INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 lutego 2012 r. (data wpływu 20 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy udostępnienie przez kontrahentów bez wynagrodzenia urządzeń, służących do produkcji towarów na rzecz kontrahentów, stanowi dla Spółki nieodpłatne świadczenie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 20 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy udostępnienie przez kontrahentów bez wynagrodzenia urządzeń, służących do produkcji towarów na rzecz kontrahentów, stanowi dla Spółki nieodpłatne świadczenie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Spółka jest producentem części i akcesoriów do pojazdów silnikowych z wyłączeniem motocykli. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zajmuje się produkcją odlewów aluminiowych, precyzyjną obróbką odlewów aluminiowych i żeliwnych oraz produkcją aluminiowych klamek okiennych. Spółka oferuje również usługi narzędziowe i pomiarowe.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka zawarła z kontrahentami porozumienia. Na ich podstawie Spółka produkuje towary na rzecz tych kontrahentów, z zastosowaniem powierzonych Spółce przez tego kontrahenta narzędzi i przyrządów. Spółka jest zobowiązana do wykorzystania powierzonych narzędzi wyłącznie w celu produkcji na zlecenie danego kontrahenta oraz nie może wykorzystywać narzędzi i przyrządów do realizacji jakiejkolwiek innej działalności niż produkcja na rzecz kontrahenta.

Zgodnie z treścią porozumień, pomimo, iż w produkcji wykorzystywane są przez Spółkę urządzenia kontrahenta, to prawo rozporządzania tymi urządzeniami pozostaje po jego stronie.

Kontrahent nie obciąża Spółki opłatami za wykorzystanie powyższych urządzeń. Porozumieniem strony potwierdzają także, że Spółka nie ponosząc kosztów w tym zakresie oferuje kontrahentowi odpowiednio niższe ceny wyprodukowanych w oparciu o powierzone narzędzia towarów, zatem świadczenia będą ekwiwalentne.

Analogiczne porozumienia Spółka zamierza zawrzeć z kontrahentami również w przyszłości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w wyniku używania przekazanych urządzeń Spółka uzyska przychód z nieodpłatnego, bądź częściowo odpłatnego świadczenia na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych...

Zdaniem Wnioskodawcy, w sytuacji przedstawionej w stanie faktycznym, Spółka nie uzyska przychodu z nieodpłatnego świadczenia, ani też z częściowo odpłatnego świadczenia.

Uzasadnienie.

Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych, zaliczając nieodpłatne świadczenie do czynników kształtujących podstawę opodatkowania, nie precyzuje, co należy rozumieć pod tym pojęciem. W celu ustalenia jego znaczenia, w tym m.in. dla celów podatkowych, zasadne jest sięgnięcie w pierwszej kolejności do reguł wykładni gramatycznej. Należy zatem odwołać się do znaczenia, jaki ten zwrot ma w języku potocznym. Zgodnie z wykładnią gramatyczną, odpłacać to „oddawać komuś coś w zamian”, odpłatny zaś, to „taki, za który się płaci, wymagający zapłacenia, zwrot kosztów” (Nowy Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2002). Próbę zdefiniowania nieodpłatności można znaleźć także w orzecznictwie. Przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził w wyroku z dnia 20 września 2005 r. sygn. FSK 2206/04, iż „Przez nieodpłatne świadczenie należy rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku tej osoby, mające konkretny wymiar finansowy”.

Spółka podkreśla, że kluczową cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje lub ma uzyskać od podatnika w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2003 r. sygn. III RN 49/02: „(...) nieodpłatne świadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 UPDOP nie musi wynikać z zobowiązania cywilnoprawnego. Polega ono na uzyskaniu przez podatnika przychodu bez ekwiwalentnego świadczenia wzajemnego (...)”.

W orzecznictwie podkreśla się, że aby w świetle przepisu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych można było zaliczyć określone świadczenie do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, a drugi podmiot to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób przychody podlegające opodatkowaniu.

Dla celów podatkowych, przez nieodpłatne świadczenia należy więc rozumieć te wszystkie zdarzenia prawne lub gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie w majątku podatnika, mające konkretny wymiar finansowy. Powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw (w szczególności ze środków pieniężnych).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że kontrahent Spółki zamierza przekazać Spółce urządzenia, natomiast Spółka będzie wówczas zobowiązana do używania tych urządzeń tylko i wyłącznie w trakcie produkcji towarów na rzecz tego kontrahenta. Dla Spółki warunkiem koniecznym dla wytworzenia towarów dla kontrahenta jest posiadanie niezbędnych urządzeń. Zadaniem Spółki w tej transakcji jest ich produkcja. Funkcja ta znajduje odzwierciedlenie w wynegocjowanej cenie. Zatem celem Spółki w transakcji nie jest zakup i finansowanie urządzeń przystosowanych do produkcji tych towarów.

W obrocie gospodarczym przyjęte jest powszechnie, że strony transakcji mogą podzielić pomiędzy siebie zadania związane z transakcją, w tym ustalić, jakie koszty będą ponoszone przez każdą ze stron. Spółka podkreśla, że w przedstawionym przez Spółkę stanie faktycznym nie ma miejsca świadczenie o charakterze nieodpłatnym bądź częściowo odpłatnym. Faktycznie wynagrodzenie za korzystanie z urządzeń przez Spółkę będzie skalkulowane w cenie wyprodukowanych na tych urządzeniach towarów. Z uwagi na to, że będą to zatem świadczenia ekwiwalentne, nie można mówić o nieodpłatności, bądź częściowej odpłatności po stronie Spółki w związku z korzystaniem z tych urządzeń.

Jako że wydanie Spółce urządzeń będzie obowiązkiem kontrahenta wykonywanym w celu wyprodukowania przez Spółkę określonych towarów, należy uznać, iż w danej transakcji mamy do czynienia z ekwiwalentnością. Ze względu na wzajemny charakter świadczeń Spółki oraz kontrahenta nie wystąpi nieodpłatne przysporzenie majątku Spółki.

W konsekwencji w opisanej sytuacji nie znajdzie zastosowania wspomniany art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Po stronie Spółki przychód podatkowy z tytułu otrzymania nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy, o którym mowa w cytowanym powyżej art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie powstanie.

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone w następujących interpretacjach indywidualnych:

1. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu (interpretacja indywidualna z dnia 9 lipca 2009 r. sygn. ILPB3/423-294/09-2/KS), w której potwierdzono prawidłowość stanowiska podatnika, zgodnie z którym: „Zdaniem Wnioskodawcy, udostępnienie Spółce lokomotyw przez Kontrahenta na podstawie Umowy nie skutkuje otrzymaniem nieodpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które stanowi przychód po stronie Spółki. (…) Zdaniem Spółki, w opisanym stanie faktycznym, nie dochodzi do otrzymania nieodpłatnego świadczenia przez Nią, a jedynie do odpłatnego świadczenia usług transportowych przez Spółkę na rzecz Jej Kontrahenta. Fakt, że do świadczenia tych usług Kontrahent pozostawia do dyspozycji Spółki lokomotywy nie powoduje, że staje się Ona automatycznie beneficjentem nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i które mogłoby stanowić przychód podlegający opodatkowaniu”.
2. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja indywidualna z dnia 13 września 2011 r. sygn. IBPBI/2/423-711/11/MS), w której czytamy: „Należy podkreślić, że w tej sytuacji czynność sprzedaży wyrobów na rzecz Firmy X jest ściśle powiązana z udostępnieniem urządzenia do sprawdzenia jakości surowców (materiałów) w cyklu produkcyjnym. W obrocie gospodarczym przyjęte jest powszechnie, że strony transakcji mogą dowolnie podzielić pomiędzy siebie zadania wynikające z transakcji, w tym zaangażowanie własnych środków do jej realizacji. Zgodnie z planowaną umową, używanie otrzymanego urządzenia będzie obowiązkiem Spółki, a jego dostarczenie będzie obowiązkiem Spółki X, zatem Spółka uważa, iż w przytoczonej transakcji ma do czynienia z ekwiwalentnością usługi”.
3. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach (interpretacja indywidualna z dnia 14 lipca 2010 r. sygn. IBPBI/2/423-607/10/AK): „Mając powyższe na uwadze, umowa przejęcia od Spółki L sprzętu komputerowego, który Wnioskodawca będzie zobowiązany do używania w trakcie świadczenia usług rozliczeniowych na rzecz Spółki L będzie umową wzajemną, a co za tym idzie nie powstanie po stronie Wnioskodawcy przychód podatkowy z tytułu otrzymania nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy, o którym mowa w cytowanym powyższej art. 12 ust. 1 pkt 2 updop”.
   
   

W związku z powyższym, Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Przedmiot opodatkowania w podatku dochodowym od osób prawnych obejmuje szeroko rozumianą działalność gospodarczą. Punktem wyjścia dla określenia zakresu przedmiotowego ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) jest regulacja zawarta w art. 7 ust. 1 tej ustawy, stanowiąca, że przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty (…).

Ww. ustawa nie zawiera natomiast definicji przychodu jako takiej, precyzując, poprzez przykładowe wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1, rodzaje przychodów, a także enumeratywnie wylicza, jakiego rodzaju wpływy pieniężne podmiotu gospodarczego nie są zaliczane do przychodów (ust. 4, ust. 4d).

I tak, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przychodem, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14 jest w szczególności wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie precyzuje, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”, ograniczając się jedynie do wskazania, w art. 12 ust. 6 i ust. 6a, sposobu i kryteriów ustalania wartości nieodpłatnych i częściowo odpłatnych świadczeń. Z tego właśnie względu należy odwołać się do rozumienia pojęcia „świadczenia” zgodnego z przepisami prawa i nauką prawa cywilnego. Pojęcie świadczenia winno być zatem rozpatrywane z punktu widzenia zobowiązaniowego, tj. na tle art. 353 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), zgodnie z którym zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu (art. 353 § 2).

Zatem w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych, stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do nawiązania stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe.

Jak wskazano powyżej ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć pod pojęciem „świadczenie nieodpłatne”, a zatem w celu zdefiniowania tego pojęcia pomocne jest również odwołanie do wykładni gramatycznej, a także poglądów orzecznictwa i doktryny. Zgodnie z pojęciem słownikowym odpłacać to „oddawać komuś coś w zamian”, odpłatny natomiast to „taki, za który się płaci, wymagający zapłacenia, zwrot kosztów” (Nowy Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2002). W orzecznictwie natomiast ugruntował się pogląd, iż przez nieodpłatne świadczenie rozumieć należy takie zdarzenia prawne i gospodarcze, dotyczące działalności gospodarczej, których skutkiem jest świadczenie nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku osoby prawnej, mające konkretny wymiar finansowy.

Tym samym podstawową cechą świadczenia nieodpłatnego jest brak zobowiązania otrzymującego takie świadczenie do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Innymi słowy świadczenie uzyskiwane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać od podatnika w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego. Przychód ze świadczeń nieodpłatnych powstanie natomiast zawsze wtedy, gdy podatnik otrzyma rzeczy lub prawa, bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw, bez obowiązku świadczenia wzajemnego.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zawarła z kontrahentami porozumienia. Na ich podstawie Spółka produkuje towary na rzecz tych kontrahentów, z zastosowaniem powierzonych Spółce przez tego kontrahenta narzędzi i przyrządów. Spółka jest zobowiązana do wykorzystania powierzonych narzędzi wyłącznie w celu produkcji na zlecenie danego kontrahenta oraz nie może wykorzystywać narzędzi i przyrządów do realizacji jakiejkolwiek innej działalności niż produkcja na rzecz kontrahenta. Zgodnie z treścią porozumień, pomimo, iż w produkcji wykorzystywane są przez Spółkę urządzenia kontrahenta, to prawo rozporządzania tymi urządzeniami pozostaje po jego stronie. Kontrahent nie obciąża Spółki opłatami za wykorzystanie powyższych urządzeń. Porozumieniem strony potwierdzają także, że Spółka nie ponosząc kosztów w tym zakresie oferuje kontrahentowi odpowiednio niższe ceny towarów wyprodukowanych w oparciu o powierzone narzędzia, zatem świadczenia będą ekwiwalentne. Analogiczne porozumienia Spółka zamierza zawrzeć z kontrahentami również w przyszłości.

Odnosząc się do powyższego należy wskazać, iż z uwagi na fakt, że Spółka w związku z nieodpłatnym udostępnieniem urządzeń przez kontrahentów będzie obniżać ceny towarów wyprodukowanych dla nich z zastosowaniem powierzonych narzędzi i przyrządów, to po stronie Spółki nie powstanie przychód podatkowy w postaci nieodpłatnego świadczenia. Świadczenia pomiędzy Spółką a kontrahentami będą bowiem wzajemne, gdyż z jednej strony Spółka będzie mogła nieodpłatnie korzystać z urządzeń kontrahentów a z drugiej strony kontrahenci (właściciele urządzeń) będą uzyskiwać korzyść w postaci obniżenia kosztów związanych z zakupem wyprodukowanych przy użyciu przedmiotowych urządzeń towarów. Jednocześnie Spółka będzie miała prawo korzystać z udostępnionych urządzeń jedynie w sytuacji wykorzystywania tych urządzeń wyłącznie w celu produkcji towarów na rzecz udostępniających urządzenia kontrahentów. Spółka będzie zatem zobowiązana do świadczenia wzajemnego na rzecz kontrahentów, w związku z czym stwierdzić należy, iż otrzymane przez Nią świadczenia nie będą miały charakteru nieodpłatnego.

Ponadto, mając na uwadze fakt, iż – jak wskazał Wnioskodawca – przedmiotowe świadczenia pomiędzy Spółką a Jej kontrahentami będą ekwiwalentne, Spółka wykorzystując udostępniane Jej narzędzia i przyrządy nie uzyska również przychodu z tytułu częściowo odpłatnego świadczenia.

Reasumując, udostępnianie Spółce urządzeń przez kontrahentów na podstawie zawartych porozumień nie będzie skutkować powstaniem po stronie Spółki nieodpłatnego bądź częściowo odpłatnego świadczenia w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które stanowiłoby dla Niej przychód podatkowy.

Odnosząc się natomiast do powołanych w treści wniosku orzeczeń sądów administracyjnych, stwierdzić należy, że nie mogą one wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu, gdyż rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach konkretnego podatnika w oparciu o przedstawiony przez niego stan faktyczny i nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Podobnie, w odniesieniu do powołanych przez Spółkę interpretacji indywidualnych, stwierdzić należy, iż są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo informuje się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie zdarzenia przyszłego. Wniosek Spółki w zakresie przedstawionego opisu stanu faktycznego został rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną wydaną w dniu 11 kwietnia 2012 r. nr ILPB3/423-53/12-2/MS.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.