status czynnego uczestnika realizowanego projektu. Ww. kwota zostanie zaksięgowana przez Fundację jako depozyt/darowizna celowa, którą zgodnie ze swoim statutem, zadysponuje na realizację zadania. Za dokonaną darowiznę Fundacja nie świadczy na rzecz darczyńcy żadnej usługi rzeczowej, a jedynie przyznaje status czynnego uczestnika w projekcie, tj. wpisuje na listę chętnych do wzięcia udziału, co stanowi jedyne – na etapie przygotowania wdrożenia projektu – zobowiązanie Fundacji na rzecz darczyńcy. Status czynnego uczestnika upoważnia mieszkańca, po wpłaceniu całkowicie dobrowolnej darowizny, do wzięcia udziału w projekcie na dalszych etapach jego realizacji. W projekcie uczestniczą tylko i wyłącznie mieszkańcy, którzy zawarli z Fundacją stosowną umowę i otrzymali status czynnego uczestnika. Wpłaty darowizn przez uczestników projektu, którzy „dobrowolnie opodatkowali się”, przekazując Fundacji środki finansowe, jako beneficjentowi realizującemu projekt, są ewidentnym dowodem na działanie mieszkańców na rzecz dobra wspólnego, co umożliwia w rezultacie realizację projektu i dokumentuje faktyczną intencję uczestników projekt, co do istoty kwoty przekazanej darowizny. Celem Fundacji nie były żadne świadczenia materialne na rzecz mieszkańców, a jedynie przysporzenie im korzyści niematerialnej w postaci czystszego powietrza, poprzez podniesienie stopnia ochrony środowiska naturalnego. Ochrona środowiska naturalnego w Gminie, to zasadniczy argument udziału w projekcie mieszkańców, mających na uwadze zastąpienie spalania śmieci, opon, plastyków itp. w gospodarstwach domowych nowoczesnymi panelami grzewczymi wpływającymi na jakość powietrza w Gminie, a także poprawę jakości życia i zdrowia mieszkańców. Wszyscy uczestnicy projektu zaakceptowali przyjęte rozwiązanie przeprowadzenia naboru uczestników do projektu, poprzez wpłatę darowizny na poczet wkładu własnego za przyznanie statusu czynnego uczestnika w projekcie.

Uruchomienie kolejnych etapów realizacji projektu, takich jak: sporządzenie dokumentacji przetargowej, ogłoszenie i rozstrzygnięcie przetargu publicznego nieograniczonego, zawarcie umowy z wyłonionym wykonawcą i dostawcą instalacji solarnych, nastąpiło po zgromadzeniu wkładu własnego i środków wsparcia finansowego z Unii Europejskiej. Wykonawca, wyłoniony w otwartym przetargu publicznym, zamontował nabyte instalacje solarne na dachach nieruchomości będących własnością czynnych uczestników projektu. Wszystkie wykonane instalacje solarne stanowią wyłączną własność Fundacji, która w oparciu o umowy użyczenia zawarte z poszczególnymi uczestnikami projektu, „użyczyła je w nieodpłatnie użytkowanie” (bez jakichkolwiek opłat) na okres trwałości projektu, liczony od dnia wykonania ostatniej instalacji solarnej i podpisania protokołu zakończenia realizacji projektu z Instytucją Zarządzającą, do dnia upływu 5 lat. Po upływie powyższego okresu Fundacja przekaże prawo własności do instalacji solarnych zamontowanych na dachach obiektów mieszkalnych czynnych uczestników projektu, w drodze sprzedaży za cenę 1 PLN plus VAT. Termin zakończenia i rozliczenia całości projektu winien nastąpić do 30 lipca 2014 r.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy otrzymywane przez Fundację dobrowolne darowizny za przyznanie statusu czynnego uczestnika w projekcie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, wyrażonym we wniosku oraz jego uzupełnieniu, obowiązek podatkowy z tytułu dobrowolnych darowizn za przyznanie statusu czynnego uczestnika w projekcie nie powstaje, wobec czego nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ww. ustawy.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Stosownie do art. 8 ust. 2a ww. ustawy w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 2 tego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz.U. Nr 223, poz. 1459 ze zm.), za przedsięwzięcia termomodernizacyjne uznaje się przedsięwzięcia, których przedmiotem jest:

1. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie zapotrzebowania na energię dostarczaną na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej oraz ogrzewania do budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania oraz budynków stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego służących do wykonywania przez nie zadań publicznych,
2. ulepszenie, w wyniku którego następuje zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, jeżeli budynki wymienione w lit. a, do których dostarczana jest z tych sieci energia, spełniają wymagania w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa budowlanego, lub zostały podjęte działania mające na celu zmniejszenie zużycia energii dostarczanej do tych budynków,
3. wykonanie przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła, w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła, w wyniku czego następuje zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków wymienionych w lit. a,
4. całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji.

Z uregulowań zawartych w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.) wynika, że budynkiem jest taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Przez roboty budowlane – zgodnie z art. 3 pkt 7 Prawa budowlanego - należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

W świetle art. 3 pkt 1 lita. a ww. ustawy, obiekt budowlany to budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi.

Urządzenia budowlane są to urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki (art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego).

Przez roboty budowlane – na mocy art. 3 pkt 7 cyt. ustawy – należy rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Zgodnie z ogólną zasadą, wyrażoną w art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych (art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. 6 ww. ustawy).

Brzmienie art. 29 ust. 1 ustawy wskazuje, że podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku. Dotyczy to również otrzymanych zaliczek na dotacje subwencje i na inne dopłaty o podobnym charakterze (art. 29 ust. 2 ustawy).

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Fundacja, będąca czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, we współpracy z mieszkańcami oraz samorządem Gminy, podjęła się realizacji inwestycji polegającej na zakupie i montażu 253 instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii – instalacji solarnych, które zostaną umiejscowione na szkołach (3 instalacje) oraz na domach osób fizycznych (nieprowadzących działalności gospodarczej mieszkańców Gminy). Po przeprowadzonym przetargu wyłonieni zostali wykonawcy instalacji. Według zawartych umów, wykonawcy wystawili dla Fundacji faktury za poszczególne etapy robót. Projekt jest finansowany:

• ze środków własnych Fundacji
  
• wkładu Gminy,
  
• ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Fundacja realizując projekt zobligowana została do zabezpieczenia wkładu własnego na pokrycie 25% kosztów zakupu instalacji solarnych oraz 100% kosztów niekwalifikowanych projektu. Wkład własny, zgodnie z umowami zwartymi z uczestnikami projektu – mieszkańcami Gminy, stworzony jest z dobrowolnych wpłat uczestników, dokonywanych na konto bankowe Fundacji w formie darowizn celowych. Uczestnik (uprawniony mieszkaniec posiadający tytuł prawny do danej nieruchomości), deklarując wolną wolę i osobistą chęć udziału w projekcie, wpłaca Fundacji jako organizacji pożytku publicznego  drogą przelewu bankowego  darowiznę obciążoną poleceniem. Po dokonaniu wpłaty na poczet dobrowolnego udziału finansowego (własnego) w kosztach projektu, otrzyma status czynnego uczestnika realizowanego projektu. Ww. kwota zostanie zaksięgowana przez Fundację jako depozyt/darowizna celowa, którą zgodnie ze swoim statutem, zadysponuje na realizację zadania. Za dokonaną darowiznę Fundacja nie świadczy na rzecz darczyńcy żadnej usługi rzeczowej, a jedynie przyznaje status czynnego uczestnika w projekcie, tj. wpisuje na listę chętnych do wzięcia udziału w projekcie na dalszych etapach jego realizacji. W projekcie uczestniczą tylko i wyłącznie mieszkańcy, którzy zawarli z Fundacją stosowną umowę i otrzymali status czynnego uczestnika. Wykonawca, wyłoniony w otwartym przetargu publicznym, zamontował nabyte instalacje solarne na dachach nieruchomości będących własnością czynnych uczestników projektu. Wszystkie wykonane instalacje solarne stanowią wyłączną własność Fundacji, która w oparciu o umowy użyczenia zawarte z poszczególnymi uczestnikami projektu, oddała je w nieodpłatnie użytkowanie (bez jakichkolwiek opłat) na okres trwałości projektu, liczony od dnia wykonania ostatniej instalacji solarnej i podpisania protokołu zakończenia realizacji projektu, do dnia upływu 5 lat. Po upływie powyższego okresu Fundacja przekaże prawo własności do instalacji solarnych zamontowanych na dachach obiektów mieszkalnych czynnych uczestników projektu, w drodze sprzedaży za cenę 1 PLN plus VAT. Termin zakończenia i rozliczenia całości projektu winien nastąpić do 30 lipca 2014 r.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy wskazuje, że wpłaty wnoszone przez mieszkańców – wbrew stanowisku przedstawionemu we wniosku – nie stanowią dobrowolnych darowizn za przyznanie statusu czynnego uczestnika projektu, lecz w istocie zapłatę za świadczone przez Fundację na ich rzecz usługi termomodernizacji budynków. Niezależnie bowiem od zapisów zawartych umów, trudno zgodzić się ze stwierdzeniem o „dobrowolnie dokonanych darowiznach” w sytuacji, gdy montaż instalacji solarnych ma miejsce na budynkach jedynie tych mieszkańców, którzy wnieśli tę wpłatę. Płatności wnoszone przez mieszkańców na rachunek bankowy Fundacji, jako konieczny i niezbędny warunek uczestnictwa w projekcie, pozostają więc w bezpośrednim związku z ww. świadczeniem usług realizowanym na rzecz tych właśnie osób. Nie można uznać, że wpłaty te pozostają „w oderwaniu” od czynności, które są wykonywane przez Fundację. W efekcie należy stwierdzić, że na rzecz mieszkańców uczestniczących w projekcie Fundacja świadczy usługę termomodernizacji, której wykonanie nastąpi po upływie trwałości projektu. Czynność ta stanowi odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja nie dotyczy kwestii instalacji solarnych zamontowanych na obiektach szkół, ponieważ w tym zakresie nie przedstawiono stanowiska i nie zadano pytania.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację – w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.