Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi
IPTPP1/443-535/11-3/13/S/AK
z 7 października 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 2 i § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając zalecenia zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 lutego 2012r. sygn. akt I SA/Łd 1626/11, uprawomocnionym w dniu 26 czerwca 2013r. (data wpływu 27 września 2013r.), stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 20 lipca 2011r. (data wpływu do BKIP Piotrków Tryb. 25 lipca 2011r.) o udzielenie pisemnej interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług inspekcji, lustracji, ustalenia wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań wykonywanych w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lipca 2011r. do Izby Skarbowej w Łodzi został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług inspekcji, lustracji, ustalenia wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań wykonywanych w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela.

Wyżej wskazany wniosek został przesłany do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Tryb. celem rozpatrzenia zgodnie z właściwością.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług związanych z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat (66.21.10.0 według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług z 2008 r.).

Zainteresowana świadczy usługi w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń na podstawie pełnomocnictwa stanowiącego załącznik do umowy o świadczenie usług pomocniczych w procesie likwidacji szkód (jest to pełnomocnictwo substytucyjne udzielone przez pełnomocnika, towarzystwa ubezpieczeń, który posiada umowę z zakładem ubezpieczeń w zakresie prowadzenia procesu likwidacji szkód, m. in. komunikacyjnych).

W ramach powyższego procesu likwidacji szkód towarzystwa ubezpieczeń poniższe czynności są przedmiotem działalności przedsiębiorstwa Zainteresowanej:

1. Inspekcje weryfikujące stan pojazdu mającego być przedmiotem ubezpieczenia w ramach umów ubezpieczenia zawieranych z ubezpieczycielem oraz badające zgodność podanych we wniosku danych:
   • identyfikację pojazdu,
   • stwierdzenie ewentualnych uszkodzeń pojazdu,
   • weryfikację stanu zabezpieczeń przeciw kradzieżowych pojazdu,
   • sporządzenie dokumentacji fotograficznej pojazdu,
   • sporządzenie kopii fotograficznej prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz kluczyków, a także poprzedniej polisy ubezpieczeniowej lub zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia, jeżeli wystąpi taka konieczność,
   • weryfikację, czy nie zachodzi przypadek próby oszustwa ubezpieczeniowego (chodzi o okoliczności, które mogły być zatajone przez ubezpieczającego, tj. nie zostały podane we wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia lub w innych oświadczeniach składanych przez ubezpieczającego).
2. Lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, których celem jest ustalenie okoliczności i skutków zdarzenia ubezpieczeniowego istotnych z punktu widzenia umowy ubezpieczenia:
   • sporządzenie dokumentacji fotograficznej w zapisie cyfrowym obejmującej:
   • zdjęcia poglądowe – ujęcia ogólne,
   • zdjęcia szczegółowe odzwierciedlające rozmiar szkody i miejsca jej powstania – zbliżenia uszkodzeń i zniszczeń,
   • zdjęcia dokumentów potwierdzających fakt powstania szkody (np. informacja policyjna, protokół z administracji, pisemne oświadczenie sprawcy, inne w zależności od indywidualnego zlecenia ubezpieczyciela).
3. Ustalenie wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań i innych świadczeń należnych ubezpieczonym i poszkodowanym.
   
   

Wskazane powyżej czynności – z punktu widzenia relacji z ubezpieczonym – wykonywane są zawsze w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela.

Za wykonanie powyższych czynności Zainteresowana otrzymuje ryczałtowe wynagrodzenie od jednego zgłoszenia.

Do dnia 31 grudnia 2010r. dla celów podatku od towarów i usług w odniesieniu do usług świadczonych przez rzeczoznawców w procesie likwidacji szkód wykonywanych w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń możliwe było stosowanie PKWiU 67.20.10-00. Dzięki stosowaniu powyższego PKWiU możliwe było zastosowanie zwolnienia z VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy świadczone przez Zainteresowaną, a wskazane powyżej usługi (usługi inspekcji, lustracji i ustalenie wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań, które z punktu widzenia relacji z ubezpieczonym wykonywane są zawsze w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela) podlegają zwolnieniu podatkowemu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 i art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawczyni, świadczone przez Zainteresowaną, a wskazane powyżej usługi (usługi inspekcji, lustracji i ustalenie wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań, które z punktu widzenia relacji z ubezpieczonym wykonywane są zawsze w imieniu na rzecz ubezpieczyciela) podlegają zwolnieniu podatkowemu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 i art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

W przypadku usług ubezpieczeniowych z dniem 1 stycznia 2011 r. obowiązuje przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym, zwalnia się od podatku „usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji”.

Jednocześnie przepis art. 43 ust. 13 ww. ustawy stanowi, iż zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej powyżej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z przepisem cytowanym w akapicie poprzednim.

W myśl art. 43 ust. 14 ustawy przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu,
2. usług doradztwa,
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Z dniem 1 stycznia 2011 r. nastąpiła zmiana ustawy o podatku od towarów i usług, polegająca na odejściu od definiowania usług dla potrzeb tego podatku poprzez odniesienia do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Z tym dniem odstępuje się, co do zasady, od identyfikacji usług przy pomocy klasyfikacji statystycznych, na rzecz zasady określania ich zakresu z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów. Od dnia 1 stycznia 2011r. przy określaniu zakresu świadczonych usług klasyfikacje statystyczne stosowane są jedynie wówczas, gdy przepisy ustawy o podatku od towarów i usług powołują symbole statystyczne. Zatem w przedmiotowej sprawie, ponieważ w przepisie art. 43 ust. 1 pkt 37 ww. ustawy nie powołano symbolu statystycznego dla rozstrzygnięcia, jak należy zakwalifikować usługi będące przedmiotem zapytania, konieczne jest odwołanie się do innych niż PKWiU źródeł.

W pierwszej kolejności należy sprawdzić, czy i jak usługi te są kwalifikowane na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Niestety, ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji usług ubezpieczeniowych. Dlatego, należy sięgnąć do ustawy o działalności ubezpieczeniowej.

Zgodnie z przepisami art. 3 ust. 3-6 ww. ustawy: Czynnościami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1 są:

1. zawieranie umów ubezpieczenia, umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154, z późn. zm.), a także wykonywanie tych umów;

1. a) zawieranie umów reasekuracji lub zlecanie ich zawierania brokerom reasekuracyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, a także wykonywanie tych umów, w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych (reasekuracja bierna);
   

2. składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inne świadczenia należne z tytułu umów, o których mowa w pkt 1 i 1a;
3. ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów, o których mowa w pkt 1 i 1a;
4. ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeżeli są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów, o których mowa w pkt 1 i 1a.
   
   

Czynnościami ubezpieczeniowymi są również:

1. ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych;
2. wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 1a;
3. przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej;
4. prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczających lub ubezpieczonych, zastrzeżonych w umowie lub w ogólnych warunkach ubezpieczeń, obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową;
5. prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych związanych z wykonywaniem:
   1. umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych;
   2. umów reasekuracji w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych;
6. lokowanie środków zakładu ubezpieczeń;
7. wykonywanie innych czynności określonych w przepisach innych ustaw.
   
   

Czynnościami ubezpieczeniowymi są także następujące czynności, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń:

1. ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych;
2. ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;
3. ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia;
4. czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finasowanie tych działań z funduszu prewencyjnego.
   
   

Zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5 innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Biorąc pod uwagę cytowane powyżej przepisy należy stwierdzić, że:

1. usługi inspekcji wykonywane przez inne niż zakład ubezpieczeń podmioty, ale na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez ten zakład, mieszczą się w czynnościach ubezpieczeniowych wymienionych w art. 3 ust. 4 pkt 1 i ust. 5 pkt 3 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czyli w czynnościach oceny ryzyka w ubezpieczeniowych majątkowych oraz ustalania wartości ubezpieczenia. Nawet jednak gdyby zakwestionować powyższe stanowisko należy stwierdzić, że usługi te stanowią element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej polegającej na zawarciu i wykonaniu umowy ubezpieczenia (art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej), czyli w czynnościach ustalania przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych. Nawet jednak gdyby zakwestionować powyższe stanowisko należy stwierdzić, że usługi te stanowią element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej polegającej na ustalaniu przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych oraz polegającej na składaniu oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania (art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej) i wypłacaniu odszkodowań (art. 3 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy), ponieważ bez czynności lustracji wymienione powyżej czynności ubezpieczeniowe nie mogą być wykonane.
2. Usługi likwidacji szkody wykonywane przez inne niż zakład ubezpieczeń podmioty, ale na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez ten zakład, mieszczą się w czynnościach ubezpieczeniowych wymienionych w art. 3 ust. 5 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czyli w czynnościach ustalania przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych oraz ustalania wysokości szkód oraz rozmiarów odszkodowań. Nawet jednak gdyby zakwestionować powyższe stanowisko, należy stwierdzić, że usługi te stanowią element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej polegającej na ustalaniu przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych oraz ustalania wysokości szkód oraz rozmiarów odszkodowań jak również polegającej na składaniu oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania (art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej) i wypłacaniu odszkodowań (art. 3 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy), ponieważ bez czynności lustracji wymienione powyżej czynności ubezpieczeniowe nie mogą być wykonane.
   
   

Zatem usługi inspekcji, lustracji i likwidacji szkody wykonywane na podstawie pełnomocnictwa w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń traktowane są jako usługi ubezpieczeniowe (na podstawie art. 3 ust. 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej) i podlegają zwolnieniu podatkowemu z mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług oraz podlegają zwolnieniu podatkowemu na podstawie art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ww. ustawy.

W dniu 14 września 2011r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działając w imieniu Ministra Finansów wydał interpretację indywidualną nr IPTPP1/443-535/11-2/JM stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku jest nieprawidłowe.

Pismem z dnia 27 września 2011r. (data wpływu 29 września 2011r.) Wnioskodawczyni wystąpiła z wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, wnosząc o zmianę interpretacji indywidulanej nr IPTPP1/443-535/11-2/JM z dnia 14 września 2011r. z powodu jej niezgodności z prawem.

Pismem z dnia 26 października 2011r. udzielono odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, stwierdzając, że brak jest podstaw do zmiany ww. interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Powyższa interpretacja indywidualna z dnia 14 września 2011r. została zaskarżona przez Wnioskodawczynię do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, który wyrokiem z dnia 27 lutego 2012r. sygn. akt I SA/Łd 1626/11 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną.

W powyższym wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem dokonano błędnej wykładni art. 43 ust. 13 ustawy. Sąd zasadniczo podzielił stanowisko strony skarżącej, iż usługi, które Wnioskodawczyni będzie świadczyła na rzecz ubezpieczyciela spełniają przesłanki zawarte w art. 43 ust. 13 ustawy.

Minister Finansów działający przez upoważnionego Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, złożył skargę kasacyjną od wyżej powołanego wyroku WSA do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wyrokiem z dnia 26 czerwca 2013r., sygn. akt I FSK 1023/12 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną wniesioną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi.

W dniu 27 września 2013 r. do tut. Organu wpłynął prawomocny wyrok WSA w Łodzi z dnia 27 lutego 201 r., sygn. akt I SA/Łd 1626/11 uchylający ww. interpretację.

Mając na uwadze rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA w Łodzi z dnia 27 lutego 2012r. sygn. akt I SA/Łd 1626/11 oraz w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 czerwca 2013r. sygn. akt I FSK 1023/12, stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011r. Nr 177, poz. 1054, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Art. 2 pkt 6 ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postaci energii.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…) – art. 7 ust. 1 ustawy.

Ponadto, art. 8 ust. 1 ustawy określa, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na mocy art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011r. do dnia 31 grudnia 2013r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Powyższe zwolnienie – w oparciu o ust. 13 powyższego artykułu - stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Z kolei z treści art. 43 ust. 14 ustawy wynika, że przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W oparciu o art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;
2. usług doradztwa;
3. usług w zakresie leasingu.
   
   

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł jednak, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skandia C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie „transakcje ubezpieczeniowe” nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B(a) szóstej dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług związanych z oceną ryzyka i szacowaniem poniesionych strat. Zainteresowana świadczy usługi w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń na podstawie pełnomocnictwa stanowiącego załącznik do umowy o świadczenie usług pomocniczych w procesie likwidacji szkód (jest to pełnomocnictwo substytucyjne udzielone przez pełnomocnika, towarzystwa ubezpieczeń, który posiada umowę z zakładem ubezpieczeń w zakresie prowadzenia procesu likwidacji szkód, m. in. komunikacyjnych).

W ramach powyższego procesu likwidacji szkód towarzystwa ubezpieczeń poniższe czynności są przedmiotem działalności przedsiębiorstwa Zainteresowanej:

1. Inspekcje weryfikujące stan pojazdu mającego być przedmiotem ubezpieczenia w ramach umów ubezpieczenia zawieranych z ubezpieczycielem oraz badające zgodność podanych we wniosku danych:
   • identyfikację pojazdu,
   • stwierdzenie ewentualnych uszkodzeń pojazdu,
   • weryfikację stanu zabezpieczeń przeciw kradzieżowych pojazdu,
   • sporządzenie dokumentacji fotograficznej pojazdu,
   • sporządzenie kopii fotograficznej prawa jazdy, dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz kluczyków, a także poprzedniej polisy ubezpieczeniowej lub zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia, jeżeli wystąpi taka konieczność,
   • weryfikację, czy nie zachodzi przypadek próby oszustwa ubezpieczeniowego (chodzi o okoliczności, które mogły być zatajone przez ubezpieczającego, tj. nie zostały podane we wniosku o zawarcie umowy ubezpieczenia lub w innych oświadczeniach składanych przez ubezpieczającego).
2. Lustracje miejsca zdarzenia ubezpieczeniowego, których celem jest ustalenie okoliczności i skutków zdarzenia ubezpieczeniowego istotnych z punktu widzenia umowy ubezpieczenia:
   • sporządzenie dokumentacji fotograficznej w zapisie cyfrowym obejmującej:
   • zdjęcia poglądowe – ujęcia ogólne,
   • zdjęcia szczegółowe odzwierciedlające rozmiar szkody i miejsca jej powstania – zbliżenia uszkodzeń i zniszczeń,
   • zdjęcia dokumentów potwierdzających fakt powstania szkody (np. informacja policyjna, protokół z administracji, pisemne oświadczenie sprawcy, inne w zależności od indywidualnego zlecenia ubezpieczyciela).
3. Ustalenie wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań i innych świadczeń należnych ubezpieczonym i poszkodowanym.
   
   

Wskazane powyżej czynności – z punktu widzenia relacji z ubezpieczonym – wykonywane są zawsze w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela. Za wykonanie powyższych czynności Zainteresowana otrzymuje ryczałtowe wynagrodzenie od jednego zgłoszenia.

W odniesieniu do powyższego Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 26 czerwca 2013r., sygn. akt I FSK 1023/12 oddalającym skargę kasacyjną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi działającego w imieniu Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 27 lutego 2012r. sygn. akt I SA/Łd 1626/11 wskazał, iż „Polski ustawodawca rozszerzył w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnienie przewidziane w art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy 112. Powyższe wynika z porównania treści przepisów krajowych z treścią przepisów Dyrektywy 112. Jako, że podatnik uznał, iż korzystniejsze dla niego jest zastosowanie wadliwie sformułowanej w procesie transpozycji normy krajowej wynikającej z treści art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, tym samym brak jest podstaw dla NSA do dokonywania wykładni prowspólnotowej tej normy. Niezbędnym jest poprzestanie na wykładni tegoż przepisu krajowego.

Stosownie do treści art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 37, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 37 (...). Przeformułując powyższy przepis w kontekście okoliczności przedmiotowej sprawy należy zauważyć, że na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnione z VAT będzie świadczenie usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej, który jest dla niej właściwy i niezbędny, jednakże musi on stanowić odrębną całość. Dodatkowo na mocy art. 43 ust. 14 ustawy o VAT usługa taka nie może stanowić elementu usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Natomiast art. 43 ust. 13 ustawy o VAT przewiduje zwolnienie z VAT dla usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej i nie precyzuje zakresu podmiotowego. Należy zatem uznać, że przepis ten dotyczy usług opartych na podwykonawstwie czy outsourcingu wykonywanych przez podmioty trzecie na rzecz podmiotów ubezpieczających. Przyjęcie bowiem, że wspomniany przepis dotyczy jedynie ubezpieczycieli czyni wprowadzenie tego przepisu bezprzedmiotowym, co pozostaje w sprzeczności z założeniem o racjonalnym ustawodawcy (…).

Analizując tym samym warunki przewidziane w powyższym przepisie należy stwierdzić, że omawiane usługi mogą być traktowane jako pewna, dająca się wyodrębnić całość. Każda z tych czynności odrębnie i wszystkie razem są niewątpliwie właściwe oraz niezbędne do wykonania usługi ubezpieczenia. Aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest ustalenie, czy nastąpiło zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, ustalenie rozmiaru szkody i wysokości świadczenia (...)

Według Uniwersalnego słownika języka polskiego (PWN, W-wa 2003) właściwy to: „taki, jaki być powinien, spełniający konieczne warunki, odpowiedni, stosowny, należyty”. Natomiast według Słownika poprawnej polszczyzny (pod red. prof. A. Markowskiego, PWN, W-wa 2010) właściwy to także „charakterystyczny, typowy". W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego to właśnie w tym znaczeniu użyto w art. 43 ust. 13 u.p.t.u. sformułowania „(...) jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41”.

W tym znaczeniu proces likwidacji szkód, obejmujący usługi świadczone przez Zainteresowaną jest właściwy dla usługi ubezpieczeniowej. Stanowi cechę charakterystyczną usługi ubezpieczeniowej. Przeprowadzenie procesu likwidacyjnego określonego w art. 16 ww. ustawy o działalności ubezpieczeniowej jest bowiem obowiązkiem ubezpieczyciela (który może powierzyć innym podmiotom - art. 3 ust. 6 tej ustawy), stanowiąc jedno ze świadczeń do jakich zobowiązany jest ubezpieczyciel w ramach stosunku ubezpieczenia.”

Podsumowując powyższe należy stwierdzić, że usługi świadczone przez Wnioskodawczynię w zakresie inspekcji, lustracji, ustalenia wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań wykonywanych w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela korzystają ze zwolnienia z VAT w oparciu o treść art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.”

Wobec powyższego, biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego, obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz ich wykładnię dokonaną przez WSA i NSA w ww. orzeczeniach stwierdzić należy, iż usługi świadczone przez Wnioskodawczynię w zakresie inspekcji, lustracji, ustalenia wysokości i rozmiaru szkód oraz odszkodowań wykonywanych w imieniu i na rzecz ubezpieczyciela korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, w oparciu o treść art. 43 ust. 13 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.