Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/436-107/13/TJ
z 4 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 20 maja 2013 r. (data wpływu 7 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie przedmiotu opodatkowania – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 czerwca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie przedmiotu opodatkowania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni, na własny koszt, za zgodą Wspólnoty Mieszkaniowej wyrażoną w uchwałach właścicieli lokali tworzących wspólnotę mieszkaniową z dnia 19 lipca 2010 r. nr 5/2010, 6/2010 i 7/2010 w sprawie wyrażenia zgody na adaptację strychu na lokale mieszkalne, udzielenia pełnomocnictwa Zarządowi Wspólnoty Mieszkaniowej do ustanowienia odrębnej własności lokali powstałych w następstwie przebudowy strychu i przeniesienia własności tych lokali na rzecz m.in. Wnioskodawczyni oraz zmiany wysokości udziałów właścicieli lokali we współwłasności nieruchomości wspólnej i prawie wieczystego użytkowania działki wchodzącej w skład nieruchomości wspólnej w następstwie powstania odrębnej własności lokali, dokonała adaptacji na m.in. lokal mieszkalny nr 20 pomieszczenia strychowego znajdującego się na poddaszu budynku. Z tytułu dokonanych przez Wnioskodawczynię nakładów na adaptację powierzchni strychowej m.in. na lokal mieszkalny nr 20 w kwocie 66 399 zł, Wspólnota Mieszkaniowa zobowiązana było do zwrotu Wnioskodawczyni tej właśnie kwoty. Właściciele tworzący Wspólnotę Mieszkaniową i nabywczyni ustalili, że Wspólnota Mieszkaniowa zwolni się z powyższego zobowiązania przenosząc na Wnioskodawczynię udział we własności lokalu nr 20. W rezultacie jej przedstawiciele oraz Wnioskodawczyni ustanowili odrębną własność ww. lokalu mieszkalnego, powstałego z adaptacji pomieszczenia strychowego, a następnie przedstawiciel Wspólnoty przeniósł na Wnioskodawczynię udział wynoszący 6670/10000 części w tym lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku, wynoszącym 20/1000 części i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu wynoszącym 9/1000 części, w celu zwolnienia się z opisanego zobowiązania oraz sprzedał Wnioskodawczyni udział wynoszący 3330/10000 części w tym lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku wynoszącym 20/1000 części i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu wynoszącym 9/1000 części za cenę 33 144 zł. Wnioskodawczyni przeniesienie udziału wynoszącego 6670/10000 części w tym lokalu przyjęła, a udział wynoszący 3330/10000 w tym lokalu kupiła. Następnie, w związku z zawarta umową przeniesienia własności w celu zwolnienia z długu, Wnioskodawczyni zwolniła Wspólnotę Mieszkaniową z obowiązku zwrotu poniesionych nakładów na adaptację powierzchni strychowej m.in. na lokal mieszkalny nr 20 i zgodnie z treścią art. 453 Kodeksu cywilnego, zobowiązanie to wygasło.

Wobec powyższego zadano następujące pytanie:

Czy w opisanej sytuacji Wnioskodawczyni zobowiązana jest do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu przeniesienia własności udziału wynoszącego 6670/10000 części w tym lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku, wynoszącym 20/1000 części i w prawie użytkowania wieczystego działki gruntu, wynoszącym 9/1000 części w celu zwolnienia się z zobowiązania czy też umowa taka, tj. umowa przeniesienia w celu zwolnienia z długu nie podlega temu podatkowi, jako niewymieniona w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie jest zobowiązana do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu przeniesienia własności udziału wynoszącego 6670/10000 części w lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku wynoszącym 20/1000 części i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu wynoszącym 9/1000 części w celu zwolnienia się z zobowiązania, gdyż umowa ta, tj. umowa przeniesienia w celu zwolnienia z długu, nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jako niewymieniona w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem, w ocenie Wnioskodawczyni, podatek od czynności cywilnoprawnych należy się jedynie z tytułu sprzedaży Wnioskodawczyni udziału wynoszącego 3330/10000 części w tym lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku, wynoszącym 20/1000 części i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu, wynoszącym 9/1000 części za cenę 33144 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi temu podlegają:

1. następujące czynności cywilnoprawne:
   
   
   
   1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
   2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
   3. (uchylona),
   4. umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
   5. umowy dożywocia,
   6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,
   7. (uchylona),
   8. ustanowienie hipoteki,
   9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
   10. umowy depozytu nieprawidłowego,
   11. umowy spółki;
   
   
   
2. zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
   
3. orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Jednocześnie ustawowe wyliczenie, zawarte w art. 1 ustawy, zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób, to dla oceny czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Ponieważ ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiuje czynności prawnych objętych opodatkowaniem, przy ich interpretacji odwołać się należy do znaczenia nadanego im w przepisach prawa cywilnego. Wskazać jednak należy, że użycie przez ustawodawcę podatkowego pojęcia prawnego z innej gałęzi prawa musi powodować ten skutek, że pojęcie to i związany z nim całokształt regulacji prawnych powinny być interpretowane z wykorzystaniem zasad wykładni właściwych dla prawa podatkowego. Konsekwencją powyższego jest fakt, że bez względu na dominujące dyrektywy wykładni gałęzi prawa, z którego pochodzi owo swoiste pojęcie, w procesie wykładni tego pojęcia dla potrzeb podatkowych należy stosować przede wszystkim dyrektywy wykładni językowej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni, za zgodą Wspólnoty Mieszkaniowej, na własny koszt, dokonała adaptacji m.in. na lokal mieszkalny nr 20 pomieszczenia strychowego, znajdującego się na poddaszu budynku. W związku z poniesionymi nakładami Wnioskodawczyni uzyskała wobec Wspólnoty roszczenie o ich zwrot. Właściciele lokali tworzących Wspólnotę ustalili, że zwolnią się z powyższego zobowiązania przenosząc na własność Wnioskodawczyni udział we własności lokalu nr 20 oraz udział w częściach wspólnych budynku i udział w prawie użytkowania wieczystego gruntu, na którym jest on posadowiony. W konsekwencji powyższych ustaleń na własność Wnioskodawczyni w celu zwolnienia się z długu przeniesiona została własność udziału wynoszący 6670/10000 części w tym lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku, wynoszącym 20/1000 części i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu wynoszącym 9/1000 części. Natomiast Wnioskodawczyni zwolniła Wspólnotę Mieszkaniową z zobowiązania, w związku z czym, na podstawie art. 453 Kodeksu cywilnego, zobowiązanie to wygasło. Dodatkowo Wnioskodawczyni wyjaśnia, że jednocześnie z przeniesieniem własności w celu zwolnienia się z długu, przedstawiciel Wspólnoty dokonał na Jej rzecz sprzedaży udziału wynoszącego 3330/10000 części w tym lokalu mieszkalnym wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku wynoszącym 20/1000 części i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu wynoszącym 9/1000 części za cenę 33 144 zł

Odnosząc się do powyższego wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 453 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.), jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa.

Uregulowana w tym przepisie instytucja świadczenia w miejsce wypełnienia/wykonania (datio in solutum) stanowi jeden z wyjątków od zasady realnego wykonywania zobowiązań cywilnych, znajdujący podstawę w zasadzie swobody umów. Wskutek zawarcia umowy o świadczenie w miejsce wypełnienia dłużnik uzyskuje upoważnienie przemienne (facultas alternativa), umożliwiające mu wykonanie zobowiązania przez spełnienie świadczenia innego niż pierwotne. Z chwilą wypełnienia świadczenia zastępczego następuje wykonanie umowy o datio in solutum, a zarazem wykonanie istniejącego zobowiązania, co prowadzi do jego wygaśnięcia. Roszczenie wierzyciela, wynikające z umowy zobowiązaniowej zostaje zaspokojone wskutek spełnienia przed dłużnika na jego rzecz świadczenia zastępczego.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że opisana we wniosku czynność przeniesienia na rzecz Wnioskodawczyni własności udziału w lokalu mieszkalnym oraz udziału w częściach wspólnych budynku oraz w prawie użytkowania wieczystego gruntu, na którym jest on posadowiony, w celu zwolnienia się przez Wspólnotę Mieszkaniową z zobowiązania wynikającego z nakładów na nieruchomości, na adaptację pomieszczeń poddasza, poniesionych przez Wnioskodawczynię, nie spowodowało powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Czynność ta nie została bowiem wymieniona w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Rację ma zatem Wnioskodawczyni, że w opisanej we wniosku sytuacji czynnością, która mogła spowodować powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych była jedynie umowa sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym wynoszącego 3330/10000 części wraz z udziałem w częściach wspólnych budynku wynoszącym 20/1000 części i w prawie wieczystego użytkowania działki gruntu wynoszącym 9/1000 części za cenę 33 144 zł. Wyjaśnić jednak należy, że obowiązek podatkowy w tej sytuacji powstał wyłącznie w sytuacji, gdy z tytułu jej zawarcia żadna ze stron nie była opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Jak stanowi bowiem art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

• umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
• (uchylone),
• umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.