Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu
ILPB2/415-685/13-4/WM
z 15 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2013 r. (data wpływu 15 lipca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 7 października 2013 r. (data uiszczenia brakującej opłaty oraz nadania pisma za pośrednictwem urządzenia faksowego), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu spadkobiercy wywłaszczonej nieruchomości – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu spadkobiercy wywłaszczonej nieruchomości oraz podatku od spadków i darowizn w zakresie powstania zobowiązania podatkowego z tytułu zwrotu spadkobiercy wywłaszczonej nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów określonych w art. 14f § 1 i § 2 ustawy – Ordynacja podatkowa, pismem z dnia 1 października 2013 r. nr ILPB2/415-685/13-2/WM, ILPB2/436-260/13-2/WM, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów wezwał Wnioskodawcę do uzupełnienia – w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania – braków formalnych wniosku.

Jednocześnie poinformowano, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ a jego uzupełnieniem przez Wnioskodawcę nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłano w dniu 1 października 2013 r. (skuteczne doręczenie nastąpiło w dniu 4 października 2013 r.), zaś w dniu 7 października 2013 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek (data nadania pisma za pośrednictwem urządzenia faksowego oraz uiszczenia brakującej opłaty – 7 października 2013 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (zwany dalej także jako: „Zainteresowany”) na podstawie testamentu nabył w 1996 r. spadek po zmarłej. Postanowienie stwierdzające nabycie spadku zostało wydane w 2002 r. Zmarła była właścicielką działki zbytej na rzecz Skarbu Państwa w 1986 r. w trybie art. 8 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości. Pismem Biura Gospodarki Mieniem Miasta Zainteresowany został poinformowany w 2011 r., że Gmina ma zamiar zbyć rzeczoną działkę i że w związku z tym Wnioskodawca może, jako spadkobierca, ubiegać się o jej zwrot na podstawie art. 136 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Wnioskodawca złożył stosowny wniosek. Decyzją z dnia 2 października 2012 r. Starosta orzekł o zwrocie działki na rzecz Zainteresowanego oraz o zwrocie przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy zwaloryzowanej ceny sprzedaży zwracanej działki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w związku z otrzymanym zwrotem nieruchomości powstał u Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym?
2. Czy w związku z otrzymanym zwrotem nieruchomości powstał u Zainteresowanego obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn?
   
   

Tut. Organ pragnie poinformować, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na cytowane wyżej pytanie nr 1 – dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w odniesieniu do kwestii poruszonej w pytaniu nr 2 – dotyczącym podatku od spadków i darowizn – dnia 15 października 2013 r. wydana została odrębna interpretacja indywidualna nr ILPB2/436-260/13-4/WM.

Zdaniem Wnioskodawcy – w odniesieniu do pytania nr 1 – zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie stanowiskiem zwrot dokonany na podstawie art. 136 ustawy o gospodarce nieruchomościami ma charakter restytucyjny. Jego celem jest przywrócenie stosunków prawnych sprzed wywłaszczenia (por. wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 11 maja 2012 r. sygn. akt I SA/Wr 290/12, wyrok NSA z dnia 26 stycznia 1995 r. sygn. akt IV SA 1713/93 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 1996 r. sygn. akt III AZP 31/95). Nie może on zatem kreować nowych obowiązków w prawie podatkowym. Przywraca on jedynie stan uprzedni, nie będąc czynnością o charakterze konstytutywnym.

Zainteresowany stanął na stanowisku, że zgodnie z art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem jest wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Nie może być za takie uznany otrzymany zwrot rzeczy odwracający skutki pozbawienia byłego właściciela prawa własności przysługującego mu względem tej rzeczy.

Mając powyższe na względzie, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że otrzymany na podstawie art. 136 ustawy o gospodarce nieruchomościami zwrot nieruchomości nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Jednocześnie, jak wynika z treści przepisu art. 9 ust. 2 ww. ustawy, dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Stosownie do przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z analizy stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Zainteresowany otrzymał zwrot nieruchomości, która uprzednio została zbyta w 1986 r. przez spadkodawcę Wnioskodawcy na rzecz Skarbu Państwa w trybie art. 8 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu. Zainteresowany nabył spadek w 1996 r., zaś postanowienie stwierdzające nabycie spadku zostało wydane w 2002 r. Następnie decyzją z dnia 2 października 2012 r. orzeczono o zwrocie ww. nieruchomości na rzecz Wnioskodawcy. Zainteresowany – stosownie do art. 136 ustawy o gospodarce nieruchomościami – skorzystał bowiem z prawa do zwrotu nieruchomości.

Wskazać należy, że wywłaszczenie nieruchomości jest instytucją, za pomocą której państwo wkracza w sferę indywidualnych praw obywateli dla osiągnięcia celów o szczególnej doniosłości publicznej. W drodze decyzji dochodzi m.in. do pozbawienia dotychczasowego właściciela prawa własności nieruchomości, z drugiej zaś strony przejścia prawa własności na rzecz Skarbu Państwa lub gminy. Jednocześnie ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651 ze zm.) zawiera swoistą gwarancję, że wywłaszczona nieruchomość będzie wykorzystywana wyłącznie zgodnie z celem, na który dokonano wywłaszczenia. Gwarancją tą jest instytucja zwrotu nieruchomości w przypadku, kiedy nieruchomość stała się zbędna z punktu widzenia celu, na jaki dokonano wywłaszczenia.

Celem zwrotu jest więc przywrócenie stosunków własnościowych sprzed wywłaszczenia. Decyzja o zwrocie nieruchomości pełni zatem funkcję restytucyjną, przywraca bowiem prawo własności nieruchomości – w tym przypadku następcy prawnemu poprzedniego właściciela.

Stosownie zatem do art. 136 ust. 3 ww. ustawy, poprzedni właściciel lub jego spadkobierca mogą żądać zwrotu wywłaszczonej nieruchomości lub jej części, jeżeli stała się ona zbędna na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu.

W przypadku zwrotu nieruchomości nie mamy więc do czynienia z kreowaniem prawa własności tylko z jego przywróceniem. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu prawa własności na zasadach ogólnych wynikających z przepisów o charakterze cywilnoprawnym, ale jedynie o restytucji (przywróceniu) stanu sprzed wywłaszczenia.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że dokonany na rzecz Wnioskodawcy zwrot wywłaszczonej uprzednio nieruchomości nie spowodował powstania, podlegającego opodatkowaniu, przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem, stanowisko Zainteresowanego dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.