Interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
ITPB2/415-254/13/MK
z 4 czerwca 2013 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Banku przedstawione we wniosku z dnia 25 lutego 2013 r. (data wpływu – 4 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwolnienia z długu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Bank (Wnioskodawca) zawarł w 2011 r. z klientami (rodzicami i dziećmi) dwie umowy kredytowe na sfinansowanie budowy lokali mieszkalnych. Jedynymi właścicielami finansowanych lokali mieszkalnych są dzieci. Pierwsza umowa zawarta została pomiędzy bankiem a rodzicami i córką, natomiast druga pomiędzy bankiem a rodzicami i synem.

Wnioskodawca przyjął w obu umowach przejściowe zabezpieczenie kredytów w formie hipoteki na nieruchomości stanowiącej własność rodziców. Umowy stanowią, że Bank zwolni z długu rodziców oraz zwolni zabezpieczenie przejściowe po ustanowieniu docelowego zabezpieczenia hipotecznego kredytu, tj. po dostarczeniu prawomocnego odpisu dla nowo założonej księgi wieczystej dla lokalu będącego przedmiotem finansowania, prawidłowej obsłudze kredytu oraz zachowaniu zdolności kredytowej dzieci na niezmienionym (nie gorszym) poziomie.

W związku z ustanowieniem zabezpieczenia docelowego oraz zachowaniem przez dzieci zdolności kredytowej na niezmienionym (nie gorszym poziomie) oraz prawidłową obsługą kredytu bank podjął decyzję o zwolnieniu z długu rodziców pod warunkiem zawarcia aneksu do umowy kredytowej.

Intencją Banku w obu przypadkach był czasowy udział rodziców w obu kredytach, do czasu ustanowienia zabezpieczenia i uzyskania samodzielnej zdolności, co też nastąpiło.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy Bank jest zobowiązany w przypadku zwolnienia z długu rodziców (zmiana stron umowy) po spełnieniu warunków wynikających z umowy kredytowej do wystawienia deklaracji podatkowej PIT-8C?
2. Czy zwolnienie z długu rodziców, bez umorzenia należności (kapitał, odsetki) skutkuje powstaniem u nich przychodu podatkowego?

Zdaniem Banku, zwolnienie z długu rodziców, bez umorzenia należności nie skutkuje powstaniem przychodu podatkowego dla zwalnianego i koniecznością wystawienia PIT-8C. Zobowiązanie nie wygasa, gdyż wierzyciel (bank) zwalnia tylko część kredytobiorców (rodziców) a pozostali kredytobiorcy (dzieci) pozostają dalej w kredycie i spłata przebiega zgodnie z umową. Trudno też – w opinii Wnioskodawcy – mówić o realnych korzyściach majątkowych dla rodziców, gdyż oba kredyty były celowe z przeznaczeniem na sfinansowanie zakupu lokali mieszkalnych dla dzieci, którzy są ich jedynymi właścicielami i nieruchomości stanowią zabezpieczenie kredytu. Kredyty te w żadnej mierze nie zostaną umorzone i będą spłacane wg harmonogramu spłat wynikającym z umowy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Banku w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do treści art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Również zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, przysporzeniem majątkowym i przychodem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 9 ust. 1) są nie tylko aktywa, które ulegają zwiększeniu u podatnika, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Równocześnie przepis art. 20 ust. 1 przytoczonej ustawy stanowi, że za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i zasadnym jest aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na gruncie prawa podatkowego przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego (korzyść) tzn. zarówno pieniężna jak i niepieniężna.

Natomiast zgodnie z art. 42a ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami prawa bankowego. Przez umowę kredytu, zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1376 ze zm.), bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Podkreślić należy, iż otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu lub jego części, wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Jak wynika z zaprezentowanego we wniosku zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca zawarł w 2011 r. z klientami (rodzicami i dziećmi) dwie umowy kredytowe na sfinansowanie budowy lokali mieszkalnych. Jedynymi właścicielami finansowanych lokali mieszkalnych są dzieci. Pierwsza umowa zawarta została pomiędzy bankiem a rodzicami i córką, natomiast druga pomiędzy bankiem a rodzicami i synem.

Wnioskodawca przyjął w obu umowach przejściowe zabezpieczenie kredytów w formie hipoteki na nieruchomości stanowiącej własność rodziców. Umowy stanowią, że Bank zwolni z długu rodziców oraz zwolni zabezpieczenie przejściowe po ustanowieniu docelowego zabezpieczenia hipotecznego kredytu, tj. po dostarczeniu prawomocnego odpisu dla nowo założonej księgi wieczystej dla lokalu będącego przedmiotem finansowania, prawidłowej obsłudze kredytu oraz zachowaniu zdolności kredytowej dzieci na niezmienionym (nie gorszym) poziomie.

W związku z ustanowieniem zabezpieczenia docelowego oraz zachowaniem przez dzieci zdolności kredytowej na niezmienionym (nie gorszym poziomie) i prawidłową obsługą kredytu bank podjął decyzję o zwolnieniu z długu rodziców pod warunkiem zawarcia aneksu do umowy kredytowej.

Intencją Banku w obu przypadkach był czasowy udział rodziców w obu kredytach, do czasu ustanowienia zabezpieczenia i uzyskania samodzielnej zdolności, co też nastąpiło.

Skoro zatem rodzice nie uzyskają kosztem majątku Banku korzyści majątkowej w wysokości odpowiadającej kwocie kredytów stanowiących przedmiot zwolnienia z długu, gdyż w chwili dokonania ww. czynności prawnej nastąpi zmiana stron umów kredytowych (jedynymi kredytobiorcami zostaną syn i córka), która nie powoduje żadnych konsekwencji w zakresie stosunków zobowiązaniowych – nie zmienia się bowiem tożsamość, kształt ani treść zobowiązania kredytowego – nie można uznać, iż w chwili zwolnienia z długu po stronie rodziców powstanie przychód podlegający opodatkowaniu.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy stwierdzić, iż w przypadku zwolnienia z długu (zmiany stron umowy kredytowej) po stronie rodziców nie powstanie przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w konsekwencji Bank nie będzie zobowiązany do sporządzenia dla rodziców informacji PIT-8C.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 270).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.