INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 10 listopada 2011 r. (data wpływu – 18 listopada 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 lutego 2012 r. (data wpływu – 7 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania sprzedaży wierzytelności – jest prawidłowe, o ile czynność ta nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług ani też nie będzie z niego zwolniona.

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania sprzedaży wierzytelności.

Wniosek uzupełniono w dniu 7 lutego 2012 r.

We wniosku tym przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobą prawną (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług leasingu (6499Z - pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych, 6523Z - pośrednictwo finansowe pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane), przy czym w świetle podatku od towarów i usług jest czynnym podatnikiem VAT zobowiązanym do składania miesięcznych deklaracji. Wnioskodawca planuje sprzedaż nieprzeterminowanych wierzytelności wynikających z umów leasingu. Samo zaś pojęcie „nieprzeterminowanych wierzytelności Wnioskodawca rozumie w ten sposób, że oznacza ono wierzytelności nieprzedawnione – należności, do których termin płatności minął, nie zostały zapłacone, ale są wymagalne. Natomiast przy części należności Wnioskodawca skorzystał z tzw. „ulgi VAT za złe długi” korygując podatek należny VAT w trybie art. 89a ustawy o podatku od towarów i usług.

Ponadto, jak stwierdza Wnioskodawca, uwzględniając przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego na potrzeby podatku od towarów i usług pojęcie towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż wierzytelności przy świadczeniu usług finansowych podatnika VAT dokonana poprzez umowę kupna sprzedaży jest obwarowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych i kto od tej czynności pokrywa tenże podatek...

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż wierzytelności poprzez umowę kupna sprzedaży pociąga za sobą obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Opisana sprzedaż nie podlega również zwolnieniom określonym w art. 8 i art. 9 przytoczonej ustawy. Obowiązek podatkowy w związku ze sprzedażą wierzytelności ciąży na kupującym zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy. Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca wskazuje, iż omawiany podatek z tytułu ww. czynności pokrywa nabywca sprzedawanych wierzytelności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe, o ile opisana we wniosku sprzedaż wierzytelności nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług ani też nie będzie z niego zwolniona.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 roku o podatku od czynności cywilnoprawnych (j.t. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649), podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4 (art. 1 ust. 1 pkt 2 tej ustawy), orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak ww. czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2 (art. 1 ust. 1 pkt 3 tej ustawy).

Ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie ustawowe wyliczenie zostało wzmocnione zasadą, zgodnie z którą o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.

Przy umowie sprzedaży obowiązek podatkowy, powstaje na mocy art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – z zastrzeżeniem ust. 2 – z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Z kolei podstawę opodatkowania przy tej czynności prawnej stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie zaś z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

1. nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2 %,
2. innych praw majątkowych - 1 %.

Natomiast w myśl art. 4 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Zgodnie jednak z art. 2 pkt 4 wymienionej ustawy nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

1. opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
2. zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
1. umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
2. (uchylone),
3. umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Ponadto zgodnie z definicją zawartą w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych użyte w tej ustawie określenie „podatek od towarów i usług” oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu przytoczonej ustawy o podatku od towarów i usług lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że z treści cytowanego art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika zarówno zasada rozgraniczenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych od obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług, jak i zasada wzajemnego wykluczenia tych obowiązków. Dla prawidłowego stosowania ww. przepisu podstawowe znaczenie ma zatem ustalenie, czy z racji dokonania czynności cywilnoprawnej powstaje obowiązek z tytułu podatku od towarów i usług, czy też nie. Nie ma natomiast znaczenia, czy w konkretnej sytuacji powstanie zobowiązanie podatkowe w tym podatku, czy też przysługiwać będzie zwolnienie od podatku. Dla zastosowania omawianego wyłączenia nie ma również znaczenia fakt, która ze stron transakcji jest opodatkowana tym podatkiem lub też z tego podatku zwolniona.

Jeżeli zatem czynność zbycia wierzytelności w drodze umowy sprzedaży będzie opodatkowana podatkiem VAT lub też zwolniona z tego podatku, to ww. umowa, nie będzie podlegać – co wynika z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych – opodatkowaniu tym podatkiem.

W przeciwnym wypadku sprzedaż prawa majątkowego, jakim jest wierzytelność, będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawki 1% w myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy, przy czym zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży będzie ciążył na kupującym.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.