INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 25 lipca 2013 r. (data wpływu 29 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania dobrowolnego umorzenia udziałów – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania dobrowolnego umorzenia udziałów.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawcę – Sp. z o.o. – tworzą dwie osoby fizyczne posiadające po 50 % udziału w kapitale spółki. Spółka prowadzi swoją działalność w oparciu o umowę spółki i ustawę Kodeks spółek handlowych. Przedmiotem działalności spółki jest handel hurtowy artykułami dla przemysłu piekarniczego i cukierniczego. Kapitał udziałowy spółki w dniu jej zawiązania wynosił 50.000 zł i składał się z 50 udziałów o wartości nominalnej jednego udziału w wysokości 1000 zł. Udziały zostały poryte gotówką.

W dniu 2 marca 2009 r. na mocy zmiany umowy spółki, kapitał Spółki został podwyższony o kwotę 2.378.000 zł poprzez utworzenie nowych 2.378 udziałów o wartości nominalnej po 1.000 zł„ które zostały objęte przez dotychczasowych wspólników.

Udziały zostały pokryte aportem w postaci przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, stanowiącym majątek wspólny działającego przedsiębiorstwa pod nazwą PHH K, wpisanego do ewidencji działalności gospodarczej.

W skład wniesionego przedsiębiorstwa wchodziły materialne i niematerialne składniki majątkowe wycenione przez uprawnioną firmę do wysokości 1.950.989,61 zł w tym nieruchomości oraz grunty i prawo wieczystego użytkowania gruntów o wartości księgowej 1.224.407,46 zł i wartości rynkowej (nabycia) w wysokości 1.299.424,46 zł.

W związku z zamiarem dokonania zmian strukturalnych, na podstawie art. 199 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych, Spółka planuje umorzyć dobrowolnie część swoich udziałów, które wcześniej zostały objęte przez udziałowców w zamian za wniesiony aport przedsiębiorstwa.

Umorzenie udziałów nastąpi w drodze obniżenia kapitału zakładowego.

Wynagrodzenie za umorzone udziały zostanie określone w formie niepieniężnej w postaci budynków wraz z gruntami oraz prawem wieczystego użytkowania gruntów.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych:

Czy czynność dobrowolnego umorzenia udziałów w spółce zgodnie z art. 199 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych zwolniona jest od podatku od czynności cywilnoprawnych zgodnie z ustawą z dnia 9 września 2000 r....

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z ustawą z dnia 9 września 2000 r. czynność dobrowolnego umorzenia udziałów w spółce zgodnie z art. 199 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jak wskazuje Wnioskodawca, art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy stanowi, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlega zmiana umowy spółki, która jest w przypadku umorzenia udziału niezbędna, ale zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 2 opodatkowaniu podlegają wyłącznie zmiany umowy spółki kapitałowej jedynie w zakresie podwyższenia wniesionego kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   
   
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   3. (uchylona),
   4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   5. umowy dożywocia,
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   7. (uchylona),
   8. ustanowienie hipoteki,
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
   11. umowy spółki;
   
   
   
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Zawarty w zacytowanym przepisie katalog czynności podlegających opodatkowaniu jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że tylko czynności enumeratywnie w nim wskazane mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Pamiętać przy tym należy, że o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca – Sp. z o.o. – w związku z zamiarem dokonania zmian strukturalnych, planuje – na podstawie art. 199 § 1 i § 2 Kodeksu spółek handlowych – umorzyć dobrowolnie część swoich udziałów, które wcześniej zostały objęte przez udziałowców w zamian za wniesiony aport przedsiębiorstwa. Umorzenie udziałów nastąpi w drodze obniżenia kapitału zakładowego. Wynagrodzenie za umorzone udziały zostanie określone w formie niepieniężnej w postaci budynków wraz gruntami oraz prawem wieczystego użytkowania gruntów.

Wobec tak przedstawionych okoliczności, z uwagi na przedstawione stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego wyjaśnić należy, że zgodnie z zacytowanym art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają zmiany umów wymienionych w pkt 1, o ile powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania. Oznacza to, że nie każda modyfikacja stosunku prawnego podlegającego opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych spowoduje powstanie obowiązku podatkowego. Będzie tak wyłącznie w sytuacji, gdy zwiększy się podstawa opodatkowania.

Wskazać również należy, że w przypadku umów spółek katalog czynności uznawanych za zmianę takiej umowy, został wolą ustawodawcy rozszerzony również o inne czynności dokonywane w spółkach. Zgodnie z art. 1 ust. 3 w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się:

1. przy spółce osobowej - wniesienie lub podwyższenie wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki albo podwyższenie kapitału zakładowego, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania;
2. przy spółce kapitałowej - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty;
3. przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego;
4. przeniesienie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terytorium państwa niebędącego państwem członkowskim:

1. rzeczywistego ośrodka zarządzania spółki kapitałowej, jeżeli jej siedziba nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego,
2. siedziby spółki kapitałowej, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium państwa członkowskiego

• także wtedy, gdy czynność ta nie powoduje podwyższenia kapitału zakładowego.

Z powyższego wynika więc, że nie każda czynność cywilnoprawna wymagająca modyfikowania postanowień umowy spółki, spowoduje powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek taki powstanie wyłącznie w sytuacji, gdy:

• dojdzie do modyfikacji postanowień umowy spółki w zakresie skutkującym zwiększeniem podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, czyli w przypadku spółek osobowych zwiększeniem wartości wkładów do spółki, a w przypadku spółek kapitałowych zwiększeniem kapitału zakładowego spółki;
• dojdzie do dokonania jednej z czynności wymienionej w art. 1 ust. 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W rezultacie zgodzić się należy z Wnioskodawcą, że planowana modyfikacja umowy spółki, polegająca na obniżeniu kapitału zakładowego i związana z dobrowolnym umorzeniem części udziałów wspólników nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynność ta nie spełnia bowiem warunków do uznania jej za zmianę umowy spółki powodującą powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.