Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB3/423-410/13/PS
z 26 listopada 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2013 r. (data wpływu 6 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 września 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Towarzystwo Budownictwa Społecznego Sp. z o. o. zajmuje się budową domów mieszkalnych i ich eksploatacją na zasadach najmu. Oprócz lokali mieszkalnych Spółka buduje i następnie wynajmuje lokale użytkowe i garaże. Wnioskodawca osiąga dochody z tytułu zarządzania zasobami mieszkaniowymi własnymi jak też powierzonymi przez wspólnoty mieszkaniowe. Dochody uzyskane z działalności mieszkaniowej przeznaczone na utrzymanie tych zasobów korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych na podstawie art. 17 ust 1 pkt 44 ustawy. Dochody uzyskiwane z działalności polegającej na zarządzaniu zasobem powierzonym oraz z tytułu wynajmu lokali użytkowych podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W marcu 2013 roku Spółka protokołem przekazała działkę będącą jej własnością na rzez Gminy w związku z budową drogi krajowej nr 8, stosownie do art. 61 § 1 i 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego oraz art. 12 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 z późn. zm.)

Za wywłaszczony grunt Spółce decyzją Wojewody przyznano odszkodowanie, które zostanie wypłacone we wrześniu 2013 roku przez Prezydenta Miasta X.

Położony w obrębie osiedla mieszkaniowego wywłaszczony teren nie był zabudowany, a jedynie porośnięty drzewami oraz krzewami z przebiegającymi ciągami pieszymi nieutwardzonymi, wykorzystywanymi przez mieszkańców osiedla jako tereny rekreacyjne. Teren ten zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwałą Rady Miejskiej przeznaczony był (łącznie z przekazaną pod drogę działką) pod przestrzenie do rekreacji i wypoczynku czynnego z zaleceniem do lokalizacji urządzeń sportowych typu boiska, korty tenisowe tory rowerowe i inne.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy tereny rekreacyjne służące do wspólnego korzystania przez mieszkańców osiedla stanowią zasoby mieszkaniowe w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?
2. Czy dochód z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie Wnioskodawca będzie mógł uznać za dochód z gospodarki zasobem mieszkaniowym i czy w związku z tym będzie podlegał on zwolnieniu w trybie art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w sytuacji, gdy zostanie podjęta decyzja o jego przeznaczeniu na utrzymanie zasobów mieszkaniowych przez Walne Zgromadzenie Wspólników Spółki?

Zdaniem Wnioskodawcy tereny zielone służące zaspokojeniu potrzeb rekreacyjnych mieszkańców osiedla stanowią zasoby mieszkaniowe w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wywłaszczony na drogę grunt stanowił ciąg komunikacyjny służący rekreacji mieszkańcom Spółki korzystającym z rekreacji. Tereny rekreacyjne są nieodłącznym elementem osiedla mieszkaniowego służącym wypoczynkowi. Zakres przedmiotowy pojęcia "zasoby mieszkaniowe" obejmuje bowiem nie tylko lokale mieszkalne, ale również nieruchomości wspólne wraz ze znajdującymi się na nich budynkami, budowlami i urządzeniami służącymi do prawidłowego korzystania z lokali mieszkalnych, a także nieruchomości stanowiące mienie K. TBS przeznaczone do wspólnego korzystania, np. parkingi, trawniki, ogrodzenia, tereny rekreacyjne czy też place zabaw. Za kwalifikacją prawną terenów zielonych jako zasobów mieszkaniowych opowiedział się m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 13 marca 2009 r. znak ILPB3/423-18/09-5/JG.

Zdaniem Spółki otrzymane odszkodowanie winno korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym osób prawnych, gdyż jako dochód z tytułu gospodarki zasobem mieszkaniowym przeznaczony zostanie na utrzymanie tego zasobu. Jak stanowi bowiem art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi. Wobec tego opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają dochody uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych oraz innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca uchwałą Walnego Zgromadzenia Wspólników Spółki zamierza podjąć decyzję o przeznaczeniu dochodów z odszkodowania na utrzymanie zasobów mieszkaniowych. Powyższe uzasadnia zwolnienie dochodu Spółki z tytułu odszkodowania od podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z dyspozycją art. 17 ust. 1 pkt 44.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zasady działania towarzystw budownictwa społecznego określone zostały w rozdziale 4 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 255). Zgodnie z art. 23 ust. 1 powołanej ustawy towarzystwa budownictwa społecznego mogą być tworzone w formie:

1. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,
2. spółek akcyjnych,
3. spółdzielni osób prawnych.

Z treści art. 27 ust. 1 cytowanej ustawy wynika z kolei, iż przedmiotem działania towarzystwa jest budowanie domów mieszkalnych i ich eksploatacja na zasadach najmu.

Towarzystwo może również:

1. nabywać budynki mieszkalne,
2. przeprowadzać remonty i modernizację obiektów przeznaczonych na zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych na zasadach najmu,
3. wynajmować lokale użytkowe znajdujące się w budynkach towarzystwa,
4. sprawować na podstawie umów zlecenia zarząd budynkami mieszkalnymi i niemieszkalnymi niestanowiącymi jego własności, z tym że powierzchnia zarządzanych budynków niemieszkalnych nie może być większa niż powierzchnia zarządzanych budynków mieszkalnych,
5. prowadzić inną działalność związaną z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą (art. 27 ust. 2 ww. ustawy).

Obowiązujący od dnia 1 stycznia 2007 r. przepis art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi, że wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi – w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyjątkiem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Stosownie do wyżej cytowanego przepisu (wprowadzonego przepisem art. 1 pkt 18 lit. a tiret czwarte ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz. U. Nr 217, poz. 1589), z dniem 1 stycznia 2007 roku – zwolnione od podatku są wyłącznie te dochody towarzystw budownictwa społecznego, które zostały uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi i które zostały przeznaczone na utrzymanie tych zasobów.

Wobec tego opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają dochody uzyskane z:

• gospodarki zasobami mieszkaniowymi, które nie zostały przeznaczone na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych oraz
• innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, nawet wówczas, gdy zostaną przeznaczone na utrzymanie zasobów mieszkaniowych.

Powołana ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji: „zasobów mieszkaniowych” oraz „gospodarki zasobami mieszkaniowymi”. Zauważyć należy jednak, że w języku potocznym, pojęcie „gospodarka” – w kontekście omawianego przypadku oznacza dysponowanie i zarządzanie czymś. Z definicji zawartej w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo PWN) wynika również, że pojęcie „gospodarki” nie ogranicza się tylko do zarządzania i dysponowania, ale obejmuje także całość mechanizmów i warunków działania podmiotów gospodarczych związanych z wytwarzaniem i podziałem dóbr i usług. „Zasób” zaś to m. in. pewna nagromadzona ilość czegoś. Natomiast pojęcie „mieszkanie” jest równoznaczne w swojej treści z pomieszczeniem, w którym się mieszka (vide: Słownik Języka Polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN). Tak więc przymiotnik „mieszkaniowy”, „mieszkaniowych”, określa rzeczy związane z mieszkaniem.

Tym samym z interpretacji językowej wynika, że przez pojęcie „zasób mieszkaniowy” należy rozumieć zgromadzone pomieszczenia mieszkalne, natomiast „gospodarka zasobami mieszkaniowymi” obejmuje całość mechanizmów związanych ze zgromadzonymi pomieszczeniami mieszkalnymi.

Na tle przytoczonych definicji słownikowych, odnoszących się do potocznego rozumienia użytych w ustawie podatkowej sformułowań trzeba poczynić zastrzeżenie, że korzystając z przywołanych w nich znaczeń pojęć wyjaśniających ich potoczne, a nie prawne rozumienie należy przyjąć zasadę, iż analizując przepis podatkowy nie można opierać się wyłącznie na literalnym brzmieniu języka potocznego, bez odwołania się do funkcjonujących w systemie prawa podatkowego zasad opodatkowania. Jedną z nich, jest powszechnie akceptowana w orzecznictwie i piśmiennictwie zasada ścisłego interpretowania przepisów wprowadzających ulgi i zwolnienia podatkowe. Skutkiem stosowania tych przepisów jest bowiem ingerencja w inną, mającą podstawowe znaczenie w prawie podatkowym zasadę powszechności opodatkowania uzyskiwanych dochodów, której przejawem na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych jest jej art. 3 ust. 1 stanowiący, iż podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Wobec tego, definiując czy też ustalając znaczenie sformułowania „gospodarka zasobami mieszkaniowymi”, nie można czynić tego w oderwaniu od innych regulacji funkcjonujących w systemie prawa podatkowego.

Jeśli zatem art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadza zwolnienie od podatku, uzależniając je od źródła dochodu jakim jest dochód z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, to oznacza, że nie każda aktywność towarzystwa budownictwa społecznego generująca powstanie dochodu może korzystać ze zwolnienia. Wobec tego nie wszystkie racjonalne, uzasadnione ekonomicznie i gospodarczo działania podejmowane przez towarzystwo budownictwa społecznego skutkujące powstaniem dochodu powodują, iż zwolniony jest on od podatku, ale tylko te, których efektem jest uzyskanie dochodu wyłącznie (ściśle) z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Będą to więc przede wszystkim te dochody, których źródłem są opłaty i czynsze związane z użytkowaniem lokali mieszkalnych oraz przynależnych do nich pomieszczeń, a także korzystaniem z urządzeń infrastruktury technicznej, wodno - kanalizacyjnej, energetycznej, ciepłowniczej itp.

Z interpretacji językowej wynika bowiem, że przez pojęcie „zasób mieszkaniowy” należy rozumieć zgromadzone pomieszczenia mieszkalne. Do zasobów tych zaliczyć należy również pomieszczenia pozostałe i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, a także ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie.

Związane z wymienionymi pomieszczeniami, obiektami i urządzeniami opłaty – oraz sfinansowane z nich koszty stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ustawy).

Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zajmuje się budową domów mieszkalnych i ich eksploatacją na zasadach najmu. Oprócz lokali mieszkalnych Spółka buduje i następnie wynajmuje lokale użytkowe i garaże. W marcu 2013 roku Spółka protokołem przekazała działkę będącą jej własnością na rzez Gminy w związku z budową drogi krajowej. Za wywłaszczony grunt Spółce decyzją Wojewody Podlaskiego przyznano odszkodowanie, które zostanie wypłacone we wrześniu 2013 roku.

Położony w obrębie osiedla mieszkaniowego wywłaszczony teren nie był zabudowany, a jedynie porośnięty drzewami oraz krzewami z przebiegającymi ciągami pieszymi nieutwardzonymi, wykorzystywanymi przez mieszkańców osiedla jako tereny rekreacyjne.

Zatem w celu ustalenia, czy przychód z tytułu przyznanego odszkodowania jest przychodem z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, istotne jest ustalenie, czy przedmiotowa działka będąca przedmiotem wywłaszczenia mieści się w pojęciu zasobu mieszkaniowego Wnioskodawcy. Innymi słowy dla oceny prawnej przysporzenia z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie istotne znaczenie ma charakter tego przysporzenia, tj. związku z powstałą szkodą. W przypadku szkody majątkowej powstałej na zasobach mieszkaniowych, odszkodowanie za wywłaszczenie stanowi rekompensatę będącą przychodem z gospodarki zasobami mieszkaniowymi.

Zasoby mieszkaniowe to nie tylko lokale mieszkalne, ale również pomieszczenia pozostałe i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, a także ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające sprawne jego funkcjonowanie oraz administrowanie. Zasobem mieszkaniowym Wnioskodawcy będą również tereny zielone, o ile przeznaczone były do rekreacji dla mieszkańców. Zasobem mieszkaniowym są bowiem, np. trawniki, place zabaw, skwery, alejki spacerowe itp., które związane są z ukształtowaniem i zagospodarowaniem terenu, mające wpływ na prawidłowe funkcjonowanie osiedlowych budynków mieszkalnych.

W kontekście powyższego należy stwierdzić iż, otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie za wywłaszczenie zasobu mieszkaniowego będzie przychodem z gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Przychód ten będzie mieć wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tej gospodarki, który stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy podlega zwolnieniu od podatku dochodowego, w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, w świetle którego tereny zielone służące zaspokojeniu potrzeb rekreacyjnych mieszkańców osiedla stanowią zasoby mieszkaniowe, a odszkodowanie winno korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym osób prawnych, uznać należy za prawidłowe, pod warunkiem przeznaczenia dochodu w tej części na cele związane z utrzymanie m zasobów mieszkaniowych.

Podkreślić także należy, że norma wynikająca z art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy stanowi formę ulg podatkowych, które naruszają zasadę równości i powszechności opodatkowania. Tym samym, powinna być interpretowana ściśle. Niedopuszczalne jest stosowanie wykładni rozszerzającej.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z dnia 13 marca 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.