Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPB2/415-653/12-4/13-S/KO
z 17 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r poz. 749) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112 poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 22 maja 2013 r., (data wpływu 23 sierpnia 2013 r.), sygn. akt I SA/Łd 219/13, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 września 2012 r. (data wpływu 18 września 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 września 2012 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest stroną postępowania sądowego, które toczy się bardzo długo, dlatego też zamierza wystąpić do Sądu ze skargą o stwierdzenie naruszenia Jego prawa jako strony, do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki na podstawie art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004 r. Nr 179, poz. 1843 i z 2009 r. Nr 61, poz. 498). Uwzględniając skargę na przewlekłość postępowania - sąd na - żądanie skarżącego i na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy przyznaje od Skarbu Państwa odszkodowanie. Postępowanie kończy się zawsze postanowieniem (nie wyrokiem ani ugodą).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle przedstawionego zdarzenia przyszłego przyznane przez Sąd odszkodowanie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, przyznane przez Sąd odszkodowanie za przewlekłość postępowania nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż przepisy art. 10-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie wskazują go jako źródła przychodu, zaś art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o pdof wskazuje, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw.

Taką właśnie odrębną ustawą odnośnie odszkodowań na przewlekłość sądową jest ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004 r. Nr 179 poz. 1843 i z 2009 r. Nr 61, poz. 498), która reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy, bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze (art.1 ust. 1 ustawy) i przepisy, której to ustawy stosuje się odpowiednio, gdy na skutek działania lub bezczynności sądu albo komornika sądowego doszło do naruszenia prawa strony do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej lub innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (art. 1 ust. 2 ustawy).

Ponadto strona, której skargę uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu dochodzić naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości od Skarbu Państwa albo solidarnie od Skarbu Państwa i komornika (art. 15 ust. 1 ustawy).

Sąd po rozpoznaniu skargi zawsze wydaje wyłącznie postanowienie, gdyż do postępowania toczącego się na skutek skargi sąd stosuje odpowiednio przepisy o postępowaniu zażaleniowym obowiązujące w postępowaniu, którego skarga dotyczy (art. 8 ust. 2 ustawy). Tym samym w sprawie nie jest dopuszczalne wydanie wyroku ani zawarcie ugody sądowej.

Po rozpatrzeniu przedmiotowego wniosku Organ podatkowy wydał w dniu 30 listopada 2012 r. indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego Nr IPTPB2/415-653/12-2/KO, uznającą stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W związku z powyższym rozstrzygnięciem Wnioskodawca, w dniu 10 grudnia 2012 r. (data wpływu 11 grudnia 2012 r.), wezwał Organ orzekający do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa zawartej w piśmie z dnia 3 stycznia 2013 r., Nr IPTPB2/415W-169/12-2/KO, (doręczonej w dniu 8 stycznia 2013 r.), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdził brak podstaw do zmiany przedmiotowej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Na powyższą interpretację przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, Wnioskodawca w dniu 22 stycznia 2013 r. (data wpływu 24 stycznia 2013 r.), złożył za pośrednictwem tut. Organu skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, w której wniósł o uchylenie przedmiotowej interpretacji.

Pismem z dnia 18 lutego 2013 r., Nr IPTPB2/4160-10/13-2/KO, tut. Organ udzielił odpowiedzi na ww. skargę wnosząc o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 maja 2013 r. sprawy ze skargi Wnioskodawczyni, wyrokiem sygn. akt I SA/Łd 219/13 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

W dniu 23 sierpnia 2013 r. do tut. Organu wpłynął odpis prawomocnego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 22 maja 2013 r., sygn. akt I SA/Łd 219/13.

Zdaniem Sądu, istotą sporu w niniejszej sprawie pozostaje kwestia, czy suma pieniężna, o której stanowi art. 12 ust. 4 ustawy o skardze, objęta jest zwolnieniem podatkowym, jako odszkodowanie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Sądu, rozstrzygnięcie tej kwestii wymaga analizy charakteru prawnego sumy pieniężnej przewidzianej w art. 12 ust. 4 ustawy o skardze. Przywołany przepis stanowi, że w przypadku uwzględnienia skargi, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika – od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2.000 zł do 20.000 zł. Przepis nie precyzuje charakteru przyznawanej sumy pieniężnej, mówiąc tylko o kwocie pieniężnej. Tymczasem organ swoją ocenę, że kwota taka nie stanowi odszkodowania ani zadośćuczynienia, uzasadniał m.in. odwołaniem się do art. 15 ust. 1 i ust. 2 analizowanej ustawy, zgodnie z którym strona, której skargę uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu, dochodzić naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości od Skarbu Państwa, przy czym postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do stwierdzenia przewlekłości postępowania.

W ocenie organu podatkowego dopiero w powołanym wyżej art. 15 ustawy o skardze, ustawodawca mówi o odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu, którego można dochodzić po pozytywnym zakończeniu sprawy o uwzględnienie skargi na przewlekłość, co przesądza o tym, że zasądzona kwota pieniężna nie ma charakteru odszkodowania czy zadośćuczynienia.

Zdaniem Sądu, wbrew twierdzeniom organu, z powołanego art. 15 ustawy o skardze w żaden sposób nie wynika charakter prawny kwoty zasądzonej w następstwie uwzględnienia skargi na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy. Nie ma wątpliwości, że o charakterze danego świadczenia nie przesądza sama jego nazwa. O statusie kwoty otrzymanej na podstawie art. 12 ust. 4 świadczy w ocenie Sądu jej rzeczywisty charakter, tytuł prawny i cel, jakiemu służy. Otóż kwota otrzymywana na tej podstawie ma zrekompensować negatywne przeżycia psychiczne i moralne związane z przewlekłością postępowania sądowego oraz z naruszeniem prawa (nie dobra osobistego) do rozpoznania sprawy sądowej bez zbędnej zwłoki (zob. orzeczenia SN o sygn. III SPP 163/05, III SPP 154/05 oraz SPK 10/05). Kwota ta, poza funkcją represyjną i prewencyjną, ma też znaczenie kompensacyjne. Inaczej mówiąc – ma na celu zadośćuczynienie za krzywdę, jaką strona poniosła wskutek wadliwie skonstruowanego systemu wymiaru sprawiedliwości albo wadliwe działającego systemu wymiaru sprawiedliwości w praktyce.

Według opinii Sądu, stosownie zaś do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkami, które niewątpliwie w niniejszej sprawie nie wystąpiły. Suma pieniężna pełni rolę takiego właśnie zadośćuczynienia.

Skład orzekający wskazał również, że podziela stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażone w wyroku z dnia 14 maja 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2145/11, że skoro Państwo przyjęło na siebie obowiązek zrekompensowania swoim obywatelom niedogodności wynikających z przewlekłych postępowań sądowych, to niezrozumiale byłoby roszczenie tego samego Państwa o opodatkowanie tak uzyskanego przysporzenia majątkowego. Akceptując taki punkt widzenia należałoby uznać, że Państwo oczekuje korzyści wynikających z własnego, bezprawnego zaniechania realizacji prawa obywatela do rozpoznania sprawy sądowej w rozsądnym terminie.

Podobnej wykładni przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dokonał również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 2011 r., sygn. akt II FSK 1218/10. NSA wskazał, że kwota, o której mowa w art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa do rozpoznania strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, ma charakter de facto zbliżony do zadośćuczynienia. Ponadto, wysokość sumy pieniężnej została określona w orzeczeniu sądu i nie dotyczyła prowadzonej działalności gospodarczej ani korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Podkreślił przy tym, że istotą zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.f. jest fakt, iż świadczenie nie wzbogaca beneficjenta w żaden sposób, lecz ma pełnić rolę rekompensującą poniesioną stratę za naruszone prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (co wszak nastąpiło na skutek nieprawidłowego działania lub bezczynności sądu). W uzasadnieniu swego stanowiska Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził co prawda, że w prawie cywilnym obok ustawowego pojęcia ,,odszkodowanie’’ lub ,,zadośćuczynienie’’ nie pojawia się określenie ,,suma pieniężna’’. Występuje ono jedynie dla oznaczenia świadczenia wypłacanego w pieniądzu (art. 358 K.c., art. 3581 K.c., art. 8241 K.c.). Jednakże, trzeba zwrócić uwagę na treść art. 445 § 1 K.c., w którym jest mowa właśnie o ,,przyznaniu poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę’’.

Sąd wskazał również, że w pełni akceptuje również wyrażone w ww. wyroku stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego, iż pojęcie ,,suma pieniężna’’ jest charakterystyczne dla ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Jednakże, byłoby niezrozumiałe i niecelowe, aby tworzyć z niego odrębną kategorię, różną od znanego prawu cywilnemu odszkodowania i zadośćuczynienia, skoro charakter wypłaconego świadczenia na mocy przedmiotowej ustawy zbliżony jest właśnie do zadośćuczynienia.

Skład orzekający, podzielając i w tym zakresie argumentację NSA oraz Strony skarżącej stwierdził, że niemal każda ustawa podatkowa przewiduje zwolnienia od podatku, tzn. sytuacje, w których nie dochodzi do opodatkowania, mimo iż spełnione są generalne przesłanki uzasadniające opodatkowanie, to zwolnienia te najczęściej wprowadzane są ze względów celowościowych, a zatem gdy ustawodawca uważa opodatkowanie danej sytuacji za niecelowe lub gdy poprzez udzielenie zwolnienia podatkowego chce stymulować pewnego rodzaju działalność – albo też ze względów sprawiedliwościowych - jeżeli opodatkowanie danej sytuacji byłoby niesprawiedliwe w sensie społecznym (A. Bartosiewicz i R. Kubacki – Ustawa o podatku dochodowym d osób fizycznych – Komentarz 2010, wyd. II).

Zdaniem Sądu właśnie z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszej sprawie, bowiem opodatkowanie przyznanej przez sąd sumy pieniężnej za krzywdę moralną spowodowaną przewlekłością postępowania – byłoby sprzeczne z ideą humanitaryzmu i wysoce niesprawiedliwe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 22 maja 2013 r., sygn. akt. I SA/Łd 219/13 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania zasądzonej przez sąd sumy pieniężnej uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji Podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.
   
   

Z kolei, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b cytowanej wyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Na podstawie art. 448 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia.

Zadośćuczynienie, analogicznie jak odszkodowanie, jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych, w tym w dobrach osobistych. Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy jak i niemajątkowy. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie różnicują świadczeń odszkodowawczych w zależności od tego, czy dotyczą naprawienia szkody majątkowej czy niemajątkowej, a tym samym użyte przez ustawodawcę pojęcie odszkodowania należy odnosić również do zadośćuczynienia pieniężnego za szkodę niemajątkową (tj. za doznaną krzywdę). Oznacza to, że użyte w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pojęcie odszkodowania odnosi się także do zadośćuczynienia, będącego formą wynagrodzenia za krzywdy poszkodowanego.

Ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze za naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U z 2004 r. Nr 179 poz. 1843 ze zm.) reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu. Uwzględniając skargę strony, sąd stwierdza, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania (art. 12 ust. 2 cyt. ustawy). Ustawa przewiduje również możliwość przyznania, na żądanie skarżącego, odpowiedniej sumy pieniężnej w wysokości od 2.000,00 zł do 20.000,00 zł. W wypadku przyznania odpowiedniej sumy pieniężnej od Skarbu Państwa, wypłaty dokonuje sąd prowadzący postępowanie, w którym nastąpiła przewlekłość postępowania, ze środków własnych tego sądu (art. 12 ust. 4 ustawy).

Użyte w powyższym przepisie wyrażenie „odpowiednia suma pieniężna”, w rozumieniu przywołanego wyżej art. 12 ust. 4 ww. ustawy, nie stanowi typowego naprawienia szkody. Przemawia za tym przede wszystkim brzmienie art. 15 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym strona, której skargę uwzględniono, może w odrębnym postępowaniu dochodzić naprawienia szkody wynikłej ze stwierdzonej przewlekłości od Skarbu Państwa albo solidarnie od Skarbu Państwa i komornika. Postanowienie uwzględniające skargę wiąże sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do stwierdzenia przewlekłości postępowania (ust. 2 tego artykułu). Natomiast strona, która nie wniosła skargi na przewlekłość postępowania, zgodnie z art. 5 ust. 1 cyt. ustawy, może dochodzić - na podstawie art. 417 ustawy Kodeks cywilny - naprawienia szkody wynikłej z przewlekłości, po prawomocnym zakończeniu postępowania co do istoty sprawy (art. 16 cyt. ustawy).

Przepisy ww. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., stanowią na gruncie polskiego porządku prawnego samodzielną podstawę prawną do występowania z trzema żądaniami, tj.: z żądaniem podstawowym zmierzającym do stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której skarga dotyczy oraz z dwoma żądaniami dodatkowymi, czyli z żądaniem podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności przez organ dopuszczający się przewlekłości postępowania i z żądaniem zasądzenia na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w razie stwierdzenia takiej przewlekłości.

Stąd też, to przepisy ww. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r., a nie normy prawa cywilnego, stanowią podstawę prawną dochodzenia żądań ze skargi na przewlekłość postępowania. W konsekwencji regulacje zawarte w ustawie stanowią samodzielne materialnoprawne oparcie do formułowania żądań zmierzających do przeciwdziałania przewlekłości postępowania sądowego bądź egzekucyjnego.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest stroną postępowania sądowego, które toczy się bardzo długo, dlatego też zamierza wystąpić do Sądu ze skargą o stwierdzenie naruszenia Jego prawa jako strony, do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki na podstawie art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz.U. z 2004 r. Nr 179 poz. 1843 i z 2009 r. Nr 61, poz. 498).

W wydanym w niniejszej sprawie wyroku z dnia 22 maja 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi stwierdził, iż ,,wbrew twierdzeniom organu z powołanego art. 15 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w żaden sposób nie wynika charakter prawny kwoty zasądzonej w następstwie uwzględnienia skargi na podstawie art. 12 ust. 4 ww. ustawy. Nie może zatem też być wątpliwości, że o charakterze danego świadczenia nie przesądza sama jego nazwa. O statusie kwoty otrzymanej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze świadczy w ocenie Sądu jej rzeczywisty charakter, tytuł prawny i cel, jakiemu służy. Kwota otrzymywana na tej podstawie ma zrekompensować negatywne przeżycia psychiczne i moralne związane z przewlekłością postępowania sądowego oraz z naruszeniem prawa (nie dobra osobistego) do rozpoznania sprawy sądowej bez zbędnej zwłoki (zob. orzeczenia SN o sygn. III SPP 163/05, III SPP 154/05 oraz SPK 10/05). Kwota ta ma na celu zadośćuczynienie za krzywdę, jaką Strona poniosła wskutek wadliwie skonstruowanego systemu wymiaru sprawiedliwości albo wadliwie działającego wymiaru sprawiedliwości w praktyce’’.

Ponadto Sąd w powyższym wyroku stwierdził, że ,,Podobnej wykładni przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dokonał również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 2011 r., sygn. akt II FSK 1218/10. NSA wskazał, że kwota, o której mowa w art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa do rozpoznania strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, ma charakter de facto zbliżony do zadośćuczynienia. Ponadto, wysokość sumy pieniężnej została określona w orzeczeniu sądu i nie dotyczyła prowadzonej działalności gospodarczej ani korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Podkreślił przy tym, że istotą zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.f. jest fakt, iż świadczenie nie wzbogaca beneficjenta w żaden sposób, lecz ma pełnić rolę rekompensującą poniesioną stratę za naruszone prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (co wszak nastąpiło na skutek nieprawidłowego działania lub bezczynności sądu). W uzasadnieniu swego stanowiska Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził co prawda, że w prawie cywilnym obok ustawowego pojęcia ,,odszkodowanie’’ lub ,,zadośćuczynienie’’ nie pojawia się określenie ,,suma pieniężna’’. Występuje ono jedynie dla oznaczenia świadczenia wypłacanego w pieniądzu (art. 358 K.c., art. 3581 K.c., art. 8241 K.c.). Jednakże, trzeba zwrócić uwagę na treść art. 445 § 1 K.c., w którym jest mowa właśnie o ,,przyznaniu poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę’’.

Biorąc pod uwagę wskazane orzeczenie Sądu oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że przyznanie Wnioskodawcy przez Sąd sumy pieniężnej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, mimo, że spełnione są generalne przesłanki uzasadniające jej opodatkowanie, będzie korzystało ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.