Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB1/415-207a/13/HD
z 29 kwietnia 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2013 r. (data wpływu 12 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przekazania mieszkania na rzecz siostrzenicy w bezpłatne używanie – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 lutego 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych przekazania mieszkania na rzecz siostrzenicy w bezpłatne używanie.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest właścicielką mieszkania, które nabyła w drodze spadku po zmarłych rodzicach.

W mieszkaniu tym mieszka i jest zameldowana córka siostry Wnioskodawczyni (Siostrzenica). Siostrzenica mieszka tam od urodzenia, a więc mieszkała również w czasie, kiedy mieszkanie należało do rodziców Wnioskodawczyni.

Siostrzenica z tytułu korzystania z mieszkania przekazuje Wnioskodawczyni kwoty „czynszu” w wysokości określonej przez spółdzielnię mieszkaniową. Ww. kwoty Wnioskodawczyni przekazuje na konto spółdzielni, nie pobierając od Siostrzenicy żadnej dodatkowej opłaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w sytuacji, gdy Wnioskodawczyni otrzymuje kwotę „czynszu” od Siostrzenicy za korzystanie przez nią z mieszkania, uzyskana kwota przekazywana w całości do spółdzielni, stanowi dla Wnioskodawczyni przychód, który generuje powstanie podatku dochodowego?
2. Czy Wnioskodawczyni winna zawrzeć z Siostrzenicą umowę najmu lub użyczenia, tj. jaką formę pisemną powinna zawrzeć Wnioskodawczyni z Siostrzenicą?
3. W jakiej formie i w jakim terminie Wnioskodawczyni winna zgłosić ewentualny fakt opodatkowania do właściwego urzędu skarbowego?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1. W zakresie pytania oznaczonego nr 2 – wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie. Natomiast pytanie nr 3 – z uwagi na rozstrzygnięcie zawarte w niniejszej interpretacji – stało się bezprzedmiotowe.

Zdaniem Wnioskodawczyni, kwoty, które uiszcza Siostrzenica za korzystanie z mieszkania, nie stanowią dla Wnioskodawczyni żadnego dochodu, ponieważ w całości przekazuje je do spółdzielni mieszkaniowej, jako opłaty eksploatacyjne. Siostrzenica nie płaci Wnioskodawczyni żadnej dodatkowej kwoty. Wobec tego, w ocenie Wnioskodawczyni, kwota „czynszu” nie stanowi dla niej podstawy do opodatkowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodu jest najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

Przychodami – w myśl art. 11 ust. 1 powołanej ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych – z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Oznacza to, że określenia wysokości przychodu z najmu zaliczanego do źródła przychodów wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc najmu niestanowiącego pozarolniczej działalności gospodarczej, należy dokonywać w oparciu o postanowienia wyżej powołanego art. 11 tejże ustawy.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Przy czym czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju (art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego).

Podstawą generowania przychodów z tytułu najmu jest zawarcie pomiędzy stronami stosownej umowy. Strony umowy określają w niej wysokość czynszu, który – jak wynika z cytowanego powyżej przepisu art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego – może być zastrzeżony w pieniądzu lub świadczeniach innego rodzaju. Czynsz ten, niezależnie od formy w jakiej został określony, stanowi przysporzenie majątkowe wynajmującego, a tym samym generuje przychód w rozumieniu podatkowym.

Umowa użyczenia jest natomiast jedną z umów nazwanych, obok najmu i dzierżawy, regulujących zasady używania rzeczy. Zgodnie z art. 710 ustawy Kodeks cywilny, użyczenie jest umową, przez którą użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotą tej umowy jest jej bezpłatny charakter, co oznacza, że biorący w używanie nie ma obowiązku dokonywania żadnych świadczeń i opłat na rzecz dającego do bezpłatnego używania. W myśl art. 713 Kodeksu cywilnego, biorący do używania ponosi zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej. Jeżeli poczynił inne wydatki lub nakłady na rzecz, stosuje się odpowiednio przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia. Istotny jest również fakt, iż w przypadku umów użyczenia strona biorąca rzecz w używanie nie może być zobowiązana do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego – niedopuszczalna jest więc sytuacja, w której użyczający rezygnuje z pobierania czynszu domagając się w zamian od biorącego np. pomocy w opiece nad dziećmi.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu fizycznego wynika, że Wnioskodawczyni oddała swojej Siostrzenicy do bezpłatnego używania mieszkanie. Siostrzenica z tytułu korzystania z mieszkania przekazuje Wnioskodawczyni kwoty „czynszu” w wysokości określonej przez spółdzielnię mieszkaniową. Ww. kwoty Wnioskodawczyni przekazuje na konto spółdzielni, nie pobierając od Siostrzenicy żadnej dodatkowej opłaty.

Przystępując do oceny przedstawionego we wniosku stanu faktycznego w pierwszej kolejności wyjaśnić należy znaczenie słowa „czynsz”, które według słownika języka polskiego oznacza m.in. „opłatę za wynajem lokalu lub innej nieruchomości, wnoszona w określonych terminach” (http://sjp.pwn.pl). Jest to zatem prawna nazwa świadczenia należnego z tytułu najmu lub dzierżawy. Wartość czynszu może być ustalona w pieniądzach lub naturze. Jako „czynsz” potocznie (choć błędnie) określa się także świadczenia uiszczane przez lokatorów na rzecz spółdzielni mieszkaniowej, które jednak z prawnego punktu widzenia są jedynie opłatami eksploatacyjnymi i partycypacją spółdzielcy w kosztach utrzymania spółdzielni, a nie wynagrodzeniem za używanie rzeczy, jakim jest właściwy czynsz.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że kwoty, które uiszcza Siostrzenica Wnioskodawczyni, stanowią opłaty eksploatacyjne, a więc zwykłe koszty utrzymania rzeczy użyczonej (mieszkania), które Wnioskodawczyni przekazuje na rzecz spółdzielni mieszkaniowej. Czynność oddania przedmiotowego lokalu w używanie ma zatem charakter nieodpłatny, co oznacza, że Wnioskodawczyni nie uzyskuje przychodu z tego tytułu, który generowałby dla Wnioskodawczyni powstanie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Końcowo podkreślić należy, że u Wnioskodawczyni nie powstanie obowiązek podatkowy wyłącznie w sytuacji, gdy Siostrzenica (biorąca w używanie przedmiotowe mieszkanie) nie będzie dokonywała żadnych – poza opłatami eksploatacyjnymi – świadczeń na rzecz Wnioskodawczyni (oddającej do bezpłatnego używania mieszkania), tj. zarówno oznaczonych w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.