Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP3/443-920/13/ASz
z 22 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 16 lipca 2013 r. (data wpływu 22 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lipca 2012 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Centrum U (Wnioskodawca), jest jednostką budżetową Miasta i działa jako samodzielna jednostka organizacyjna miasta Sosnowca, powołana uchwałą Rady Miejskiej nr xxx w dniu 25 listopada 1999 r. Od 1 lipca 2010 r. tj. po wejściu w życie uchwały nr … Rady Miejskiej z 25 marca 2010 r. w sprawie: połączenia Miejskiego Ośrodka Wspierania Rodziny, Dziennego Domu Pomocy Społecznej nr 1, Dziennego Domu Pomocy Społecznej nr x, Ośrodka Opiekuńczego dla Bezdomnych i Stołówki Środowiskowej z Centrum U jednostka ta przejmuje również zadania należące wcześniej do połączonych podmiotów.

Centrum prowadzi działalność na podstawie obowiązujących przepisów prawa, a w szczególności: uchwały nr xxxRady Miejskiej z 25 listopada 1999 r. w sprawie utworzenia Centrum U z późniejszymi zmianami, ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, przepisów prawa miejscowego, statutu Centrum, którego najnowsze brzmienie stanowi załącznik do uchwały nr … Rady Miejskiej z 21 czerwca 2007 r. Centrum działa na terenie miasta. Siedzibą Centrum jest nieruchomość oddana w zarząd Centrum.

Zgodnie ze statutem Centrum (§ 5 statutu) nadanym ww. uchwałą nr xxx, jest ono jednostką budżetową o zasięgu lokalnym powołaną do udzielania pomocy osobom i rodzinom wymagającym wsparcia. Podstawowym celem działalności Centrum jest realizacja zadań własnych i zleconych z zakresu pomocy społecznej podejmowanych jako zintegrowany system działań profilaktycznych, usamodzielniających, rehabilitacyjnych, adaptacyjnych, kompensacyjnych, terapeutycznych i opiekuńczych zmierzających do optymalnego zaspokojenia potrzeb osób i rodzin znajdujących się trwale lub przejściowo w trudnej sytuacji życiowej.

Zgodnie z regulaminem organizacyjnym nadanym zarządzeniem nr 63 Prezydenta Miasta z 22 stycznia 2013 r. w sprawie zatwierdzenia regulaminu organizacyjnego Centrum Usług Socjalnych i Wsparcia (§ 3), w strukturze centrum wyodrębnia się stanowiska, oddziały, jednostki oraz takie komórki organizacyjne jak: Dzienny Dom Pomocy Społecznej, Dzienny Dom Pomocy Społecznej dla osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, Środowiskowy Dom Samopomocy, Ośrodek Interwencji Kryzysowej a tym mieszkania chronione i hotel pomocy społecznej, stołówka środowiskowa, ośrodek opiekuńczy dla bezdomnych w tym ogrzewalnia i łaźnia.

Statut wskazuje również to co podkreślono powyżej (§ 13 i 14), iż Centrum jest jednostką budżetową miasta (w rozumieniu ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych) oraz finansowanie zadań Centrum następuje ze środków własnych miasta, z dotacji celowych z budżetu państwa oraz z innych prawem dopuszczalnych źródeł. Centrum nie prowadzi działalności gospodarczej i nie sprzedaje usług swoim mieszkańcom. Świadczy usługi na podstawie ustawy z 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej i przepisów wykonawczych do tej ustawy w tym zwłaszcza rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z 23 sierpnia 2012 r. w sprawie domów pomocy społecznej, rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 9 grudnia 2010 r. w sprawie środowiskowych domów samopomocy oraz – co istotne – w oparciu o decyzje administracyjne Prezydenta Miasta (wydawane przez Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej z upoważnienia Prezydenta Miasta) o skierowaniu do działającej w ramach centrum komórki (np. Środowiskowego Domu, Dziennego Domu) i o odpłatności za pobyt w zakresie: potrzeb bytowych (zapewniając miejsce zamieszkania), opiekuńczym (udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, pielęgnacji, niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych) oraz wspomagającym (udział w terapii zajęciowej, podnoszenie sprawności i aktywizowanie mieszkańców domu), który to zakres ujęty jest w decyzji kierującej jako „odpłatność za usługi”.

Podstawą do świadczenia usług jest decyzja administracyjna o skierowaniu do działającej w ramach Centrum jednostki a nie umowa cywilnoprawna. Centrum nie zawiera z mieszkańcami umów w tym zakresie. Mieszkaniec lub uczestnik zajęć w jednostce (działającej w ramach Centrum) wnosi opłatę do kasy Jednostki lub na jego rachunek bankowy Centrum. Opłatę za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych ustala podmiot kierujący w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług (art. 97 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej). Opłaty wynikające z decyzji administracyjnych za pobyt w domu, ewidencjonowane są w postaci wyciągów bankowych oraz rachunkowości prowadzonej przez poszczególne jednostki. Z przelewów wynika jednoznacznie za kogo wpłynęła odpłatność, gdyż wskazane jest nazwisko. Centrum jak dotąd nie dokonywało ewidencji przedmiotowych usług na kasie rejestrującej.

Centrum świadczy zadania gminne i powiatowe na rzecz swoich mieszkańców w granicach uchwalonego budżetu, a więc obrót z tytułu świadczonych usług pomocy społecznej równy jest budżetowi uchwalonemu przez Radę Miasta (uchwała nr xxx Rady Miejskiej z 19 grudnia 2012 r., zarządzenie nr 13 Prezydenta Miasta z 9 stycznia 2013 r.)

Opłatę za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych ustala podmiot kierujący w uzgodnieniu z osobą kierowaną, uwzględniając przyznany zakres usług. Osoby nie ponoszą opłat, jeżeli dochód osoby samotnie gospodarującej lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty kryterium dochodowego (art. 97 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej). Art. 97 ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż Rada Powiatu lub Rada Gminy w drodze uchwały ustala, w zakresie zadań własnych, szczegółowe zasady ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych. W oparciu o tenże przepis, zgodnie z uchwałą nr xxx Rady Miejskiej z 24 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych prowadzonych przez Miasto, ustalono odpłatność za korzystanie z placówek wchodzących w skład Centrum. Z założenia ustalono, iż odpłatność stanowi jedynie część należności jaką stanowią wydatki związane z pobytem danej osoby w jednostce.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy w zaistniałym stanie faktycznym w zakresie przedstawionej działalności istnieje obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących?
2. Czy – w przypadku odpowiedzi twierdzącej na pierwsze pytanie – ewidencję taką obowiązane jest prowadzić Centrum czy organ kierujący który jest podmiotem wydającym decyzję o umieszczenie mieszkańca w jednostce działającej w ramach centrum?
   
   

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy na tak postawione pytanie należy odpowiedzieć przecząco, a to z niżej podanych względów.

Wysokość opłaty za pobyt w Domu jest określona w decyzji administracyjnej. Jest to opłata, a nie cena czy też wartość sprzedaży usługi. Świadczenie usług nie stanowi sprzedaży, lecz wykonywanie zadań w zakresie pomocy społecznej. Jej wysokość nie jest uzależniona od standardu usług, lecz od sytuacji materialnej mieszkańca, a podstawą jej ustalenia są przepisy ustawy a nie umowa. Wysokość opłaty nie podlega negogacjom, lecz podlega kontroli w toku postępowania administracyjnego oraz sądowo-administracyjnego. Ponadto nie ma możliwości (w odróżnieniu od domów niepublicznych) przyjąć mieszkańca bez decyzji administracyjnej o jego skierowaniu do Domu, jak również pobrać opłaty bez decyzji o odpłatności. Decyzje powyższe są ewidencjonowane, mają swoje numery. Bez względu na to czy mieszkaniec korzysta z usług Domu, czy też nie oraz w jakim zakresie, jest zobowiązany do ponoszenia opłaty w ustalonej decyzją wysokości. Zwolnienie z ponoszenia opłat również odbywa się na mocy decyzji administracyjnych. Egzekucja opłat odbywa się w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Elementy te przesądzają o braku przedmiotu opodatkowania w myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca wskazuje ponadto, iż art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług stanowi, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Do zadań publicznych gminy na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym należą w szczególności sprawy pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych. Z kolei do zadań publicznych powiatu na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym w zw. z art. 19 pkt 7 110 ustawy o pomocy społecznej należy m.in. prowadzenie domów pomocy społecznej. Zadania te wykonuje organ, tj. prezydent poprzez kierowanie osób uprawnionych do domów pomocy społecznej i wydawaniu decyzji o odpłatności za pobyt. Realizację tych zadań wykonują powołane przez niego jednostki budżetowe, czyli „urzędy” prowadzące jego obsługę.

W zakresie pomocy społecznej taką jednostką jest m.in. Centrum U w ramach której to jednostki prowadzony jest Dzienny Dom Pomocy Społecznej i Środowiskowy Dom Samopomocy.

Ponadto na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Nie bez znaczenia pozostaje również sama konstrukcja ustawowa dotycząca osoby podatnika. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tegoż artykułu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Ustawodawca z kolei ustalił zgodnie z ust. 6 art. 15, iż nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Twierdzenia te mają zasadnicze znaczenie przy wykładni przepisu, który kreuje obowiązek ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej. Przepisem tym jest art. 111 ustawy wskazujący, iż podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Niewątpliwie zatem obowiązek taki ciąży na podatniku ale tylko takim któremu przymiot taki nadaje ustawa. Ustawa jednak nie nadaje w tym zakresie takiego przymiotu centrum i jakakolwiek wykładnia rozszerzająca jest w tym przypadku niedopuszczalna. Stanowisko to potwierdza również Z. Modzelewski wskazując, iż ustawodawca odmiennie (do reguł unijnych) uregulował zasady wyłączania organów administracji publicznej z definicji podatnika VAT. Zastosowanie ma w tym zakresie art. 15 ust. 6 ustawy.

Przepis ten wprowadza trzy elementy mające wpływ na wyłączenie danego podmiotu z grona podatników VAT:

• podmiot jest organem władzy publicznej (np. naczelnik urzędu skarbowego, dyrektor izby skarbowej, minister finansów, prezes urzędu lotnictwa cywilnego, premier rządu, sejm, burmistrz lub prezydent miasta) lub urzędem obsługującym ten organ (odpowiednio: urząd skarbowy, izba skarbowa, ministerstwo finansów, urząd lotnictwa cywilnego, kancelaria premiera, kancelaria sejmu, urząd miasta);
• podmiot wykonuje czynności wynikające z realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla których realizacji został on powołany;
• podmiot nie wykonuje jakichkolwiek czynności opodatkowanych VAT na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
  
  

Jednakże gdyby dany organ władzy lub urząd obsługujący ten organ wykonywał określone czynności (dostawy towarów lub świadczenie usług za wynagrodzeniem) na podstawie umowy cywilnoprawnej, stanie się podatnikiem VAT z tego tytułu, ale tylko w zakresie tych czynności; w pozostałym zakresie dalej będzie wyłączony z kręgu podatników VAT (tak: Z. Modzelewski,G. Mularczyk Ustawa o VAT. Komentarz. Wydawnictwo prawnicze lexisnexis, Warszawa, (wydanie II), 2006).

Potwierdza to również ugruntowane orzecznictwo administracyjne wskazując, iż gmina jest organem władzy publicznej w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT (wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 31 stycznia 2012 r. I FSK 627/11, z 13 grudnia 2011 r. I FSK 491/11, z dnia 11 października 2011 r. I FSK 965/11, z 2 grudnia 2010 r. I FSK 2064/09, z 25 maja 2010 r. I FSK 761/09, II FSK 852/09, z 18 listopada 2008 r. I FSK 1148/07, z 3 stycznia 2008 r., I FSK 116/07). Niewątpliwie Miasto jest gminą. Wynika to z faktu, iż zgodnie z art. 92 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym miasto na prawach powiatu jest gminą wykonującą zadania powiatu na zasadach określonych w tej ustawie. Z kolei fakt, posiadania przez Miasto statusu miasta na prawach powiatu wynika z rozporządzenie Rady Ministrów z 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów.

Ponieważ pojęcie „organ władzy publicznej” nie zostało zdefiniowane w żadnym akcie prawnym, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 maja 2010 r., I FSK 761 /09 przeprowadził wywód prawny, w którym wykazał, iż gmina jest organem władzy publicznej. W ww. wyroku sąd ten zwrócił uwagę, że w Konstytucji RP termin „organ władzy publicznej” można odnaleźć w art. 7, 163, 228, 238 oraz 239. I choć Konstytucja nie zawiera wprost definicji organu władzy publicznej, to jednak z jej treści da się wywieźć, że jednostki samorządu terytorialnego takie władztwo sprawują. W art. 16 ust. 2 Konstytucji ustrojodawca wskazał bowiem, że „samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność”. Z kolei w art. 163 konstytucji wskazano, że samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Powyższe wprost dowodzi, że ustrojodawca powierzył samorządowi terytorialnemu wykonywanie zadań administracji publicznej niezastrzeżonych do kompetencji innych organów władzy państwowej. W działaniach tych organy samorządu mogą korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej. Z kolei w wyroku z 31 stycznia 2012 r., I FSK 627/11 Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że brak zdefiniowania na gruncie ustawy o VAT spornego pojęcia „organ władzy publicznej” skutkuje koniecznością zidentyfikowania cech charakterystycznych takiego podmiotu, pozwalających odróżnić go od innych uczestników obrotu gospodarczego mogących zostać uznanych za podatników w świetle art. 15 ust. 1 tej ustawy. Treść art. 15 ust. 6 ustawy o VAT wskazuje, że regulacje te odnoszą się do podmiotów, które będąc powołane na podstawie przepisów prawa do realizacji określonych zadań, wyposażone są przy ich realizacji we władztwo publiczne, tj. występują w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności faktycznej. Sąd podzielił stanowisko orzecznictwa co do spełniania przez gminę wymogów koniecznych do uznania jej za organ władzy publicznej, a w konsekwencji uznania, że jest to podmiot mieszczący się w zakresie podmiotowym wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, ale za konieczne uznał, przy rozważaniu możliwości zastosowania w danej sprawie ww. przepisu, ustalenie, czy określone wykonywane przez niego czynności są czynnościami ze sfery cywilnoprawnej czy publicznoprawnej. Jak powyżej wskazał Wnioskodawca, Centrum niewątpliwie świadczy usługi jedynie na obszarze publicznoprawnym. Powyższe w sposób bezsprzeczny wskazuje, iż w niniejszej sprawie znajduje zastosowanie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, co oznacza, że Centrum nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, czego konsekwencją jest brak obowiązku prowadzenia przez Centrum ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Potwierdzeniem powyższego jest również uchwała składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 czerwca 2013 r. I FPS 1/2013 zgodnie z tezą której w świetle art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 r. Nr 54 poz. 535 ze zm.) gminne jednostki budżetowe nie są podatnikami podatku od towarów i usług. Skoro zgodnie z ww. orzeczeniem jednostki te nie są podatnikami w myśl art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy to tym bardziej nie są wspomnianymi podatnikami w myśl ust. 6 ww. przepisu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwaną dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z kolei zgodnie z art. 13 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. z 2006r. EU L nr 347 poz. 1 ze zm.) krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami. Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane zatem za podatników w związku z wykonywanymi czynnościami, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Definicja pojęcia podatnika ma zasadnicze znaczenie dla zakresu opodatkowania. O ile bowiem określenie czynności podlegających opodatkowaniu wyznacza zakres przedmiotowy opodatkowania, to zdefiniowanie pojęcia podatnika wskazuje na podmiotowy zakres opodatkowania. W efekcie opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika. Należy w tym miejscu zauważyć, że obie te cechy powinny zostać spełnione łącznie, co oznacza, że w odniesieniu do danej czynności konkretny podmiot powinien występować w charakterze podatnika.

Gmina, w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 594), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 cyt. ustawy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy (…).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).

Z powyższego wynika, że Gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, działa w charakterze podatnika podatku VAT, tym samym podlega rejestracji dla potrzeb tego podatku na zasadach ogólnych.

Należy wskazać, że pojęcie podatnika obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym przypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności. Podkreślić przy tym należy, że działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnika na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny – niezależny od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Wskazać ponadto należy, iż przymiot podatnika podatku od towarów i usług przypisany jest, oprócz osobie fizycznej czy prawnej, również wyodrębnionej jednostce organizacyjnej samodzielnie wykonującej działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Zatem, gminne jednostki organizacyjne, działające w formie np.: zakładów budżetowych i jednostek budżetowych, o ile oczywiście spełniają kryteria dotyczące statusu podatnika VAT przewidziane w powołanym wyżej art. 15 ustawy, powinny dla celów rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług rejestrować się jako odrębne podmioty tego podatku i posiadać odrębne dla potrzeb VAT oznaczenie (numery) NIP.

Potwierdzeniem powyższego jest treść § 13 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 247 ze zm.), który stanowi, iż zwalnia się od podatku usługi świadczone pomiędzy:

1. jednostkami budżetowymi,
2. samorządowymi zakładami budżetowymi,
3. jednostkami budżetowymi i samorządowymi zakładami budżetowymi

-z wyjątkiem usług wymienionych w poz. 140-153, 174 i 175 załącznika nr 3 do ustawy oraz usług komunikacji miejskiej.

Mając na uwadze powszechność opodatkowania podatkiem VAT wyrażoną w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT należy stwierdzić, iż usługi opieki społecznej podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Ponadto mając na uwadze, iż Wnioskodawca w sposób zorganizowany i systematyczny świadczy ww. usługi należy stwierdzić, iż prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji, Wnioskodawcę, z tytułu świadczenia usług w zakresie opieki społecznej należy uznać za podatnika podatku VAT.

Trzeba tutaj zauważyć, iż fakt, że Wnioskodawca jest samorządową jednostką budżetową nie wpływa na statut Wnioskodawcy na gruncie podatku VAT. Wyłączenie spod definicji podatnika odnosi się bowiem wyłącznie do organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy i tylko w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, natomiast powyższe wyłączenie ww. podmiotów z zakresu podatników VAT nie znajduje zastosowania do czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednakże mając na uwadze, iż Wnioskodawca nie jest ani organem władzy publicznej ani też urzędem go obsługującym powyższe wyłącznie nie znajduje w odniesieniu do niego zastosowania.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy. W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Z przepisu art. 111 ust. 1 wynika, iż podatnicy, wobec których powstał obowiązek w zakresie stosowania kas rejestrujących, są obowiązani za pośrednictwem tych urządzeń ewidencjonować obrót i kwoty podatku należnego. Należy jednak zauważyć, iż opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług nie jest kryterium determinującym powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przedmiotowy obowiązek dotyczy bowiem również sytuacji, gdy czynności sprzedaży są zwolnione od podatku lub wykonuje je podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy.

Zamiarem ustawodawcy jest objęcie obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej wszystkich podatników dokonujących sprzedaży na rzecz konkretnych nabywców, a mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych bez względu na to czy dokonywane transakcje podlegają opodatkowaniu i czy są dokonywane przez podatników będących podatnikami czynnymi podatku od towarów i usług. Czynnikiem warunkującym obowiązek ewidencjonowania obrotów za pomocą kas rejestrujących przez podatnika podatku VAT jest sprzedaż na rzecz określonych podmiotów, a nie status podatnika jako „podatnika VAT czynnego” lub „podatnika VAT zwolnionego”, bowiem zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne mniemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie w art. 111 ust. 8 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

Z dniem 1 stycznia 2013 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z 29 listopada 2012r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012r. poz. 1382).

Zgodnie z treścią § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., podatników, u których kwota obrotu realizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli kwota obrotu z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.

W myśl § 2 ust. 1 cyt wyżej rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 37 załącznika do rozporządzenia wymieniono świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Aby zatem Wnioskodawca miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej muszą zostać spełnione następujące warunki:

• zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej,
• z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
  
  

Niewystąpienie jednego z nich oznacza brak możliwości zastosowania zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że mieszkaniec lub uczestnik zajęć w jednostce działającej w ramach Centrum wnosi opłatę do kasy jednostki lub na rachunek bankowy Wnioskodawcy. Z przelewów jednoznacznie wynika, za kogo wpłynęła odpłatność.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz regulacje prawne wynikające z zacytowanych wyżej i obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa należy stwierdzić, że w przypadku, gdy na podstawie § 3 powstał wobec Wnioskodawcy obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, to w sytuacji wnoszenia opłat na rachunek bankowy Wnioskodawcy, o ile z prowadzonej ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę będzie jednoznacznie wynikało, jakiej konkretnie czynności dotyczy, do dnia 31 grudnia 2014 r. będzie Wnioskodawca miał prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej wyłącznie w zakresie tych transakcji, za które zapłata w całości następuje przelewem na rachunek bankowy, na podstawie § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r., w powiązaniu z poz. 37 załącznika.

W pozostałym zakresie, tj. w przypadku usług (transakcji), za które nabywcy świadczeń dokonują zapłaty gotówką w kasie jednostki działające w strukturze organizacyjnej Wnioskodawcy, powyższe zwolnienie nie znajduje zastosowania, a tym samym obrót z tytułu tych transakcji winien Wnioskodawca zaewidencjonować przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Podsumowując powyższe stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe, bowiem w ocenie tut. Organu w stosunku do Wnioskodawcy – który jest odrębnym od Miasta podatnikiem podatku od towarów i usług – nie znajduje zastosowania art. 15 ust. 6 i jednocześnie Wnioskodawca ma obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu za pomocą kasy rejestrującej, bo pobierane przez niego wpłaty gotówkowe w kasie nie mogą zostać objęte zwolnieniem na mocy ww. rozporządzenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 14 marca 2012r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.