Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach
IBPP1/443-655/13/AW
z 16 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 17 lipca 2013 r. (data wpływu 23 lipca 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych pobieranych przez Wnioskodawcę oraz w zakresie ewentualności wystawienia faktur korygujących – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 lipca 2013 r. do tut. Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych pobieranych przez Wnioskodawcę oraz w zakresie ewentualności wystawienia faktur korygujących.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Zgodnie z obowiązującą ustawą o publicznym transporcie zbiorowym, art. 16 pozwala pobierać przez Gminę opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina. W uchwale Rady Miejskiej z dnia 30 sierpnia 2012 r. wprowadzono opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina. Gmina zawarła umowy z przewoźnikami dotyczące korzystania z przystanków na terenie Gminy, w których zostały uregulowane w szczególności zasady naliczania niniejszej opłaty, zobowiązanie przewoźników do sporządzania zestawień liczby zatrzymań na przystankach, terminy płatności opłat. Pobierane opłaty przeznaczone będą na wydatki związane z utrzymaniem tych przystanków oraz budowę, przebudowę i remont wiat przystankowych.

W świetle wyroku NSA I FSK 687/12 utrzymującego w mocy wyrok WSA w Krakowie I SA/Kr 1966/, pobierane opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych wchodzą w zakres władztwa publicznego wykonywanego przez organ władzy publicznej i są świadczeniem publicznoprawnym, co wyklucza opodatkowanie tych czynności podatkiem od towarów i usług.

Na dzień dzisiejszy, pomimo ww. wyroku, w związku z tym, że w Gminie nadal obowiązują umowy z przewoźnikami zawarte z początkiem bieżącego roku nadal pobierane opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych są opodatkowane należnym podatkiem VAT. Faktury wystawiane są przez Urząd Miejski, który działa w imieniu Gminy, jako czynny podatnik VAT posiadający numer identyfikacji podatkowej NIP i składający deklaracje VAT-7.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych pobierane przez Gminę podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT związku z tym, iż Gmina ma zawarte umowy z przewoźnikami?
2. Jeżeli mimo zawartych umów z przewoźnikami opłata za korzystanie z przystanków nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy Gmina powinna wystawić faktury korygujące do faktur wystawionych w okresie od 1 stycznia b.r. do dnia uzyskania interpretacji prawa podatkowego dotyczących opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1 – W świetle wyroku NSA sygn. I FSK 687/12 utrzymującego w mocy wyrok WSA w Krakowie sygn. I SA/Kr 1966/ wskazujący w szczególności, iż pobierane opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych wchodzą w zakres władztwa publicznego wykonywanego przez organ władzy publicznej i są świadczeniem publicznoprawnym, co wyklucza opodatkowanie tych czynności podatkiem od towarów i usług, mimo zawartych umów z przewoźnikami, opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych pobierane przez Gminę nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 2 – Gmina powinna wystawić faktury korygujące do faktur wystawionych w okresie od 1 stycznia b.r. do dnia uzyskania interpretacji prawa podatkowego dotyczących opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że z uwagi na ścisłe powiązanie ze sobą tematyki będącej przedmiotem interpretacji, tut. Organ postanowił ująć w jednej interpretacji kwestie dotyczące opodatkowania opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych pobieranych przez Wnioskodawcę oraz ewentualności wystawienia faktur korygujących.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W świetle art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Mając na uwadze treść ww. przepisu należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

• w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia;
• świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
  
  

Należy podkreślić, iż dane świadczenie podlega jako usługa opodatkowaniu wówczas, gdy ww. warunki będą spełnione łącznie, bowiem aby czynność ta podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi istnieć związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że wynagrodzenie stanowi należność za wykonaną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Wynagrodzenie powinno być konsekwencją wykonania świadczenia.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 tej ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2013 r. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie jednak z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 247 ze zm.) zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. z 2011 r. Nr 5 poz. 13 ze zm.) organizatorem publicznego transportu zbiorowego właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest gmina, związek międzygminny, powiat, związek powiatów, województwo lub minister właściwy do spraw transportu.

Art. 4 ust. 1 pkt 8 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym przewiduje różny status prawny podmiotów, które realizują zadania operatora publicznego transportu zbiorowego. W świetle tej regulacji może to być samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie.

Zgodnie natomiast z art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym określenie przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnionych dla wszystkich operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.

Zgodnie z art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

Ponadto w art. 16 ust. 5 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym zostały określone maksymalne stawki tej opłaty.

Jak stanowi art. 16 ust. 7 tej ustawy opłaty, o których mowa w ust. 4, stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego, z przeznaczeniem na:

1. utrzymanie przystanków komunikacyjnych oraz dworców, o których mowa w ust. 4, oraz
2. realizację zadań określonych w art. 18 - w przypadku gdy organizatorem jest gmina.
   
   

W przypadku gdy właściwa jednostka samorządowa ustanowi, w drodze uchwały wydanej na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, opłatę za korzystanie z przystanków, jednym z warunków korzystania z tych obiektów określonych uchwałą wydaną na podstawie art. 15 ust. 2 ww. ustawy, powinien być obowiązek ponoszenia przez podmioty świadczące usługi przewozowe tej opłaty w wysokości wynikającej z pomnożenia opłaty przez liczbę zatrzymań wynikającą z rozkładu jazdy.

Dokumentem potwierdzającym uzgodnienie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych i dworców z konkretnymi podmiotami świadczącymi usługi przewozowe, w którym są również uregulowane kwestie dotyczące ponoszenia przez te podmioty opłaty za korzystanie z przystanków i dworców (w przypadku podjęcia przez jednostkę samorządu terytorialnego uchwały o pobieraniu tej opłaty) może być umowa cywilnoprawna.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że zgodnie z art. 16 obowiązującej ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, na podstawie uchwały Rady Miejskiej z 30 sierpnia 2012 r., Gmina pobiera opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych, których jest właścicielem lub zarządzającym. Gmina zawarła umowy z przewoźnikami dotyczące korzystania z przystanków na jej terenie, w których zostały uregulowane w szczególności zasady naliczania niniejszej opłaty, zobowiązanie przewoźników do sporządzania zestawień liczby zatrzymań na przystankach, terminy płatności opłat. Pobierane opłaty przeznaczone będą na wydatki związane z utrzymaniem tych przystanków oraz budowę, przebudowę i remont wiat przystankowych.

Mając na uwadze opisany przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że uzgodnienie zasad korzystania z przystanków komunikacyjnych z konkretnymi podmiotami świadczącymi usługi przewozowe, w którym są również uregulowane kwestie dotyczące ponoszenia przez te podmioty opłaty za korzystanie z przystanków (w przypadku podjęcia przez jednostkę samorządu terytorialnego uchwały o pobieraniu tej opłaty) – jak wskazał Wnioskodawca – następuje w drodze zawartych umów z przewoźnikami. Zatem zawieranych umów dotyczących odpłatnego korzystania z przystanków komunikacyjnych, których Gmina jest właścicielem lub zarządzającym, nie można uznać za czynności administracyjne o charakterze publicznoprawnym.

Pobierając opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych Gmina działa w charakterze podatnika podatku VAT i nie znajduje w tym przypadku zastosowania wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT bądź zwolnienie od podatku VAT przewidziane w cytowanym wyżej § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. z uwagi na cywilnoprawny charakter tych czynności.

Zatem stwierdzić trzeba, że czynności dokonywane przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie umów cywilnoprawnych, polegające na umożliwieniu przewoźnikom korzystania z przystanków komunikacyjnych, których Gmina jest właścicielem lub zarządzającym za co pobierane sa opłaty, o których mowa w art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, spełniają przesłanki uznania tych czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT na ogólnych zasadach określonych w ww. przepisach ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, w opisanym we wniosku zaistniałym stanie faktycznym, Gmina pobierając opłatę za korzystanie z przystanków komunikacyjnych działa w charakterze podatnika podatku VAT, a opłata pobierana od przewoźników stanowi wynagrodzenie za usługę, polegającą na udostępnianiu tychże przystanków komunikacyjnych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych pobierane przez Gminę nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT – uznano za nieprawidłowe.

Ponadto Wnioskodawca podał, że w Gminie nadal obowiązują umowy z przewoźnikami zawarte z początkiem bieżącego roku i nadal pobierane opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych są opodatkowane należnym podatkiem VAT.

Jednocześnie zadał pytanie, czy – jeżeli mimo zawartych umów z przewoźnikami opłata za korzystanie z przystanków nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług – Gmina powinna wystawić faktury korygujące do faktur wystawionych w okresie od 1 stycznia b.r. do dnia uzyskania interpretacji prawa podatkowego dotyczących opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych.

Ponieważ jednak – jak wykazano powyżej – opłaty pobierane od przewoźników za korzystanie z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, Gmina postępuje prawidłowo wystawiając faktury z wykazanym podatkiem należnym.

Zgodnie bowiem z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W przedmiotowej sprawie nie ma zatem podstaw do zmiany sposobu postępowania przez Gminę, co za tym idzie do korygowania prawidłowo wystawionych faktur.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że powinien on wystawić faktury korygujące do faktur wystawionych w okresie od 1 stycznia b.r. do dnia uzyskania interpretacji prawa podatkowego dotyczących opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych – uznano za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Należy podkreślić także, że na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie mogą wpłynąć powołane przez Wnioskodawcę orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie i Naczelnego Sądu Administracyjnego, bowiem stanowią one rozstrzygnięcia w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78 poz. 483 ze zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane. Wynika to również z treści art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), który przesądza, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. Organ podatkowy jest zatem zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz.U. Nr 163 poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2012r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.