INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2013 r. (data wpływu 23 maja 2013 r.) uzupełnionym pismem z dnia 14 sierpnia 2013 r. (data wpływu 21 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez partnera na rzecz lidera w ramach konsorcjum – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 maja 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez partnera na rzecz lidera w ramach konsorcjum. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 14 sierpnia 2013 r. (data wpływu 21 sierpnia 2013 r.) o brakujący podpis.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi indywidualną działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Prowadzi on Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów metodą memoriałową. Działalność jest prowadzona w zakresie usług budowlanych i konserwacji zabytków. Główne PKD to 41.20Z. Zainteresowany w 2012 r. podpisał umowę konsorcjum z inną firmą (sp. z o.o.) na złożenie oferty oraz zrealizowanie celu jakim jest „Przebudowa i rewaloryzacja (…)”. Wnioskodawca zaznaczył, że nie wykonuje innych usług budowlanych, dotychczas ma tylko tą jedną umowę konsorcjum z ww. firmą. Sp. z o.o. jest liderem, a Zainteresowany ma status partnera. Wnioskodawca wykonane przez siebie prace fakturuje na lidera fakturą VAT, a lider po odbiorze prac wystawia swoją fakturę na odbiorcę finalnego, czyli zamawiającego usługę. Po odbiorze robót lider rozlicza usługę wystawiając Zainteresowanemu noty zarówno uznaniowe jak i obciążeniowe: uznaniowe – procentowo do uzyskanych przychodów konsorcjum, obciążeniowe – procentowo do poniesionych kosztów konsorcjum. Wnioskodawca poinformował, że wystawiając faktury na lidera wlicza do ceny usługi: usługi podwykonawców, zakupy materiałów podstawowych potrzebnych do wykonania usługi itp. (są to koszty dotyczące bezpośrednio konsorcjum), natomiast takie koszty jak składki ZUS, paliwo, usługi biura rachunkowego czyli koszty ogólne nie są wliczane do ceny usługi budowlanej dla lidera – są one traktowane przez Zainteresowanego jako ogólne koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W związku z tym, przychód netto z faktury wystawianej na lidera Wnioskodawca wpisuje w KPiR w kol. 15 (uwagi) i koszty dotyczące konsorcjum również w kol. 15. Jako faktyczny przychód i koszt Zainteresowany uznaje i rozlicza noty uznaniowe i obciążeniowe wystawione przez lidera. W ewidencji sprzedaży VAT Wnioskodawca wykazuje faktury sprzedaży wystawiane na lidera, natomiast w ewidencji zakupów VAT wykazuje faktury zakupowe dotyczące konsorcjum i zakupów ogólnych, i zalicza je do zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Zainteresowany prawidłowo rozlicza podatek VAT i czy prawidłowo dokonane są rozliczenia pomiędzy partnerem a liderem...

Zdaniem Wnioskodawcy, w zakresie podatku VAT sposób postępowania jest prawidłowy. W zakresie świadczonych usług dla lidera wystawia on fakturę VAT. Natomiast rozliczenia wewnętrzne dokonywane między parterem a liderem nie są wzajemnym świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Dlatego też czynności te nie powinny być dokumentowane fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym, np. notą księgową. W związku z tym, Zainteresowany uważa, że sposób rozliczania przez niego podatku VAT jest prawidłowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów na terytorium kraju;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
   
   

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
   
   

Pod pojęciem sprzedaży – w myśl art. 2 pkt 22 ustawy – rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi indywidualną działalność gospodarczą i jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Działalność jest prowadzona w zakresie usług budowlanych i konserwacji zabytków. Zainteresowany w 2012 r. podpisał umowę konsorcjum z inną firmą (sp. z o.o.) na złożenie oferty oraz zrealizowanie celu jakim jest „Przebudowa i rewaloryzacja (…)”. Wnioskodawca zaznaczył, że nie wykonuje innych usług budowlanych, dotychczas ma tylko tą jedną umowę konsorcjum z ww. firmą. Sp. z o.o. jest liderem, a Zainteresowany ma status partnera. Wnioskodawca, wykonane przez siebie prace fakturuje na lidera fakturą VAT, a lider po odbiorze prac wystawia swoją fakturę na odbiorcę finalnego, czyli zamawiającego usługę. Po odbiorze robót lider rozlicza usługę wystawiając Zainteresowanemu noty zarówno uznaniowe jak i obciążeniowe: uznaniowe – procentowo do uzyskanych przychodów konsorcjum, obciążeniowe – procentowo do poniesionych kosztów konsorcjum. Wnioskodawca poinformował, że wystawiając faktury na lidera wlicza do ceny usługi: usługi podwykonawców, zakupy materiałów podstawowych potrzebnych do wykonania usługi itp. (są to koszty dotyczące bezpośrednio konsorcjum), natomiast takie koszty jak składki ZUS, paliwo, usługi biura rachunkowego czyli koszty ogólne nie są wliczane do ceny usługi budowlanej dla lidera – są one traktowane przez Zainteresowanego jako ogólne koszty związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. W ewidencji sprzedaży VAT Wnioskodawca wykazuje faktury sprzedaży wystawiane na lidera, natomiast w ewidencji zakupów VAT wykazuje faktury zakupowe dotyczące konsorcjum i zakupów ogólnych, i zalicza je do zakupów związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

Jak wynika z powołanych przepisów ustawy, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do usług każde świadczenie. W ten sposób podkreśla się powszechność opodatkowania. Tym samym, jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie podatku od towarów i usług stanowi ono usługę. Zwrócić należy także uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Wskazać należy bowiem, że czynnikiem wyróżniającym określoną czynność jako czynność usługową (usługę) jest przede wszystkim to, że świadczenie tej czynności zmierza do bezpośredniego zaspokojenia określonej potrzeby zamawiającego.

Zaznaczyć należy także, że w myśl art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Tak więc to strony w umowach określają zakres czynności, które składają się na daną transakcję.

Podkreślić należy, że aby dana usługa podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz opis sprawy należy stwierdzić, że Zainteresowany na podstawie zawartej umowy konsorcjum świadczy na rzecz lidera konsorcjum usługę budowlaną, stanowiącą sprzedaż zdefiniowaną w art. 2 pkt 22 ustawy.

Art. 106 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Faktury wystawiane przez podatników VAT pełnią fundamentalną rolę na gruncie tego podatku, bowiem nie są one tylko zwykłym dokumentem służącym dokumentacji transakcji oraz będącym podstawą do jej zaksięgowania w ewidencjach stron tej transakcji. Po pierwsze, wystawienie faktury ma często wpływ na powstanie obowiązku podatkowego, a po drugie, faktura stanowi podstawę dla nabywcy towaru lub usługi do odliczenia podatku naliczonego.

Zatem Wnioskodawca postępuje prawidłowo opodatkowując i dokumentując fakturą VAT świadczoną na rzecz lidera konsorcjum usługę budowlaną.

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Tut. Organ wskazuje, że należność z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług generalnie wyrażana jest w formie ceny. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje terminu cena. Przedmiotową definicję zawiera art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 1050 ze zm.), który stanowi, że cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę; w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Ceny towarów i usług, zgodnie z art. 2 ust. 1 powołanej ustawy, uzgadniają strony zawierające umowę (…).

W prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. A zatem to strony w zawieranych umowach określają rodzaj i wysokości wynagrodzenia z tytułu wykonywanych świadczeń.

Zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 – dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Biorąc pod uwagę powyższy przepis należy stwierdzić, że Zainteresowany w sposób prawidłowy wykazuje zarówno sprzedaż w prowadzonej ewidencji, jak i dokonane zakupy.

Odnosząc się natomiast do rozliczeń dokonywanych pomiędzy partnerem a liderem konsorcjum należy wskazać, że z powołanych przepisów art. 5 ust. 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy wykonaną czynnością (dostawą towarów lub świadczeniem usług) a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług w ramach stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest dostawa towarów lub świadczona jest usługa (musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz dostawcy towarów lub świadczącego usługę).

Zainteresowany wskazał, że po odbiorze robót lider rozlicza usługę wystawiając dla niego noty zarówno uznaniowe jak i obciążeniowe – procentowo do uzyskanych przychodów konsorcjum, obciążeniowe – procentowo do poniesionych kosztów konsorcjum.

Zdaniem tut. Organu, otrzymane noty nie dokumentują wzajemnych świadczeń między tymi podmiotami, które wypełniałyby znamiona świadczenia odrębnej czynności opodatkowanej w postaci odpłatnego świadczenia usług, zdefiniowanego w art. 8 ust. 1 ustawy. Stanowią one jedynie rozliczenie wykonanej usługi.

Otrzymanie określonej kwoty pieniężnej nie stanowi także dostawy towarów, gdyż „pieniądze” nie mieszczą się w definicji „towaru”, zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zgodnie z którą przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że rozliczenia wewnętrzne dokonywane pomiędzy nim a liderem w przedmiotowej sprawie nie są wzajemnym świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Jednocześnie należy podkreślić, że nota księgowa nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ zwraca uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Ponadto należy wskazać, że kwestia dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.