Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPP2/443-353/12/13-7/S/AO
z 26 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 5 kwietnia 2012 r. (data wpływu 10.04.2012 r.) uzupełnionym w dniu 17 maja 2012 r. (data wpływu 18.05.2012 r.) na wezwanie Organu z dnia 11 maja 2012 r. znak sprawy IPPP2/443-353/12-2/AO (skutecznie doręczone dnia 17.05.2012 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia, w pełnej wysokości, podatku VAT naliczonego z faktury dokumentującej zakup lokalu użytkowego -jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 kwietnia 2012 r. do Organu wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia, w pełnej wysokości, podatku VAT naliczonego z faktury dokumentującej zakup lokalu użytkowego. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 17 maja 2012 r. (data wpływu 18.05.2012 r.) na wezwanie Organu z dnia 11 maja 2012 r. znak sprawy IPPP2/443-353/12-2/AO (data doręczenia 17.05.2012 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Podatnik posiada lokal użytkowy, który wynajmuje w ramach wynajmu prywatnego, nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W chwili obecnej podatnik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu wynajmu nieruchomości oraz prowadzonej równolegle w innym zakresie działalności gospodarczej. Między podatnikiem i jego małżonką istnieje ustawowa wspólnota majątkowa. Małżonkowie planują zakup innego lokalu użytkowego, który również mają zamiar wynajmować na cele użytkowe w ramach wynajmu prywatnego, będącego czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Wynajem będzie rozliczany i opodatkowany w całości wyłącznie u podatnika – po zakupie lokalu małżonkowie złożą w urzędzie skarbowym stosowne oświadczenie o rozliczaniu wynajmu przez jednego z małżonków.

Wyżej wymieniony lokal użytkowy zostanie zakupiony do wspólnego majątku małżeńskiego podatnika oraz jego małżonki (podatnik nie ma rozdzielności majątkowej małżeńskiej).

Zakup nieruchomości zostanie udokumentowany fakturą VAT, wystawioną na podatnika - będącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz na małżonkę podatnika, która takim podatnikiem nie jest. Na fakturze będą znajdować się pełne dane podatnika (w tym numer NIP) oraz małżonki podatnika. Faktura będzie zawierać naliczony podatek VAT.

Ponadto Wnioskodawca poinformował, że w opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, stroną umowy najmu przedmiotowego lokalu użytkowego będzie wyłącznie Wnioskodawca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawcy, jako czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług będzie przysługiwać prawo do odliczenia całego podatku VAT naliczonego z faktury dokumentującej zakup lokalu użytkowego w sytuacji, gdy na fakturze oprócz danych podatnika znajdą się również dane jego małżonki, niebędącej czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie mu przysługiwać prawo do odliczenia całego podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup lokalu użytkowego, który będzie wynajmowany na cele użytkowe i który to najem będzie stanowił czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi tego podatku przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając powyższe na względzie oraz przyjmując założenie, iż możliwe jest opodatkowanie podatkiem VAT całości usługi najmu nieruchomości przez jednego ze współmałżonków, trzeba uznać, iż również zakupy związane ze świadczeniem tej usługi dają prawo do odliczenia całości naliczonego podatku przez tego współmałżonka. Inne stanowisko byłoby niezgodne z zasadą neutralności podatku VAT oraz zasadą obciążania nim jedynie ostatecznych odbiorców towarów i usług.

Podobne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej nr IPPP1/443-917/08-2/AP z dnia 20 czerwca 2008 r. oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej nr ILPP1/443-1103/11-3/NS z dnia 10 listopada 2011 r.

W dniu 29 czerwca 2012 r. wydana została interpretacja indywidualna nr IPPP2/443-353/12-4/AO, w której stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku uznane zostało za nieprawidłowe. W uzasadnieniu stwierdzono, że Wnioskodawca będzie współwłaścicielem zakupionego lokalu użytkowego. W przypadku braku odmiennych postanowień wynikających z umowy majątkowej wiążącej małżonków, będzie to udział w wysokości 50% danego lokalu użytkowego. Tym samym, w sytuacji, gdy na fakturze oprócz danych Wnioskodawcy znajdą się również dane jego małżonki, niebędącej czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług Wnioskodawcy jako czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w odpowiedniej, przysługującej Wnioskodawcy części tj. w przypadku braku odmiennych postanowień wynikających z umowy majątkowej wiążącej małżonków, będzie to kwota podatku naliczonego stanowiąca równowartość 50% kwoty podatku wynikającej z faktury wystawionej łącznie na małżonków z uwagi na fakt, iż przedmiotowy lokal użytkowy wykorzystywany będzie do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Pismem z dnia 17 lipca 2012 r. (data wpływu 23.07.2012 r.) Strona wezwała Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie do usunięcia naruszenia prawa wynikającego z wydania interpretacji indywidualnej przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, w piśmie znak IPPP2/443-353/12-6/AO z 23 sierpnia 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie nie stwierdził podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Pismem z 10 września 2012 r. (data wpływu 13.09.2012 r.) Strona wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, za pośrednictwem Organu, skargę na interpretację indywidualną z 29 czerwca 2012 r. znak IPPP2/443-353/12-4/AO.

WSA w Warszawie wyrokiem z 26 marca 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 2953/12 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd wskazał, że nabycie rzeczy w ramach ustawowej wspólności małżeńskiej nie pozbawia podatnika prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z takiej faktury wynikający. Istotę ukształtowanego poglądu stanowiła argumentacja odnosząca się do zasady autonomiczności prawa podatkowego. Respektowanie tej zasady wyklucza możliwość takiej interpretacji przepisów prawa podatkowego, która zakładałaby, iż stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mogą kształtować zakres prawa i obowiązków podatników od towarów i usług.

I tak, w realiach rozpoznawanej sprawy, podzielając poglądy Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyrokach z dnia 27 sierpnia 1999 r. (sygn. akt III SA 8347/98), z dnia 30 marca 2004 r. (sygn. akt FSK 83/04 i FSK 84/04), z dnia 21 kwietnia 2004 r. (sygn. akt FSK 69/04), z dnia 5 maja 2004 r.(sygn. akt FSK 2/04) oraz z dnia 8 czerwca 2004 r. (sygn. akt FSK 157/04) w opinii Sądu okoliczność, że podatnik VAT nabył dla potrzeb prowadzonej działalności określony składnik majątkowy wspólnie z małżonkiem (nabyty towar wejdzie w skład majątku wspólnego, bez względu na to, czy współmałżonek figuruje na fakturze jako nabywca, czy też nie) nie pozbawia go prawa potrącenia podatku naliczonego w związku z tą transakcją. Jeżeli tylko towar służy do działalności opodatkowanej, prawo do odliczenia istnieje. W sytuacji zaś, gdy nabyty towar będzie w pełnym zakresie wykorzystywany do opodatkowanej działalności Skarżącego, to – w konsekwencji będzie on miał prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego przy jego nabyciu.

Sąd podkreślił, że wspólność majątku wynikająca z ustawowego ustroju majątkowego (poprzednio z ustawowej wspólności majątkowej), uregulowana w art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego i nast. ma charakter wspólności łącznej, bezudziałowej, poszczególne uprawnienia mają postać współuprawnień, przysługujących niepodzielnie obojgu małżonkom. Jej cechą charakterystyczną jest brak możliwości dokonania podziału, a nawet oznaczenia udziału każdego z małżonków w majątku wspólnym i jego poszczególnych składnikach przez cały czas jej trwania (art. 35 k.r.o.), zaś ustanowione w art. 43 1 k.r.o. domniemanie równych udziałów w majątku wspólnym odnosi się do stanu powstającego po ustaniu wspólności ustawowej. Za „bezudziałowym” charakterem majątku wspólnego przemawia brzmienie art. 42 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, z którego wynika, że wierzyciel małżonka nie może w czasie trwania wspólności ustawowej żądać zaspokojenia z udziału, który w razie ustania wspólności przypadnie temu małżonkowi w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku, oraz art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym w czasie trwania wspólności żaden z małżonków nie może rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzenia udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. W obu przepisach dotyczących wspólności ustawowej mowa jest o udziałach w majątku wspólnym, które dopiero „przypadną” małżonkowi czy też byłemu małżonkowi. Tak więc dopiero po ustaniu wspólności dochodzi do przekształcenia wspólności łącznej we wspólność ułamkową.

Końcowo Sąd stwierdził, że ponownie rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej organ interpretujący powinien dokonać oceny stanowiska Skarżącego zaprezentowanego we wniosku z uwzględnieniem oceny prawnej wyrażonej w niniejszym wyroku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 26 marca 2013 r. sygn. III SA/Wa 2953/12 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku od towarów i usług oraz niepodlegających temu podatkowi.

Faktura będąca podstawą do odliczenia, zgodnie z § 5 ust. 1 pkt 3 i 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 ze zm.) powinna zawierać m.in.: imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy i numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany dla podatku, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 11 lit. a.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z małżonką planują zakup lokalu użytkowego, który mają zamiar wynajmować na cele użytkowe w ramach wynajmu prywatnego, będącego czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług. Stroną umowy najmu przedmiotowego lokalu użytkowego będzie wyłącznie Wnioskodawca. Wynajem będzie rozliczany i opodatkowany w całości wyłącznie przez Wnioskodawcę. Przedmiotowy lokal zostanie zakupiony do wspólnego majątku małżeńskiego podatnika oraz jego małżonki (podatnik nie ma rozdzielności majątkowej małżeńskiej). Zakup nieruchomości zostanie udokumentowany fakturą VAT, wystawioną na podatnika - będącego czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz na małżonkę podatnika, która takim podatnikiem nie jest. Na fakturze będą znajdować się pełne dane podatnika (w tym numer NIP) oraz małżonki podatnika. Faktura będzie zawierać naliczony podatek VAT.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.). Stosownie do art. 31 § 1 ww. Kodeksu z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 powołanego Kodeksu zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania m.in. czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków. Na mocy art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zaznaczyć należy, iż autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Podstawową zasadą obowiązującą w podatku od towarów i usług, określoną w przywołanym art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, jest prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Aby wystąpiło prawo do odliczenia VAT naliczonego musi być spełniony podstawowy warunek, który wynika z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem, prawo do odliczenia VAT naliczonego przysługuje tylko podatnikowi wykonującemu działalność gospodarczą opodatkowaną VAT (zdefiniowanemu w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług) i tylko w takim zakresie, w jakim nabywane przez tego podatnika towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych tym podatkiem. Jeśli z faktury VAT wynika, iż nabywcą danej usługi czy towaru jest szczególnego rodzaju podmiot, jakim jest małżeństwo, które samo nie ma przymiotu podatnika – to pozbawienie Wnioskodawcy prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego z wynikającego z faktury dokumentującej nabycie przedmiotowego lokalu naruszałoby fundamentalną zasadę obowiązującą w podatku od towarów i usług.

Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy i przywołane uregulowania prawne stwierdzić należy, że skoro przedmiotowy lokal (pomimo, że stanowi majątek wspólny małżonków) zostanie nabyty z wyłącznym przeznaczeniem dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, z tytułu której Wnioskodawca będzie czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i lokal ten wykorzystywany będzie wyłącznie do wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT to Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia całego podatku VAT naliczonego z faktury dokumentującej zakup tego lokalu (na fakturze oprócz danych podatnika znajdą się również dane jego małżonki, niebędącej czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług).

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.