Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie
IPPB4/415-547/11/13-10/S/SP
z 25 września 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów – uwzględniając prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, sygn. akt III SA/Wa 3483/11 (data wpływu 15 lipca 2013 r.) – stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 5 lipca 2011 r. (data wpływu 11 lipca 2011 r.) oraz uzupełnieniu z dnia 9 sierpnia 2011 r. (data nadania 9 sierpnia 2011 r., data wpływu 12 sierpnia 2011 r.) na wezwanie z dnia 5 sierpnia 2011 r. Nr IPPB4/415-547/11-2/JS (data nadania 5 sierpnia 2011 r., data doręczenia 9 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty zasądzonej przez Sąd w związku z przewlekłością postępowania sądowego – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 11 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty zasądzonej przez Sąd w związku z przewlekłością postępowania sądowego.

Z uwagi na braki formalne, pismem Nr IPPB4/415-547/11-2/JS z dnia 5 sierpnia 2011 r. (data nadania 5 sierpnia 2011 r., data doręczenia 9 sierpnia 2011 r.) tut. Organ wezwał Wnioskodawczynię do uzupełnienia przedmiotowego wniosku poprzez wskazanie właściwego numeru identyfikacji podatkowej (NIP), wskazanie przepisów prawa podatkowego będących przedmiotem interpretacji indywidualnej, wyczerpujące przedstawienie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, sprecyzowanie pytania podatkowego, przedstawienie własnego stanowiska w sprawie oceny pozwanej zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego w związku z prawidłowo zadanym pytaniem oraz uzupełnienie informacji poprzez złożenie oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.

Pismem z dnia 9 sierpnia 2011 r. (data nadania 9 sierpnia 2011 r., data wpływu 12 sierpnia 2011 r.) Wnioskodawczyni uzupełniła braki formalne wniosku w terminie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 30 sierpnia 2010 r. Wydział Odwoławczy Sądu Okręgowego na mocy swojego postanowienia – przyznał Wnioskodawczyni odszkodowanie finansowe w kwocie 5.000 zł za przewlekłość postępowania w sprawie cywilnej o dział spadku i zniesienie współwłasności – toczącej się od 2007 r. przed Sądem Rejonowym w oparciu o przepis zawarty w ustawie z dnia 17.06.2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 179 poz. 1843 ze zm.), (Dz. U. z 2009 r. Nr 61 poz. 498) o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Zasądzone odszkodowanie w kwocie 5.000 zł fizycznie Wnioskodawczyni otrzymała w dniu 22 października 2010 r. na konto w banku pocztowym.

Wnioskodawczyni została wezwana do Urzędu Skarbowego w celu skorygowania złożonego zeznania PIT – 37 za rok 2010, gdzie wskazała roczny dochód pochodzący z ZUS oraz dochód w kwocie 5.000 zł z tytułu przyznanego odszkodowania z Sądu. Z uwagi na fakt, że świadczenie z ZUS jest rentą rodzinną po mężu inwalidzie wojennym i nie podlega opodatkowaniu oraz odszkodowanie z Sądu jest zwolnione z podatku – w zeznaniu PIT – 37 Wnioskodawczyni kwoty przychodów za rok 2010 nie przedstawiła powołując się na przepis art. 21 ust. 1 pkt 3, 3a i 3b.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni jest zobowiązana do odprowadzenia na rzecz Skarbu Państwa podatku od osób fizycznych w kwocie 344 zł z tytułu otrzymanego zadośćuczynienia?

Zdaniem Wnioskodawczyni, przyznane odszkodowanie zostało zwolnione z opodatkowania.

W dniu 8 września 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał interpretację indywidualną Nr IPPB4/415-547/11-7/JS, stwierdzając, że zasądzona Wnioskodawczyni kwota podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych, jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 omawianej ustawy należy wykazać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym nastąpiła jej wypłata.

Wnioskodawczyni nie zgodziła się ze stanowiskiem tut. organu i w dniu 22 września 2011 r. (data wpływu 26 września 2011 r.) wniosła wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na ww. wezwanie pismem z dnia 26 października 2011 r. Nr IPPB4/415-547/W/11-9/JS (skutecznie doręczonym w dniu 3 listopada 2011 r.) organ podatkowy podtrzymał swoje stanowisko zawarte w interpretacji indywidualnej.

W dniu 28 listopada 2011 r. wpłynęła do tut. organu skarga z dnia 23 listopada 2011 r. na ww. interpretację indywidualną, w której wniesiono o jej uchylenie.

Wyrokiem z dnia 5 października 2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie sygn. akt III SA/Wa 3483/11 uchylił zaskarżoną interpretację i stwierdził, że uchylona interpretacja nie może być wykonana w całości.

Sąd wskazał, że spór w niniejszej sprawie dotyczy kwestii, czy świadczenie wypłacone Skarżącej na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2010 r., objęte jest zwolnieniem podatkowym, jako odszkodowanie/zadośćuczynienie na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b u.p.d.o.f.

Sąd wyjaśnił, że rozstrzygnięcie tej kwestii wymaga analizy charakteru prawnego przyznanej na rzecz skarżącego kwoty.

Negatywna ocena stanowiska Skarżącego – jak zauważył Sąd – została uzasadniona przez Organ dwoma okolicznościami. Po pierwsze Minister powołał się na wyrok WSA w Łodzi (I SA/Łd 768/09), według którego nazwanie przez Ustawodawcę, w art. 12 ust. 4 ustawy o skardze, wypłaconej kwoty sumą pieniężną”, a nie „odszkodowaniem” lub zadośćuczynieniem”, każe uznać, że kwota ta nie korzysta ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym. Po drugie Organ ocenił – według orzekającego Sądu dość arbitralnie – że otrzymana przez Skarżącego kwota nie ma charakteru odszkodowania ani zadośćuczynienia.

Z powyższymi argumentami Sąd nie zgodził się.

Sąd wyjaśnił, że o statusie kwoty otrzymanej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze świadczy nie jej nazwa, lecz rzeczywisty jej charakter, tytuł prawny i cel, jakiemu służy. Otóż kwota otrzymywana na tej podstawie ma zrekompensować negatywne przeżycia psychiczne i moralne związane z przewlekłością postępowania sądowego oraz z naruszeniem prawa (nie dobra osobistego) do rozpoznania sprawy sądowej bez zbędnej zwłoki (vide przywoływane w piśmie z dnia 24 kwietnia 2012 r. orzeczenia SN o sygn. III SPP 163/05, III SPP 154/05 oraz SPK 10/05). Kwota ta, poza funkcją represyjną i prewencyjną, ma też znaczenie kompensacyjne. Inaczej mówiąc – ma na celu zadośćuczynienie za krzywdę, jaką strona poniosła wskutek wadliwie skonstruowanego systemu wymiaru sprawiedliwości albo wadliwe działającego systemu wymiaru sprawiedliwości w praktyce.

Jak stwierdził Sąd, Minister ma rację twierdząc, że wypłacona Skarżącemu kwota nie jest odszkodowaniem, o czym świadczy już to, że ustawa o skardze określa granice wypłacanej kwoty (od 2.000 zł do 20.000 zł), podczas gdy odszkodowanie ma z definicji pokrywać rzeczywistą szkodę. O słuszności tego poglądu Ministra świadczy też a contrario art. 15 ustawy o skardze skoro uprawniona osoba może dochodzić odszkodowania poza otrzymaną sumą, to wypłacona jej uprzednio kwota nie może być takim odszkodowaniem. Niemniej organ niesłusznie uznał, że wypłacona kwota nie jest zadośćuczynieniem. Właściwy sąd zasądzając tę kwotę zobowiązany jest zbadać, czy uprawniona osoba poniosła jakąkolwiek krzywdę. Skoro więc krzywda jest przesłanką zasądzenia tej kwoty („sumy pieniężnej”), to w istocie stanowi ona zadośćuczynienie za krzywdę.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu z roku 2010, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkami, które niewątpliwie w niniejszej sprawie nie wystąpiły. Otrzymana przez Skarżącą w roku 2010 suma pieniężna pełni rolę takiego właśnie zadośćuczynienia.

Skład orzekający w niniejszej sprawie podzielił również stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażony w wyroku z dnia 14 maja 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 2145/11, że skoro Państwo przyjęło na siebie obowiązek zrekompensowania swoim obywatelom niedogodności wynikających z przewlekłych postępowań sądowych, to niezrozumiałe byłoby roszczenie tego samego Państwa o opodatkowanie tak uzyskanego przysporzenia majątkowego. Akceptując taki punkt widzenia należałoby uznać, że Państwo oczekuje korzyści wynikających z własnego, bezprawnego zaniechania realizacji prawa obywatela do rozpoznania sprawy sądowej w rozsądnym terminie.

Wykładni przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. dokonał również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 2011 r. sygn. akt II FSK 1218/10. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że kwota, o której mowa w art. 12 ust. 4 ustawy o skardze na naruszenie prawa do rozpoznania strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, ma charakter de facto zbliżony do zadośćuczynienia. Ponadto, wysokość sumy pieniężnej została określona w orzeczeniu sądu i nie dotyczyła prowadzonej działalności gospodarczej ani korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Naczelny Sąd Administracyjny podkreślił, że istotą zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f. jest to, że świadczenie nie wzbogaca beneficjenta w żaden sposób, lecz jedynie rekompensuje poniesioną stratę za naruszone prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki (co nastąpiło na skutek nieprawidłowego działania lub bezczynności sądu).

Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził co prawda, iż w prawie cywilnym obok ustawowego pojęcia odszkodowanie” lub „zadośćuczynienie” nie pojawia się określenie suma pieniężna”. Występuje one jedynie dla oznaczenia świadczenia wypłacanego w pieniądzu (art. 358 kc., art. 3581 kc. art. 8241 kc.). Jednakże, trzeba zwrócić uwagę na treść art. 445 § 1 kc., w którym jest mowa właśnie o przyznaniu poszkodowanemu odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”.

Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego pojęcie suma pieniężna jest charakterystyczne dla ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Jednakże, trudno zgodnie z oczekiwaniem autora skargi kasacyjnej utworzyć z niego odrębną kategorię, różną od znanego prawu cywilnemu odszkodowania i zadośćuczynienia, skoro charakter wypłaconego świadczenia na mocy przedmiotowej ustawy zbliżony jest właśnie do zadośćuczynienia.

Skład orzekający, tak jak Naczelny Sąd Administracyjny uważa, że niemal każda ustawa podatkowa przewiduje zwolnienia od podatku, tzn. sytuacje, w których nie dochodzi do opodatkowania, mimo iż spełnione są generalne przesłanki uzasadniające opodatkowanie. Określona kategoria stanów faktycznych lub prawnych (w przypadku podatku dochodowego od osób fizycznych jest to osiąganie dochodów) generalnie mieści się w ogólnych ramach przedmiotowo-podmiotowych danego podatku, ale przepis prawa wyłącza ją w sposób wyraźny od opodatkowania. Zwolnienia te najczęściej wprowadzane są ze względów celowościowych – wówczas, gdy ustawodawca uważa opodatkowanie danej sytuacji za niecelowe lub gdy poprzez udzielenie zwolnienia podatkowego chce stymulować pewnego rodzaju działalność – albo też ze względów sprawiedliwościowych – jeżeli opodatkowanie danej sytuacji byłoby niesprawiedliwe w sensie społecznym (A. Bartosiewicz i R. Kubacki – Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych – Komentarz 2010, Wyd. II). Właśnie z taką sytuacją mamy do czynienia w niniejszym przypadku, bowiem opodatkowanie przyznanej przez sąd sumy pieniężnej za krzywdę moralną spowodowaną przewlekłością postępowania – byłoby sprzeczne z ideą humanitaryzmu i wysoce niesprawiedliwe.

W konkluzji, podzielając pogląd wyrażony w wyroku WSA w Bydgoszczy z dnia 17 lutego 2010 r., sygn. akt I SA/Bd 680/09 oraz wyroku NSA z dnia z dnia 16 grudnia 2011 r., sygn. akt II FSK 1218/10, a nadto nie godząc się z poglądem zaprezentowanym w wyroku WSA w Łodzi (I SA/Łd 708/09), Sąd uznał, że otrzymana przez Skarżącą w roku 2010 suma pieniężna jest zwolniona z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b u.p.d.o.f.

Od powyższego wyroku została złożona przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie pismem z dnia 28 listopada 2012 r. skarga kasacyjna, w której wniesiono o uchylenie zaskarżonego wyroku.

Następnie pismem z dnia 3 kwietnia 2013 r., Nr IO-007-234/12 tut. organ wycofał wniesioną skargę kasacyjną.

Postanowieniem z dnia 14 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 3225/12 Naczelny Sąd Administracyjny umorzył postępowanie kasacyjne.

Wobec powyższego, wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 października 2012 r. sygn. akt III SA/Wa 3483/11 stał się prawomocny z dniem 14 czerwca 2013 r.

W dniu 15 lipca 2013 r. do tut. organu wpłynął odpis prawomocnego wyroku wraz z aktami.

W świetle obowiązującego stanu prawnego – biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 października 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 3483/11 stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
   
   

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 3b) ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
   
   

Wskazać przy tym należy, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jaki doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Chodzi więc o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Co prawda w doktrynie i judykaturze powszechnym jest wiązanie pojęcia odszkodowanie jedynie z uszczerbkiem majątkowym, natomiast pojęcia zadośćuczynienia z doznaną krzywda (uszczerbkiem niematerialnym), jednakże tego rodzaju rozróżnienia nie dokonywały przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na gruncie przepisów powołanej ustawy, pojęcie odszkodowania było utożsamiane z pojęciem zadośćuczynienia. Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione zostały w katalogu zwolnień od podatku. Jednakże korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że w dniu 30 sierpnia 2010 r. Wydział Odwoławczy Sądu Okręgowego na mocy swojego postanowienia – przyznał Wnioskodawczyni odszkodowanie finansowe w kwocie 5.000 zł za przewlekłość postępowania w sprawie cywilnej o dział spadku i zniesienie współwłasności – toczącej się od 2007 r. przed Sądem Rejonowym w oparciu o przepis zawarty w ustawie z dnia 17.06.2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 179 poz. 1843 ze zm.), (Dz. U. z 2009 r. Nr 61 poz. 498) o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Zasądzone odszkodowanie w kwocie 5.000 zł fizycznie Wnioskodawczyni otrzymała w dniu 22 października 2010 r. na konto w banku pocztowym.

Na wstępie organ podatkowy wyjaśnia, iż powołana przez Wnioskodawczynię ustawa z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2004 r. Nr 179, poz. 1843) zmieniona została ustawą z dnia 20 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2009 r. Nr 61, poz. 498). Z treści art. 3 ustawy zmieniającej wynika, iż ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, czyli od dnia 16 kwietnia 2009 r., a zatem nowe brzmienie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki obowiązuje od dnia 01 maja 2009 r. i w brzmieniu tym ma zastosowanie w przedmiotowej sprawie.

W art. 1 ust. 1 ustawodawca wskazał, iż ustawa reguluje zasady i tryb wnoszenia oraz rozpoznawania skargi strony, której prawo do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki zostało naruszone na skutek działania lub bezczynności sądu lub prokuratora prowadzącego lub nadzorującego postępowanie przygotowawcze.

Zgodnie z art. 6 ust. 3 omawianej ustawy, skarga może zawierać żądanie wydania sądowi rozpoznającemu sprawę albo prokuratorowi prowadzącemu lub nadzorującemu postępowanie przygotowawcze zalecenia podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności oraz zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej, o której mowa w art. 12 ust. 4.

Uwzględniając skargę strony, sąd stwierdza, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiła przewlekłość postępowania (art. 12 ust. 2 tej ustawy). Ustawa przewiduje również możliwość przyznania, na żądanie skarżącego, przyznane od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika – od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2.000 złotych do 20.000 złotych (art. 12 ust. 4 ww. ustawy).

W wypadku przyznania sumy pieniężnej od Skarbu Państwa, wypłaty dokonuje sąd prowadzący postępowanie, w którym nastąpiła przewlekłość postępowania – ze środków własnych tego sądu (art. 12 ust. 5 pkt 1 ww. ustawy).

O statusie kwoty otrzymanej na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy o skardze świadczy nie jej nazwa, lecz rzeczywisty jej charakter, tytuł prawny i cel, jakiemu służy. Otóż kwota otrzymywana na tej podstawie ma zrekompensować negatywne przeżycia psychiczne i moralne związane z przewlekłością postępowania sądowego oraz z naruszeniem prawa (nie dobra osobistego) do rozpoznania sprawy sądowej bez zbędnej zwłoki (zob. orzeczenia SN o sygn. III SPP 163/05, III SPP 154/05 oraz SPK 10/05). Kwota ta, poza funkcją represyjną i prewencyjną, ma też znaczenie kompensacyjne. Inaczej mówiąc – ma na celu zadośćuczynienie za krzywdę, jaką strona poniosła wskutek wadliwie skonstruowanego systemu wymiaru sprawiedliwości albo wadliwe działającego systemu wymiaru sprawiedliwości w praktyce.

Wypłacona Wnioskodawczyni kwota nie jest odszkodowaniem, o czym świadczy już to, że ustawa o skardze określa granice wypłacanej kwoty (od 2.000 zł do 20.000 zł), podczas gdy odszkodowanie ma z definicji pokrywać rzeczywistą szkodę. O słuszności tego poglądu Ministra świadczy też a contrario art. 15 ustawy o skardze skoro uprawniona osoba może dochodzić odszkodowania poza otrzymaną sumą, to wypłacona jej uprzednio kwota nie może być takim odszkodowaniem. Właściwy sąd zasądzając tę kwotę zobowiązany jest zbadać, czy uprawniona osoba poniosła jakąkolwiek krzywdę. Skoro więc krzywda jest przesłanką zasądzenia tej kwoty („sumy pieniężnej”), to w istocie stanowi ona zadośćuczynienie za krzywdę.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu z roku 2010, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkami, które niewątpliwie w niniejszej sprawie nie wystąpiły. Otrzymana przez Wnioskodawcę w roku 2010 suma pieniężna pełni rolę takiego właśnie zadośćuczynienia. Nadzwyczaj trafnie wskazał Skarżący, że skoro Państwo przyjęło na siebie obowiązek (zresztą wymuszony raczej przez orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka) zrekompensowania swoim obywatelom niedogodności wynikających z przewlekłych postępowań sądowych, to niezrozumiałe byłoby roszczenie tego samego Państwa o opodatkowanie tak uzyskanego przysporzenia majątkowego. Akceptując taki punkt widzenia należałoby uznać, że Państwo oczekuje korzyści wynikających z własnego, bezprawnego zaniechania realizacji prawa obywatela do rozpoznania sprawy sądowej (zakończenia postępowania przygotowawczego) w rozsądnym terminie.

W konkluzji, podzielając pogląd wyrażony w wyroku WSA w Bydgoszczy (I SA/Bd 680/09), a nadto nie godząc się z poglądem zaprezentowanym w wyroku WSA w Łodzi (I SA/Łd 768/09), Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał, że otrzymana przez Wnioskodawcę w roku 2010 suma pieniężna jest zwolniona z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym.

Uwzględniając w przedmiotowej sprawie stanowisko Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie oraz mając na uwadze zaistniały stan faktyczny przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stwierdzić zatem należy, iż wypłacona Wnioskodawczyni kwota zasądzona przez Sąd zwolniona jest z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.