INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 16 lutego 2012 r. (data wpływu 20 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zamiany gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lutego 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zamiany gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Na podstawie art. 14 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) ma zostać dokonana czynność prawna, polegająca na przeniesieniu w drodze umowy zamiany - na rzecz Gminy Miasto - nieruchomości gruntowej zabudowanej, stanowiącej własność Skarbu Państwa reprezentowanego przez Starostę, będącej w użytkowaniu wieczystym Gminy Miasto. Nieruchomość położona jest na terenie portu morskiego, oznaczona w ewidencji gruntów jako działka nr 91/63, o powierzchni 0,2046 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Użytkowanie wieczyste przedmiotowej działki zostało ustanowione 5 grudnia 1990 r. Równocześnie na podstawie ww. umowy zamiany Gmina Miasto przeniesie na rzecz Skarbu Państwa - Starosty, prawo własności nieruchomości zabudowanej, stanowiącej własność Gminy Miejskiej, położonej w granicach portu morskiego, oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr 25/2, o pow. 0,0128 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą. Przedmiotowa czynność dokonana zostanie bez dopłat różnicy wartości zamienianych nieruchomości.

Według operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego wartość nieruchomości stanowiącej działkę nr 91/63 wynosi 122.800,00 zł, a wartość nieruchomości stanowiącej działkę nr 25/2 wynosi 20.160,00 zł. Zgodnie z Uchwałą Rady Miejskiej z dnia 6 lutego 2007 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla jednostki strukturalnej C. – D., położonej na obszarze Gminy Miasto i opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Województwa, działka nr 91/63 położona w obrębie ewidencyjnym nr 3 miasta D., zlokalizowana jest w planie miejscowym na terenie oznaczonym symbolami: 67.2 P, S, U- tereny zabudowy produkcyjno-portowej i magazynów, dopuszcza się usługi związane z obsługą portu i rybołówstwa oraz 29 KDD - istniejąca ulica klasy dojazdowej, natomiast działka 25/2 położona w obrębie ewidencyjnym nr 3 miasta D. zlokalizowana jest w planie miejscowym na terenie oznaczonym symbolem 10 MZ, U - zabudowa obiektami hotelarskimi, dopuszcza się apartamentowe domy rekreacyjne, koncentracja usług turystycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy nieodpłatna zamiana nieruchomości gruntowej pomiędzy Skarbem Państwa, a inną jednostką samorządu terytorialnego, będącą użytkownikiem wieczystym tej nieruchomości, bez obowiązku dokonywania dopłat różnicy wartości zamienianych nieruchomości, podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług...

Wnioskodawca, powołując się na treść art. 603 i art. 604 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), uważa, że w przypadku czynności zamiany towarów występuje wynagrodzenie w postaci otrzymanej innej rzeczy lub świadczenia usług. Wynagrodzenie w takim przypadku nie ma formy pieniężnej, jest określone w naturze. W związku z tym zamianę nieruchomości gruntowej będącej w użytkowaniu wieczystym Gminy Miasto można potraktować jak sprzedaż i to sprzedaż gruntu na rzecz użytkownika wieczystego.

W ocenie Wnioskodawcy, czynność ta nie stanowi dostawy towarów ani innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT i pozostaje poza zakresem tej ustawy, ponieważ ustanowienie prawa użytkowania wieczystego gruntów nastąpiło przed 1 maja 2004 r i z tą datą nastąpiła dostawa towarów (art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług). To w wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego i może on wtedy rozporządzać nim jak właściciel.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie o art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towarami – w myśl art. 2 pkt 6 powołanej ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z treści art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste oraz zbycie tego prawa.

Należy wskazać, iż przepis art. 7 ust. 1 ww. ustawy definiujący pojęcie „dostawa towarów”, nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, stąd też nie można utożsamiać dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z przeniesieniem prawa własności na gruncie prawa cywilnego.

W celu przedstawienia właściwego rozumienia pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” należy zaznaczyć, iż dotyczy ono tego rodzaju czynności, które dają nabywcy prawo do postępowania z nią jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawo własności”. Należy ponadto wskazać, iż czynności przejęcia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejęcie własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy. W konsekwencji pojęcie „dostawa towarów” oraz ekonomiczne aspekty transakcji, nie muszą wiązać się ze skutkami powstającymi na gruncie cywilistycznego prawa własności. Pozwala to na uznanie danej czynności za dostawę towarów, nawet w przypadkach nałożenia na nabywcę pewnych ograniczeń we władaniu towarem. Chwilą decydującą o przejściu na odbiorcę korzyści i ciężarów związanych z nabyciem towaru jest, co do zasady, wydanie towaru.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie, ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia „przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel”, ustawodawca uznał, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, wymieniając tę czynność w art. 7 ust. 1 pkt 6 ustawy. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co sprawia, że może on rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak i w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, jak przy dokonywaniu sprzedaży gruntu przez właściciela.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

W oparciu o ust. 1a powyższego artykułu, nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody. Zgody wojewody nie wymaga sprzedaż na rzecz użytkownika wieczystego nieruchomości, o których mowa w art. 51 ust. 2 i art. 57 ust. 1.

Stosownie do ust. 2 tegoż artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Biorąc pod uwagę okoliczności sprawy należy zauważyć, że przeniesienie prawa do rozporządzania nieruchomością jak właściciel nastąpiło w chwili ustanowienia na rzecz użytkownika prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości. Zatem w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, już wówczas doszło do dostawy tej nieruchomości na rzecz wieczystego użytkownika.

W konsekwencji, zbycie nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego, będące w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości, będzie stanowiło jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, natomiast nie wpłynie na „władztwo nad rzeczą”, które pierwotny użytkownik uzyskał już w dacie ustanowienia użytkowania wieczystego i nie może być traktowane jako ponowna dostawa tego samego towaru. W związku z powyższym – zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy – przedmiotowe zbycie, które będzie dokonane w ramach umowy zamiany, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zaznaczenia wymaga bowiem fakt, iż do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zmieniła się zarówno definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że czynność zbycia zabudowanej nieruchomości gruntowej na rzecz użytkownika wieczystego, dla którego prawo użytkowania wieczystego ustanowiono – jak wskazano – przed dniem 1 maja 2004 r., nie będzie stanowiło dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i pozostanie poza zakresem tej ustawy.

Końcowo informuje się, iż niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków podatkowoprawnych względem drugiej strony czynności zamiany – Gminy Miasto, albowiem nie występuje ona w przedmiotowej sprawie jako wnioskodawca zainteresowany uzyskaniem interpretacji w trybie art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.