Interpretacja Ministra Finansów
DD3/033/204/IMD/10/PK-1448
z 22 listopada 2012 r.

Mechanizm kojarzenia podobnych interpretacji

Na podstawie art. 14e § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.), Minister
Finansów w związku ze stwierdzeniem nieprawidłowości interpretacji indywidualnej z dnia 1 kwietnia 2010 r. Nr ITPB2/415-29/10/MK wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, zmienia z urzędu wyżej wymienioną interpretację stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 11 stycznia 2010 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

Dnia 1 kwietnia 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając – na podstawie § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - w imieniu Ministra Finansów, wydał interpretację indywidualną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych. Interpretacja wydana została na ww. wniosek złożony w dniu 11 stycznia 2010 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 11 kwietnia 1996 roku Wnioskodawca uległ wypadkowi w pracy, na skutek którego jest sparaliżowany i porusza się na wózku inwalidzkim. W lutym 2006 r. Wnioskodawca złożył w sądzie pozew, w którym domagał się od zakładu pracy (w którym uległ wypadkowi), naprawienia nowej krzywdy i szkody doznanej na osobie, będącej następstwem wypadku przy pracy. Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 30 czerwca 2008 r., zasądził od pozwanego zakładu na rzecz Wnioskodawcy następujące świadczenia:

1. na podstawie art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego odszkodowanie tytułem przyszłych kosztów wykonania platformy pionowej;
2. art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego zadośćuczynienie za doznaną krzywdę.

Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 29 października 2008 r. utrzymał to orzeczenie w mocy.

Ten sam Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 11 września 2009 r. zasądził na rzecz Wnioskodawcy:

1. na podstawie art. 444 § 1 K.c. odszkodowanie tytułem przyszłych kosztów dostosowania domu do potrzeb osoby niepełnosprawnej poruszającej się na wózku inwalidzkim przez dobudowanie dodatkowego pokoju z łazienką, kosztów modernizacji kotłowni w ramach programu PFRON - likwidacja barier architektonicznych, kosztów zakupu łóżka rehabilitacyjnego;
2. na podstawie art. 444 § 2 K.c. kwotę tytułem skapitalizowanej renty za utracone zarobki;
3. na podstawie art. 907 § 2 K.c. podwyższył rentę z tytułu zwiększonych potrzeb (m.in. koszt zakupu pieluchomajtek, cewników, lekarstw, koszty rehabilitacji i opieki) otrzymywaną na podstawie wyroku sądowego z dnia 20 listopada 1997 r. oraz na podst. art. 444 § 2 K.c. – rentę z tytułu utraconych zarobków.

Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 21 grudnia 2009 r. utrzymał to orzeczenie w mocy i tym samym zakończył postępowanie sądowe wszczęte w 2006 r.

Wszystkie kwoty na zaspokojenie roszczeń Wnioskodawcy były zasądzone w wysokości netto wraz z ustawowymi odsetkami.

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca zadał następujące pytania:

1. Czy otrzymane świadczenia wraz z ustawowymi odsetkami – będące wyrównaniem poniesionej krzywdy i szkody – podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy Wnioskodawca jest zobowiązany płacić podatek dochodowy od otrzymywanej co miesiąc renty?
   
   

Zdaniem Wnioskodawcy wszystkie świadczenia jakie otrzymał (a niektóre nadal otrzymuje) zostały wypłacone na mocy wyroków sądowych. Podstawą ich przyznania były przepisy prawa cywilnego. Zasądzone kwoty są naprawieniem szkód na osobie.

Zatem – w ocenie Wnioskodawcy – na podstawie art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymane kwoty zadośćuczynienia, odszkodowania, skapitalizowanej renty, ustawowych odsetek oraz otrzymywana co miesiąc renta z tytułu zwiększonych potrzeb i utraconych zarobków są wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stanowisko Wnioskodawczyni w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania zadośćuczynienia, odszkodowania i rent przyznanych wyrokami Sądu na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego uznał za prawidłowe, natomiast w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania odsetek od określonych powyżej świadczeń uznał się za nieprawidłowe, stwierdzając m.in., że instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania nie są wliczane do wartości odszkodowania.

Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenia główne – co miało miejsce w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku.

Zatem odsetek za zwłokę nie można utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego. Odsetki mają charakter uboczny względem świadczenia głównego – są skutkiem nie wykonania zobowiązań.

Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej nie oznacza, iż wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia od podatku odsetek od ww. świadczeń – zwalnia od opodatkowania jedynie odszkodowania, tj. świadczenia polegające na naprawieniu szkody na rzecz poszkodowanego. Ponadto na zasadzie wyjątku w art. 21 ust. 1 pkt 95 ww. ustawy zostały zwolnione z podatku jedynie odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, tj. stosunku służbowego, stosunku pracy, w tym spółdzielczego stosunku pracy, członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracy nakładczej, emerytury lub renty.

Dyrektor Izby Skarbowej uznał zatem, iż wypłacane renty i odszkodowania i zadośćuczynienie, nie stanowią przychodu z tego źródła, odsetki będące należnością odrębną od tych świadczeń nie korzystają ze zwolnienia z opodatkowania, natomiast zgodnie z dyspozycją art. 9 ust. 1 w związku z art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowią przychód podlegający opodatkowaniu, który zgodnie z treścią art. 45 ust. 1 cytowanej ustawy należy wykazać w zeznaniu za rok podatkowy, w którym nastąpiła wypłata odsetek.

Na tle przedstawionego przez Wnioskodawczynię stanu faktycznego Minister Finansów stwierdza co następuje.

Stosownie do postanowień art. 444 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu (§ 1). Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty (§ 2). Jeżeli w chwili wydania wyroku szkody nie da się dokładnie ustalić, poszkodowanemu może być przyznana renta tymczasowa (§ 3).

Na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) omawiana renta stanowi przychód, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1. Wynika to wprost z literalnego brzmienia przedmiotowej normy, która obok przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, członkostwa w spółdzielni zajmującej się produkcją rolną oraz pracy nakładczej wymienia emeryturę i rentę w rozumieniu art. 12 ust. 7 ustawy.

Jednocześnie zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy wolne od podatku są odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1.

O zastosowaniu tego zwolnienia decyduje spełnienie łącznie dwóch warunków:

1. uzyskania przychodu ze źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy,
2. nieterminowości jego wypłaty.
   
   

Odnosząc się do pierwszego warunku należy stwierdzić, że przychód z tytułu renty przyznanej, na podstawie art. 444 Kodeksu cywilnego, kwalifikuje się do świadczeń, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż mieści się w definicji renty określonej w art. 12 ust. 7 ustawy.

Odnosząc się natomiast do drugiego warunku należy stwierdzić, że z „nieterminową wypłatą świadczenia” w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy mamy do czynienia wówczas, gdy w terminie wymagalności danego świadczenia, przysługującego na podstawie zawartej umowy, ugody lub prawomocnego orzeczenia, nie zostało ono przez zobowiązanego wypłacone na rzecz wierzyciela. Odsetki naliczane od tego momentu kwalifikują się jako odsetki z tytułu nieterminowej wypłaty świadczenia. W przypadku renty wyrównawczej, która jest przyznawana na żądanie poszkodowanego (o ile dojdzie do zawarcia umowy, ugody lub ogłoszenia wyroku sądu, określających w szczególności wysokość oraz terminy wypłaty przyznanego świadczenia), przepis ten znajduje zastosowanie wyłącznie w sytuacji gdy – od momentu zawarcia umowy, ugody lub uprawomocnienia się wyroku sądu, przyznających rentę wyrównawczą – zobowiązany spóźni się z jej wypłatą poszkodowanemu, tj. nie dotrzyma wyznaczonego w umowie, ugodzie czy wyroku terminu płatności tej renty.

Stąd odsetki ustawowe od renty wyrównawczej zasądzone za okres od dnia wystąpienia z roszczeniem do dnia uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego tę rentę, nie spełniają drugiego warunku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku złożonym w dniu 11 stycznia 2010 r. należy uznać za nieprawidłowe.

Z tych względów należało z urzędu zmienić interpretację indywidualną wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 1 kwietnia 2010 r. ITPB2/415-29/10/MK, gdyż stwierdzono jej nieprawidłowość.

POUCZENIE

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie Ministra Finansów w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm., zwanej dalej „ustawą”). Skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosi się (w dwóch egzemplarzach) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzieli odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ustawy), na adres: Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa.

doradcapodatkowy.com gdy potrzebujesz własnej indywidualnej interpretacji podatkowej.